Εγκύκλιος «Περί Πολιτικού Γάμου» του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. κ. Παύλου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

ΙΕΡΑ  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ

Ἀριθμ. Πρωτ. 188

Σιάτιστα, 17η Μαῒου 2016 

Ἐγκύκλιος 

Περί Πολιτικοῦ Γάμου 

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, 

Χριστός Ἀνέστη! 

Ὁ Χριστός σεβάστηκε τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου καί τότε πού τόν ἐδημιούργησε, ἀλλά καί τότε πού ἦλθε στή γῆ ὡς ἄνθρωπος γιά νά τόν σώσει. Ὁ σεβασμός τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου στήν ἀρχή τῆς δημιουργίας φαίνεται ἀπό τό ὅτι ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο τόσο ἐλεύθερο, ὥστε νά εἶναι ἱκανός νά πεῖ ΟΧΙ ἀκόμη καί στό Θεό. Καί ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶπε τό ΟΧΙ καί αὐτονομήθηκε ἀπό τόν Θεό, ὁ Θεός σεβάσθηκε τήν ἐλευθερία του καί τόν ἄφησε νά βιώσει τήν εὐθύνη της…  Γιατί δέν ὑπάρχει ποτέ ἐλευθερία χωρίς εὐθύνη. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἄρχισε νά ζεῖ τίς συνέπειες  τῆς ἐλευθερίας του, σημαντικώτερες ἀπό τίς ὁποῖες ἦταν ἡ εἰσβολή τοῦ θανάτου καί τοῦ πόνου στήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Δέν εἶναι ὁ Θεός πού δημιούργησε οὔτε τόν πόνο, οὔτε τόν θάνατο, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος πού τά ἐπέλεξε. 

Ὅταν ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, ὅταν δηλαδή ὁ ἄνθρωπος ζώντας τίς συνέπειες τῆς λαθεμένης ἐλευθερίας του κατάλαβε τήν ἀδυναμία του νά σωθεῖ μέ τίς δικές του δυνάμεις, τότε ὁ Θεός κινούμενος μέ τήν ἴδια ἀγάπη πού ἐδημιούργησε τόν ἄνθρωπο, ἔκλινε τούς οὐρανούς καί πέρασε στή γῆ μας καί ἔγινε ἄνθρωπος. Τό ἔπραξε καί πάλι μέ ἀπόλυτο σεβασμό στήν ἐλευθερία μας. Προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση μας καί τήν ἐθεράπευσε, ἀλλά ἄφησε τήν πρωτοβουλία στόν κάθε ἄνθρωπο ἐάν θέλει νά σωθεῖ. Γι’ αὐτό καί τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ἔρχεται σάν μιά μαζική ἔκχυση φωτός, σάν ἕνας ἥλιος πού φωτίζει ἀναγκαστικά τά πάντα, ἀλλά σάν πύρινες γλῶσσες, πού ἡ κάθε μία κάθεται στόν κάθε συγκεκριμένο μαθητή. Αὐτό συνεχίζει νά συμβαίνει καί στόν κάθε ἄνθρωπο πού μέ τό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος γίνεται χριστιανός. Αὐτό σημαίνει ὅτι δέν εἶναι κανείς ὑποχρεωμένος νά εἶναι χριστιανός, ἀλλά ὅποιος εἶναι, ἀποδέχεται τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ ὁλόκληρη καί τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σέ ὅλα τά γεγονότα τῆς ζωῆς του. 

Ὁ Χριστός διεκήρυξε: «ὅποιος θέλει νά ἔλθει πίσω μου, νά εἶναι δικός μου, πρέπει νά ἀρνηθεῖ τό δικό του θέλημα καί νά μέ ἀκολουθήσει».

Ἀδελφοί μου, 

Τά γράφω ὅλα αὐτά, γιατί σήμερα πολλοί χριστιανοί μας εἶναι μπερδεμένοι καί ἀντί νά ἀκολουθοῦν ἐκεῖνοι τόν Χριστό, θέλουν ὁ Χριστός νά κάνει τό δικό τους θέλημα. Ἕνα τέτοιο παράδειγμα εἶναι ἕνα θέμα πού δημιουργεῖται ὅταν  ἄνθρωποι πού ὀνομάζονται χριστιανοί ἀρνοῦνται τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σέ μιά καθοριστική στιγμή τῆς ζωῆς τους, στόν Γάμο τους. Ὑπάρχουν λοιπόν κάποιοι πού ἐπιλέγουν τήν τέλεση Πολιτικοῦ λεγομένου Γάμου ἤ συμφώνου συμβιώσεως. Αὐτό ἐπί τῆς οὐσίας σημαίνει ὅτι ἀρνοῦνται στήν πράξη τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτό ὅμως σημαίνει ὅτι ἐξέρχονται τῆς Ἐκκλησίας. Δέν θέλουν πλέον νά ἀκολουθήσουν τήν ζωή Της. Αὐτό εἶναι ἀπολύτως σεβαστό. Ἐάν ἡ Ἐκκλησία δέν ἐπισημοποιεῖ αὐτή τήν πράξη τους διαγράφοντας τους ἀπό μέλη τῆς Ἐκκλησίας, τό κάνει ἀπό ἀγάπη, περιμένοντας τήν μετάνοια καί τήν ἐπιστροφή τους καί εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἀρκετοί ἀνεγνώρισαν τήν πλάνη τους καί ἐπέστρεψαν στήν Ἐκκλησία. 

Ἡ ἐλευθερία ὅμως πηγαίνει πάντα μαζί μέ τήν εὐθύνη. Καί ὅταν ἔρχεται ἡ ὥρα τῆς εὐθύνης ἀρχίζουν νά δυσανασχετοῦν. Ἡ κατ’ ἐξοχήν ἔνδειξη ὅτι ἀνήκει κανείς στόν Χριστό καί στήν Ἐκκλησία του εἶναι ἡ συμμετοχή του στήν Θεία Κοινωνία. Αὐτός ὅμως πού τελεῖ Πολιτικό Γάμο, ἀποσχίζεται ἀπό τήν Ἐκκλησία καί ΔΕΝ μπορεῖ πλέον νά κοινωνεῖ. Αὐτό δέν εἶναι τιμωρία, ἀλλά φυσική συνέπεια. Ἡ Θεία Κοινωνία εἶναι τροφή μόνο γιά τούς πιστούς. 

Μιά δεύτερη συνέπεια εἶναι ὅτι πλέον ὡς ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας δέν μποροῦν νά συμμετέχουν στήν ζωή Της καί στά μυστήρια Της. Σέ αὐτό στηρίζεται ἡ ἄρνηση τῆς Ἐκκλησίας νά συμμετέχουν στό μυστήριο τῆς Βάπτισης ὡς ἀνάδοχοι καί στό Μυστήριο τοῦ Γάμου ὡς παράνυμφοι. Αὐτά καί τά δύο εἶναι μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καί ὅποιος ἀπεχώρησε ἀπό τήν Ἐκκλησία δέν μπορεῖ νά συμμετέχει. Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ ἀνάδοχος καλεῖται νά πεῖ γιά λογαριασμό τοῦ Παιδιοῦ τό «Πιστεύω…». Πῶς λοιπόν θά πεῖ ἕνα «Πιστεύω…» πού δέν τό πιστεύει; Βασικά ἄρθρα τοῦ συμβόλου τῆς Πίστεως εἶναι τό «Πιστεύω… εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, τό Κύριον, τό ζωοποιόν…» καί τό «πιστεύω εἰς μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν». Ὅταν λοιπόν κάποιος ἀρνεῖται αὐτή τήν πίστη, πῶς ἔχει τήν ἀπαίτηση νά ἐγγυηθεῖ τήν πίστη ἑνός Παιδιοῦ ὡς ἀνάδοχος ἤ τήν συμμαρτυρία του σ’ ἕνα Γάμο; Σέ ὅλα τά Μυστήρια εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα ὁ βασικός λειτουργός. Αὐτό συνάπτει στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί τό παιδάκι καί τό ζευγάρι. 

Εἶναι πολύ χαρακτηριστικά τά λόγια πού εἶχε πεῖ ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ὅταν καί στήν ἐποχή του εἶχε συζητηθεῖ ἡ καθιέρωση τοῦ Πολιτικοῦ Γάμου. Σέ ἕνα σημεῖο τῆς ὁμιλίας του εἶχε τονίσει: «ἀσφαλῶς κανένας δέν ὑποχρεώνεται νά εἶναι χριστιανός, ὅποιος ὅμως εἶναι χριστιανός, εἶναι ὑποχρεωμένος νά κάνει θρησκευτικό Γάμο». Αὐτό λέει ἡ κοινή λογική αὐτό ζητάει καί ἡ Ἐκκλησία. Νά εἴμαστε ὑπεύθυνοι τῆς ἐλευθερίας μας. 

Ἀπαιτώντας κάποιοι ἀπό τούς Ἱερεῖς ἤ ἀπό ἐμένα ὡς Ἐπίσκοπο νά δώσουμε μιά τέτοια ἄδεια, εἶναι σάν νά μᾶς ζητοῦν νά παραβιάσουμε τούς κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καί τήν συνείδησή μας. Ἐκεῖνοι ζητοῦν νά ἔχουν τήν ἐλευθερία τῆς ἀπιστίας τους καί ἀρνοῦνται σέ μᾶς νά ἔχουμε τήν ἐλευθερία τῆς Πίστεως μας; Ἐπειδή δέ σέ κάποια περίπτωση κάποιος δικηγόρος εἶπε σέ ἱερέα μας ὅτι αὐτό εἶναι παράνομο, πληροφορῶ καί ἐκεῖνον καί ὅλους ὅτι εἶναι ἀπολύτως νόμιμη ἡ ἄρνηση τῶν ποιμένων νά ἀποδεχθοῦν ὡς ἀναδόχους ἤ παρανύμφους τέτοια πρόσωπα καί μάλιστα ὑπάρχει καί δεδικασμένο. 

Εἰς τό σημεῖο αὐτό θά ἤθελα νά πῶ στούς γονεῖς ὅτι ἐκεῖνοι πρῶτοι δέν μποροῦν νά ἀποδέχονται γιά ἀναδόχους ἀνθρώπους πού ἀρνήθηκαν τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γιά τήν δική τους τήν ζωή, οὔτε γιά παρανύμφους στό Γάμο τους, διαφορετικά ἁμαρτάνουν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί τῶν παιδιῶν τους. Ὡς Ἐπίσκοπος Σᾶς παρακαλῶ καί ἀπαιτῶ, σεῖς πού θέλετε νά εἶσθε κοντά στήν Ἐκκλησία νά σέβεσθε τήν Πίστη σας καί ὡς Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ θέλω νά πῶ σέ ἐκείνους πού τήν ἀρνήθηκαν: «Ἐγώ σέβομαι τήν ἀπόφασή σας νά ζεῖτε μακριά ἀπό τήν Ἐκκλησία. Σᾶς παρακαλῶ λοιπόν νά σέβεσθε καί ἐσεῖς πρῶτα τήν δική σας ἀπόφαση καί στή συνέχεια τήν δική μας πίστη». 

Πρέπει ἐπίσης νά ἐξηγήσουμε ὅτι τά παιδιά πού γεννήθηκαν ἀπό πολιτικό Γάμο ἤ καί ἐκτός Γάμου ἡ Ἐκκλησία τά βαπτίζει, γιατί τά παιδιά δέν εὐθύνονται γιά τά λάθη τῶν γονέων τους, δέν εἶναι ὑπεύθυνα γιά τήν κατάστασή τους καί τά παιδιά προορίζονται καί αὐτά γιά νά σωθοῦν. Ὁ Χριστός ἐτόνισε ὅτι «ἐάν κάποιος δέν γεννηθεῖ ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος, δέν θά εἰσέλθει είς τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Ἡ γέννηση ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος εἶναι ἡ Βάπτιση ἀφοῦ στό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ἐπικαλούμεθα τό Ἅγιο Πνεῦμα διά νά ἁγιάσει τό νερό καί ὅποιος βαπτίζεται σέ αὐτό γίνεται μέτοχος τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ. 

Ἐπειδή ὅμως ὑπάρχουν καί κάποιοι ἀδελφοί πού ἴσως δέν κατάλαβαν τί ἔκαναν τελώντας Πολιτικό Γάμο ἤ Σύμφωνο Συμβίωσης καί θέλουν νά ἀναζητήσουν καί πάλι τή θέση τους ὡς χριστιανοί καί μέλη τῆς Ἐκκλησίας, τούς καλῶ νά προσέλθουν στήν Ἱερά Μητρόπολη νά συνεννοηθοῦμε, νά τελέσουμε ἁπλά τό Μυστήριο τοῦ Γάμου τους χωρίς περιττά πράγματα καί νά ἀποκτήσουν τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ στήν ζωή τους. 

Σᾶς παρακαλῶ καί Σᾶς προτρέπω μέ ἀγάπη καί εὐθύνη. 

Ὁ Ἐπίσκοπός Σας 

ὁ Σισανίου καί Σιατίστης Παῦλος

πηγή