Οι Φρουροί της Επανάστασης και τα Στενά του Ορμούζ

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα 

Στις 30 Απριλίου, ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί υπέγραψε ένα νέο νόμο ο οποίος χαρακτηρίζει ως τρομοκράτες όλες τις δυνάμεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και την κυβέρνηση των ΗΠΑ ως χρηματοδότη της τρομοκρατίας. Η απόφαση θεωρήθηκε ως απάντηση στη κίνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να συμπεριλάβει το επίλεκτο ιρανικό σώμα των Φρουρών της Επανάστασης στις ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις. Πιο συγκεκριμένα, ο Αμερικανός πρόεδρος στις αρχές Απριλίου ενέταξε επίσημα τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν στον κατάλογο των ξένων «τρομοκρατικών» οργανώσεων, σε μια προσπάθεια να ασκήσει πίεση εναντίον της Τεχεράνης.

Είναι η πρώτη φορά που μια οργάνωση «που υπόκειται σε ξένη κυβέρνηση» εντάσσεται στο συγκεκριμένο κατάλογο. Για την ιστορία να αναφέρουμε πως οι Φρουροί της Επανάστασης χαρακτηρίζονται ως τρομοκρατική οργάνωση επίσης και από τις κυβερνήσεις του Μπαχρέιν και της Σαουδικής Αραβίας.

The Official Seal of Islamic Revolutionary Guard Corps (IRGC) or Sepah

Οι Φρουροί της Επανάστασης είναι ένα επίλεκτο στρατιωτικό σώμα που συγκροτήθηκε το 1979, λίγο μετά την Ισλαμική Επανάσταση, έχει περίπου 125.000 μέλη που τελούν υπό την άμεση εποπτεία του ανώτατου ηγέτη της χώρας. Ουσιαστικά αποτελεί ένα είδος αυτόνομου στρατού που ελέγχεται από τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ (σημερινό ανώτατο ηγέτη του Ιράν). Αν και επιχειρεί παράλληλα με τον ιρανικό στρατό, σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας η αποστολή του είναι «η προάσπιση της Επανάστασης και των κεκτημένων της» (αναφέρεται στην ιρανική επανάσταση του 1979 η οποία οδήγησε στην εγκαθίδρυση ισλαμικής δημοκρατία και στο θεοκρατικό σύνταγμα)

Σύμφωνα όμως με τον Τραμπ «oι IRGC (Islamic Revolutionary Guard Corps) είναι το πρωταρχικό μέσο της ιρανικής κυβέρνησης να διευθύνει και να διεξάγει την παγκόσμια τρομοκρατική εκστρατεία της».

Members of Iran’s Revolutionary Guards Corps (IRGC) march during the annual military parade marking the anniversary of the outbreak of the devastating 1980-1988 war with Saddam Hussein’s Iraq, in the capital Tehran on September 22, 2018. – In Iran’s southwestern city of Ahvaz during commemoration of the same event, dozens of people were killed with dozens others wounded in an attack targeting another army parade, state media reported on September 22. (Photo by STRINGER / AFP) (Photo credit should read STRINGER/AFP/Getty Images)

Το ιδιότυπο αυτό tit for tat ΗΠΑ Ιράν φαίνεται πως έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό με σημαντική σημείο καμπής το περασμένο καλοκαίρι όταν οι Αμερικάνοι φάνηκαν να υποστήριζουν ανοικτά τις διαδηλώσεις των εξαθλιωμένων Ιρανών που ήρθαν ως αποτέλεσμα των κυρώσεων των ΗΠΑ και τον Ισμαήλ Κοουσαρί, υποδιοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, να ομιλεί για κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ. «Αν επιθυμούν να σταματήσουν τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, δεν θα επιτρέψουμε σε κανένα φορτίο πετρελαίου να περάσει μέσα από τα στενά του Ορμούζ» τόνισε χαρακτηριστικά.

Η απειλή επανήλθε στο προσκήνιο τον περασμένο Δεκέμβριο δια στόματος Ροχανί. «Αν κάποια μέρα θελήσουν να εμποδίσουν την εξαγωγή ιρανικού πετρελαίου, τότε κανείς δεν θα μπορεί να εξάγει πετρέλαιο από τον Περσικό Κόλπο» είπε χαρακτηριστικά ο Ιρανός πρόεδρος. Στο μεταξύ λίγες μέρες πριν οι ΗΠΑ κλείσουν την στρόφιγγα του ιρανικού πετρελαίου, απειλώντας παράλληλα με κυρώσεις τις χώρες που θα το προμηθευτούν, στη Τεχεράνη είχαμε αλλαγή στην ηγεσία των Φρουρών της Επανάστασης.

IRGC Commander Hossein Salami (Tasnim News Agency)

Ο 58χρονος Χουσείν Σαλαμί, ήταν υποδιοικητής των Φρουρών της Επανάστασης εδώ και εννέα χρόνια και θα αντικαταστήσει στην ηγεσία της επίλεκτης αυτής δύναμης τον υποστράτηγο Μοχαμάντ Αλί Τζαφαρί, που ήταν διοικητής από το 2007. Η αντικατάσταση ήταν απρόσμενη αλλά εξηγείται καθώς ο Σαλαμί είναι περισσότερο σκληρός και πολεμοχαρής και θεωρείται το πλέον κατάλληλο άτομο για τη θέση σε μια στιγμή έντονης αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ. Οι πληροφορίες που έρχονται από αναλυτές και ειδικούς λένε ότι ο Σαλαμί θα δώσει την κατάλληλη ώθηση ώστε οι Φρουροί της Επανάστασης να επικεντρωθούν περισσότερο στην ασφάλεια και τις στρατιωτικές υποθέσεις – στο εσωτερικό και στο εξωτερικό – και λιγότερο στην οικονομία. Χαρακτηρίζεται ως πιο κατάλληλο από τον προκάτοχό του καθώς είναι πιο σκληροπυρηνικός, ιδίως απέναντι στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Θεωρείται δε το κατάλληλο πρόσωπο να αναλάβει το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ πραγματοποιώντας την αιρούμενη απειλή.

Τα Στενά του Ορμούζ είναι πορθμός ανάμεσα στον κόλπο του Ομάν και τον Περσικό Κόλπο. Είναι το μόνο θαλάσσιο πέρασμα για το Περσικό Κόλπο και γι’ αυτό έχουν μεγάλη στρατηγική σημασία.

Στα βόρεια βρίσκεται το Ιράν και στα νότια τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μουσαντάν, ένα εξκλάβιο του Ομάν. Στο στενότερο σημείο τους, τα στενά έχουν πλάτος 29 ναυτικά μίλια (54 χιλιόμετρα).Περίπου το 35% του πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω ακτοπλοϊκών (και 20% των συνολικών μεταφορών) περνάει από τα Στενά του Ορμούζ.

Περίπου το 35% του πετρελαίου που διακινείται μέσω θαλάσσιων μεταφορών και το 20% της συνολικής ποσότητας που καταναλώνεται παγκοσμίως περνάει από τα Στενά του Ορμούζ. Αν λοιπόν το Ιράν πραγματοποιήσει την απειλή του, η τιμή του πετρελαίου θα εκτοξευθεί παγκοσμίως με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το Ιράν απειλεί να κλείσει τα Στενά. Από το 2008 και έπειτα κάθε φορά που παρουσιάζεται ένταση με τις ΗΠΑ η απειλή αιωρείται ως δαμόκλειος σπάθι.Όμως σίγουρα αυτή η φορά είναι η πιο έντονη καθώς οι σχέσεις των δυο χωρών μοιάζουν να έχουν φθάσει στο σημείο χωρίς επιστροφή με τα blocks να διαμορφώνονται στην ευρύτερη περιοχή και τη Τεχεράνη να επενδύει στις σχέσεις με Ρωσία και Τουρκία.

Γιώτα Χουλιάρα για το Geopolitics