Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ - ΤΑ ΕΓΚΩΜΙΑ

Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ - ΤΑ ΕΓΚΩΜΙΑ

ΣΤΑΣΙΣ ΠΡΩΤΗ 

1. Η ζωή έν τάφω κατετέθης, Χριστέ, και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.

2. Η ζωή πώς θνήσκεις; Πώς και τάφω οικείς; Του θανάτου το βασίλειον λύεις δε και του ’δου τους νεκρούς εξανιστάς.

3. Μεγαλύνομέν Σε, Ιησού βασιλεύ, και τιμώμεν την ταφήν και τα πάθη Σου, δι ων έσωσας ημάς εκ της φθοράς.

4. Μέτρα γης ο στήσας, εν σμικρώ κατοικείς, Ιησού παμβασιλεύ, τάφω σήμερον, εκ μνημάτων τους θανόντας ανιστών.

5. Ο Δεσπότης πάντων, καθοράται νεκρός και εν μνήματι καινώ κατατίθεται ο κενώσας τα μνημεία των νεκρών.

6. Μετά των κακούργων, ως κακούργος Χριστέ, ελογίσθης δικαιών ημάς άπαντας, κακουργίας του αρχαίου πτερνιστού.

7. Ο ωραίος κάλλει, παρά πάντας βροτούς ως ανείδεος νεκρός καταφαίνεται, ο την φύσιν ωραϊσας του παντός.

8. Ω θαυμάτων ξένων! Ω πραγμάτων καινών! Ο πνοής μοι χορηγός άπνους φέρεται, κηδευόμενος χερσί του Ιωσήφ.

9. Και εν τάφω έδυς και των κόλπων, Χριστέ, των πατρώων ουδαμώς απεφοίτησας, τούτο ξένον και παράδοξον ομού.

10. Νοερών συντρέχει, στρατιών η πληθύς Ιωσήφ και Νικοδήμω συστείλαι σε τον αχώρητον εν μνήματι σμικρώ.

11. Νεκρωθείς βουλήσει και τεθείς υπό γην, ζωοβρύτα Ιησού μου, εζώωσας νεκρωθέντα παραβάσει με πικρά.

12. Εν καινώ μνημείω κατετέθης Χριστέ, και την φύσιν των βροτών ανεκαίνισας αναστάς θεοπρεπώς εκ των νεκρών.

13. Επί γης κατήλθες, ινά σώσεις Αδάμ και εν γη μη ευρηκώς τούτον, Δέσποτα μέχρι ’δου κατελήλυθας ζητών.

14. Ως βροτός μεν θνήσκεις εκουσίως Σωτήρ, ως Θεός δε τους θνητούς εξανέστησας εκ μνημάτων και βυθού αμαρτιών.

15. Δακρυρρόους θρήνους επί σε η αγνή μητρικώς, ω Ιησού, επιρραίνουσα, ανεβόα: Πώς κηδεύσω σε, Υιέ;

16. Νεκρωθέντα πάλαι τον Αδάμ φθονερώς επανάγεις προς ζωήν τη νεκρώσει σου νέος Σώτερ, εν σαρκί φανείς Αδάμ.

17. Νοεραί σε τάξεις ηπλωμένων νεκρόν καθορώσαι δι' ημάς εξεπλήττοντο, καλυπτόμεναι ταις πτέρυξι, Σωτήρ.

18. Την πλευράν ενυγής ο πλευράν ειληφώς του Αδάμ, εξ ης την Εύαν διέπλασας και εξύβλυσας κρουνούς καθαρτικούς.

19. Απλωθείς εν ξύλω, συνηγάγου βροτούς, την πλευράν σου δε νυγείς την ζωήρρυτον πάσιν άφεσιν πήγαζεις, Ιησού.

20. Υπό γην βουλήσει κατελθών ως θνητός, επανάγεις από γης προς ουράνια τους εκείθεν πεπτωκότας, Ιησού.

21. Προσκυνώ το πάθος, ανυμνώ την ταφήν, μεγαλύνω σου το κράτος, φυλανθρώπε, δι' ων λέλυμαι παθών φθοροποιών.

22. Εκουσίως, Σώτερ, κατελθών υπό γην, νεκρωθέντα τους βροτούς ανεζώωσας και ανήγαγες εν δόξη πατρική.

23. Ο χειρί σου πλάσας τον Αδάμ εκ της γης, δι' αυτόν τη φύσει γέγονας άνθρωπος και εσταύρωσαι βουλήματι τω σω.

24. Οίμοι, φως του κόσμου! Οίμοι φως το εμόν! Ιησού μου ποθεινότατε, έκραζε η Παρθένος θρηνωδούσα γοερώς.

25. Ω Θεέ και Λόγε! Ω χαρά η εμή! Πώς ενέγκω σου ταφήν την τριήμερον; Νυν σπαράττομαι τα σπλάχνα μητρικώς.

26. Τις μοι δώσει ύδωρ και δακρύων πηγάς, η θεόνυμφος Παρθένος εκραύγαζεν, ίνα κλαύσω τον γλυκύν μου Ιησούν;

27. Πότε ίδω Σώτερ, Σε τον άχρονον φως, την χαράν και ηδονήν της καρδίας μου; η Παρθένος ανεβόαα γοερώς.

28. Θέλων ώφθης, Λόγε, εν τω τάφω νεκρός, αλλά ζηε και τους βροτούς, ως προείρηκας, αναστάσει σου, Σωτήρ μου, εγερείς.

Δόξα ... Τριαδικόν

29. Ανυμνούμεν, Λόγε, σε τον πάντων Θεόν συν Πατρί και τω Αγίω σου Πνεύματι και δοξάζουμεν την θείαν σου ταφήν.

Και νυν ... Θεοτόκιον

30. Μακαρίζομέν σε, Θεοτόκε αγνή, και τιμώμεν την ταφήν την τριήμερον του Υιού Σου και Θεού ημών πιστώς.

Και πάλι το «Η ζωή εν Τάφω»

ΣΤΑΣΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ 

31. ’ξιον εστί, μεγαλύνειν Σε τον ζωοδότην, τον εν τω σταυρώ τας χείρας εκτείνοντα και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού.

32. ’ξιον εστί μεγαλύνειν Σε τον πάντων κτίστην, τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν, την απάθειαν ρυσθέντες της φθοράς.

33. Έφριξεν η Γη, και ο ήλιος, Σώτερ, εκρύβη, σου του ανεσπέρου φωτός, Χριστέ, εν τω τάφω δύναντος νυν σωματικώς.

34. ’νω σε, Σωτήρ, αχωρίστως τω Πατρί συνόντα, κάτω δε νεκρόν ηπλωμένον γη καθορώντα φρίττει νυν τα Σεραφείμ.

35. Ρήγνυται ναού καταπέτασμα τη ση σταυρώσει, κρύπτουσι φωστήρες, Χριστέ, το φως, σου κρυβέντος του ηλίου υπό γην.

36. Γης ο κατ' άρχας μόνω νεύματι πήξας τον γύρον άπνους ως βροτός καθυπέδυ γην τω θεάματι δε, φρίξον, ουρανέ.

37. Μύρον αληθώς συ ακένωτον υπάρχεις, Λόγε, όθεν σοι και κύρα προσέφερον μυροφόροι σοι τω ζώντι ως νεκρώ.

38. Έπτηξεν Αδάμ, Θεού βαίνοντος εν Παραδείσω, χαίρει δε προς άδην φοιτήσαντος, πεπτωκός ποτέ και νυν εξεγερθείς.

39. Τάφω Ιωσήφ ευλαβώς σε τω καινώ συγκρύπτων ύμνους εξοδίους θεοπρεπείς, μετά θρήνων αναμέλπει σοι, Σωτήρ.

40. Όμμα το γλυκύ και τα χείλη σου πώς μύσω, Λόγε; Πώς νεκροπρεπώς δε κηδεύσω Σε; Μετά φρίκης ανεβόα Ιωσήφ.

41. Ήλιος φαιδρόν απαστράπτει μετά νύκτα, Λόγε, και συ δι' αναστάς εξαστράψειας μετά θάνατον φαιδρώς εκ του παστού.

42. Γη σε, πλαστουργέ, υπό κόλπους δεξαμένη τρόμω συσχεθείσα, Σώτερ, τινάσσεται, αφυπνίσα νεκρούς τω τιναγμώ.

43. Μύροις σε, Χριστέ, ο Νικόδημος και ο Ευσχήμων, νυν καινοπρεπώς περιστείλαντες, ανεβόων: φρίξων άπασα η γη.

44. Συ ως ων ζωής χορηγός, Λόγε, τους Ιουδαίους εν σταυρώ τάθεις ουκ ενέκρωσας αλλ' ανέστησας και τούτων τους νεκρούς.

45. Κάλλος, Λόγε, περί ουδέ είδος εν τω πάσχειν έσχες, αλλ' εξαναστάς υπερέλαμψας, καλλωπίσας τους βροτούς θείαις αυγαίς.

46. Εδυς τη σαρκί ο ανέσπερος εις γην φωσφόρος, και μη φέρων βλέπειν ο ήλιος εσκοτίσθη μεσημβρίας εν ακμή.

47. Ήλιος ομού και σελήνη σκοτισθέντες, Σώτερ, δούλους ευνοούντας εικόνιζον οι μελαίνας αμφιέννυνται στολάς.

48. Ύπνωσας μικρόν και εζώωσας τους τεθνεώτας και εξαναστάς εξανέστησας τους υπνούντας εξ αιώνος, αγαθέ.

49. Ώσπερ πελεκάν τετρωμένος την πλευράν σου, Λόγε, σους θανόντας παίδας εζώωσας, επιστάξας ζωτικούς αυτοίς κρουνούς.

50. Ήλιον το πριν Ιησούς τους αλλοφύλους κόπτων έστησεν, αυτός δε απέκρυψας καταβάλλων τον του σκότους αρχηγόν.

51. Ήρθη σταυρωθείς ο εν ύδασι την γην κρεμάσας άπνους δ' εν αυτή ούτος θάπτεται, ο μη φέρουσα εσείεται δεινώς.

52. Κόλπων πατρικών ανεκφοίτητος μείνας, οικτιρμών, και βροτός γένεσθαι ευδόκησας και εις άδην καταβέβηκας, Χριστέ.

53. Έφριξεν ιδών το αόρατον φως σε, Χριστέ μου, μνήματι κρυπτόμενον, άπνουν τε, και εσκότασεν ο ήλιος το φως.

54. Έκλαιε πικρώς η πανάμωμος μήτηρ σου, Λόγε, ότε εν τω τάφω εώρακε σε τον άφραστον και άναρχον Θεόν.

55. Νέκρωσιν την σην η πανάφθορος, Χριστέ, σου μήτηρ βλέπουσα πικρώς σοι εφθέγγετο. Μη βραδύνης η ζωή εν τοις νεκροίς.

56. ’δης ο δεινός συνετρόμαξεν, ότε σε είδεν, ήλιε της δόξης αθάνατε, και εδίδου τους δεσμίους εν σπουδή.

57. Ύμνοις σου Χριστέ, νυν την σταύρωσιν και την ταφήν τε άπαντες πιστοί εκθειάζομεν, οι θανάτου λυτρωθέντες ση ταφή.

Δόξα ... Τριαδικόν

58. Αναρχε Θεέ, συναϊδιε Λόγε και Πνεύμα, σκήπτρα των ανάκτων κραταίωσον κατά πολεμίων ως αγαθός.

Και νυν ... Θεοτόκιον

59. Τέξασα ζωήν, παναμώμητε αγνή παρθένε, παύσον Εκκλησίας τα σκάνδαλα και βράβευσον ειρήνην ως αγαθή.

Και πάλιν το «’ξιον εστί μεγαλύνειν σε τον ζωοδότη...»

ΣΤΑΣΙΣ ΤΡΙΤΗ 

60. Αι γενεαί πάσαι ύμνον τη ταφή σου προσφέρουσι, Χριστέ μου.

61. Κάθελών του ξύλου ο Αριμαθαίας εν τάφω Σε κηδεύει.

62. Μυροφόροι ήλθον μύρα σοι, Χριστέ μου, κομίζουσαι προφρόνως.

63. Δεύρο πάσα κτίσις, ύμνους εξοδίους προσοίσωμεν τω κτίστη.

64. Ως νεκρόν τον ζώντα συν μυροφόροις πάντες μυρίσωμεν εμφρόνως.

65. Ους έθρεψε το μάννα εκίνησαν την πτέρνα κατά του ευεργέτου.

66. Ους έθρεψε το μάννα φέρουσι τω Σωτήρι χολήν αμά και όξος.

67. Ω της παραφροσύνης και της Χριστοκτονίας της των προφητοκτόνων.

68. Ως άφρων υπηρέτης προδέδωκεν ο μύστης την άβυσσον σοφίας.

69. Τον ρύστην ο πωλήσας αιχμάλωτος κατέστη, ο δόλιος Ιούδας.

70. Ιωσήφ κηδεύει συν τω Νικοδήμω νεκροπρεπώς τον κτίστην.

71. Ύπτιον ορώσα η πάναγνός σε, Λόγε, μητροπρεπώς εθρήνει.

72. Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον, που έδυ σου το κάλλος;

73. Υιέ Θεού παντάναξ, Θεέ μου πλαστουργέ μου, πως πάθος καταδέξω;

74. Ανέκραζεν η κόρη θερμώς δακρυρρούσα, τα σπλάχνα κεντουμένη.

75. Ω φως των οφθαλμών μου, γλυκύτατόν μου τέκνον, πώς γράφω νυν καλύπτει;

76. Τον Αδάμ και Εύαν ελευθερώσαι, μήτερ, μη θρηνεί, ταύτα πάσχω.

77. Δοξάζω σε Υιέ μου, την άκραν ευσπλαχνίαν, ης χάριν ταύτα πάσχεις.

78. Όξος εποτίσθης και χολήν, οικτιρμόν, την πάλαι λύων γεύσιν.

79. Ικρίω προσεπάγης, ο πάλαι τον λαόν σου στύλω νεφέλης σκέπων.

80. Αι μυροφόροι, Σώτερ, τω τάφω προσελθούσαι προσέφερόν σοι μύρα.

81. Ανάστηθι οικτίρμον, ημάς εκ των βαράθρων εξανιστών του άδου.

82. Ανάστα ζωοδότα, η Σε τεκούσα μήτηρ δακρυρροόυσα λέγει.

83. Ουράνιαι δυνάμεις εξέστησαν τω φόβω, νεκρόν σε καθορώσαι.

84. Τοις πόθω τε και φόβω τα πάθη σου τιμώσι δίδου πταισμάτων λύσιν.

85. Φρίττουσιν οι νόες την ξένην και φρικτήν σου ταφήν του πάντων κτίστου.

86. Έρραναν τον τάφον αι μυροφόροι μύρα λίαν πρωί ελθούσαι. (τρις)

87. Ειρήνη Εκκλησία, λαώ σου σωτηρίαν δωρήσαι ση εγέρσει.

Δόξα ... Τριαδικόν

88. Ω Τριάς Θεέ μου, Πατήρ, Υιός και Πνεύμα, ελέησον τον κόσμον.

Και νυν ... Θεοτόκιον

89. Ιδείν την του Υιού σου ανάστασιν, Παρθένε, αξίωσον στους δούλους.

Και πάλιν το «Αι γενεαί πάσαι»

πηγή