M.Ed. Καθηγητής/Μεταφραστής Αγγλικής
Στην αχλύ μεταξύ προϊστορίας και ιστορίας άνθισε ο πρώτος και πιο εμβληματικός πολιτισμός της χώρας που μετέπειτα ονομάσαμε Ελλάδα, ο ‘Μινωικός’, ο πανάρχαιος (3650 με 1400 π.Χ., αν και οι ημερομηνίες ‘παίζουν’ αρκετά ...) πολιτισμός της Κρήτης που ονομάστηκε έτσι από το μυθικό του ιδρυτή Μίνωα, το όνομα του οποίου κατά μία θεωρία σήμαινε ‘Ασκητικός’ και ομοιάζει με τα ονόματα άλλων μυθολογικών ιδρυτών-βασιλέων.
Αν κάτι αξίζει να κρατήσουμε στο παρόν άρθρο από το απώτατο μινωικό παρελθόν, είναι η ιδέα του Sir Arthur Evans ότι οι μινωικές πόλεις ήταν γενικά ανοχύρωτες καθώς το κρητικό ναυτικό της εποχής ήταν ικανό να κρατά τους όποιους φιλόδοξους εισβολείς μακριά· εάν η θεωρία αυτή όντως ευσταθούσε για κάποιους αιώνες, προφανώς οι Μυκηναίοι ήταν αυτοί που έσπασαν τη ναυτική ασπίδα της Κρήτης κατά το 15ο με 14ο προ Χριστού αιώνα.
Και πάλι όμως, γεωστρατηγικά, μπορούμε να ορίσουμε την Κρήτη ως μία μεγάλη χερσαία έκταση που ‘μπλοκάρει’ σε μεγάλο βαθμό την έξοδο από το Αιγαίο προς νότον και ταυτόχρονα είναι αποκομμένη επαρκώς (για τα μέσα της εποχής) από την ηπειρωτική Ελλάδα ή άλλα ευμεγέθη νησιά.
Παραδείγματα που αναδεικνύουν τη Γεωστρατηγική της Σημασία από τα τελευταία 120 Χρόνια
Θα αφήσουμε τους Μινωίτες στα βιβλία της ιστορίας και της Αρχαιολογίας και θα κοιτάξουμε το σύγχρονο παρελθόν για παραδείγματα της γεωστρατηγικής σημασίας της Κρήτης: την Κρητική Πολιτεία, την κατάσταση που οδήγησε στο έπος της Μάχης της Κρήτης και την κατάληξη των διαβόητων ‘πυραύλων S-300᾿.
Η Κρητική Πολιτεία (1898-1908)
Ως μόνη θετική συνέπεια της ταπεινωτικής ήττας του ΕλληνοΤουρκικού πολέμου του 1897 και μίας εκτεταμένης σφαγής Ελλήνων και Βρετανών, παραχωρήθηκε στην Κρήτη μία αυτονομία μέσα στα πλαίσια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπό τη διοίκηση πρώτα τεσσάρων ναυάρχων (Βρετανού, Γάλλου, Ρώσου και Ιταλού), κατόπιν του Πρίγκιπα Γεωργίου (δευτερότοκου γιου του τότε Βασιλέα Γεωργίου Α’) της Ελλάδος και, μετά τη σύγκρουση του με τον Ελ. Βενιζέλο, από τον Ελλαδίτη πολιτικὸ Αλ. Ζαϊμη. Το ιδιότυπο αυτό προτεκτοράτο κατέρρευσε και ενώθηκε με την Ελλάδα τόσο λόγω της ελληνικότητάς του όσο και, τελικά, της σάρωσης των Οθωμανικών κτήσεων κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους.
Ήταν μία περίεργη προσπάθεια των Βρετανών να παρεισφρήσουν μεταξύ των δύο ‘λογικών’ κτητόρων του νησιού καθώς, ως ναυτική δύναμη, η Βρετανία πάντα είχε προξενείο και στρατιωτική παρουσία στην Κρήτη, αναγνωρίζοντας την εμπορική και ναυτική της αξία.
Μια Απέλπιδα Βρετανική Ιδέα προ της Μάχης της Κρήτης
Ως συνέπεια της επέλασης της Βέρμαχτ και της συνθηκολόγησης της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1941, στην Κρήτη μεταφέρθηκαν ευσπευσμένα Βρετανικά, Αυστραλιανά, Νεοζηλανδικά και ελάχιστα Ελληνικά στρατεύματα για την αποφυγή της αιχμαλωσίας τους. Η απουσία κάθε αεροπορικής παρουσίας – Ελληνικής ή συμμαχικής, ο ελάχιστος βαρύς οπλισμός και η πενιχρή ναυτική παρουσία καθιστούσαν την Κρήτη φοβερά ευάλωτη σε μία τυχὸν Γερμανική επίθεση. Από την άλλη, οι Βρετανοί στρατηγοί της είχαν δώσει το παρωνύμιο ‘το αεροπλανοφόρο της Μεσογείου’ και ο W. Churchill θεώσησε ‘έγκλημα’ μἰα απώλεια του νησιού λόγω μη ικανού όγκου δυνάμεων υπεράσπισης. Η δήλωσή του αποδείχθηκε υπερφίαλη καθώς το νησί κατελήφθη (20η Μαϊου – 1η Ιουνίου 1941) παρά την ηρωική αντίσταση των υπερασπιστών του καί, κυρίως, του ντόπιου πληθυσμού.
Ομως, η στρατηγική επιλογή των Βρετανών ήταν μία ιδέα την οποία και ο Χίτλερ και η Γερμανική Ανώτατη Διοίκηση του Πολέμου (ΟΚΗ) είχαν υιοθετήσει ενθουσιωδώς, προσβλέποντας στην εδραίωση ‘... μίας επιχειρησιακής βάσης που θα ελέγχει την Ανατολική Μεσόγειο. ...’ (Vick, 1997).
Το σήριαλ των Πυραύλων S-300
Η διαβόητη αγορά των S-300 υπήρξε ένα τεράστιο εξοπλιστικό σκάνδαλο το οποίο αρχικά φιλοδοξούσε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος Ελλάδας – Κύπρου. Η ανάμιξη υπουργών χωρίς γνώση του αντικειμένου και σκοτεινών ‘αρπακτικών’, όπως του Ι. Σμπώκου, οδήγησε σε μία μακροχρόνια διαπραγμάτευση εν μέσω απειλών της Τουρκίας με τελική κατάληξη (επί πρωθυπουργίας Κ. Σημίτη) την αγορά των πυραύλων από την Ελλάδα και την εγκατάστασή τους στην Κρήτη, πολύ κοντά στη βάση της Σούδας.
Παρότι η τελικά επιλεγείσα λύση δεν είχε καμμία σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό, θα μπορούσε να είχε αλλάξει τις ισορροπίες στο Αιγαίο και να καταστήσει την Κρήτη ένα στρατηγικό κόμβο ελέγχου και ένα αποτρεπτικό φόβητρο για τη ‘φίλη’ γείτονα χώρα. Δυστυχώς, όπως κατέδειξαν οι εξελίξεις, έγιναν τρομερά λάθη διαχείρισης με αποτέλεσμα η τεχνογνωσία ανίχνευσης αεροσκαφών από τους πυραύλους αυτούς να διαρρεύσει προς διάφορους ‘συμμάχους’.
Σημερινή Κατάσταση
Η Κρήτη είναι σήμερα το μεγαλύτερο νησί της Πατρίδας μας και το πολυπληθέστερο με 623.065 κατοίκους κατά την απογραφή του 2011 (κάτι λιγότερο από διπλάσιους από όσους κατά την απογραφή του 1911). Είναι μία σχετικά πλούσια περιφέρεια, βασιζόμενη στη γεωργία, την κτηνοτροφία και τον τουρισμό και, προ της κρίσης, το κατά κεφαλήν εισόδημα των κατοίκων της υπερέβαινε λίγο το μέσο όρο του αντίστοιχου της χώρας.
ΑΟΖ και Κοιτάσματα
Η σημερινή της γεωστρατηγική σημασία έγκειται στην επέκταση της Ελληνικής ΑΟΖ προς νότον και στη γειτνίασή της με την αντίστοιχη Αιγυπτιακή και στις φήμες περί πλουσίων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Σε αντιστάθμισμα αυτής της επέκτασης, η Τουρκία διεκδικεί μέσω μίας δυσνόητης διπλωματικής λογικής τη ... Γαύδο!
Ένα πιθανό στοιχείο πίεσης προς την Ελλάδα και υπονόμευσης της σημασίας της Κρήτης θα μπορούσε να ήταν η επιβολή υποδοχής λαθρομεταναστών και προσφύγων του τρέχοντος κύματος παρά τη δεδομένη εναντίωση του πληθυσμού. Φυσικά, μπορούν εύκολα να διατυπωθούν επιχειρήματα υπέρ αυτής της κίνησης (π.χ., για λόγους ισοτιμίας και ανακούφισης περιοχών που έχουν προσφέρει (και υποφέρει) δυσανάλογα από τις μεταναστευτικές ροές), όμως οι υπερασπιστές της άρνησης, πέραν του ομολογουμένως σαθρού επιχειρήματος περί μη τραυματισμού του κρητικού τουρισμού, προβάλλουν σθεναρά την αντίθεσή τους στην εγκατάσταση δυνητικά εχθρικού πληθυσμού σε μία τέτοιας γεωστρατηγικής σημασίας περιοχή.
Ανόητες Ξενόφερτες Ιδέες περί Απόσχισης από την Ελλάδα
Η συνειδητοποίηση της γεωστρατηγικής σημασίας της Κρήτης και της οικονομικής της ευμάρειας και προοπτικής εξόρυξης των υδρογοναθράκων από τη μία και η έλευση της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης από την άλλη έφεραν στο προσκήνιο μία ιδέα υποκινούμενη σαφώς από παράγοντες του εξωτερικού: την απόσχιση της Κρήτης από την Ελλάδα και τη δημιουργία ‘ανεξάρτητου κράτους’ με ‘σημαία’ την ίδια της Κρητικής Πολιτείας. Το πόσο ξενόφερτα είναι αυτά τα κατασκευάσματα φαίνεται από τόν τρόπο που προβάλλονται μέσα από ‘τυχαία λάθη’ σε εμπορικού περιεχομένου διαφημίσεις· το πόσο ‘μέσα στο κόλπο’ είναι οι ελληνικές ‘κυβερνήσεις’ είναι ότι δεν έριξαν καν πρόστιμο στις εταιρείες που διανοήθηκαν να λανσάρουν τέτοια βδελύγματα. Διότι, φυσικά, η έννοια της Κρήτης είναι αναπόσπαστη από την έννοια της Ελλάδας και οι κάτοικοί της είναι και νιώθουν εκατόν τοις εκατό Έλληνες!
Geopolitics
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.