Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΔΕΗ

Γράφει ο Απόστολος Παπαδημητρίου

Έντονη η ενασχόληση, μετά τις εκλογές, με το όντως σοβαρό θέμα της σωτηρίας της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Η ΔΕΗ παρά τις σοβαρές διαχρονικά αδυναμίες πραγματοποίησε σημαντικότατο έργο και η προσφορά της στην ελληνική κοινωνία είναι θαυμαστή. Επέτυχε σε διάστημα 25 ετών τον εξηλεκτρισμό της υπαίθρου χώρας, αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη για την εντυπωσιακή άνθιση της μικρομεσαίας βιομηχανίας κατά το διάστημα 1960-1980, στήριξε τον αγρότη, μέσω του ειδικού τιμολογίου, πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στις τοπικές κοινωνίες, στις οποίες δραστηριοποιήθηκε. Στα ανωτέρω εκτεθέντα πρέπει να προστεθεί ότι κατά τον καιρό της ισχύος της συνέβαλε στην εξασφάλιση πιστώσεων για λογαριασμό του κράτους, καθώς διέθετε ανώτερη απ’ αυτό πιστοληπτική δυνατότητα. 

Όλα αυτά έχουν λησμονηθεί σήμερα και οι πολιτικοί για μία ακόμη φορά αναλώνονται σε αλληλοκατηγορίες για το κατάντημά της, μη αντιλαμβανόμενοι ότι κάποτε, επί τέλους, πρέπει να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα τα μείζονα προβλήματα που απασχολούν τη χώρα μας ξεπερνώντας το άθλιο κομματικό συμφέρον, το οποίο μας ωθεί διαχρονικά προς την αυτοδικαίωσή μας και την επίρριψη του συνόλου των ευθυνών στους πολιτικούς μας αντιπάλους

Η ΔΕΗ αντιμετωπίζει όντως σοβαρότατο πρόβλημα. Κύριο αίτιο υπήρξε ο κομματικός εναγκαλισμός αυτής κατά το παρελθόν και οι συνεπεία αυτού αθρόες προσλήψεις, πολλές αναξιοκρατικά, η αντιπαλότητα και οι με την αλλαγή κυβερνήσεων αντεκδικήσεις με σοβαρές ζημίες λόγω αδρανοποίησης πλήθους στελεχών, η παντελής έλλειψη ελέγχου της αποδοτικότητας του προσωπικού, η έλλειψη δηλαδή επιβράβευσης και τιμωρίας, λόγω και της συνδιοίκησης με τους συνδικαλιστές! Παρ’ όλα αυτά το έργο της ΔΕΗ για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας υπήρξε αξιοθαύμαστο. Πώς κατάντησε αγνώριστη αυτή η μεγάλη επιχείρηση; Οφείλεται αυτό στις αδυναμίες, τις οποίες επισημάναμε και μόνο ή συνέβαλαν και άλλοι παράγοντες, εξωγενείς αυτοί, και ποιοί;

Το 1992, όταν η ΔΕΗ βρισκόταν στο απόγειό της, εκδόθηκε από την ΕΕ η οδηγία περί απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας. Στέναζε ως τότε αυτή κάτω από ζυγό δουλείας και ποιού δυνάστη; Ας θυμηθούμε ότι ο χρόνος έκδοσης της οδηγίας συνέπεσε με την κατάρρευση του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού». Τότε το καπιταλιστικό σύστημα, δηλαδή το τραπεζικό, για να γίνω πιο σαφής, πανηγύρισε τον θρίαμβό του επί του αντιπάλου δέους και ανέλαβε πλανητική εξόρμηση κατασυκοφάντησης του κράτους ως κακού, κακίστου επιχειρηματία! Ασφαλώς και έδωσε δικαιώματα ο κομμουνισμός, ώστε οι πλουτοκράτες να επιχειρήσουν τη διάλυση των κρατών, την οποία εν πολλοίς επέτυχαν στις ημέρες μας. 

Οι κυβερνήσεις είναι πλέον ανδρείκελα των «αγορών που πιέζουν» και απαιτούν την εκποίηση του συνόλου της κρατικής περιουσίας στο αδηφάγο κεφάλαιο, έχοντας πείσει μεγάλο αριθμό πολιτών στις δυτικές χώρες ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία αποτελεί τη σταθερή εγγύηση για την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας. Με βάση τα ανωτέρω είναι εντυπωσιακό το ότι καθυστέρησε πέραν της εικοσιπενταετίας η πλήρης εκποίηση της κρατικής περιουσίας. Αυτό οφείλεται στην αντίσταση κάποιων χωρών, οι οποίες διέθεταν ισχυρές και επικερδείς δημόσιες επιχειρήσεις. Αναφέρω ενδεικτικά τη γαλλική EDF, την αντίστοιχη της ελληνικής ΔΕΗ. Αυτή και άλλες μαρτυρούσαν ότι το κράτος δεν είναι εκ προοιμίου κακός επιχειρηματίας. Κακές μπορεί να είναι οι κυβερνήσεις και κυρίως οι υποταγμένες, μέσω της διαπλοκής στο παγκοσμιοποιημένο πλέον κεφάλαιο.

Για την κάμψη των αντιστάσεων των αντιτιθεμένων στην εκποίηση του κρατικού πλούτου ετέθη σε εφαρμογή σχέδιο συνεχούς αποδυνάμωσης και ευτελισμού των δημοσίων επιχειρήσεων. Ας παρακολουθήσουμε την πορεία στη χώρα μας. 

Στον ΟΤΕ απαγορεύτηκε αρχικά η δραστηριοποίηση στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας. Παρά την καθυστερημένη απελευθέρωσή του από τα δεσμά της μητέρας του, του κράτους δηλαδή, κατάφερε αυτός να ξεπεράσει τους ανταγωνιστές του. Αυτό μαρτυρούσε την εμπιστοσύνη του λαού μας στις κρατικές επιχειρήσεις! Αργότερα η μητέρα- κράτος έθεσε και άλλο πρόσκομμα αναθέτοντας στη ΔΕΗ και ρόλο ανταγωνιστικό του ΟΤΕ (Tellas), αντί συναγωνιστικού με την αξιοποίηση των δικτύων μεταφοράς ενέργειας για τη μεταφορά και πληροφορίας, όπως ευρέως τότε συζητείτο. Η ΔΕΗ ζημιώθηκε αποτυχούσα, αλλά τελικά ο ΟΤΕ εκποιήθηκε, για να καλύψει το σπάταλο κράτος με τα εισπραχθέντα μικρό μέρος των τεραστίων υποχρεώσεών του.

Στη ΔΕΗ οι διορισμένες διοικήσεις κατήργησαν τα δεκαετή προγράμματα επενδύσεων γνωρίζοντας το βραχύβιο μέλλον της Επιχείρησης. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ανέλαβαν υποβοηθητικό ρόλο αποδυνάμωσης βάλλουσες κατά του λιγνίτη και υπερτονίζοντας τα οφέλη από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε χώρα, στην οποία η αποβιομηχάνιση είχε συντελεστεί. Δόθηκαν προκλητικά κίνητρα για την έξοδο από την ενεργό υπηρεσία σε πλήθος μισθωτών και κυρίως στελεχών όχι μόνο της ΔΕΗ αλλά και των λοιπών ΔΕΚΟ. Με τον τρόπο αυτό χάθηκε πολύτιμη τεχνογνωσία. Ασφαλώς και υπήρχε τότε πλεονάζον προσωπικό, καθώς πέρα από την τακτοποίηση των προεκλογικών δεσμεύσεων έναντι των οπαδών τους τα κόμματα εξουσίας συγκάλυπταν την προϊούσα αύξηση της ανεργίας λόγω της αποβιομηχάνισης της χώρας με αθρόες προσλήψεις στις ΔΕΚΟ. Με την έξοδο όμως επιβαρύνονταν τα ήδη κλυδωνιζόμενα ασφαλιστικά ταμεία. Σήμερα πλέον το προσωπικό της ΔΕΗ και των «παραφυάδων» της είναι ελλειμματικό, όμως ουδείς λόγος γίνεται για προσλήψεις, αν και η χώρα μας έχει αποδεσμευθεί από τα μνημόνια, όπως κάποιοι καυχώνται ότι επέτυχαν. Ο λόγος απλός. Οι υποψήφιοι αγοραστές θέλουν να εξαγοράσουν την Επιχείρηση με συμπιεσμένο το κόστος εργασίας στο ελάχιστο. 

Τα μέτρα αυτά ήσαν ανεπαρκή για τοα αδηφάγο κεφάλαιο. Το πλέον σημαντικό είναι να υποτιμηθεί η αξία των παγίων της Επιχείρησης, ώστε να εκποιηθεί αυτή αντί ευτελούς τιμήματος! Ως πρώτο βήμα υποδείχθηκε η εισαγωγή της στον σκοτεινό χώρο του χρηματιστηρίου αξιών. Εκεί τεχνηέντως η μετοχή της καταβαραθρώθηκε. Άραγε η σημερινή της τιμή ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία των παγίων της ή η σύνθλιψή της είναι ένα από τα πάμπολλα οικονομικά παίγνια των πλουτοκρατών; Άλλο μέτρο ήταν η κατάτμησή της Επιχείρησης με σημαντικό κόστος. Γιατί η ενιαία και καθετοποιημένη ΔΕΗ έπρεπε να κομματιαστεί; Να υπάρχει επί μέρους λογικστικός υπολογισμός κόστους ορθό, γιατί όμως το κομμάτιασμα; Για να πωληθεί ευκολότερα! Ακολούθησε η σκανδαλώδης εύνοια προς τους ιδιώτες επιχειρηματίες μέσω της προκλητικά μεροληπτικής σε βάρος της ΔΕΗ ΡΑΕ. 

Η αγορά ενέργειας αρχικά από μικρούς ιδιοπαραγωγούς σε τιμή υψηλότερη απ’ εκείνη της μεταπώλησης έδωσε κίνητρο για εγκαταστάσεις εισαγομένων φωτοβολταϊκών στοιχείων. Για την πληρωμή όμως αυτών οι έξυπνες κυβερνήσεις επιβάρυναν τον λαό (ΕΤΜΕΑΡ)! Η πίεση για τη μείωση του αριθμού πελατών της ΔΕΗ με επιλογή άλλου παρόχου κατέστη ασφυκτική. Και όμως ο λαός ανθίσταται και κλείνει τα αυτιά του στις σειρήνες που τον προκαλούν με τις προσφορές « φθηνής» ενέργειας. Και επειδή όλα αυτά δεν απέδωσαν οι ευαίσθητοι περί το περιβάλλον Ευρωπαίοι ιθύνοντες αυξάνουν διαρκώς τις ποινές για την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακος, ώστε να «εκτελέσουν» τον λιγνίτη. Σ’ όλα αυτά προστέθηκε και η μεγάλη αδιαφορία της προηγούμενης κυβέρνησης προς είσπραξη των οφειλών συνοδευόμενη από καύχηση για την κοινωνική της ευαισθησία! 

Σήμερα ο ΔΕΔΔΗΕ αδυνατεί να ελέγξει τις παράνομες επανασυνδέσεις και ρευματοκλοπές. Οι ανείσπρακτες οφεριλές εγγίζουν τα 3 δισεκατομμύρια €. Πολλοί δεν ανταποκρίθηκαν στον διακανονισμό και πλέον αδυνατούν να πληρώσουν το απαιτητέο 40% του ποσού της οφειλής για να τύχουν επανασύνδεσης. Ωθούνται να καταφύγουν σε άλλον πάροχο! Πώς θα εισπραχθούν τα ποσά αυτά; Τέλος βάλλεται τεχνηέντως και η απόφαση για την ανέγερση της 5ης μονάδας στην Πτολεμαΐδα. Μήπως ετοιμάζεται το έδαφος να πωληθεί μόλις παραδοθεί το κλειδί στη ΔΕΗ;

Τί άραγε σημαίνει σωτηρία της ΔΕΗ; Η πώλησή της στο σύνολο και μάλιστα έναντι ευτελούς τιμήματος; Είναι εμφανές ότι αυτό απαιτούν οι ισχυροί. Θα μειωθεί έτσι το εξωτερικό χρέος της χώρας; Ασφαλώς όχι. Πότε επί τέλους θα συνέλθουμε; Όταν μας ζητηθεί να πωλήσουμε και την Ακρόπολη; 

ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ