Σελίδες

27 Φεβρουαρίου 2018

Η μάχη των νομισμάτων

Γράφει ο Αρης Οικονόμου

Το μεγάλο παιχνίδι διεξάγεται στις χρηματαγορές και ιδιαίτερα στις αγορές συναλλάγματος, στις οποίες το δολάριο έχει το βασιλικό προνόμιο του παγκοσμίου αποθεματικού και συναλλακτικού νομίσματος – σημειώνοντας πως ο τζίρος μέσα σε μία μόνο ημέρα στις αγορές αυτές είναι της τάξης των 5 τρις $.

Επενδύσεις και Αγορές

Η επέλαση της Κίνας στην Ευρώπη, η οποία αναζητάει εναλλακτικές λύσεις στην αγορά των Η.Π.Α. για να μπορέσει να ανεξαρτητοποιηθεί από το δολάριο και τα αμερικανικά ομόλογα, έχει τρομάξει τις μεγάλες χώρες – όπως τη Γερμανία, η οποία προσπαθεί να προστατεύσει την υψηλή τεχνολογία της, όταν την ίδια στιγμή ένας Κινέζος κατασκευαστής αυτοκινήτων εξαγόρασε το 9,69% της Mercedes αξίας περί τα 7 δις € σήμερα, με αποτέλεσμα να γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος της. Ο πρόεδρος της Γαλλίας δε προσπαθεί απεγνωσμένα να οχυρώσει τις επιχειρήσεις της χώρας του, για να μην εξαγοραστούν – προβληματιζόμενος για τα αποτελέσματα που θα είχε κάτι τέτοιο στην οικονομία.

Εν τούτοις, το μεγάλο παιχνίδι διεξάγεται στις χρηματαγορές και ιδιαίτερα στις αγορές συναλλάγματος – όπου το δολάριο έχει το βασιλικό προνόμιο του παγκοσμίου αποθεματικού και συναλλακτικού νομίσματος. Στις αγορές αυτές ο ημερήσιος τζίρος, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζών (BIS) είναι της τάξης των 5 τρις $ – όπου, εκτός από την κερδοσκοπία, ένα μεγάλο μέρος έχε ισοβαρές οικονομικές αιτίες. Για παράδειγμα, οι ρωσικές τράπεζες αγοράζουν τουρκικές λίρες για τους τουρίστες που ταξιδεύουν στη χώρα, οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες Rand της Ν. Αφρικής για να πληρώσουν τους εργαζομένους τους εκεί, οι ασφαλιστικές εταιρείες της Ευρώπης γουάν για τους πελάτες τους που συναλλάσσονται με την Κίνα κοκ.

Οι διακυμάνσεις τώρα των νομισματικών ισοτιμιών μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα στα κράτη και στις επιχειρήσεις – αφού αυξάνουν ή μειώνουν τις τιμές των εμπορευμάτων που εξάγουν ή εισάγουν, βελτιώνοντας ή επιδεινώνοντας την ανταγωνιστικότητα τους. Εξαίρεση στις μεταξύ τους συναλλαγές αποτελούν τα κράτη της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός μεταξύ τους να μην επηρεάζεται από το νόμισμα – οπότε ο μοναδικός τρόπος ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας τους είναι η εξαιρετικά αμφιλεγόμενη εσωτερική υποτίμηση, η οποία έχει αποδειχθεί θανατηφόρα για πολλές από αυτές.

Η πτώση της ισοτιμίας βέβαια ενός νομίσματος δεν μειώνει μόνο τις τιμές των προϊόντων που εξάγει μία χώρα, αφού αυξάνει επί πλέον τις τιμές των εισαγομένων – όπου μπορεί μεν να μην είναι τόσο αρνητική για τα διάφορα καταναλωτικά αγαθά που μπορεί η ίδια να παράγει σταδιακά, αλλά όταν εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας, πρώτων υλών και ημιτελών προϊόντων, τότε η υποτίμηση γίνεται καταστροφική. Ως εκ τούτου η υποτίμηση για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και τον περιορισμό των ελλειμμάτων δεν αποτελεί συχνά την ιδανική λύση – ενώ είναι σε άμεση σχέση με τη δομή της οικονομίας της εκάστοτε χώρας.

Συνεχίζοντας, η δυναμικότητα που έχει μία συναλλαγματική ισοτιμία φαίνεται καθαρά από το συγκριτικό επίπεδο τιμών του ΟΟΣΑ – ο οποίος έχει δημιουργήσει ένα καλάθι εμπορευμάτων που μπορεί ένας Αμερικανός να αγοράσει πληρώνοντας 100 $. Για το ίδιο καλάθι ένας Ελβετός θα πλήρωνε 34 $ στην Τουρκία, ενώ ένας Τούρκος θα πλήρωνε 294 $ στην Ελβετία – οπότε κατανοεί κανείς πόσο καταλυτική είναι η αλλαγή της ισοτιμίας του δολαρίου στις οικονομικές σχέσεις των διαφόρων χωρών μεταξύ τους.

Στα πλαίσια αυτά η σημασία ενός παγκοσμίου αποθεματικού νομίσματος είναι τεράστια – όπου οφείλει να γνωρίζει κανείς πως το δολάριο, το οποίο είχε αντικαταστήσει τη στερλίνα φτάνοντας να κατέχει το 90% όλων των συναλλαγματικών αποθεμάτων του πλανήτη, υποχωρεί από τις αρχές του αιώνα σταθερά. Ήδη το μερίδιο του υπολογίζεται στο 60%, με το ευρώ να έχει φτάσει πριν την κρίση στο 30% – όπου άρχισε να χάνει μερίδια, όταν οι αγορές κατάλαβαν πως πίσω από αυτό δεν βρισκόταν καμία εθνική οικονομία, αλλά μία σειρά κρατών με εντελώς διαφορετικές δομές και μία νομισματική ένωση που συνεχίζει να κινδυνεύει με τη διάλυση της.

Λογικά λοιπόν όλοι προβλέπουν πως ο διεκδικητής είναι το κινεζικό γουάν, παρά το ότι μόλις το 2016 συμπεριελήφθητε στο καλάθι των νομισμάτων του ΔΝΤ, θεωρούμενο έκτοτε επίσημα ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – μαζί με το δολάριο, το ευρώ, το γεν, το ελβετικό φράγκο και τη βρετανική στερλίνα. Ως εκ τούτου, οι προσπάθειες της Κίνας να διευρύνει την παρουσία της στις διεθνείς αγορές με εξαγορές ξένων επιχειρήσεων, με το δρόμο του μεταξιού, με την προσέγγιση της Σ. Αραβίας κοκ. έχουν στόχο επίσης τις αγορές συναλλάγματος – όπου θέλει να αυξήσει το μερίδιο του γουάν.

Η γερμανική κεντρική τράπεζα πάντως, καθώς επίσης η ΕΚΤ δήλωσαν ήδη πως θα το συμπεριλάβουν στα συναλλαγματικά τους αποθέματα – κάτι που δεν είδαν με συμπάθεια οι Η.Π.Α., γνωρίζοντας πως τυχόν απώλεια της ηγεμονικής θέσης του δολαρίου, επάνω στο οποίο στηρίζεται ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό τους σύστημα, θα ήταν καταστροφική για την οικονομία τους.

analyst

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.