Ὁ Χάρυ Πόττερ καί ἡ Ἑλληνορθόδοξη Παιδεία μας

Γράφει ο μοναχός Νεόφυτος Γρηγοριάτης

Εἶναι σέ ὅλους μας σήμερα γνωστός ὁ μυθιστοραματικός μάγος-παιδί Χάρυ Πόττερ, τῆς δασκάλας Τζόαν Ρόουλιγκ. Τά βιβλία καί οἱ κινηματογραφικές ταινίες τοῦ Χάρυ Πόττερ ἔχουν κερδίσει τίς καρδιές ἑκατομμυρίων μικρῶν καί μεγάλων σέ ὅλο τό σημερινό κόσμο. Ἀκόμη καί στήν Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα καί Κύπρο ἔχει τεράστια ἀπήχηση μεταξύ τῶν παιδιῶν καί τῶν ἐφήβων μας.

Ἑπομένως, τό θέμα εἶναι: Ποιά εἶναι ἡ ἀπειλή ἀπό τόν μικρό μάγο Χάρυ Πόττερ, τήν ὁποία τά παιδιά μας ἀντιμετωπίζουν τώρα, καί τί θά γίνει στό μέλλον, ἄν συνεχισθεῖ ὁ μαγικός καί δαιμονικός αὐτός καταιγισμός;

Ὅπως ἔχει διαπιστωθεῖ παγκοσμίως, ὅσοι θαυμάζουν τόν Χάρυ Πόττερ, θέλουν νά τοῦ μοιάσουν, νά γίνουν μάγοι, νά καλοῦν τά «καλά» ἤ «κακά» πνεύματα καί δυνάμεις, τούς δαίμονες, γιά νά τούς βγάλουν ἀπό τά ἀδιέξοδα, νά ἀποδράσουν σέ ἕνα κόσμο μαγικό, πέρα ἀπό τά φαινόμενα καί νά αὐτοβεβαιωθοῦν, δηλαδή νά αὐτοειδωλοποιηθοῦν, αὐτοθεωθοῦν, αὐτοδικαιωθοῦν, αὐτονομηθοῦν, νά γίνουν θεοί χωρίς τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι τό κυριότερο ἁμάρτημα καί τοῦ Ἑωσφόρου διαβόλου καί τῶν προπατόρων μας Ἀδάμ καί Εὔας.

Γιατί, ὅμως, τόσο πολύ τά νέα παιδιά καί οἱ ἔφηβοι καταφεύγουν στόν Χάρυ Πόττερ; Διότι, δέν νοιώθουν ἀσφάλεια πνευματική στήν οἰκογένεια, δέν ἔχουν νόημα ζωῆς, δέν βρίσκουν πρότυπα ἁγιότητος καί ἤθους μέσα στήν οἰκογένεια, στό σχολεῖο, στήν κοινωνία, στήν παρέα, ἀκόμη καί στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας πολλές φορές, δέν τούς βοηθᾶμε νά ξεπεράσουν τά ὑπαρξιακά τους προβλήματα καί νά ἀπαντήσουν σέ ἐρωτήματα, ὅπως, ποιός μέ ἐρώτησε, ἄν ἤθελα νά γεννηθῶ μέσα στόν παράλογο, ἀπερριμένο καί ἀφιλόξενο αὐτόν κόσμο κλπ.

Καταφεύγουν στόν Χάρυ Πόττερ καί στήν μαγεία, γιά νά βροῦνε ἐκεῖ αὐτό, πού δέν τούς προσφέραμε ἐμεῖς. Νομίζω ὅτι πρέπει νά κάνουμε ὅλοι αὐτοκριτική.

Ἐπίσης, χρειάζεται νά γίνουμε πρότυπα ἁγιότητος καί ἤθους ὀρθοδόξου στά παιδιά. Πῶς θά γίνουμε; Μέ τήν ἕνωση μας μέ τόν Χριστό καί τό ἅγιο Σῶμα Του, τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Νά, τί μᾶς λέγει ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ ὁ μακαριστός Προηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Γρηγορίου, Ἁγίου Ὄρους, Ἀρχιμανδρίτης Γεώργιος στό βιβλίο του «Ὀρθοδοξία καί Οὑμανισμός - Ὀρθοδοξία καί Παπισμός»:

«Ἀληθινός παιδαγωγός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι αὐτός, πού τόν ἔπλασε, καί μάλιστα ὁ δημιουργός του Λόγος, πού λογοποιεῖ τήν ἀνθρωπίνη ὕπαρξη, ἐξάγοντάς την ἀπό τήν ἀ-λογία.

Ὁ Λόγος παιδαγωγεῖ τόν ἄνθρωπο, σώζοντάς τον. Ὅλη ἡ οἰκονομία τοῦ Λόγου εἶναι κατ' οὐσίαν παιδαγωγία τοῦ ἀνθρώπου. Γράφει ὁ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς στόν Παιδαγωγό του: «Ὤ τῆς μακαρίου θρέμματα παιδαγωγίας˙ τό καλόν τῆς Ἐκκλησίας πληρώσωμεν πρόσωπον καί πρός τήν ἀγαθήν προσδράμωμεν οἱ νήπιοι μητέρα, κἄν ἀκροαταί τοῦ λόγου γενώμεθα, τήν μακαρίαν δοξάζωμεν οἰκονομίαν, δι’ ἥν παιδαγωγεῖται μέν ὁ ἄνθρωπος, ἁγιάζεται δέ ὡς Θεοῦ παιδίον καί πολιτεύεται μέν ἐν οὐρανοῖς, ἐπί γῆς παιδαγωγούμενος, πατέρα δέ ἐκεῖ λαμβάνει, ὅ ἐπί γῆς μανθάνει. Πάντα ὁ λόγος καί ποιεῖ καί διδάσκει καί παιδαγωγεῖ».

Παιδαγωγεῖται δέ ὁ ἄνθρωπος μέ τήν οἰκονομία τοῦ Λόγου, διότι μόνον μέ αὐτήν προσλαμβάνεται, θεραπεύεται, μεταμορφώνεται, σώζεται, θεώνεται ὁ ὅλος ἄνθρωπος. Κατά τόν ἴδιο Κλημέντα, «ὁ δέ ἀγαθός παιδαγωγός, ἡ σοφία, ὁ Λόγος τοῦ Πατρός, ὁ δημιουργήσας τόν ἄνθρωπον, ὅλου κήδεται τοῦ πλάσματος καί σῶμα καί ψυχήν ἀκεῖται αὐτοῦ ὁ πανακής τῆς ἀνθρωπότητος ἰατρός».

Ἀλλά, ἡ οἰκονομία τοῦ Σωτῆρος φανερώνεται, ἤ, κατά τόν Ἅγιο Νικόλαο Καβάσιλα, «σημαίνεται» στήν Θεία Λειτουργία, ὅπου «τά ἐν τῇ τελετῇ τῶν δώρων γινόμενα εἰς τήν τοῦ Σωτῆρος οἰκονομίαν ἀναφέρεται πάντα».

Στήν Θεία Λειτουργία, ὡς κέντρο τῆς Ἐκκλησίας, οἰκονομεῖται, παιδαγωγεῖται, πληρώνεται (γεμίζει) ὁ ἄνθρωπος ἀπό τόν Λόγο Χριστό, ἀφοῦ, κατά τόν Κλημέντα, ὁ Λόγος δέν παιδαγωγεῖ ἐξωτερικά, ἀλλά προσφέροντας στόν παιδαγωγούμενο ἄνθρωπο τόν ἑαυτό του ὡς τροφή, γάλα, ἄρτο, σῶμα καί αἷμα: 

«Ὤ θαύματος μυστικοῦ… ὁ λόγος τά πάντα τῷ νηπίῳ, καί πατήρ καί μήτηρ καί παιδαγωγός καί τροφεύς. «Φάγεσθέ μου» φησί «τήν σάρκα καί πίεσθέ μου τό αἷμα». Ταύτας ἡμῖν οἰκείας τροφάς ὁ Κύριος χορηγεῖ καί σάρκα ὀρέγει καί αἷμα ἐκχεῖ˙ καί οὐδέν εἰς αὔξησιν τοῖς παιδίοις ἐνδεῖ. Ὤ τοῦ παραδόξου μυστηρίου˙ ἀποδύσασθαι ἡμῖν τήν παλαιάν καί σαρκικήν ἐγκελεύεται φθοράν, ὥσπερ καί τήν παλαιάν τροφήν, καινῆς δέ ἄλλης τῆς Χριστοῦ διαίτης μεταλαμβάνοντας, ἐκεῖνον εἶ δυνατόν, ἀναλαμβάνοντες ἐν ἑαυτοῖς ἀποτίθεσθαι καί τόν Σωτήρα ἐνστερνίσασθαι, ἵνα καταργήσωμεν τῆς σαρκός ἡμῶν τά πάθη».

Μποροῦμε, λοιπόν, νά ἀντιτάξουμε στήν μαγεία τοῦ Χάρυ Πόττερ τήν οἰκονομία καί παιδαγωγία τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ φυσικά γίνουμε πρότυπα ἤθους καί ἁγιότητος γιά τά νέα παιδιά καί ἀφοῦ τούς δώσουμε τροφή, γάλα, τό Αἷμα καί τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ στή Θεία Λειτουργία. Ἄν, ὅμως, προσπαθοῦμε μόνο μέ ἠθικές διδασκαλίες καί λόγια ἀνεφάρμοστα ἀπό ἐμᾶς νά τούς πείσουμε ὅτι ἔχουμε δίκαιο σέ ὅσα πρεσβεύουμε, τότε θά ἀποτύχουμε παταγωδῶς καί θά τά ὠθήσουμε περισσότερο πρός τήν μαγεία τοῦ Χάρυ Πόττερ.

Ἀναφέρονται πολλές περιπτώσεις παιδιῶν στήν Ἑλλάδα καί στό ἐξωτερικό, τά ὁποῖα, μετά τό διάβασμα καί τήν μύησή τους στή μαγεία, εἶχαν ἐφιάλτες τρομερούς, ἀκόμη καί ξύπνιοι ἔβλεπαν ζωντανές δαιμονικές μορφές, πού τούς προκαλοῦσαν ἀνασφάλειες, φόβους, μῖσος, κακά ὄνειρα κλπ.

Πρέπει νά βοηθηθοῦν τά νέα αὐτά παιδιά νά ἐπανέλθουν στήν σωστή πνευματική τροχιά τῆς καθάρσεως ἀπό τά πάθη, τῆς ἀποκτήσεως τῶν ἀρετῶν, τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ γιά τήν κατανόηση τῶν λόγων τῶν ὄντων, δηλαδή τῶν σκοπῶν γιά τούς ὁποίους ἐδημιουργήθηκε ὁ κόσμος, αἰσθητός καί νοητός, καί τέλος τῆς θεώσεως, τῆς θέας τοῦ ἀκτίστου φωτός.

Μποροῦμε, ἐπίσης, νά τούς ἀφιερώσουμε χρόνο ἀπό τήν οἰκογενειακή μας ζωή. Τά παιδιά νοιώθουν ἀνασφάλεια, φόβο, ζόφο, σκοτισμό, ὅταν οἱ γονεῖς δέν ἐνδιαφέρονται γιά τά καίριά τους ζητήματα, δηλαδή πῶς νά ζήσουν πνευματική ζωή, πῶς θά ξεπεράσουν τόν θάνατο κλπ. Ἕνας καλός πνευματικός πατέρας θά μποροῦσε νά καθοδηγήσει διακριτικά τά νέα παιδιά σέ αὐτή τήν κρίσιμη φάση τῆς ζωῆς τους.

Ἐδῶ θά ἤθελα νά ἀναφέρω ἕνα περιστατικό, ἐνδιαφέρον μέν, ἀλλά κατ' ἐμέ πολύ ἐπικίνδυνο, γιά νά τό συστήσει κανείς ὡς κάτι σίγουρο καί ἐπαινετό. Δέν πρέπει κανείς νά παίζει μέ τή φωτιά.

Τό παιδί κάποιου εὐλαβοῦς φιλαγιορείτη λαϊκοῦ ἐζήτησε ἀπό τόν πατέρα του νά δεῖ τίς δύο κινηματογραφικές ταινίες τοῦ Χάρυ Πόττερ. Ὁ πατέρας του, φοβούμενος ὅτι, ἄν τοῦ ἀρνηθεῖ, θά γίνει ἀντίδραση, πού θά προκαλοῦσε χειρότερη κατάσταση, δέχθηκε νά πᾶνε μαζί νά δοῦνε τίς δύο ταινίες. Μετά ἐζήτησε νά τοῦ ἀγοράσει καί τά βιβλία τοῦ Χάρυ Πόττερ. Μετά ἀπό τίς δύο ταινίες καί τήν ἀνάγνωση τῶν βιβλίων τοῦ Χάρυ Πόττερ, ὁ πατέρας ἔκανε ἐποικοδομητικό διάλογο μέ τό παιδί του. Τό ἔπαιρνε, φυσικά, ἀπό μικρό στήν Ἐκκλησία, τοῦ ἔλεγε νά κοινωνάει, νά ἀγαπᾶ τόν Θεό καί τόν πλησίον, τοῦ ἀγόραζε παιδικά ὀρθόδοξα βιβλία κλπ. Ἔτσι τό παιδί κατάλαβε, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, τίς προσευχές καί τίς συμβουλές τοῦ πατέρα του, ὅτι ὁ Χάρυ Πόττερ εἶναι «μία μεγάλη ἀνοησία, ἕνα μεγάλο ψέμα, μία μεγάλη ἀπάτη», ὅπως τό ἴδιο τό παιδί εἶπε, σύμφωνα βέβαια μέ τή μαρτυρία τοῦ πατέρα του, πού μοῦ τήν ἐκμυστηρεύτηκε.

Προσωπικά πιστεύω πώς πρέπει νά φανερώνουμε τήν καθαρότητα, τήν ἁγνότητα καί ἁγιότητα τῶν ἁγίων καί τῆς Παναγίας μέ τή δική μας ζωή καί ἀγῶνα, ὥστε τά νέα παιδιά, πού θά μᾶς βλέπουν, νά μποροῦν νά βροῦν ἐκείνη τήν πνευματικότητα, πού ἀναζητοῦν τόσο πολύ καί συνήθως δέν τήν βρίσκουν στόν κόσμο, πού ζοῦμε. Πρέπει νά εἴμαστε σέ θέση νά ποῦμε μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο: «Μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς κἀγώ Χριστοῦ». (Νά γίνεσθε μιμητές μου, ὅπως καί ἐγώ ἐμιμήθηκα καί μιμοῦμαι τόν Χριστό. Τό ὅτι εἶσθε πιστοί ὀφείλεται σέ μένα, λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Ἑπομένως, ἔχω τό δικαίωμα νά σᾶς παρακαλέσω στό μέλλον διαρκῶς νά προσπαθεῖτε νά γίνεσθε σάν ἐμένα. Αὐτό σημαίνει ὅτι, ὅπως ἐγώ εἶμαι μετριόφρων, νά εἶστε καί ἐσεῖς, ὅπως ὑποφέρω, νά ὑποφέρετε καί ἐσεῖς.

Νά καμαρώνετε, ὅταν πάσχετε βάσανα, καί ὄχι γιά τά χαρίσματα, πού τυχόν ἔχετε.Ἑπομένως, ἄν γινόμαστε μιμητές τῶν ἀποστόλων καί τῶν ἁγίων, εἶναι γιατί πρωτύτερα ἐκεῖνοι μιμήθηκαν τόν Χριστό, ὁ ὁποῖος εἶναι τό μοναδικό καί ἀναντικατάστατο πρότυπό μας, σύμφωνα μέ τήν ἴδια τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ).

ΣΧΟΛΙΟ

Αν και είναι παλιά πλέον η περίπτωση του Χάρρυ Πόττερ, ωστόσο δείχνει τον τρόπο που η Νέα Τάξη προσπαθεί να κάνει πλύση εγκεφάλου στα παιδιά μας...