Σελίδες

26 Μαΐου 2017

Γιατί η F.Y.R.O.M. είναι σλαβική

Γράφει ο Χρήστος Σκλιβάνος

Το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ελληνικής διπλωματίας. Μία πρόκληση στην οποία, μέχρι στιγμής, δεν έχει παρουσιαστεί κάποια σημαντική πρόοδος. Σκοπός, όμως, αυτού του άρθρου δεν είναι η επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, αλλά τα επιχειρήματα της γείτονος σχετικά με τις ιστορικές καταβολές της. 

Είναι, όντως, σημαντικό για έναν λαό να έχει την πεποίθηση ότι κατάγεται από κάπου. Όσο πιο λαμπρές είναι οι ρίζες του, τόσο περισσότερο τονώνεται το εθνικό φρόνημα, και δημιουργείται ένας συνεκτικός κρίκος μεταξύ του πληθυσμού – ιδίως αν πρόκειται για ανομοιογενείς εθνικά ομάδες. Κάποιες φορές, οι ρίζες αυτές είναι ρεαλιστικές και ιστορικά ακριβείς – όπως, για παράδειγμα, της Γαλλίας με τους Φράγκους, του Ιράν με τους Πέρσες· άλλες πάλι όχι και τόσο – για παράδειγμα, της Γερμανίας με τους Τεύτονες. Στην περίπτωση των Σκοπίων υπάρχει μια κρίση εθνικής ταυτότητας και καταγωγής, την οποία επιχειρούν να καλύψουν «δανειζόμενοι» ιστορικά στοιχεία των γειτόνων τους. Εν προκειμένω, θα γίνει μια προσπάθεια αντίκρουσης αυτών των «επιχειρημάτων-τεκμηρίων». 

Αρχικά, η επίσημη γραμμή τους: Δηλώνουν άμεσοι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, υπαγόμενοι σε μια μακεδονική εθνότητα, κάτοχοι των εδαφών τους από την αρχαία εποχή, και ομιλούντες αναλλοίωτη τη μακεδονική γλώσσα. 

Για τη διευκόλυνση του αναγνώστη, θα πραγματοποιηθεί μια διαίρεση. Αρχικά, θα εξεταστούν τα γεωγραφικά επιχειρήματα, μετά τα εθνολογικά, τα γλωσσολογικά και, τέλος, τα πολιτικά. 

Γεωγραφικά επιχειρήματα 

Από καθαρά γεωγραφική σκοπιά, με τον όρο Μακεδονία χαρακτηρίζεται μια ευρύτατη έκταση η οποία καλύπτει τη σημερινή βόρεια Ελλάδα (Μακεδονία), τη δυτική Βουλγαρία (Μακεδονία του Pirin) και τα Σκόπια (Μακεδονία του Βαρδάρη – Vardarska). 

Επίσης, ο γεωγραφικός αυτός προσδιορισμός αποδίδεται σε διαφορετική έκταση ανάλογα με την πηγή και το χρονικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, οι Ρωμαίοι χαρακτήριζαν ως Μακεδονία τη σημερινή βόρεια Ελλάδα μέχρι τον Νέστο, την Ήπειρο και τη Θεσσαλία, ενώ οι Βυζαντινοί επέκτειναν τα όριά της μέχρι τη σημερινή Στερεά Ελλάδα. 

Ακόμα κι αν αγνοηθούν όλα αυτά τα στοιχεία, δεν μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός ότι η κοιτίδα του Μακεδονικού Βασιλείου ήταν οι Αιγές, η Πέλλα και η Βεργίνα, και όχι η περιοχή των Σκοπίων. Η τελευταία προσαρτήθηκε αργότερα στα όρια του βασιλείου, και αποτέλεσε κάτι σαν ζώνη ανάσχεσης των βορείων γειτόνων. Με την ίδια λογική, όλα τα σύγχρονα κράτη που κάποτε υπήρξαν μέλη της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα έπρεπε να διεκδικούν το όνομα «Μακεδονία». 

Εθνολογικά επιχειρήματα 

Ως προς το ότι οι Μακεδόνες αποτελούν ιδιαίτερη εθνική ομάδα, αναφέρονται τα ακόλουθα: 

Για αρχή, δεν πρέπει να λησμονείται η σλαβική καταγωγή των Σκοπιανών. Οι Μακεδόνες αναφέρονται στην ιστορία ήδη από την εποχή των ομηρικών επών (1.000 π.Χ). Αντίθετα, οι Σλάβοι εμφανίζονται στο Ευρωπαϊκό προσκήνιο περίπου το 650 μ.Χ. Ως προς το τί συνέβαινε πριν από αυτή την ημερομηνία στην περιοχή, υπάρχει πληθώρα αναφορών-πηγών. 

Πρώτον, αναφέρεται η άποψη των Περσών, σύμφωνα με την οποία «οι Μακεδόνες είναι Έλληνες με μεγάλο ανάστημα, και φέρουν πλατιά καπέλα» (σ.σ. κράνη). Εκτός από τους Πέρσες, υπάρχουν ο Ηρόδοτος και ο Θουκυδίδης, οι οποίοι εντάσσουν τους Μακεδόνες στους Δωριείς. Ακόμα, όμως, και αν είναι κάποιος κακόπιστος απέναντι στους Έλληνες ιστορικούς, υπάρχουν πάντα οι αιγυπτιακές πηγές, οι οποίες δεν κάνουν καμία διάκριση μεταξύ Ελλήνων και Μακεδόνων. Τέλος, υπάρχουν οι ρωμαϊκές πηγές -διοικητικά αρχεία, επιστολές υπάτων και αυτοκρατόρων, Τάκιτος κ.λ.π.-, οι οποίες ενέτασσαν τους Μακεδόνες στους λοιπούς «Greaci» – ήτοι, Έλληνες. 

Επιπροσθέτως, υπάρχει η παράδοση των Ολυμπιακών Αγώνων. Ως γνωστόν, ουδείς «βάρβαρος» γινόταν δεκτός σε αυτούς. Μάλιστα, ο κανόνας αυτός ήταν τόσο αυστηρός, ώστε δεν κάμφθηκε ούτε καν από τους πανίσχυρους Ρωμαίους αυτοκράτορες. Τόσο ο Αλέξανδρος Α’ όσο και ο Φίλιππος Β’ είχαν συμμετάσχει στους αγώνες αυτούς, και είχαν διακριθεί. Αν, λοιπόν, όντως οι Μακεδόνες ήταν χωριστή εθνότητα, τότε η συμμετοχή των προαναφερομένων στους Ολυμπιακούς Αγώνες θα ήταν αδύνατη. 

Τέλος, ανατρέχοντας στην εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, παρατηρείται ότι πουθενά δεν γίνεται αναφορά σε «Μακεδονικό έθνος». Απεναντίας, γίνονται αναφορές σε Έλληνες, Σέρβους -ή Σλάβους γενικότερα-, Βούλγαρους και Εβραίους. 

Γλωσσολογικά επιχειρήματα 

Περνώντας στη γλώσσα: κατά τα Σκόπια, υπάρχει μακεδονική γλώσσα. Το βασικό επιχείρημά τους είναι μια εγκοπή του Αρριανού από το έργο τού «Αλεξάνδρου Ανάβασις», όπου γράφει «Αλέξανδρος ανέκραζε μακεδονιστί». Όπως, όμως, εξηγεί ο ίδιος ο Αρριανός παρακάτω, πρόκειται για το βαρύ μακεδονικό ιδίωμα, κατάλοιπο της παλαιάς δωρικής διαλέκτου. Αν αυτό στοιχειοθετεί μακεδονική γλώσσα, τότε, με την ίδια λογική, και οι Σπαρτιάτες, αλλά και αρκετοί άλλοι Πελοποννήσιοι καταγόμενοι από τους Δωριείς, ήταν Μακεδόνες, καθώς είχαν την ίδια ακριβώς διάλεκτο-ιδίωμα, ελαφρώς τροποποιημένη. 

Πέρα από τη γλώσσα, υπάρχει και η γραφή. Αναμφίβολα, κάποιες φορές η γλώσσα αναπτύσσεται γρηγορότερα από τη γραφή, ή δεν υπάρχει άμεση αντιστοιχία μεταξύ προφορικής γλώσσας και γραφής, διότι οι άνθρωποι δεν μιλούν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο γράφουν – όπως συνέβαινε, για παράδειγμα, με τα ιερογλυφικά στην Αίγυπτο και με τους ρούνους στη Σκανδιναβία. Δεν παύουν, όμως, να αποτελούν δύο αλληλένδετες έννοιες, που διάγουν κοινό ιστορικό βίο. Το αλφάβητο που χρησιμοποιούν σήμερα στην περιοχή, αλλά και οι απανταχού της γης Σλάβοι, είναι το κυριλλικό αλφάβητο, το οποίο επινοήθηκε αρκετούς αιώνες μετά τη γέννηση του Χριστού, και στηρίχθηκε στο υπάρχον ελληνικό. Πώς γίνεται, λοιπόν, μια γλώσσα με αρχαιότατες καταβολές να απέκτησε αλφάβητο το 940 μ.Χ.; 

Πολιτικά επιχειρήματα

Μετά τον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο (1913), η περιοχή των Σκοπίων έγινε τμήμα του Βασιλείου της Σερβίας, το οποίο στην πορεία μετεξελίχθηκε στη Γιουγκοσλαβία. Από το 1913 μέχρι και το 1944, ουδέποτε υπήρξε κάποια αναφορά για «Μακεδονική μειονότητα» εντός της Σερβίας. Το αυτό υποστήριξαν και διάφοροι κατακτητές της περιοχής, όπως οι Βούλγαροι, οι Αυστριακοί και οι Γερμανοί. Όλοι ενέτασσαν τους κατοίκους των υπό εξέταση εδαφών στους Σλάβους. Ωστόσο, τα πάντα άλλαξαν μετά την άνοδο στην εξουσία του στρατάρχη Tito.


Ο Tito ήταν, αναμφίβολα, μια μεγάλη πολιτική και στρατιωτική φυσιογνωμία. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ανέλαβε την ενοποίηση των διαφορετικών εθνοτήτων της Γιουγκοσλαβίας και τη δημιουργία ενιαίου φρονήματος, το οποίο στήριξε, εν πολλοίς, στην κομμουνιστική ιδεολογία. Κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου, υποστήριξε τους Έλληνες κομμουνιστές παρά τις αντιρρήσεις της Μόσχας, γεγονός που τον οδήγησε σε ρήξη με τον Stalin και την Ε.Σ.Σ.Δ.

Στις 02 Αυγούστου 1947 υπεγράφη συμφωνία μεταξύ του Μάρκου Βαφειάδη, Αρχηγού του Δ.Σ.Ε., και της Γιουγκοσλαβίας, σύμφωνα με την οποία η τελευταία αναλάμβανε την υποχρέωση να τροφοδοτεί τον Δ.Σ.Ε., και να του παρέχει βάσεις εκπαίδευσης -όπως το Bulkes- και εξορμήσεως. Ως αντάλλαγμα προβλεπόταν η παραχώρηση, σε περίπτωση επικράτησης του Δ.Σ.Ε., της δυτικής και κεντρικής Μακεδονίας μέχρι τον Όλυμπο.

Ωστόσο, ο πόλεμος έληξε με ήττα του Δ.Σ.Ε., οπότε και πολλά μέλη του κατέφυγαν στη γείτονα χώρα. Εκεί, με την αρωγή του Tito, άρχισε σταδιακά να δημιουργείται η ιδέα περί «Μακεδονικού Έθνους», η οποία καλλιεργήθηκε συστηματικά μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Αυτό έγινε με τρεις -αλληλένδετους μεταξύ τους- τρόπους. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, περίπου 12.000 παιδιά ηλικίας 3 έως 15 ετών μεταφέρθηκαν δια της βίας από τον Δ.Σ.Ε. στη γειτονική χώρα. Εκεί γαλουχήθηκαν ως «Μακεδόνες», μέσω προπαγάνδας.

Την προσπάθεια αυτή των Ελλήνων κομμουνιστών ενίσχυε και η Γιουγκοσλαβία, μέσω «δασκάλων» οι οποίοι μάθαιναν στα παιδιά τη σλαβική γλώσσα. Με τη λήξη του πολέμου, αρκετά μέλη του Δ.Σ.Ε. κατέφυγαν στη γειτονική χώρα, όπου ενέτειναν τις προσπάθειες διάπλασης «Μακεδονικού Έθνους».

Ακόμα κι αν κάποιος δεν πείθεται για τα προαναφερθέντα, ή τα εκλαμβάνει ως κακόβουλη και διαστρεβλωμένη προβολή των καταστάσεων, υπάρχει και η δήλωση του Προέδρου των Σκοπίων, Kiro Gligorov, στις 3 Ιουνίου 1992, οπότε -ερωτηθείς περί της «μακεδονικής» καταγωγής των Σκοπιανών και της άμεσης προέλευσής τους από τον Μέγα Αλέξανδρο- είχε πει: «Εμείς είμαστε Σλάβοι. Δεν έχουμε καμία σύνδεση με τον Μέγα Αλέξανδρο. Ήρθαμε στην περιοχή κατά τον 6ο αιώνα μ.Χ.». 

Επίλογος – Συμπεράσματα

Όπως τονίστηκε και στην αρχή, είναι απαραίτητο για έναν λαό να έχει μια ιστορική καταβολή, η οποία θα δρα τόσο ως τόνωση του εθνικού γοήτρου και φρονήματος, όσο και ως συνεκτικός κρίκος. Στην περίπτωση των Σκοπίων, ωστόσο, είναι αμφίβολο αν έχει επιτευχθεί κάτι από τα δύο. Παρά την καπήλευση της ιστορίας γειτονικών κρατών και την παραμόρφωσή της για να ταιριάζει στους ιδίους σκοπούς, μεγάλο μέρος του πληθυσμού δηλώνει σερβικής, βουλγαρικής και αλβανικής καταγωγής. Αν, μάλιστα, ληφθούν υπόψιν και τα πρόσφατα επεισόδια στο Κοινοβούλιο της γείτονος, μπορεί με σχετική ασφάλεια να γίνει λόγος για αποτυχημένη προσπάθεια «δημιουργίας ενιαίας εθνικής συνείδησης». Αναμφίβολα, γενιές ολόκληρες και, ιδίως, νέοι άνθρωποι έχουν γαλουχηθεί με το σκεπτικό ότι αποτελούν «Μακεδονικό Έθνος», θέση την οποία αρκετοί θα υπερασπιστούν μετά φανατισμού, χωρίς, όμως, να μπορούν να προβάλουν τεκμηριωμένες απόψεις. Συνεπώς, η καλύτερη απάντηση στις κατά καιρούς προκλήσεις-δηλώσεις της γείτονος δεν είναι η αγανάκτηση, η έξαρση των παθών και οι μεγάλες πορείες και διαδηλώσεις, αλλά μια ψύχραιμη παράθεση γεγονότων, συνοδευόμενη από ήπια και εμπεριστατωμένη ρητορική.


Πηγές: 

Τμήμα ιστορίας ΓΕΣ. (n.d.). Ο Ελληνικός Εμφύλιος
Μπαμπινιώτης, Γ. (2012). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. 1st ed. Αθήνα: Κέντρο Λεξιλογίας.
Καργάκος,Σ. (1992). Από το μακεδονικό ζήτημα στην εμπλοκή των Σκοπίων, εκδόσεις GUTENBERG,
Colocotronis, V. (2013). La Macedoine et l’ Hellinisme 1st ed. [S.l.]: Hachette Livre.
Alexios, S., Cristópoulos, G., Bastiás, I., Simópoulos, K. and Teodorakopoulos, I. (2000). Ιστορία του Ελληνικου έθνους, Τόμοι 7 – 9 Εκδοτική Αθηνών. 


Πηγή PowerPolitics
το είδαμε ΕΔΩ 

2 σχόλια:

  1. "με τον όρο Μακεδονία χαρακτηρίζεται μια ευρύτατη έκταση η οποία καλύπτει τη σημερινή βόρεια Ελλάδα (Μακεδονία), τη δυτική Βουλγαρία (Μακεδονία του Pirin) και τα Σκόπια (Μακεδονία του Βαρδάρη – Vardarska)."

    Όχι βέβαια. Στη Μακεδονία ανήκε μόνο ένα μικρό μέρος της σημερινής ΠΓΔΜ' η Πελαγονία (Μοναστήρι, Γευγελή, Στρώμνιτσα) κ.α. Τα υπόλοιπα εδάφη της χώρας αυτής ανήκαν στην Παιονία και τη Δαρδανία.

    Όσον αφορά το ψευδεπίγραφο 'Μακεδονικό" έθνος, θα μπορούσα να δεχτώ συμβιβασμό αλλά με κάποιους πολύ συγκεκριμένους όρους:

    α) Να δηλώσουν (οι Σκοπιανοί) ότι το Μακεδονικό έθνος (έτσι όπως θέλουν να ονομ΄ζουν το έθνος τους) είναι ένα σλαβικό έθνος, το οποίο σχηματίστηκε τους τελευταίους δύο αιώνες, αφότου αποσπάστηκε από το ευρύτερο βουλγαρικό έθνος,

    β) Να δηλώσουν ότι δεν έχουν ουδεμία σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες, οι οποίοι ήταν Έλληνες,

    γ) Να αφαιρέσουν κάθε αλυτρωτική αναφορά από το Σύνταγμα τους.

    Ας δούμε κάτι. Ο Ηρόδοτος είχε πει ότι έθνος είναι ένα σύνολο ανθρώπων οι οποίοι έχουν κοινή καταγωγή, κοινή θρησκεία, κοινή γλώσσα και κοινούς τρόπους/ήθη κ.τ.λ. Μετά τη Γαλλική επανάσταση, ο όρος "έθνος" πήρε μία κάπως διαφορετική σημασία, δηλαδή έθνος πλέον σήμαινε ένα σύνολο ανθρώπων που έχουν κοινά ιστορικά/πολιτικά βιώματα, ανεξαρτήτως της φυλετικής καταγωγής τους. Οι Σκοπιανοί λοιπόν αποδίδουν στο έθνος τους - το οποίο ονομάζουν "Μακεδονικό - την Ηροδότεια έννοια, δηλαδή θεωρούν ότι αυτοί είναι άμεσοι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων, και απορρίπτουν την έννοια που προέρχεται από την Γαλλική επανάσταση και μετά' ότι δηλαδή το έθνος σχηματίζεται από ανθρώπους που έχουν κοινή κουλτούρα, βιώματα και συνείδηση κ.α. Αυτό όμως σημαίνει ότι διεκδικούν ιστορία που δεν τους ανήκε. Άρα λοιπόν και εγώ προσωπικά δεν θα μπορούσα να συμβιβαστώ με αυτό.

    Να πούμε και κάτι άλλο. Η περιοχή της Παιονίας αποικίστηκε από τους Ντρεγκόβιτσι (Δρογουβίτες ή Δρουγουβίτες), έναν σλαβικό λαό από την περιοχή της Λευκορωσίας. Ασφαλώς, ανθρωπολογικά και φυλετικά, οι νότιοι Σλάβοι (ανάμεσα τους και οι ψευτομακεδόνες Σκοπιανοί) δεν είναι γνήσιοι Σλάβοι (δεν ανήκουν στον βαλτικό ανθρωπολογικό τύπο παρά σε ελάχιστο ποσοστό), αλλά στο μεγαλύτερο τους ποσοστό είναι απόγονοι ντόπιων (Ιλλυριών, Θρακών και Παιόνων αλλά και άλλων φυλών) που εκσλαβίστηκαν. Δηλαδή μπορεί όντως ως έναν βαθμό οι σημερινοί Σκοπιανοί να είναι απόγονοι αρχαίων Μακεδόνων, αυτό όμως και πάλι δεν τους δίνει το δικαίωμα να αυτοαποκαλούνται Μακεδόνες, και αυτό επειδή όποιοι πρόγονοι τους εκσλαβίστηκαν, προσχώρησαν πλέον στην κουλτούρα των Σλάβων, έγιναν κάτι άλλο από αυτό που κάποτε μπορεί να ήταν, προσχώρησαν σε μία άλλη κουλτούρα κ.τ.λ.

    Δεν είναι λοιπόν "Μακεδονία" η περιοχή, αλλά ακόμα και αν ήταν, οι σημερινοί κάτοικοι της θα ήταν "Μακεδόνες" μόνο γεωγραφικά (που όμως όπως εξήγησα δεν είναι).

    Άρα τί παραπάνω να λέμε;

    Το μόνο όνομα που θα τους ταίριαζε, θα ήταν:
    α) Βουλγαρική Δημοκρατία του Βαρδάρη,
    β) Σλαβική Δημοκρατία του Βαρδάρη,
    γ) Δημοκρατία του Βαρδάρη.

    Το Μακεδονία του Βαρδάρη ή Δημοκρατία της Μακεδονίας θα το συζητούσα αλλά ΜΟΝΟ αν εκπληρώσουν όλες τις προϋποθέσεις που ανέφερα παραπάνω. Διαφορετικά δεν θα μπορούσε να γίνει ο οποιοσδήποτε συμβιβασμός ή συζήτηση με αυτούς τους ανθρώπους (τους Σκοπιανούς δηλαδή).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Νομιζω οτι στο εχω ξαναπει αν και οι θεσεις σου ειναι σωστες και ιστορικες... ωστοσο κανεις λαθος στην τελευταία παραγραφο...
    Και ξανατονιζω:
    Με κανεναν τροπο και υπό καμία προϋπόθεση δεν μπορουμε οι Ελληνες να δεχτουμε τον ορο Μακεδονία εντός του ονοματος...
    Ουτε λοιπον Μακεδονία του Βαρδάρη ούτε βεβαια και το Δημοκρατία της Μακεδονίας...
    Πρωτον διότι σήμερα θα τα λενε αυτα οι Σκοπιανοι και θα κανουν τις διαβεβαιώσεις αλλά αυριο τα ξελενε κι αρχιζει το παρατραγουδο και θα εχουν και το επιδημο ονομα Μακεδονία στο ονομα του κρατους τους...
    Και δευτερον ΟΛΟΙ οι άλλοι λαοι δεν ενδιαφερονται για την ιστορία... Και εφοσον θα λεγεται το κρατος δημοκρατία της Μακεδονίας κλπ θα τους ονομαζουν Μακεδονες...

    Η ουσία ειναι να μην ονομαζονται ετσι... τελεία και παυλα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.