Γράφει ο Χρίστος Γούδης
Γ΄. ΕΛΛΗΝΟΡΩΣΙΚΗ ΕΜΠΛΟΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ
Μετά την «Οχτωβριανή Επανάσταση» των μπολσεβίκων στην Ρωσία το 1917 και στο επακολουθήσαν τα επόμενα έτη ρευστό πλαίσιο συγκρούσεων και συνεχώς εναλλασσόμενων εφήμερων «ερυθρών» και «λευκών» κυρίαρχων διαφόρων περιοχών, ο Ελευθέριος Βενιζέλος μετά από αίτημα της γαλλικής κυβέρνησης του Κλεμανσώ, και για να επιτύχει την στήριξη από την Γαλλία των ελληνικών μικρασιατικών και λοιπών εθνικών μας διεκδικήσεων εν όψει του Συνεδρίου Ειρήνης που θα συνερχόταν στο ανάκτορο των Βερσαλλιών στο Παρίσι τον Ιανουάριο του 1919, αμέσως μετά την λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στις 11 Νοεμβρίου του 1918, απέστειλε τον ίδιο μήνα (Νοέμβριο του 1918) ένα Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα 23.000 ανδρών υπό την διοίκηση του υποστρατήγου Κωνσταντίνου Νίδερ στην Ουκρανία, συνιστάμενο από έξι συντάγματα: πέντε του πεζικού, το 1ο υπό τον αντισυνταγματάρχη Νικόλαο Ρόκα, το 2ο υπό τον αντισυνταγματάρχη Νεόκοσμο Γρηγοριάδη, το 3ο υπό τον αντισυνταγματάρχη Γεώργιο Κονδύλη, το 7ο υπό τον αντισυνταγματάρχη Δημήτριο Καμμένο, το 34ο υπό τον συνταγματάρχη Χρήστο Τσολακόπουλο και μετέπειτα τον συνταγματάρχη Πέτρο Καρακασώνη, και το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων υπό τον αντισυνταγματάρχη Νικόλαο Πλαστήρα.
Το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα συμπαρατάχθηκε με ένα αντίστοιχο Γαλλικό Εκστρατευτικό Σώμα και μία μεραρχία του Πολωνικού Στρατού, υπό την αρχιστρατηγία του πρώην διοικητού των συμμαχικών δυνάμεων στο μέτωπο της Θεσσαλονίκης το 1917, του Γάλλου στρατηγού Φρανσαί ντ’ Εσπεραί. Μετά από σκληρές μάχες με τους ερυθρούς (μπολσεβίκους), τους κοζάκους του αταμάνου Νικιφόρ Γκριγκόριεφ και τους αναρχικούς του Νέστορος Μάχνο, στην Οδησσό, την Κριμαία, την Χερσώνα, την Μπερεζόβκα, την Σεβαστούπολη και στο Νικολάγιεφ, το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα απεσύρθη τον Απρίλιο του 1919, για να μετάσχει στην αρχόμενη εκείνη την εποχή Μικρασιατική εκστρατεία.
Στις αρχές Μαΐου του 1919 ο ελληνικός στρατός αποβιβάζεται στη Σμύρνη υπό τις ευλογίες των Αγγλογάλλων, οι οποίοι επιδιώκουν με αυτή τους την επιλογή να διασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα, δηλαδή αφενός μεν να περιστείλουν τις επεκτατικές βλέψεις που τρέφει η Ιταλία στην περιοχή, αφετέρου δε να εξουδετερώσουν τις δυνάμεις του Κεμάλ που οργανώνονταν στα βάθη της Ανατολίας, χωρίς οι ίδιοι να εμπλακούν σε πολεμικές επιχειρήσεις με τους Τούρκους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η περιοχή της Σμύρνης εκείνη την εποχή κατοικείτο από 200.000 Έλληνες επί συνόλου 350.000 κατοίκων.
Στην πορεία της Μικρασιατικής περιπέτειας, ο ελληνικός στρατός, από τον Μάρτιο του 1921, προελαύνει νικηφόρα στο βάθος της Τουρκίας καταλαμβάνοντας διαδοχικά το Εσκί Σεχίρ, το Αφιόν Καραχισάρ, την Κιουτάχεια, και φτάνει προ των πυλών της Άγκυρας τον Ιούνιο του 1921. Εν τω μεταξύ όμως ο Κεμάλ, ηγέτης του νεοτουρκικού εθνικισμού, έχει ήδη συνάψει στη Μόσχα, από τις 16 Μαρτίου 1921, «σύμφωνο φιλίας και αδελφότητας» με την Σοβιετική Ρωσία των μπολσεβίκων του Λένιν, το πνεύμα του οποίου καθομολογείται με ενάργεια στην «Παγκόσμια Ιστορία», συλλογικό έργο της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ (Σοβιετικής Ένωσης) που εκδόθηκε και στην Ελλάδα το 1976, από τον εκδοτικό οίκο «Μέλισσα»: «Πριν ακόμα υπογραφεί το σύμφωνο της Μόσχας, η σοβιετική κυβέρνηση είχε αρχίσει να βοηθάει τον τουρκικό λαό. Αργότερα η βοήθεια αυξήθηκε και πλάτυνε παρ’ όλο που η ίδια η Σοβιετική χώρα δοκίμαζε τεράστιες στερήσεις.
Η σοβιετική κυβέρνηση, έδωσε στον τουρκικό λαό δωρεάν πάνω από δέκα εκατομμύρια χρυσά ρούβλια, σημαντικές ποσότητες από όπλα, πυρομαχικά κ.τ.λ. Η ανιδιοτελής σοβιετική ενίσχυση βοήθησε την Τουρκία να συγκεντρώσει δυνάμεις, να οργανώσει τακτικό στρατό και να ανακόψει την επίθεση των Άγγλων και Ελλήνων εισβολέων». Πράγματι, ο Κεμάλ με την στρατιωτική βοήθεια που αφειδώς έλαβε από τους μπολσεβίκους της Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίοι δεν ξεχνούσαν την συμβολή του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος κατά την επέμβαση των δυτικών δυνάμεων εναντίον τους (τέλος του 1918 με αρχές του 1919), νικάει στον Σαγγάριο τον Σεπτέμβριο του 1921 τις ελληνικές δυνάμεις.
Η ελληνική πλημμυρίς στην Μικρά Ασία καθίσταται σταδιακά άμπωτις και μετά από ένα χρόνο από την ήττα στον Σαγγάριο, στις 5 Σεπτεμβρίου του 1922, αμέσως μετά από την κατάρρευση του μετώπου του Αφιόν Καραχισάρ στο τέλος Αυγούστου του 1922 κάτω από την πίεση μιας γενικής κεμαλικής αντεπίθεσης, ο ελληνικός στρατός εγκαταλείπει την Μικρά Ασία. Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν στις 8 Σεπτεμβρίου 1922 την παντελώς ανυπεράσπιστη Σμύρνη, σφάζουν, βιάζουν, καταστρέφουν, πυρπολούν και αφανίζουν κάθε τι το ελληνικό δημιουργώντας 1.500.000 πρόσφυγες, οι οποίοι κατορθώνουν μακροπρόθεσμα, κάτω από δραματικές συνθήκες, να καταφύγουν στην Ελλάδα.
Χρίστος Γούδης
Περιοδικό Patria
τεύχος 44
Μάϊος-Ιούνιος 2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.