Το Εσεκουίμπο είναι δικό μας! ESSEQUIBO IS OURS

Γράφει ο Δημήτρης Περδίκης

Η Γουιάνα είναι περιοχή στα βόρεια της Νότιας Αμερικής όπου πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων κατοικούσαν ιθαγενείς φυλές Ινδιάνων. Γουιάνα στην γλώσσα των ιθαγενών σημαίνει «Η χώρα των πολλών νερών» και πραγματικά τροπικά δάση, ποτάμια και άφθονες βροχοπτώσεις συνθέτουν την περιοχή αυτή. 

Το 1498 ο Χριστόφορος Κολόμβος ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που πάτησε το πόδι του εκεί.

Το 1616 φτάσανε και οι Ολλανδοί που φτιάξανε πρώτοι αποικία στις εκβολές του ποταμού Εσεκουίμπο. 

Το 1648 οι Ολλανδοί προσκάλεσαν Βρετανούς αποίκους να εγκατασταθούν στην αποικία τους. Φοβερό όμως ήταν το σφάλμα τους. Μετά 112 χρόνια, το 1760 οι Βρετανοί πλέον πλειοψηφούσαν στην Ολλανδική αποικία. Στους Ναπολεόντειους  πολέμους η Βρετανία με την συνθήκη του Λονδίνου (1814) γίνεται κυρίαρχη της περιοχής Εσεκουίμπο - Ντεμεράρα και λίγα χρόνια αργότερα (1833) δημιουργεί την αποικία της, Βρετανική Γουιάνα. Ανατολικά αυτής οι Ολλανδοί έχουν την Ολλανδική Γουιάνα που αργότερα θα μετονομαστεί σε Σουρινάμ. Ακόμα πιο ανατολικά οι Γάλλοι δημιουργούν την Γαλλική Γουιάνα. Τα υπόλοιπα εδάφη της προκολομβιανής Γουιάνας βρίσκονται εντός των συνόρων της Βενεζουέλας, της Βραζιλίας και της Κολομβίας. 

Σήμερα η Βρετανική Γουιάνα είναι πλέον ανεξάρτητο κράτος, έχοντας απωλέσει τον επιθετικό προσδιορισμό της, έγινε σκέτη Γουιάνα. H μοναδική συνεργατική δημοκρατία στον κόσμο (Co-operative Republic of Guyana). Ομοίως ανεξάρτητη δημοκρατία είναι το Σουρινάμ, η δε Γαλλική Γουιάνα παραμένει γαλλική ως υπερπόντια γαλλική περιφέρεια πλέον, έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με νόμισμα φυσικά το ευρώ. 

Επικεντρωνόμενοι όμως στην τέως Βρετανική Γουιάνα η οποία στη μικρή της έκταση (3500 τ.χ.), όση σχεδόν η νήσος Εύβοια, και με πληθυσμό 735.000 κατοίκους, έχει στην επικράτειά της την επαρχία Εσεκουίμπο, η οποία ορίζεται δυτικά του ομώνυμου ποταμού και μέχρι των συνόρων της Βενεζουέλας, με πρωτεύουσα την Παρίκα με 4081 κατοίκους. 

Η εκ δυσμών όμως γειτόνισσα Βενεζουέλα δεν έπαψε να θεωρεί πως η περιοχή του Εσεκουίμπο της ανήκει και πως οι Βρετανοί της την αφαίρεσαν. Παρά την συνθήκη του 1905, κατά την οποία η Βρετανία και η Βενεζουέλα είχαν αποδεχθεί τα υπάρχοντα σύνορα, η Βενεζουέλα δεν έπαψε να τρέφει αλυτρωτικά όνειρα για το χαμένο Εσεκουίμπο. 

Μετά την ανεξαρτητοποίηση της Γουιάνας οι απαιτήσεις της Βενεζουέλας έγιναν επιτακτικές. Για να αποσοβήσουν ένα θερμό γεγονός, το State Department, η CIA και άλλες δημοκρατικές δυνάμεις επελήφθησαν του θέματος και το 1970 υπογράφηκε ένα πρωτόκολλο που επέβαλε ένα 12ετίες μορατόριουμ στο ζήτημα. 

Όμως με την λήξη του, το 1981 η Βενεζουέλα αρνήθηκε να το ανανεώσει. Παρέταξε τις ένοπλες δυνάμεις της απειλώντας πως θα εισβάλει. Εθνικός πυρετός στην μικρή Γουιάνα. 

Οι φτωχές ένοπλες δυνάμεις της κινητοποιήθηκαν και παρατάχθηκαν στην μεθόριο. Οι ιθαγενείς βάζανε πυρετωδώς δηλητήριο στα βέλη τους. Η μικρή αλλά υπερήφανη Συνεργατική Δημοκρατία της Γουιάνας ήταν αποφασισμένη να προασπίσει το έδαφός της, για μια ακόμα φορά, απέναντι στους Καστιλιάνους της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας. Σίγουρα εκατοντάδες χιλιάδες Ινδιάνοι με δηλητηριώδη βέλη σε μία τροπική ζούγκλα είναι μία πολύ υπολογίσιμη απειλή για κάθε οργανωμένο στρατό. 

Τότε επισημάνθηκαν και όλα τα σε χρήση γραμματόσημα και τα λοιπά ένσημα της Γουιάνας με την επισήμανση, στα αγγλικά “ESSEQUIBO IS OURS” (Το Εσεκουίμπο είναι δικό μας), όλα πλέον για ταχυδρομική χρήση. 

Με την παρέμβαση του διεθνή παράγοντα και μετά από μια μακρά περίοδο αντιπαράθεσης, οι ένοπλες δυνάμεις των δυο χωρών υπέγραψαν ένα ακόμα πρωτόκολλο το 1990. Όμως το ζήτημα για την Βενεζουέλα παραμένει πάντα ανοικτό. 

Δημήτρης Περδίκης

πηγή