Απορίες για το Προσύμφωνο των Πρεσπών. Η Συμφωνία φύλλο και φτερό. (μέρος 1ο)

Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.

Εξαιρετικό ήταν το ιστορικό υπόβαθρο της παρούσας φάσης του Μακεδονικού ζητήματος, όπως εκτέθηκε στο πρώτο μισό της μίας εκ των τεσσάρων συνεδριών που διοργάνωσε το Υπουργείο Εξωτερικών την περασμένη Πέμπτη 19 Ιουλίου.

Από κει και πέρα, οι τοποθετήσεις ήταν όλες στο ίδιο μήκος κύματος, κάτι όχι αναμενόμενο δεδομένου ότι οργανώθηκε ως «επιστημονικό», άρα δεκτικό θεωρητικά στην αντίθετη άποψη. Η ημερίδα ξεκίνησε με την ανάγνωση χαιρετισμού του καθηγητή νομικής κ. Χρήστου Ροζάκη, ο οποίος φερόταν από δημοσιεύματα να συμμετέχει και στην συγγραφή του Προσυμφώνου των Πρεσπών. Στην πρώτη φράση επανέλαβε το επιχείρημα καραμέλα των «140 κρατών», στη δεύτερη το επιχείρημα ότι το πΓΔΜ περιέχει τον όρο «Μακεδονία» αγνοώντας ότι είναι πρώην και προσωρινό όνομα, και χρησιμοποίησε δύο φορές τον όρο «Βόρεια Μακεδονία» αναφερόμενο στην πΓΔΜ, παρότι είναι ακόμα ανυπόστατος μέχρι την κύρωση της Συμφωνίας.

Οι διμερείς αναγνωρίσεις, και 200 να γίνουν, ουδεμία ισχύ δεν έχουν μπροστά στις αναγνωρίσεις διεθνών οργανισμών, στους οποίους υπάρχει ομοφωνία: πΓΔΜ για όλους ανεξαιρέτως. Έψαξα όμως να ελέγξω την πληροφορία. Ανακάλυψα ότι παρά τα όσα επαναλαμβάνει ο πρωθυπουργός, ο υπουργός εξωτερικών και όλοι οι συμφωνούντες και οι διαφωνούντες, οι χώρες δεν είναι 140, αλλά 106! Υπάρχει και μία ακόμη, το Κόσοβο, που είναι το 107ο. Όμως ο Κόσοβο δεν είναι καν μέλος του ΟΗΕ παρόλο που 111 χώρες το αναγνωρίζουν. Τα Σκόπια διαφημίζουν τις 106 χώρες κι εμείς υπερθεματίζουμε σαν ανόητοι με 140.

Δυστυχώς στην δημόσια σφαίρα, ουδείς δεν έχει αποπειραθεί καν να απαντήσει για ποιον λόγο δεν υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ του ονόματος Βόρεια Μακεδονία και της ιθαγένειας, της γλώσσας, των κωδικών ΜΚ και MKD, τα οποία παραπέμπουν σε πλήρη και σκέτη Μακεδονία. Ουδείς απάντησε για ποιον λόγο δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά σε Μακεδονία εντός Ελλάδος, παρά χρησιμοποιείται ο όρος «Βόρειο Μέρος», ούτε πώς θα ονομάζονται οι Μακεδόνες Έλληνες. Ουδείς απάντησε για ποιον λόγο τίθενται υπό την αίρεση κοινών επιτροπών εμπορικά σήματα, σχολικά εγχειρίδια, δραστηριότητες δημοσίων και ιδιωτικών φορέων. Θα απαγορεύονται και οι αναφορές στον Μακεδονικό Αγώνα; Και τα συλλαλητήρια; Ουδείς απάντησε γιατί το περιβόητο άρθρο 7 που δήθεν αποσαφηνίζει τον όρο Μακεδονία, ακυρώνει στην 5η παράγραφο την αποσαφήνιση, αφού επιτρέπει στα Σκόπια να χρησιμοποιούν τον όρο όπως επιθυμούν. Ουδείς απάντησε ποιος ο λόγος να μην συμπεριλαμβάνονται τα «αρχαιολογικά τεχνουργήματα» από την απαγόρευση χρήσης του Ήλιου της Βεργίνας, το οποίο δεν κατονομάζεται.

Ουδείς απάντησε για ποιον λόγο σε μία συμφωνία για το όνομα του κράτους μπήκαν πολύ συγκεκριμένες υποσχέσεις της Ελλάδας για συνεργασία στους κάτωθι τομείς: γεωργία, πολιτική προστασία, άμυνα, οικονομία, ενέργεια, περιβάλλον, βιομηχανία, υποδομές, επενδύσεις, τουρισμό, εμπόριο, διασυνοριακή συνεργασία και μεταφορές, Δίκαιο της Θάλασσας (ενώ ΑΟΖ ακόμα δεν έχουμε θεσπίσει), μέτρα κατά της γραφειοκρατίας και άλλων θεσμικών εμποδίων, κατασκευή αγωγών αερίου και πετρελαίου, φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια, υδρο-ηλεκτρικά, μεταφορά τεχνογνωσίας, υποδομές, μεταφορές, οδικές, σιδηροδρομικές, θαλάσσιες(!) οδούς και αερολιμένες, εναλλακτικό, πολιτιστικό, θρησκευτικό, εκπαιδευτικό, ιατρικό και αθλητικό τουρισμό, προώθηση επαγγελματκών ταξιδίων, επιστήμη, εκπαίδευση, πολιτισμό, τεχνολογία, βιομηχανία, άμυνα, πολιτική προστασία, αμυντική συνερασία, δικαστικές σχέσεις, υδρο-οικονομία κλπ. Υπάρχουν ανταλλάγματα; Μήπως ευσταθεί η υποψία ότι τελικά δεν πρόκειται για συμφωνία για το όνομα μόνο;

Μέχρι αυτό το σημείο δημοσιεύθηκε στην Εστία. Από δω και κάτω ακολουθεί εκτενέστερη ανάλυση μέσω αποριών σχετικά με την Συμφωνία των Πρεσπών, ή με το «Προσύμφωνο των Πρεσπών», όπως θα έπρεπε να ονομάζεται, τουλάχιστον μέχρι την κύρωσή της και από τις δύο χώρες». 

Η Συμφωνία των Πρεσπών φύλλο και φτερό.

Παραθέτω ορισμένες απορίες:

1. Γιατί στο προοίμιο και σε όλα τα άρθρα απουσιάζει εντελώς η αναφορά του ισχύοντος ονόματος «πΓΔΜ», εμφανίζεται μόνο ως «Δεύτερο Μέρος» και γίνεται απλώς αναφορά σε προηγούμενες αποφάσεις του ΟΗΕ; Γιατί δεν ισχύει το ίδιο για την Ελλάδα, η οποία αναφέρεται ρητά;

2. Γιατί στο άρθρο 1(3α,β,γ) προβλέπεται ότι το κράτος θα ονομάζεται «Βόρεια Μακεδονία», ενώ οι πολίτες και οι γλώσσα θα χρησιμοποιούν διαφορετικό όνομα, δηλαδή σκέτο «Μακεδόνες», και σκέτο «μακεδονική»; Γιατί δεν ακολουθεί η nationality / ιθαγένεια, αλλά και η γλώσσα, το όνομα του κράτους; Αυτό δεν είναι πρωτοφανές;

α. Γιατί στο άρθρο 1(3) ορίζεται ότι η nationality / ιθαγένεια, θα δέχεται δύο διαφορετικές απαντήσεις, η μία από τις οποίες είναι «Μακεδόνες» και η δεύτερη «κάτοικοι της Βορείου Μακεδονίας»; Δεν αρκούσε μία απάντηση; Δεν είναι ταυτόσημα τα σχήματα: πχ «Ιθαγένεια – Ελληνική» και «Κάτοικος της Ελληνικής Δημοκρατίας»;

β. Εφόσον είναι ταυτόσημα, άρα θα ήταν περιττό να μπει «Ιθαγένεια: Έλληνας / κάτοικος της Ελληνικής Δημοκρατίας», ποιος ο λόγος να μπουν και τα δύο, εκτός από το να έχει η μία απάντηση την έννοια του nationality ως εθνικότητα/ταυτότητα και η άλλη την έννοια της ιθαγένειας/υπηκοότητας; Αν δεχόταν ίδιες απαντήσεις («Βόρειος Μακεδών / πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας», ίσως μπορούσε να θεωρηθεί πλεονασμός. Εφόσον είναι διαφορετικά μεταξύ τους, τι άλλο συμβαίνει εκτός από το ότι απαντούν σε διαφορετική έννοια του πεδίου;

γ. Δεν είναι εμφανές ότι από την μακρά αυτή απάντηση, θα χρησιμοποιείται μόνο η πρώτη; Δηλαδή δεν είναι σαφές ότι το «Μακεδόνας» θα μείνει σκέτο;

δ. Γιατί δεν ενοχλεί ότι το σκέτο «Μακεδόνας», δηλαδή το όλον του όρου, με ελληνική μάλιστα υπογραφή, σημαίνει αναγνώριση ταυτότητας «Μακεδόνων» σε μη Έλληνες;

ε. Γιατί δεν γίνεται καμία αναφορά στο πώς θα ονομάζονται οι Μακεδόνες (χωρίς εισαγωγικά); Δηλαδή εμείς. Εάν δεχθούμε το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό, γιατί αυτό δεν ισχύει για Έλληνες, οι οποίοι χρησιμοποιούμε τον όρο Μακεδόνας επί 3000 χρόνια ως συνοδευτικό της εθνικής μας ταυτότητας, αλλά ισχύει για Σλάβους, οι οποίοι τον χρησιμοποιούν για περίπου 100 χρόνια. Ως τεκμήριο αναφέρω το βιβλίο του NGL Hammond, όπου αναφέρεται ότι στην απογραφή της Γιουγκοσλαβίας το 1921 δεν υπήρχε ούτε ένας αυτοπροσδιοριζόμενος ως εθνικά «Μακεδόνας», και ούτε ένας που να μιλούσε «μακεδονική γλώσσα».

ζ. Γιατί δεν υπάρχει καμία πρόνοια για το πώς θα ονομάζονται οι Αλβανοί της πΓΔΜ; Γιατί μας έλεγαν ότι τους ενοχλεί το «Σλάβο» στο όνομα, αλλά κανείς δεν μας λέει ότι τους ενοχλεί το (σκέτο) «Μακεδόνες»; Μήπως είναι κι αυτοί «Μακεδόνες»;

η. Η χρήση του όρου «Μακεδόνες» δεν απασχολεί την ελληνική πλευρά, ότι μπορεί να αποτελέσει αφορμή έγερσης ζητήματος δικαιωμάτων μίας υποτιθέμενης «μακεδονικής μειονότητας στην Μακεδονία» (στην Ελλάδα δηλαδή), δεδομένου ότι ήδη από τον Απρίλιο του 1990, δηλαδή ενάμιση χρόνο ΠΡΙΝ ανεξαρτητοποιηθεί η πΓΔΜ και αποτελέσει κράτος, ιδρύθηκε στην Φλώρινα το λεγόμενο «Στέκι Μακεδονικού Πολιτισμού» από ανθρώπους που μέχρι σήμερα αναμοχλεύουν τέτοια ζητήματα; Δεν είναι ύποπτο ότι ο ένας από τους ιδρυτές είναι σήμερα βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στην Φλώρινα; Δεν απασχολεί η πιθανότητα χρήσης τους ως μοχλός πίεσης στην χώρα εις το διηνεκές, ειδικότερα εφόσον υφίστανται τέτοια δείγματα πίεσης εναντίον της Ελλάδας, όπως πχ με το πολιτικό κόμμα «Ουράνιο Τόξο»;

3. Πώς γίνεται η λέξη «Μακεδονία» να μην σημαίνει τίποτα στην «μακεδονική» γλώσσα και να την αναγνωρίζουμε ως τέτοια, ενώ πρόκειται ελληνική λέξη, όπως και όλες οι λέξεις και τα ονόματα της κλασικής Μακεδονίας; [Για την ετυμολογία της λέξης «Μακεδονία», δείτε την υποσημείωση στο τέλος]

4. Γιατί στο 1(3γ) μπήκε η ψευδο-αιτιολόγηση ότι την «μακεδονική» έχει αναγνωριστεί το 1977; Εάν είχε όντως αναγνωριστεί (που ΔΕΝ είχε), για ποιον λόγο να επαναλαμβάνεται η αναγνώριση. Εάν δεν είχε, τότε τι δουλειά έχει η αιτιολόγηση της αναγνώρισης, έστω και αν δεν ευσταθεί; Διμερής διακρατική συμφωνία είναι ή κείμενο καθοδήγησης, ώστε να πειστούν οι αναγνώστες για την ορθότητά του;

5. Γιατί στο 1(3ε) οι κωδικοί τυποποίησης είναι ΜΚ και MKD, δηλαδή (πάλι) σκέτο Μακεδονία; Γιατί δηλαδή δεν ακολουθούν ούτε οι κωδικοί το όνομα του κράτους;

α. Γιατί υπάρχει εξαίρεση στις πινακίδες αυτοκινήτων, οι οποίες θα είναι ΝΜ και ΝΜΚ, δηλαδή «North Macedonia» και δεν ακολουθούν τις λοιπές ταμπέλες; Νομίζουν ότι μας ενοχλούν περισσότερο οι πινακίδες των «Μακεδόνων» τουριστών στις ακτές της Μακεδονίας από τις ταμπέλες ως MK και MKD, δηλαδή ως σκέτο «Μακεδονία» σε όλων των ειδών τις διεθνείς συναντήσεις, αθλητικού, πολιτιστικού, πολιτικού, επιχειρηματικού, εμπορικού, επιστημονικού, εκπαιδευτικού περιεχομένου;

6. Γιατί απουσιάζει παντελώς η λέξη Μακεδονία στο κείμενο όταν αναφέρεται στην Ελλάδα, αλλά περιγράφεται ως «Βόρειο τμήμα του πρώτου Μέρους»;

7. Γιατί στο 1(3θ) μπαίνουν και οι ελληνικές εμπορικές ονομασίες και επωνυμίες υπό την αίρεση διεθνούς επιτροπής; Δηλαδή, γιατί θα πρέπει να πληρώσουν το βάρος της κατοχύρωσης των προϊόντων τους οι περίπου 4000 ελληνικές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τοπικά ονόματα της Μακεδονίας είτε ως ονομασία προέλευσης, είτε ως γεωγραφική ένδειξη και θα πρέπει να τα κατοχυρώσουν.

α. Γιατί δεν υπάρχει καμία μνεία στο πώς θα διαχωρισθεί η ονομασία προέλευσης προϊόντος όταν είναι στην επωνυμία και όταν δεν είναι; Δηλαδή, εφόσον σήμερα το «μακεδονικό ούζο» και το «μακεδονικό τσίπουρο» είναι ήδη κατοχυρωμένο, γιατί δεν υπάρχει συγκεκριμένη πρόνοια για το πώς θα αντιμετωπιστεί ένα προΐόν «Β. Μακεδονικό ούζο»; Δεν αφήνεται προς εκμετάλλευση αυτό το κενό;

β. Δεν είναι ακόμη μεγαλύτερος ο κίνδυνος για προϊόντα που δεν έχουν κατοχυρωθεί διεθώς ακόμη (μακεδονικός οίνος, χαλβάς, ταχίνι, κριτσίνι κλπ);

γ. Δεν είναι όχι απλά κίνυδνος, αλλά απαγορευτικό να ενσωματωθεί ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη σε καινούργια ελληνικά προϊόντα που δεν υφίστανται σήμερα;

8. Γιατί στο 1(4γ) θέτει το δημοψήφισμα στα Σκόπια υπό την αίρεση «εφόσον το αποφασίσει», ενώ στο άρθρο 2(4β) η ένταξη στο ΝΑΤΟ προϋποθέτει διενέργεια δημοψηφίσματος; Είναι ή δεν είναι υποχρεωτικό το δημοψήφισμα; Δεν το διέκρινε αυτό κανένας από τους συγγραφείς του;

9. Πώς γίνεται και το άρθρο 4(3) λέει ότι «τίποτα στο Σύνταγμα όπως ισχύει σήμερα ή θα τροποποιηθεί στο μέλλον δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως βάση για παρέμβαση στις υποθέσεις του άλλου μέρους»;

α. Δηλαδή: εάν δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παρέμβαση «όπως ισχύει σήμερα», γιατί ζητείται να τροποποιηθεί;

β. Εάν «μπορεί να θεωρηθεί ως» παρέμβαση, τότε πώς γνωρίζουμε ότι με όποιονδήποτε τρόπο κι αν τροποποιηθεί, τότε δεν θα μπορεί να θεωρηθεί παρέμβαση στις υποθέσεις του άλλου μέρους; Πώς γνωρίζουμε σήμερα τι θα γίνει στο μέλλον;

10. Γιατί στο 6(1) εισάγονται «αμέσως απαγορευτικά μέτρα» δημοσίων υπηρεσιών και φορέων για την «πρόληψη» δραστηριοτήτων που «πιθανόν να υποδαυλίζουν την εχθρότητα κλπ» ομοίως στην Ελλάδα και στην πΓΔΜ;

α. Δηλαδή, έχει και η Ελλάδα χάρτες Μεγάλης Ελλάδας που να συμπεριλαμβάνει εδάφη της πΓΔΜ όπως είχαν αυτοί σε «όλες τις δημόσιες υπηρεσίες τους» και τα σχολεία τους, όπως έχει πει ο κ. Μέρτζος, ο οποίος μάλιστα είναι «υπέρ εντίμου συμβιβασμού»;

β. Θα απαγορεύονται εκδηλώσεις μνήμης για τον Μακεδονικό Αγώνα, για παράδειγμα η απελευθέρωση των πόλεων της Μακεδονίας όπως εορτάζεται σήμερα (Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Σέρρες, Δράμα κλπ) από τους σχετικούς Δήμους, άρα από δημοσίους φορείς;

γ. Τελικά, η επιτυχία της αφαίρεσης αλυτρωτισμού και επιθετικών δραστηριοτήτων, αφορά εξίσου και στις δύο χώρες;

11. Γιατί στο 6(2) μπήκαν και ιδιωτικοί φορείς στην ίδια διάταξη; Θα απαγορεύονται δηλαδή και τα Συλλαλητήρια, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις με μακεδονικούς χορούς, αναφορές στους Μακεδονομάχους κλπ; Θα πρέπει να αλλάξουμε ορολογία για τα μακεδονικά τραγούδια, πχ νοτιο-μακεδονικά;

12. Γιατί το 7(2,4) εστιάζει στο ότι διαχωρίζουν τη θέση τους από τον «Ελληνικό πολιτισμό», ενώ αυτοί ουδέποτε θεώρησαν κάτι τέτοιο, θεωρώντας τα όλα αυτά απλώς «Μακεδονικό πολιτισμό» και όχι «ελληνικό»;

α. Πώς γίνεται να θεωρούμε ότι κερδίσαμε την παραδοχή τους ότι δεν συμπεριλαμβάνουν στην κληρονομιά τους τον «ελληνικό πολιτισμό», ενώ αυτό ποτέ δεν το έκαναν! Απλώς θεωρούσαν την αρχαία Μακεδονία ως κάτι διακριτικό και ξεχωριστό από την αρχαία Ελλάδα; Μήπως δεν έγινε καν κατανοητό τι έλεγαν τόσον καιρό;

13. Γιατί στα άρθρα 7(2,4) ο διαχωρισμός της έννοιας της «Μακεδονίας» γίνεται μόνο σε σχέση με την Μακεδονία της αρχαιότητας και δεν επεκτείνεται στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας; Γιατί, δηλαδή, τους παραδίδουμε τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, για παράδειγμα ή την Μακεδονική Δυναστεία του Βυζαντίου;

14. Γιατί το άρθρο 7(5) ακυρώνει και τις 4 προηγούμενες παραγράφους, μην επιτρέποντας στην Ελλάδα να «υποτιμήσει, αλλοιώσει ή επηρεάσει» τη χρήση του όρου Μακεδονία, Μακεδόνας και μακεδονικό εντός της πΓΔΜ, άρα ουσιαστικά αφήνοντάς τους ανενόχλητους; Αυτό δεν συνιστά ωμή υπονόμευση του ενός από τα δύο υποτιθέμενα ανταλλάματα της Συμφωνίας [ένα το erga omnes και δεύτερο, ο διαφορετικός ορισμός περί Μακεδονίας και Μακεδόνων]

α . Εφόσον δηλαδή βάσει του 7(5) δεν μπορεί η Ελλάδα να φέρει ουδεμία αντίρρηση για τον τρόπο που χρησιμοποιούν τον όρο Μακεδονία και Μακεδόνες εντός της πΓΔΜ, τότε ποιο το όφελος από τον διαχωρισμό των εννοιών;

15. Γιατί στο 8(2) αφήνεται αόριστα να «επανεξεταστεί» το καθεστώς μνημείων που αναφέρονται στην αρχαία ελληνική Ιστορία, και μάλιστα έξι μήνες μετά την κύρωση της Συμφωνίας;

α. Η «επανεξέταση» δεν αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να παραμείνουν όλα ως έχουν χωρίς την παραμικρή αλλαγή, έξι μήνες μετά την κύρωση από τις δύο χώρες;

β. Η παντελής απουσία πρόνοιας εάν αυτό δεν συμβεί, δεν ακυρώνει την ουσία του άρθρου;

γ. Αντίστοιχα με προηγούμενη ερώτηση, δεν είναι ασαφής η διατύπωση ότι πρέπει απλώς η πΓΔΜ να «αντιμετωπίσει» το «ζήτημα» ότι «συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας», εφόσον οι ίδιοι θεωρούν την αρχαία Μακεδονία απολύτως διακριτή από την κληρονομιά της Ελλάδας;

συνεχίζεται στο 2ο μέρος

Δημοσιεύθηκε στην Εστία, 25 Ιουλίου 2018 και antibaro.gr 

Το ειδα ΑΚΤΙΝΕΣ
πηγή