Κυπριακό: Γιατί κατέρρευσαν οι συνομιλίες – Ανησυχία για τη στάση της Άγκυρας

Το ζήτημα της επιστροφής της κατεχόμενης πόλης της Μόρφου εκτροχίασε τελικά το τρένο της 18μηνης προόδου στο Κυπριακό σύμφωνα με την εφημερίδα Πολίτης. Πάντως, έγκυρες πηγές της κυπριακής αντιπροσωπείας δεν θεωρούν ότι η αποτυχία του Μοντ Πελεράν συνιστά οριστικό ναυάγιο των συνομιλιών. Αν και αναγνωρίζουν το τεράστιο πισωγύρισμα, εκφράζουν την εκτίμηση ότι ο διεθνής παράγοντας θα παρέμβει για να σώσει την προσπάθεια.

Την ίδια ωστόσο στιγμή, υπάρχει και η ανησυχία μήπως η Τουρκία αποφάσισε να περάσει πια «στο σχέδιο Β» για το οποίο απειλούσε και που περιλαμβάνει την προσάρτηση των κατεχομένων.

Οι αριθμοί που κατέθετε ο Μουσταφά Ακιντζί στη διάρκεια της χθεσινής (Δευτέρα) μέρας οι οποίοι αφορούσαν τους πρόσφυγες που θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, έδειχναν να μη λαμβάνουν υπόψη την επιστροφή της κωμόπολης. Και η εκτίμηση που υπάρχει πια είναι ότι ο τουρκοκύπριος ηγέτης είχε προχωρήσει μόνος την προηγούμενη φορά στην αποδοχή του ποσοστού εδάφους γύρω στο 28,2% με 29,2%, χωρίς να έχει την έγκριση της Άγκυρας. Έτσι, ενώ διατήρησε τη θέση του σε αυτό το ποσοστό, τη διαφοροποίησε ως προς τον αριθμό των προσφύγων, αποκαλύπτοντας ότι δεν είχε το «πράσινο φως» να προχωρήσει με τη Μόρφου. Αυτό προκύπτει από τον αριθμό προσφύγων που θα επέστρεφαν στην Μόρφου και ο οποίος φθάνει τις 7,5 χιλιάδες. Η απόσταση που χώριζε τα ξημερώματα τις δύο πλευρές ήταν 13 χιλιάδες, και αυτό είναι που απεδείκνυε ότι η Μόρφου δεν ήταν μέσα στα σχέδια της τουρκικής πλευράς.

Όλα δείχνουν ότι η αποτυχία δεν αφορά μόνο το Μοντ Πελεράν ή μόνο το εδαφικό. Αφορά το σύνολο της διαδικασίας, και αυτό άλλωστε αποκαλύπτει και η σπουδή της τουρκοκυπριακής πλευράς να κατηγορήσει ευθέως τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη για μαξιμαλιστικές θέσεις στο τραπέζι των συνομιλιών. Άνοιξε δηλαδή ο κύκλος της απόδοσης ευθυνών (blame game) από τουρκοκυπριακής πλευράς.

Από την πλευρά του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης εξέφρασε την απογοήτευση της ελληνοκυπριακής πλευράς για την αποτυχία να οδηγηθούμε σε συμφωνία λόγω της στάσης της τουρκοκυπριακής πλευράς. Εκείνο που συνεχώς επαναλάμβανε ο κ. Χριστοδουλίδης στις δηλώσεις που έκανε τα ξημερώματα είναι πως «αυτή δεν είναι μια καθόλου καλή μέρα για την πατρίδα μας».

Η αξιολόγηση της κατάστασης θα γίνει με την επιστροφή του Νίκου Αναστασιάδη και της ελληνοκυπριακής αντιπροσωπείας στην Κύπρο και σε διαβούλευση με τα πολιτικά κόμματα. Όπως είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, ο πρόεδρος της Κύπρου θα απευθυνθεί με διάγγελμά του στο λαό και θα εξηγήσει όλα όσα συνέβησαν στο Μοντ Πελεράν αλλά και στη 18μηνη διαδικασία των συνομιλιών.

Την ίδια ώρα, σε πλήρη εξέλιξη είναι από τη Δευτέρα διαβουλεύσεις μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας για συνάντηση μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν, με αντικείμενο τα θέματα εγγυήσεων και ασφάλειας στο Κυπριακό.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το Μέγαρο Μάξιμου και την Άγκυρα οι δύο πλευρές βρίσκονται πολύ κοντά σε συμφωνία για την πραγματοποίηση της συνάντησης, με τουρκικές πηγές να την τοποθετούν στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου. Άγνωστο παραμένει μέχρι στιγμής αν οι ραγδαίες εξελίξεις στο Μοντ Πελεράν αλλάξουν τους σχεδιασμούς αυτούς. 

Τι δήλωσε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος 

Στις 2 το πρωί, ώρα Ελλάδος, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι, παρά τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών, δεν υπήρξε συγκεκριμένη κατάληξη στο κριτήριο του εδαφικού, που αφορούσε τον αριθμό των προσφύγων οι οποίοι θα επέστρεφαν μετά τη λύση. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρχε ζήτημα αναφορικά με τη δυνατότητα επιστροφής της Μόρφου.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι αν υπήρχε πρόοδος στα κριτήρια για τους χάρτες, η ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν έτοιμη, σε συνεννόηση και με την ελληνική κυβέρνηση, για ανακοίνωση ημερομηνίας πολυμερούς διάσκεψης.

Εκφράζοντας λύπη και απογοήτευση για την κατάληξη των προσπαθειών στο Μοντ Πελεράν, ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης, μετά την επιστροφή του σήμερα στην Κύπρο, θα παρουσιάσει όλα όσα έγιναν στην Ελβετία, θα γίνει ανασκόπηση της κατάστασης και θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.

Σε επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι «δεν είναι η ώρα της επίρριψης ευθυνών» και ότι η ελληνική κυπριακή πλευρά παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη δημιουργία εκείνων των συνθηκών, που θα οδηγήσουν σε τερματισμό της κατοχής και επανένωση της Κύπρου.

Επισήμανε, ωστόσο, ότι ως αποτέλεσμα της τουρκικής στάσης, δεν κατέστη δυνατό να ολοκληρωθεί μια ιδιαίτερα υποσχόμενη διαδικασία, η οποία μέσα από μια πολύ παραγωγική διαπραγμάτευση οδήγησε σε πολύ θετικές εξελίξεις για το σύνολο του Κυπριακού λαού.

Ο κ. Χριστοδουλίδης αποδοκίμασε την ανακοίνωση του γραφείου του κυρίου Ακιντζί, στην οποία γινόταν αναφορά σε κατάρρευση των συνομιλιών, εξαιτίας μαξιμαλιστικών θέσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Τόνισε ότι είναι «ατυχές και λυπηρό να χρησιμοποιούνται τέτοιου είδους αναφορές λίγη ώρα μετά την αρνητική κατάληξη των συνομιλιών». Επίσης, σημείωσε ότι η κριτική αυτή είναι καταδικαστέα και σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει όσα έγιναν στο τραπέζι των συνομιλιών.

Ευχήθηκε παράλληλα να πραγματοποιηθεί η συνάντηση που επεδίωξε ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.

Με ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος Τύπου των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι «οι δύο ηγέτες, παρά τις πολύ καλές προσπάθειες που κατέβαλαν, δεν κατόρθωσαν να επιτύχουν τις απαραίτητες περαιτέρω συγκλίσεις στα κριτήρια για τις εδαφικές αναπροσαρμογές, που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία φάση των συνομιλιών».

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι οι δύο πλευρές αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Κύπρο για να ανασκοπήσουν την περαιτέρω πορεία τους.

Σημειώνεται, ακόμα, ότι ο ειδικός σύμβουλος του γενικού Γραμματέα, Έσπεν Έιντε θα ενημερώσει για τις εξελίξεις τον Μπαν Κι Μουν.

Ο εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής πλευράς Μπαρίς Μπουρτζού, δήλωσε: «Ήρθαν (οι Ελληνοκύπριοι) με μαξιμαλιστικές θέσεις σε όλα. Δεν ήταν καθόλου υποβοηθητική η στάση τους στο εδαφικό. Έβαλαν χωρίς διαπραγμάτευση των αριθμό των 90.000 προσφύγων. Αυτό, 12 χρόνια μετά το σχέδιο Ανάν δεν είναι βοηθητικό. Δεν προσπάθησαν καν να διαπραγματευτούν. Ήρθαν στην Ελβετία για να βάλουν στην τσέπη τους και όχι να βγάλουν».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, skai.gr

Liberal