Τὸ Ἀνολοκλήρωτο ’21 (μέρος 2ο)

Τοῦ πρωτοπρ. πατρός Γεωργίου Δ. Μεταλληνοῦ, Ὁμοτίμου Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν 

συνέχεια από το 1ο μέρος

4. Ἐφαρμογή τῶν σχεδίων τοῦ Ρήγα προγραμμάτιζε τό «Σχέδιον Γενικόν», πού συντάχθηκε μεταξύ Μαΐου καί Ἰουλίου 1820 καί τό εἶχε ἐγκρίνει ὁ Ἀλέξ. Ὑψηλάντης. Προέβλεπε «τήν ἐξέγερσιν τῆς Βαλκανικῆς». Εἶχε 23 ἄρθρα καί ὅριζε ὅτι ἔπρεπε νά ἐκδηλωθεῖ ὁ ἀγώνας σε πέντε μέτωπα, γιά νά διασπασθοῦν οἱ δυνάμεις τοῦ Κατακτητῆ. Τά μέτωπα αὐτά ἦσαν: 1. Ὁ Μοριάς, 2. Ἡ Ἤπειρος, 3. Ἐπανάσταση στή Σερβία καί ἐνδεχόμενα στό Μαυροβούνιο, 4. Κάψιμο τῆς ἀρμάδας τῶν Ὀθωμανῶν στήν Κωνσταντινούπολη καί 5. Ἀντιπερισπασμός στη Μολδοβλαχία, τόσο ἀπό τίς φρουρές τῶν ἡγεμόνων, ὅσο καί ἡ ἐξέγερση τῆς τοπικῆς ἀγροτιᾶς. Ἄρα ὁ πολυπροβαλλόμενος ἀντιπερισπασμός τῆς ἐξέγερσης στή Μολδοβλαχία ἦταν μόνο ἕνα μέρος τοῦ καταρτισθέντος σχεδίου.

Ὁ ἀείμνηστος διδάσκαλός μας Διον. Ζακυθηνός σχολιάζει τόν τονιζόμενο ἀπό τόν Ἰω. Φιλήμονα ἀντιπερισπασμό ὡς ἑξῆς: «Ἐάν διά τοῦ ὅρου τούτου νοῆται ἡ περιωρισμένη στρατιωτική ἤ πολιτική ἐνέργεια, ἡ ἀποσκοποῦσα εἰς την παραπλάνησιν τοῦ ἀντιπάλου, δυσκόλως ἡ ἐπιχείρησις τῆς Δακίας θα ἠδύνατο νά θεωρηθῆ ὡς ἀντιπερισπασμός. Ὡς πρᾶξις πολιτική και στρατιωτική ὑπῆρξε μέρος τοῦ ὅλου. Καί τό Σχέδιον Γενικόν, ἔστω καί ἄν μονομερῶς ἐφηρμόσθη, ἔδωκεν εἰς τήν Ἐπανάστασιν τον οἰκουμενικόν χαρακτῆρα της. Ἄνευ αὐτοῦ ὁ ἀγών θά ἐκινδύνευεν ἴσως νά ἐξελιχθῆ εἰς χρονίζουσαν τοπικήν σύγκρουσιν»14.

Ἀλλά καί αὐτός ὁ ἡγέτης τῶν Βλάχων (ρουμάνων) ἀγροτῶν Θεόδ. Βλαντιμιρέσκου, σέ ὁμιλία του, ἀνακοίνωσε στούς ὀπαδούς του ὅτι τό «κίνημά του (μαζί μέ τόν Ἀλ.Ὑψηλάντη) ἀνῆκε σέ γενικώτερη ἐπαναστατική κίνηση»15. Καί ὁ Θεόδ. Κολοκοτρώνης γιά νά ἐμψυχώσει τό ἑλλαδικό στοιχεῖο, τόνιζε μεταξύ ἄλλων, ὅτι «ὅλον τό γένοςτῶν Χριστιανῶν (αὐτό σημαίνει οἱ Ρωμηοί) καί εἰς τόν Μορέα, Ρούμελη, Σερβία, Βουλγαρία, Καραταγλίδες (Μαυροβούνιο), Βλαχομπογδανία καί σχεδόν εἰς αὐτήν την ἀνατολήν, ἐσηκώθη εἰς τ᾽ ἄρματα, ὁμοίως καί ὅλα τά νησιά τῆς Ἄσπρης Θαλάσσης» (τοῦ Αἰγαίου), προβάλλοντας ἔτσι τήν ρωμαίικη οἰκουμενική ἰδέα. Ἐξεγειρόταν ὁλόκληρο τό Ρωμαίικο Μιλλέτι τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.

Μετά τό κίνημα τοῦ Ὑψηλάντη ἀρχίζει ἡ παρέκκλιση τοῦ στόχου τῆς Ἐπαναστάσεως, πού προσέλαβε στενό ἐθνικό (ἐθνικιστικό) χαρακτήρα, ὡς ἐπανάσταση τῶν ἑλλαδιτῶν, μιᾶς ἐπαρχίας δηλαδή τῆς Ρωμαίικης Ἐθναρχίας. Σαφέστατος στό σημεῖο αὐτό εἶναι ὁ καθηγ. Κωνσταντῖνος Τριανταφυλλόπουλος: «Ἐν τοσούτῳ -γράφει- ὅταν τόν Φεβρουάριον τοῦ 1821 ἐξερράγη παρά τά πολωνικά σύνορα τό κίνημα τοῦ Ὑψηλάντη καί διά τούς γνωστούς λόγους ἀπέτυχεν, ἐπηκολούθησε δέ τόν Μάρτιον ἡ ἀποστασία τῆς Πελοποννήσου, δεν πρόκειται πλέον περί ἑνώσεως πλειόνων λαῶν εἰς πολιτείαν φέρουσαν τόν χαρακτῆρα τοῦ ὑπερέχοντος ἑλληνικοῦ στοιχείου, ἀλλά περί ἀποκαταστάσεως τοῦ ἑλληνικοῦ γένους»16. 

Μετά τό ἐπαναστατικό κίνημα, δηλαδή, τοῦ Ὑψηλάντη, ἀλλάζει ὁ οἰκουμενικός-ρωμαίικος στόχος τοῦ Ρήγα. Συνεχίζει δέ: «Μέ ἄλλους λόγους ἡ ἀρχή τῶν ἐθνικοτήτων, ἥν ἐνσαρκώνει ὁ ἑλληνικός ἀγών, διατελεῖ εἰς ἐσωτερικήν συνοχήν πρός πολίτευμα, οἷος υἱοθετήθη ἀπό τήν ἐν Ἐπιδαύρῳ συνέλευσιν»17. Αὐτό σημαίνει, ὅτι στή διάρκεια τῆς Ἐπανάστασης ἐπεβλήθη ἄνωθεν (καί ἔξωθεν!) ἰδεολογία ἄγνωστη στό Γένος μέχρι τότε. Τό βαυαρικό αὐτοκέφαλο τοῦ 1833 καί ὅλες οἱ πολιτικές ἐξελίξεις μέχρι τή Μικρασιατική καταστροφή (1922) θά ὁλοκληρώσουν τά εὐρωπαϊκά σχέδια.

Ὅπως συνοψίζει ὁ κ. Τριανταφυλλόπουλος «ἡ ἀποτυχία τοῦ κινήματος τῶν Παραδουναβίων ἐπαρχιῶν κατέστρεψε τάς πραγματικάς προϋποθέσεις διά τήν ἄσκησιν οἰκουμενικῆς πολιτικῆς»18. Αὐτό ὑποστήριξε, μέ μεγάλη ἐκφραστική δύναμη καί ὁ Νικ. Γιόργκα: «Ὁ Ἑλληνικός Φοῖνιξ τῆς (Φιλικῆς) Ἑταιρείας ἐν τῇ τολμηρᾷ του ὁρμῇ εἶχε φονεύσει τόν παλαιόν βυζαντινόν ἀετόν»19.

Εἶναι ὅμως σημαντικό, γιά την ἀπόδειξη τῆς συνέχειας αὐτοῦ τοῦ οἰκουμενικοῦ -ρωμαίικου- πνεύματος, πού καμμία ξένη προπαγάνδα δέν εἶχε τήν δύναμη νά καταπνίξει, τό πλαίσιο τῶν ὁραματισμῶν τοῦ μεγάλου ἡγέτη μας Ἰωάννου Καποδίστρια (1776-1831), τοῦ ΜΟΝΟΥ καθ᾽ ὁλοκληρίαν ὀρθοδόξου πολιτικοῦ αὐτοῦ τοῦ τόπου. Ὁ Καποδίστριας ἐκινεῖτο στό ἰδεολογικό κλίμα τοῦ Ρήγα και τοῦ Ἀλ. Ὑψηλάντη. Στό γνωστό Ὑπόμνημά του ἀπό 18 Ἀπριλίου 1819 ἐκφράζεται ἡ βούλησή του να θεμελιωθεῖ ἡ Φιλική Ἑταιρεία «οὐχί ἐπί τῆς ἐθνότητος, ἀλλ᾽ ἐπί τῆς εὐρείας καί ζώσης ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», δηλαδή τῆς Ρωμαίικης Ἐθναρχίας20. Ἐξ ἄλλου, τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1828, κυβερνήτης ἤδη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπικρατείας, μέ μιά ἐνέργειά του φανερώνει τό ἐνδιαφέρον του γιά ρωμαίικη-οἰκουμενική λύση τοῦ Ἀνατολικοῦ ζητήματος, μέ ὑπόβαθρο τήν ἀνάσταση τῆς Ρωμηοσύνης- Βυζαντίου. Τότε ὑποβάλλει στον Τσάρο Νικόλαο σχέδιό του, πού προέβλεπε τήν ἀναδιοργάνωση τῆς Ὀθωμανικῆς Ρούμελης (τῆς Βαλκανικῆς) σέ ὁμοσπονδία πέντε αὐτονόμων κρατῶν: Ἑλλάδας, Ἠπείρου (ὁλοκλήρου), Μακεδονίας (ὁλοκλήρου), Σερβίας καί Δακίας (τό ὄνομα ROMANIA/ΡΩΜΑΝΙΑ θα τῆς δοθεῖ ἀπό τόν Ἀλ. Κούζα το 1859/60)21.

Ἡ πρόταση τοῦ Καποδίστρια συνιστοῦσε παραλλαγή τοῦ σχεδίου τοῦ Ρήγα, ἀλλά ἀπορρίφθηκε μέ τη συνθήκη τῆς Ἀνδριανουπόλεως (14.9.1829)22. Ὁ Καποδίστριας ἐργαζόταν γιά τήν ἀπελευθέρωση και προοδευτική ἑνοποίηση τῶν εὐρωπαϊκῶν ἐπαρχιῶν τῆς αὐτοκρατορίας τῆς Νέας Ρώμης. Ἔτσι κατανοεῖται καί ἡ μαρτυρία τοῦ Νικ. Σπηλάδη, στενοῦ συνεργάτη τοῦ Καποδίστρια, γιά τήν ἐπιθυμία τοῦ Κυβερνήτου νά ἐπιτύχει τήν ἵδρυση «Νεορωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας», δηλαδή ἀνάσταση τῆς αὐτοκρατορίας τῆς Νέας Ρώμης/Βυζαντίου. Ἔτσι σκέπτονταν ὅλοι οἱ Ρωμηοί, δηλαδή οἰ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες, ὄχι ὅμως καί οἱ Ἕλληνες- Ὀρθόδοξοι, πού χρησιμοποιοῦν τήν Ὀρθοδοξία, ταυτιζόμενοι μέ τά ἑκάστοτε σχέδια τῆς Εὐρωπαϊκῆς Πολιτικῆς.

5. Ἀλλά καί ἡ Ὑψηλή Πύλη γνώριζε τήν προσδοκία τῆς Ἐθναρχίας γιά τήν ἀνάσταση τῆς Ρωμανίας καί ἔτσι κατενόησε καί τόν ἀγώνα τοῦ ᾽21. Δέν εἶναι ἄρα ἀνεξήγητο, ὅτι ἀντέδρασε μέ τόν ἀπαγχονισμό τοῦ Γενάρχη τῶν Ρούμ/Ρωμηῶν (10.4.1821). Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἦταν γιά τόν Σουλτάνο ὁ ἀρχηγός τοῦ Μιλλετίου τῶν «Ρούμ» καί ὄχι μόνο τῶν «Γιουνανλάρ». Ὁ ἅγιος Πατριάρχης και ὅλοι οἱ λοιποί συναθλητές του, κληρικοί καί ἐπίσημοι λαϊκοί, ἔπαθαν ὑπέρ ὅλου τοῦ Γένους τῶν Ρωμαίων καί ὄχι μόνο «ὑπέρ Δημητσάνης», ὅπως ἔγραφε τό 1831 ὁ ἱερομόναχος καθηγητής τῆς Ἰονίου Ἀκαδημίας Κων/νος Τυπάλδος- Ἰακωβάτος (†1867). Τά θύματα τῆς ὀθωμανικῆς θηριωδίας τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1821, ὅπως καί ὁ Ρήγας Βελεστινλῆς, ἐκτελέσθηκαν ἀπό την Πύλη γιά τήν αὐτοκρατορική ἰδέα, γιά τήν ἀνάσταση τῆς Ρωμανίας/Βυζαντίου. Ἕνα ἐρώτημα για τό κατά πόσον αὐτό θά ἦταν δυνατό τότε δέν εἶναι παρά ρητορικό. Ὁ ρεαλισμός τοῦ μεγάλου διπλωμάτη Καποδίστρια ἀποδεικνύει τήν ἀντιιστορικότητα χρήσεως συλλογισμῶν β᾽ εἴδους («φῶς εἰ μή εἴχομεν, ὅμοιοι τυφλοῖς ἄν ἦμεν»), ἀλλά μόνο συλλογισμῶν τοῦ πρα γματικοῦ (εἴ εἰσί βωμοί, εἰσί καί θεοί), ὅπως πράττει ἡ αὐθεντική ἱστοριογραφία καί ἡ πατερική Ὀρθοδοξία.

6. Οἱ Μεγάλες Δυτικές Δυνάμεις (Ἀγγλία-Γαλλία) ἤθελαν μέν την διάλυση τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, ἀλλά καί τήν ἀντικατάστασή της μέ μικρά κράτη, προτεκτοράτα τους ὑπό μόνιμη κατοχή (αὐτό γίνεται αἰσθητό σήμερα). Ἕνα παρόμοιο σχέδιο ὅμως ἐπέβαλλε τήν διάλυση τῆς Ρωμηοσύνης (Ἐθναρχίας τῶν Ρωμηῶν). Κατά τήν εὔστοχη ἐπισήμανση τοῦ π. Ἰ. Ρωμανίδη, οἱ βασιλεῖς καί εὐγενεῖς τῆς Εὐρώπης «ἐφοβοῦντο το ἐνδεχόμενον γενικῆς ἐξεγέρσεως τῆς Ρωμαιοσύνης εἰς τήν Δύσιν και τήν Ἀνατολήν. Αὐτός δέ, εἶναι ὁ λόγος, διά τόν ὁποῖον ἐτέθησαν εὐνοϊκῶς ἔναντι τῆς λεγομένης “Ἑλληνικῆς” Ἐπαναστάσεως, και τοῦτο μόνον ὅτε ἐξησφάλισαν το ἀρχαιοελληνικόν προσανατολισμόν της καί τήν ἀντίθεσίν της εἰς τήν Ρωμαιοσύνην καί τήν πρωτεύουσαν αὐτῆς Κωνσταντινούπολιν»23.

Καί ἡ Ρωσία ὅμως δέχθηκε τελικά τήν γραμμή τῶν Εὐρωπαίων για τό Πατριαρχεῖο, ὅτι δηλαδή ὡς Ἐθναρχικό Κέντρο ἔπρεπε νά διαλυθεῖ (αὐτοκέφαλα). Οἱ Εὐρωπαϊκές Μεγάλες Δυνάμεις ἤξεραν, ἄλλωστε, καλά ὅτι ἕνα «Ἑλληνικόν Σχέδιον» τοῦ 1781 προέβλεπε ἀνασύσταση τῆς «Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας»24. Εἶναι ὅμως γνωστό, ὅτι «οἱ Ρῶσοι καί οἱ Εὐρωπαῖοι οὐδέ κἄν ἐδέχθησαν ποτέ τήν σκέψιν, ὅτι θά ἠδύναντο νά ἐπιτρέψουν νά γίνη ξανά ἡ Κωνσταντινούπολις-Νέα Ρώμη πρωτεύουσα τῆς Ρωμηοσύνης. Ὁσάκις οἱ Ρῶσοι μετά τόν Μέγαν Πέτρον ἐσκέφθησαν τήν ἐκδίωξιν τῶν Τούρκων ἀπό τήν Πόλιν, ἐξέλαβον τήν Πόλιν ὡς ρωσικήν κτῆσιν καί ὄχι ὡς ρωμαίικην»25.

Εἶναι εὐνόητο, μετά τά παραπάνω, γιατί «ἔπρεπε» νά συντριβεῖ ἡ ρωμαίικη ἐπανάσταση ἐν τῇ γενέσει της. Ἔτσι ἐξουδετερώθηκε ὁ Ρήγας, ἔχοντας ἀντικατασταθεῖ στό ἐπιτελεῖο τοῦ Ναπολέοντος με τόν Κοραῆ, πού μιλοῦσε γιά ἐπανάσταση τῶν «ἀρχαίων» Ἑλλήνων, ὄχι μόνο κατά τῶν Τούρκων, ἀλλά καί τῶν «Ρωμαίων» (τῆς Ἐθναρχίας) τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Ὁ Κοραῆς, δηλαδή, ἀντίθετα μέ τόν Ρήγα, ἐκινεῖτο στό πνεῦμα τῆς στενῆς ἐθνικῆς ἰδέας. Νά μη λησμονεῖται, ἄλλωστε, ὅτι τό ἔργο του «Ἑλληνική Νομαρχία» δείχνει ὑπόβαθρο ὄχι μόνο «ἐθνικιστικό», ἀλλά καί καθαρά ρατσιστικό, λέγοντας ὅτι «οἱ ἄνθρωποι εἶναι κατά φύσιν ἀνόμοιοι», ἄνισοι δηλαδή· διαφέρουσι ἀναμεταξύ των κατά φυσικόν νόμον, σ᾽ ἀντίθεση μέ τον ἀντιφυλετικό χαρακτήρα τῆς Ρωμανίας στηριζόμενο στά μυστήρια τοῦ βαπτίσματος καί τοῦ χρίσματος. Ὁ Κοραῆς ἔγινε ἀρχηγέτης ὄχι μόνο τῶν ἐν Ἑλλάδι εὐσεβιστῶν, μέ τό προτεσταντινοκαλβινιστικό ὑπόβαθρό του, ἀλλά και τῶν «Ἑλλήνων Ὀρθοδόξων», ὅπως ἐλέχθη παραπάνω. Σ᾽ αὐτό καταντᾶ ὅμως, ὅποιος ὑποτιμᾶ και ἀπορρίπτει τήν ἡσυχαστική παράδοση, τήν ραχοκοκκαλιά τῆς Ὀρθοδοξίας.

Τεκμηριώνεται, συνεπῶς, ἀβίαστα καί χωρίς κανένα κενό, ἡ θέση τοῦ μεγάλου «Ὀρθοδόξου Ἕλληνος», δηλαδή Πατερικοῦ, π. Ἰω. Ρωμανίδου, ὅτι ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση ἐπετράπη τότε μόνον, ὅταν ἐξασφαλίσθηκε ὁ ἀρχαιοελληνικός καί ἀντιρωμαίικος προσανατολισμός της.

Συμπερασματικά: Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ὑπῆρξε τό μεγάλο αἴνιγμα τῶν Εὐρωπαίων. Ἡ Ρωμηοσύνη, ὁ Ὀρθόδοξος Ἑλληνισμός στήν ὑπερφυλετική οἰκουμενικότητά του, εἶναι πολύ ἐνοχλητική για τήν φράγκικη Εὐρώπη. Εἶναι τό μόνιμο σκάνδαλό της. Τό «Βυζάντιο», τό ὀρθόδοξο Βυζάντιο, ἔπρεπε να θαφτεῖ μιά γιά πάντα, καί πολιτικά, ἀλλά καί πνευματικά (αὐτό ἔχει ἀναλάβει ὁ θρησκευτικός οἰκουμενισμός). Οὔτε ὅμως τό «1204», οὔτε ἡ ὀθωμανική λύση (ἅλωση τῆς Πόλης τό 1453) μπόρεσαν νά θάψουν τήν Ἑλληνορθόδοξη Ρωμηοσύνη, καί αὐτό τό ἀνέλαβε τό δυτικά δομημένο, δυτικοκυριαρχούμενο καί δυτικοκατευθυνόμενο (καί ἡ Σοβιετική Ἕνωση δύση εἶναι) Κράτος. Τό σχέδιο αὐτό ἐξελίσσεται σταθερά μέχρι σήμερα (εἴμαστε στήν ὁλοκλήρωσή του;). 

Ἡ Ἐπανάσταση, συνεπῶς, τοῦ 1821 ἀπό πλευρᾶς τῆς Ρωμηοσύνης σημαίνει ἧττα τῆς Ρωμαίικης ἰδέας τοῦ Γένους καί θρίαμβο τῆς φραγκικῆς πολιτικῆς γι᾽ αὐτό. Βέβαια, ἕνας ὀρθόδοξος Ἕλλην (Ρωμηός) εὐλογεῖ τόν Θεό καί γιά τήν δημιουργία «ἐλευθέρου» Ἑλληνικοῦ Κράτους καί τήν μερική ἐπιτυχία τῆς Ἐπανάστασής μας. Διότι τό πρόβλημα δεν εἶναι αὐτό. Ἀληθινή ἧττα τῆς Ἑλληνορθόδοξης Ρωμηοσύνης εἶναι ἡ πνευματική ἅλωση καί ἀλλοτρίωσή μας, πού ὁλοκληρώνεται σήμερα, στά 192 χρόνια τοῦ «ἐλευθέρου» ἐθνικοῦ μας βίου. Ἀλλά «ἔχει ὁ καιρός γυρίσματα», ἀφοῦ, κι ἄν εἴμαστε ἐμεῖς μικροί, εἶναι Μεγάλος ὁ Θεός μας!

Ὑποσημειώσεις:

14. Διον. Ζακυθηνός στό τόμο: «Το Εἰκοσιένα», ἐπιμέλεια Π. Χάρη, Ἀθῆναι 1977, σ. 850-851.

15. Βλ. Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους (ἐκδόση «Ἐκδοτικῆς Ἀθηνῶν»), τ. ΙΒ/´1975, σ. 28.

16. Κων. Τριανταφυλλοπούλου, Ὁ Ἀγών τῆς Ἑλληνικῆς Ἀνεξαρτησίας καί ἡ ἀρχή τῶν Ἐθνικοτήτων, στό «Το Εἰκοσιένα», ἐπιμ. Π. Χάρη, Ἀθῆναι 1977, σ. 290-320 (ἐδῶ: σ. 296/7).

17. Στό ἴδιο, σ. 308.

18. Στό ἴδιο.

19. N. Jorga, Etudes Byzantines, τόμ. Β´ Βουκουρέστι 1940, σ. 276.

20. Χρυσ. Παπαδοπούλου, Ἡ Ἐκκλησία Κων/πόλεως καί ἡ Μεγάλη Ἐπανάστασις τοῦ 1821, ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑ´ (1950), σ. 316.

21.M.S. Anderson, The Eastern Question, London 1966, σ. 71.

22. Ἦταν τό τέλος τοῦ Ρωσοτουρκικοῦ πολέμου.

23. π. Ἰω. Σ. Ρωμανίδου, Τό προπατορικόν ἁμάρτημα…, ὅπ. π. σ. κβ/

24. E. Driaylt, La Question d’ Orient, Paris 19146, σ. 65 ἑπ.

25. π. Ἱω. Σ. Ρωμανίδου, Ἡ Ρωμηοσύνη τοῦ 1821…, ὅπ. π.

Ορθόδοξος Τύπος, 22/03/2013 
πηγή