Ο αμερικανισμός, θανάσιμη απειλή για την ανθρωπότητα. (μέρος 1ο)

Γράφει ο Κώστας Λάμπος 

Κάποιοι, σήμερα, έστω και αργά, αντιλαμβάνονται την τοξικότητα της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης με την μορφή του αμερικανισμού, την αμερικάνικη απειλή και προσπαθούν να αποτρέψουν αυτή την εφιαλτική εξέλιξη, με γιατροσόφια, προτείνοντας την αναβάθμιση του ΟΗΕ σε ένα είδος παγκόσμιας κυβέρνησης ή κάτι άλλο αντίστοιχο[1]. Όμως ο Ηγεμόνας δεν αφήνει περιθώρια για ψευδαισθήσεις και διευκρινίζει πως, «η μοναδική παγκόσμια κυβέρνηση που μπορούμε έστω και κατά το ελάχιστο να πούμε ότι θα ήταν δυνατή σήμερα, είναι μια παγκόσμια αμερικανική δικτατορία»[2]. 

Και φυσικά κανένας σοβαρός άνθρωπος δεν πιστεύει πως ο Ηγεμόνας είναι πρόσωπο, ένα οποιοδήποτε από αυτά τα θλιβερά ανθρωπάκια που κατά καιρούς παριστάνουν τον πλανητάρχη, αλλά στην ουσία «δεν είναι παρά ασήμαντοι υπάλληλοι των πολυεθνικών εταιριών», όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο αμερικανός συγγραφέας Γκορ Βιντάλ. Ο σύγχρονος Ηγεμόνας είναι ο ‘αμερικανισμός’, η σύγχρονη αμερικάνικη ολιγαρχία που λειτουργεί σαν το συλλογικό κέντρο καθοδήγησης του παγκόσμιου καπιταλισμού[3], με τη βοήθεια του σιδηρού βραχίονα των 1000 περίπου αμερικανικών βάσεων ανά τον κόσμο και τους περίπου 2 500 000 μισθοφόρους με στόχο την εδραίωση της Pax Americana[4]. Η παρακάτω, μεταξύ πολλών αντίστοιχων, περιγραφή, μας δίνει την πραγματική εικόνα της Ηγεμονίας: 

«Δεν υπάρχει δραστηριότητα που να ωθεί περισσότερο στην παγκοσμιοποίηση από το εμπόριο, δεν υπάρχει ιδεολογία που να ενδιαφέρεται λιγότερο για τα έθνη από τον καπιταλισμό, δεν υπάρχει μεγαλύτερη αμφισβήτηση για τα σύνορα από την αγορά.

Από πολλές απόψεις οι εταιρείες διαδραματίζουν σήμερα σημαντικότερο ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις από τα έθνη. Τις αποκαλούμε πολυεθνικές, θα ήταν όμως πιο ορθό να τις χαρακτηρίσουμε υπερεθνικές, ή μεταεθνικές, η ακόμα και αντεθνικές, γιατί εναντιώνονται στην ιδέα του έθνους και σε κάθε άλλη τοπική ιδέα που τις περιορίζει στο χώρο και στο χρόνο. Οι πελάτες δεν είναι πολίτες συγκεκριμένου έθνους, ή μέλη μιάς τοπικής φυλής. Ανήκουν στην παγκόσμια φυλή των καταναλωτών που έχουν κοινές ανάγκες και επιθυμίες, φυσικές, αλλά και κατασκευασμένες…»[5]. 

Μια παρόμοια διαπίστωση κάνουν και οι Financial Times, η, δεδομένων των συνθηκών, εγκυρότερη ίσως οικονομική εφημερίδα στον κόσμο: «υπάρχει μια de facto παγκόσμια κυβέρνηση, την οποία αποτελούν οι υπερεθνικές εταιρείες» και υπάρχει, συμπληρώνει ο Νόαμ Τσόμσκι «μια πραγματική παγκόσμια κεντρική εξουσία, αυτή των υπερεθνικών εταιρειών, οι οποίες έχουν στην ιδιοκτησία τους το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη»[6]. 

Το σενάριο της απόλυτης βαρβαρότητας, ως στρατηγική για τη Νέα Παγκόσμια Τάξη Πραγμάτων, προβλέπει, όπως δείχνουν τα πράγματα, και σύμφωνα με το νόμο της συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, την πλήρη ιδιωτικοποίηση του πλανήτη και του σύμπαντος και τη διαχείρισή τους, από μια παγκόσμια υπερκυβέρνηση τεχνοκρατών, για λογαριασμό αυτών των ‘υπερεθνικών εταιριών’, που σήμερα δρουν με τη στρατηγική της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και του ‘αμερικανισμού’. 

Ιδιωτικοποίηση του πλανήτη, όμως, θα σήμαινε και ιδιωτικοποίηση της ανθρωπότητας, πράγμα που σημαίνει υποζυγιοποίηση-ρομποτοποίηση των ανθρώπων και μετατροπή της ανθρώπινης κοινωνίας σε επιχείρηση ‘ανθρωποτροφείο’. Μήπως βρισκόμαστε στη φάση της εξοικείωσης για να μην τρομάξουμε και για να περιοριστούν οι αντιδράσεις; 

Η απειλή της δυναμικής του ‘κίτρινου πυρετού’ 

Μετά από αυτά γίνεται φανερό πως, στα πλαίσια αυτής της μορφής της παγκοσμιοποίησης, η συμμετοχή κάθε χώρας στον καταμερισμό του παγκόσμιου πλούτου, προσδιορίζεται από τη θέση που κατέχει στην πυραμίδα του παγκόσμιου συσχετισμού δύναμης, θέση που σε κάποιο βαθμό καθορίζεται και από τη σχέση κάθε χώρας με τις ‘πολυεθνικές’ και με τις ΕΠΑ[7].

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος των εισοδηματικών ανισοτήτων, που προκύπτουν από τη συγκεκριμένη οργάνωση της παγκόσμιας οικονομίας, ο ΟΗΕ μας πληροφορεί με σχετικά πρόσφατα στοιχεία ότι: 

· «Η συνολική περιουσία των τριών πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο, ξεπερνά το άθροισμα του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος των 48 λιγότερο αναπτυγμένων χωρών του πλανήτη, δηλαδή του 25% περίπου όλων των κρατών…» και 

· «η περιουσία των 85 πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη υπερβαίνει το συνολικό ΑΕΠ της πολυπληθέστερης χώρας στον κόσμο, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, με ένα δισεκατομμύριο τριακόσια εκατομμύρια κατοίκους»[8].

Αυτή η εικόνα της ακραίας ανισοκατανομής του παγκόσμιου πλούτου, σύμφωνα με την οποία ο καθένας από τους 85 πιο πλούσιους ανθρώπους του πλανήτη έχει εισόδημα όσο περίπου 15 300 000 Κινέζοι, παραπέμπει στο ‘Φόβο του κίτρινου πυρετού’, που απειλεί τα περιφερειακά ασιατικά, αλλά και τα παγκόσμια συμφέροντα του αμερικανισμού, αν τελικά ο ‘κινέζικος δράκος’ καταφέρει να τιθασεύσει τις φυγόκεντρες αυτονομιστικές δυνάμεις που θα αναδειχθούν από τις αντιφάσεις του καπιταλιστικού μοντέλου ανάπτυξης που επέλεξε να ακολουθήσει και αν μπορέσει να αποκρούσει την ιμπεριαλιστική υπονόμευση και να αποφύγει το διαμελισμό, ‘της μεγαλύτερης αγοράς του πλανήτη’ και να εξελιχθεί σε ‘πανασιατικό τσουνάμι’ με αξιώσεις παγκόσμιου Ηγεμόνα[9].

Χαρακτηριστικά είναι, όμως, και τα στοιχεία του ετήσιου πίνακα του περιοδικού FORTUNE, που δείχνουν το μέγεθος της ανισοκατανομής του εισοδήματος στο εσωτερικό των ΕΠΑ, σύμφωνα με τα οποία: «Η περιουσία των 500 πλουσιότερων Αμερικανών επιχειρηματιών, ισοδυναμεί με το 63% του ΑΕΠ των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει πως στο 99,99999% του πληθυσμού των ΕΠΑ, (300 εκατομμύρια περίπου), αντιστοιχεί το υπόλοιπο 37% του ΑΕΠ, γεγονός που αποκαλύπτει την πραγματική εικόνα της ‘πλούσιας Αμερικής, αλλά των φτωχών Αμερικανών’, οι οποίοι ουσιαστικά ζουν μια ζωή στερημένη και ταυτόχρονα δανεισμένη, που σημαίνει υποθηκευμένη στις τράπεζες. Το 16% των Αμερικανών, δηλαδή περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι κατά κύριο λόγω εργάτες έγχρωμοι, μετανάστες και μειονοτικοί, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας»[10]. 

Πρόκειται αναμφίβολα για ένα, παρά την εξαθλίωσή του, ιδιαίτερα εκρηκτικό κοινωνικό δυναμικό, που προκαλεί όχι απλά Φόβο, αλλά, το μεγαλύτερο Εφιάλτη για την αμερικάνικη ολιγαρχία, όταν μάλιστα συνδυάζεται με το ενδεχόμενο της, αργά ή γρήγορα, μαζικής επιστροφής των ανά την υφήλιο εκατομμυρίων μισθοφόρων, (της χακί ανεργίας ) και της απαίτησής τους για δίκαιη κατανομή του ΑΕΠ των ΕΠΑ. Καπιταλισμός σε πλήρες αδιέξοδο! Καπιταλισμός σε καθολική κρίση. Αυτό σημαίνει επικίνδυνος καπιταλισμός. Και επειδή, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, όπου υπάρχουν ακραίες καταστάσεις πλούτου και φτώχειας, εκεί δεν μπορούμε να μιλάμε για Δημοκρατία και πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να μιλάμε για τη ‘Μεγάλη Δημοκρατία’, πράγμα που σημαίνει πως το αμερικανικό ‘παράδειγμα’ δεν είναι παρά Φασισμός μασκαρεμένος σε ‘Δημοκρατία’ και άρα Φασισμός στη γωνία της ανθρωπότητας.

Τα παραπάνω στοιχεία που εκφράζουν τη «νομιμοποιημένη», μεν, βίαιη και άδικη, δε, ανισοκατανομή του πλούτου, μας επιτρέπουν νομίζω να υποστηρίξουμε πως η παγκοσμιοποίηση, δεν είναι καθόλου ουδέτερη και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να είναι «χρήσιμη για όλους μας», όπως αρκετοί ‘ειδικοί’ και δοτοί πολιτικάντηδες υποστηρίζουν και συνεπώς δεν μπορεί καμιά αφέλεια, κουτοπονηριά ή προπαγάνδα να κρύψει το πραγματικό περιεχόμενό της, που είναι ο σύγχρονος καπιταλισμός.

Ένας καπιταλισμός, όμως, που έχει πάψει προ πολλού να τον οδηγεί «η αόρατη χειρ», (η υποτιθέμενη φυσική τάξη της ελεύθερης αγοράς), του Adam Smith και αφού έχει ξεπεράσει τα όποια εθνικά χαρακτηριστικά του στα πλαίσια της Νέας Pax Americana καθοδηγείται από την ορατή και βαριά οπλισμένη χείρα του Μπάρμπα Σάμ[11].

Αυτός ο καπιταλισμός, ως νέο-ιμπεριαλισμός ή ως αμερικανισμός, περισσότερο από κάθε προηγούμενη φάση ανάπτυξής του, συμπυκνώνει ολόκληρη την αιματηρή και απάνθρωπη ιστορία της αποικιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού ως περιεχόμενο και παίρνει την οικονομική μορφή του απόλυτου καπιταλισμού, ακολουθεί την πολιτική πρακτική του απόλυτου φασισμού και οδηγεί την Ανθρωπότητα στην παρακμή και στην απόλυτη βαρβαρότητα.

Αυτός ο καπιταλισμός γνωρίζει παράλληλα, ότι γίνεται όλο και περισσότερο μισητός.
Αντιλαμβάνεται το τέλος του. Βλέπει την κλεψύδρα να τελειώνει και ξυπνάει ο ‘Φόβος του ρολογιού που σε λίγο χτυπάει μεσάνυχτα’. Είναι ο ‘Φόβος του δικού του χρόνου’, που αργά ή γρήγορα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και κάτω από την πίεση των προβλημάτων που συσσωρεύει, χωρίς να μπορεί να δώσει λύσεις, θα αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση και θα τελειώσει. Αυτό το τέλος του ο Ηγεμόνας το βλέπει να έρχεται και φοβάται, ότι «μπορεί να δημιουργηθεί ένα πλήρες αντι-πιστεύω και να ανάψει την πνευματική σπίθα που απαιτείται για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου πολιτικού κλίματος εξαιρετικά εχθρικού απέναντι στις ΗΠΑ…που θα τροφοδοτείται από την αγανάκτηση κατά της παγκόσμιας ανισότητας και θα προσφέρει ένα πλήρες και ιδεολογικά ελκυστικό προσχέδιο για μια εναλλακτική πολιτική και οικονομική παγκόσμια τάξη»[12]. 

Οι απειλές πως μετά από τον αμερικανισμό ακολουθεί «η επιταχυνόμενη βύθιση στο παγκόσμιο χάος»[13], γιατί θα δημιουργηθεί τάχα ‘κενό εξουσίας’, είναι για τους αφελείς που πιστεύουν στην αιωνιότητα του καπιταλισμού, ή για όσους «πονηρούς» περιμένουν κάποιον μεσσία να τους παραδώσει μια καλύτερη κοινωνία «με το κλειδί στο χέρι», χωρίς αυτοί να κουνήσουν το μυαλό και το χεράκι τους και φυσικά είναι «επιχειρήματα» για τους συνεργάτες τους και τις τοπικές ολιγαρχίες. Οι Λαοί, οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού έχουν και τη γνώση και τη δύναμη, αλλά και το όραμα για να χτίσουν σταδιακά τη δική τους Οικουμενική Συνεργασία και να εγκαθιδρύσουν την Άμεση Οικουμενική Δημοκρατία τους, ένα κόσμο της ανθρωπιάς και της ειρήνης. 

Η Χίμαιρα του Αμερικανισμού και ο ‘Φόβος της κλεψύδρας’ 

«Η Αμερική είναι το μοναδικό έθνος στην ιστορία, που πέρασε με θαυμαστό τρόπο από τη βαρβαρότητα στον εκφυλισμό, χωρίς το συνηθισμένο διάλειμμα πολιτισμού»
Oscar Wild[14] 

Αυτός ο καπιταλισμός αποτελεί σήμερα πιά τη μεγαλύτερη απειλή κατά του ανθρώπινου πολιτισμού. Κι’ αν ο πολιτισμός είναι κάτι παραπάνω από μια όποιαδήποτε ιδεολογία τότε, «θα ορίζαμε τον πολιτισμό σαν μια διαδικασία του ε ξ α ν θ ρ ω π ι σ μ ο ύ,  που χαρακτηρίζεται από τη συλλογική προσπάθεια για τη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής, την ειρήνευση του αγώνα για την ύπαρξη, τη στερέωση μιας παραγωγικής οργάνωσης της κοινωνίας, την ανάπτυξη των πνευματικών ικανοτήτων των ανθρώπων και την κατάργηση της επιθετικότητας, της βίας και της αθλιότητας … Η ανθρωπότητα σήμερα έχει φτάσει στο ιστορικό στάδιο, όπου αυτή είναι  τ ε χ ν ι κ ά  σε θέση να δημιουργήσει έναν κόσμο ειρήνης – ένα κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, αθλιότητα και άγχος… »[15]. 

Όμως «η διοικητική απορρόφηση του πνευματικού από τον τεχνικό πολιτισμό, που είναι αποτέλεσμα της κατεστημένης κατεύθυνσης της επιστημονικής και της τεχνικής προόδου… αντί να δημιουργεί τις προϋποθέσεις του ανθρωπισμού, πολλαπλασιάζει τα ορθολογικά μέσα καταστροφής και κυριαρχίας, δηλαδή τα μέσα, που εμποδίζουν την πραγματοποίηση του ανθρωπισμού»[16]. Σε απλά ελληνικά αυτό σημαίνει πως, ο πανούργος καπιταλισμός προσπαθεί να γυρίσει το ποτάμι της ιστορίας προς τα πίσω, να σταματήσει το χρόνο, δηλαδή να ‘κλειδώσει’ τους νόμους της Φύσης, της Ζωής και της κίνησης της Ανθρωπότητας, για να ακυρώσει τη νομοτελειακή κατάρρευσή του.

Πρόκειται ασφαλώς για τη χίμαιρα του αμερικανισμού. Ποιός όμως, πότε και πως θα διαμορφώσει τη νομοτέλεια που θα υπερασπισθεί την Ιστορία και τον Πολιτισμό; Ποιος θα αντισταθεί τελικά στο βίαιο πισωγύρισμα της ιστορίας σε ένα όργουελικό Μεσαίωνα; Και, τέλος, ποιός θα εγγυηθεί την πορεία της Ανθρωπότητας προς την ευτυχία και την ειρήνη; Στη χίμαιρα της ελληνικής μυθολογίας που «έβγαζε από το στόμα της φλόγες και σχετίζονταν με τις τρομακτικές όψεις του θανάτου»[17], έβαλε τέλος ο Βελλερεφόντης. Επειδή όμως η εποχή των Βελλερεφόντηδων έχει παρέλθει οριστικά, τέλος στη χίμαιρα του αμερικανισμού, που ξερνάει φλόγες πολέμων και σπέρνει το θάνατο στον πλανήτη, μπορούν και πρέπει να βάλουν μόνο οι Λαοί με τους αγώνες τους.

συνεχίζεται