Η Εκκλησία δείχνει τον τρόπο για να γίνει καλύτερη ακόμα και η Βικιπαίδεια!

Το Διορθόδοξο Κέντρο, στην Ι. Μονή Πεντέλης, υλοποιεί ένα καινοτόμο πρόγραμμα επιμόρφωσης, όπου οι συμμετέχοντες μαθαίνουν να συγγράφουν και να επεξεργάζονται λήμματα για τη βελτίωση της παγκόσμιας αυτής ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης.

Η Βικιπαίδεια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παγκόσμια διαδικτυακή ελεύθερη βιβλιοθήκη. Χρήστες από όλο τον κόσμο μπορούν να συντάξουν λήμματα, να προσθέσουν ή να επεξεργαστούν τα ήδη υπάρχοντα. Δυστυχώς, τα εκκλησιαστικά και θρησκευτικά που υπάρχουν, ιδίως στα ελληνικά, είναι ελάχιστα. Το Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας της Ελλάδος όμως προσπαθεί να το αλλάξει αυτό με τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων που σκοπό έχουν να μάθουν στους ενδιαφερομένους τον τρόπο δημιουργίας αλλά και επεξεργασίας λημμάτων.  

Tο Διορθόδοξο Κέντρο, που βρίσκεται στην Ιερά Μονή Πεντέλης, είναι ένας συνεδριακός και επιμορφωτικός οργανισμός της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ανάμεσα στις πολλές και ποικίλες δραστηριότητές του έχει εντάξει από το 2009 επιμορφωτικές δράσεις για εκπαιδευτικούς, δράσεις που στόχο έχουν να τους ενισχύσουν με σύγχρονα εκπαιδευτικά εργαλεία στη διδακτική πράξη.

«Βλέποντας ότι η Βικιπαίδεια αποτελεί παγκοσμίως τη μεγαλύτερη δωρεάν ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια, το μεγαλύτερο ελεύθερο αποθετήριο γνώσης, και γνωρίζοντας ότι σε αυτήν καταφεύγουν πολύ συχνά μαθητές, φοιτητές ή και διδάσκοντες προς αναζήτηση πληροφοριών, ενώ ταυτόχρονα δίνει σε όλους το δικαίωμα να συνεισφέρουν γράφοντας νέα λήμματα ή βελτιώνοντας τα ήδη υπάρχοντα, θελήσαμε να την εντάξουμε στο επιμορφωτικό πρόγραμμά μας» αναφέρει στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο δρ Θεολογίας Χρήστος Νάσιος, επιστημονικός συνεργάτης του Διορθόδοξου Κέντρου και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Σχολείων Κοινότητας Βικιπαίδειας Ελλάδας. 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 

Ο κ. Νάσιος διευκρινίζει: «Σε συνεργασία με έμπειρους συντάκτες του Συλλόγου Σχολείων Κοινότητας Βικιπαίδειας, όπως ο πρόεδρος του Συλλόγου Μάνος Κεφαλάς, σχεδιάσαμε και υλοποιούμε από τον Μάρτιο του 2015 ένα καινοτόμο επιμορφωτικό πρόγραμμα με μορφή εργαστηρίου και με τίτλο “Εισαγωγή στη συγγραφή λημμάτων στη Βικιπαίδεια - Η Βικιπαίδεια ως εκπαιδευτικό εργαλείο”, το οποίο επαναλαμβάνουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα. Θα ήθελα να επισημάνω τη συμβολή του διευθυντού μας Μητροπολίτου Θερμοπυλών κ. Ιωάννη, ο οποίος αναγνώρισε τη σημασία που έχει η Βικιπαίδεια, αντιλήφθηκε τις δυνατότητες που προσφέρει, γι' αυτό μας πρόσφερε την ευλογία του και τις υποδομές του Διορθόδοξου Κέντρου για τη διοργάνωση αυτού του προγράμματος». 

ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ 

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, όπως μας ενημερώνει ο κ. Νάσιος, απευθύνεται σε όσες και όσους ενδιαφέρονται να μάθουν πώς να συνεισφέρουν γράφοντας, μεταφράζοντας ή επεξεργαζόμενοι λήμματα στον ελεύθερο χρόνο τους. 

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ 

«Συνήθως συμμετέχει στο πρόγραμμα μεγάλος αριθμός εκπαιδευτικών και γι' αυτό εστιάζουμε και στις δυνατότητες αξιοποίησης της Βικιπαίδειας στον χώρο της εκπαίδευσης. Βεβαίως, καθένας μπορεί άμεσα να γράψει ανώνυμα ή με ψευδώνυμο στη Βικιπαίδεια, χωρίς να έχει λάβει κάποιου είδους κατάρτιση, αρκεί να σέβεται και να τηρεί τους κανόνες της, όπως η αντικειμενικότητα, η ουδετερότητα, η τεκμηρίωση των γραφομένων κ.λπ.».

Παράλληλα, ο κ. Νάσιος επισημαίνει: «Το επιμορφωτικό μας πρόγραμμα αποσκοπεί στο να βοηθήσει όσους ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε αυτό το μεγάλο εγχείρημα διάδοσης της ελεύθερης γνώσης να αποκτήσουν τη γνώση, την κατάρτιση και τις τεχνικές ικανότητες που θα τους επιτρέψουν να συνεισφέρουν γρήγορα και ποιοτικά στη Βικιπαίδεια, έχοντας πάντα και την κατάλληλη βοήθεια προς αυτό. Στους εκπαιδευτικούς μας ειδικά δίνονται τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η Βικιπαίδεια στην εκπαίδευση, εμπλέκοντας ενεργά και τους μαθητές τους». 

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ, ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΙΚΗ 

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αρχικά μια εισαγωγή-γνωριμία με τη Βικιπαίδεια, με την ιστορία της, τον τρόπο λειτουργίας της και τις κοινότητες των χρηστών που συντηρούν αυτό το εγχείρημα, όπως και τα «αδελφά» εγχειρήματα, τα Wikimedia Commons, δηλαδή το διεθνές αποθετήριο εικόνων και πολυμέσων, το Βικιλεξικό, τη Βικιθήκη, η οποία είναι μια ελεύθερη online βιβλιοθήκη, το Βικιεπιστήμιο κ.ά. Το εισαγωγικό τμήμα περιλαμβάνει, φυσικά, και τη «μύηση» στις βασικές αρχές, στους κανόνες και στην πολιτική της Βικιπαίδειας, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί από την κοινότητα των χρηστών της σε παγκόσμιο επίπεδο, και είναι απαραίτητοι προκειμένου να ενταχθεί κανείς ομαλά σε αυτήν και να συμβάλει με τις γνώσεις και τις ικανότητές του. «Ακολουθεί το τεχνικό κομμάτι, που αφορά τον τρόπο γραφής και επεξεργασίας σε ένα wiki, σε ένα συνεργατικό διαδικτυακό περιβάλλον όπως αυτό της Βικιπαίδειας, και εξοικειωνόμαστε με τη χρήση τόσο του οπτικού επεξεργαστή όσο και με την επεξεργασία μέσω κώδικα, αλλά μαθαίνουμε και πώς επιφορτώνουμε εικόνες, πολυμέσα, χάρτες κ.λπ.» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Νάσιος.

Τα πολλά οφέλη για την εκπαίδευση, η διασφάλιση της αξιοπιστίας και οι ελλείψεις σε εκκλησιαστικά θέματα 

ΟΠΩΣ εξηγεί ο κ. Νάσιος, τα οφέλη που προσφέρει είναι πολλά. «Το πλέον καινοτόμο μέρος του προγράμματος είναι η αξιοποίηση της Βικιπαίδειας στην εκπαίδευση. Θα λέγαμε ότι το σύνθημά μας είναι: Μην περιορίζεστε στην ανάγνωση και την αντιγραφή πληροφοριών από τη Βικιπαίδεια, αλλά ασχοληθείτε ενεργά με τη συγγραφή και την επεξεργασία λημμάτων, γιατί αυτά αποφέρουν μεγαλύτερο όφελος. Ο μαθητής, όπως και κάθε δυνάμει συντάκτης, μαθαίνει να αναζητά πηγές, να ελέγχει την αξιοπιστία τους, μαθαίνει να γράφει συνεργατικά, αναβαθμίζει τις ψηφιακές δεξιότητές του και τις γλωσσικές δυνατότητες έκφρασης. Ακόμα και στον τομέα της γλωσσομάθειας μπορεί να αξιοποιηθεί, μεταφράζοντας λήμματα στα ελληνικά ή από τα ελληνικά σε άλλες γλώσσες, ενώ ευνοεί και τη συνεργασία εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων, στο πλαίσιο κάποιου κοινού σχολικού προγράμματος» τονίζει. 

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ 

Συχνά, βέβαια, ακούμε ότι η Βικιπαίδεια στερείται αξιοπιστία, αφού είναι γεγονός ότι όλα τα λήμματά της δεν έχουν τα ίδια επιθυμητά χαρακτηριστικά. «Η ίδια η Βικιπαίδεια δεν ισχυρίζεται πως ό,τι υπάρχει σε αυτήν είναι και αξιόπιστο» υπογραμμίζει ο κ. Νάσιος, σημειώνοντας: «Σίγουρα υπάρχουν πολλά καλά λήμματα, με επιστημονική τεκμηρίωση, λήμματα που ενημερώνονται διαρκώς με τα σύγχρονα πορίσματα της επιστήμης (κάτι στο οποίο υστερούν οι έντυπες εγκυκλοπαίδειες), αλλά υπάρχουν και λήμματα με ελλείψεις σε παραπομπές, σε πηγές κ.λπ. και γι' αυτό τοποθετείται και η αντίστοιχη σήμανση στο λήμμα. Αυτό όμως που είναι, θα λέγαμε, το μεγάλο μειονέκτημα της Βικιπαίδειας αποτελεί ταυτόχρονα και την κινητήρια δύναμή της, καθώς καλεί όλους να συμβάλουν στη βελτίωση του περιεχομένου της και στην πλήρως ελεύθερη διάδοσή του». 

ΟΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου άρχισε το νέο τμήμα, το έκτο κατά σειρά από το 2015, που εγκαινιάστηκε η συγκεκριμένη δράση. Οι συναντήσεις γίνονται κάθε Τετάρτη και ώρες 17.00-20.00 στον ζεστό και φιλόξενο σεμιναριακό χώρο της Βιβλιοθήκης του Διορθόδοξου Κέντρου. «Αυτό αποτελεί ένα επιπρόσθετο πλεονέκτημα, καθώς οι συμμετέχοντες μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πλούσια βιβλιοθήκη του Διορθοδόξου για τη συγγραφή των λημμάτων τους. Με τη συμμετοχή του σε πέντε τουλάχιστον συναντήσεις και μετά την ανάρτηση τουλάχιστον ενός λήμματος λαμβάνει κανείς και σχετική βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης του προγράμματος» αναφέρει ο κ. Νάσιος, ενώ μας κάνει γνωστό ότι «δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα ούτε είναι απαραίτητες οι εξειδικευμένες γνώσεις σε θέματα υπολογιστών και προγραμμάτων. Καθένας μπορεί να συμμετάσχει, αρκεί να έχει όρεξη και καλή διάθεση για να μάθει και στη συνέχεια να συνεισφέρει σε αυτή τη μεγάλη εθελοντική προσπάθεια. Μοναδική προϋπόθεση είναι να φέρει μαζί του τον προσωπικό φορητό υπολογιστή του (laptop), για να μπορεί να συμμετάσχει στο εργαστήριο».

Οι εντυπώσεις των περισσότερων συμμετεχόντων είναι άριστες και σε αυτό συντελεί το πολύ καλό και φιλικό κλίμα που επικρατεί στις συναντήσεις. «Βεβαίως, όλοι οι συμμετέχοντες δεν γίνονται οπωσδήποτε ενεργοί και τακτικοί συντάκτες της Βικιπαίδειας, παρόλο που μέσα από τα προηγούμενα προγράμματά μας βγήκαν πολλοί νέοι συντάκτες, οι οποίοι αγάπησαν αυτό το εγχείρημα και συνεισφέρουν σε τακτική βάση ή όποτε έχουν χρόνο. Ομως όλοι οι συμμετέχοντες βγαίνουν ωφελημένοι, καθώς μεταξύ άλλων αναβαθμίζουν τις ψηφιακές δεξιότητές τους, μαθαίνουν να αναζητούν τεκμηριωμένες πληροφορίες και να γράφουν με έναν συγκεκριμένο, αντικειμενικό τρόπο. Αυτό βοηθάει πολλούς και στην επαγγελματική ζωή τους (φοιτητές, εκπαιδευτικούς, νέους δημοσιογράφους κ.ά.) Υπάρχουν και περιπτώσεις συμμετεχόντων οι οποίοι έρχονται και δεύτερη φορά στο πρόγραμμά μας, καθώς θέλουν να εμβαθύνουν και να επεκτείνουν τις γνώσεις και τις ικανότητές τους στο συγκεκριμένο αντικείμενο» προσθέτει ο κ. Νάσιος.

Κλείνοντας, ο ίδιος επισημαίνει: «Η ελληνόγλωσση Βικιπαίδεια υστερεί σε σχέση με πολλές ξενόγλωσσες, παρότι σήμερα αριθμεί περισσότερα από 143.000 λήμματα. Υπάρχουν πολλά λήμματα που πρέπει να γραφούν και πολλά που χρειάζονται βελτίωση».
Οσοι ενδιαφέρονται για το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορούν να το δηλώσουν στο Διορθόδοξο Κέντρο, αποστέλλοντας σχετικό μήνυμα με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στο info@intero.gr ή τηλεφωνικά στο 210-8037643 και θα λάβουν σχετική ενημέρωση. 

ΝΑ ΚΑΛΥΦΘΟΥΝ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΕΝΑ 

Οπως τονίζει ο κ. Νάσιος, «υπάρχει σημαντική έλλειψη σε λήμματα που καλύπτουν θέματα θρησκείας, εκκλησιαστικής ζωής και ιστορίας, εκκλησιαστικών μνημείων ή ακόμα και βιογραφίες σημαντικών ανθρώπων. Θα ήταν ευχής έργον να κινητοποιηθούν νέοι συντάκτες και να καλύψουν αυτά τα κενά γράφοντας με εγκυκλοπαιδικό τρόπο». Και προσθέτει: «Σε μια εποχή που οι περισσότεροι νέοι ξοδεύουν τον χρόνο τους ανώφελα στα social media ή σερφάροντας στο διαδίκτυο, η ενεργή συμμετοχή τους στη Βικιπαίδεια είναι μια “υγιής”, θα λέγαμε, διαδικτυακή ενασχόληση. Τους βοηθά να αναπτύξουν δεξιότητες και ικανότητες όπως αυτές που προαναφέραμε, συμμετέχουν σε μια παγκόσμια κοινότητα εθελοντών της γνώσης και της προσφοράς και κυρίως αναπτύσσουν την κριτική σκέψη τους και μαθαίνουν να αξιολογούν σωστά την αξιοπιστία των πηγών, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς στο διαδίκτυο, το οποίο αποτελεί πλέον μία από τις σημαντικότερες μορφές ενημέρωσης και πληροφόρησης, κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα ουκ ολίγες ανακρίβειες, πλαστές ειδήσεις και ψευδείς πληροφορίες».

πηγή