ΤΟ ΣΚΗΝΙΚΟ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ (μέρος 1ο)

τοῦ  Μοναχοῦ  π. Ἀρσενίου Βλιαγκόφτη
Δρ. Θεολογίας ‒ Πτ. Φιλοσοφίας. 

Τό πρόβλημα 

Ἀπό τή δεκαετία τοῦ 1970 καί μετά, στήν Ἑλλάδα καί γενικότερα στόν δυτικό κόσμο, ὑπάρχει ἀνάμεσα στά ἄλλα προβλήματα καί αὐτό πού ἀκούει στό ὄνομα σύγχρονες αἱρέσεις. Τό ἴδιο αὐτό πρόβλημα παρουσιάζε­ται ἰδιαίτερα ἔντονο στίς χῶρες τοῦ πρώην ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ, μετά τήν κατάρρευση τῶν ἐκεῖ καθεστώτων.

Πρόκειται γιά ἕνα θέμα πού τίθεται σέ πολλά ἐπίπεδα (θρησκευτικό, κοινωνικό, οἰκονομικό, νομικό κ.λπ.) καί μέ τό ὁποῖο ἀσχολοῦνται ἀπό τό 1980 καί μετά ἀκόμη καί διευρωπαϊκά ὄργανα καί ἐθνικά κοινοβούλια.

Ἔχει καθιερωθεῖ τά τελευταῖα χρόνια καί στήν Ἑλλάδα νά χρησιμο­ποιεῖται γιά τήν περιγραφή τοῦ φαινομένου αὐτοῦ ὁ ὅρος σέκτα ἤ σεκτικό φαινόμενο, γιά νά διακριθοῦν οἱ σύγχρονες αἱρέσεις ἀπό τίς παλαιότερες, πού ταλαιπώρησαν τήν Ἐκκλησία ἤ καί ἀπό τίς σύγχρονες δογματικές ἀποκλίσεις ἀπό τήν αὐθεντική χριστιανική πίστη (παπισμός, προτεσταντισμοί κ.ἄ.). Ἄλλες ἐπιτυχεῖς ὀνομασίες πού περιγράφουν τή δράση τῶν σεκτῶν εἶναι: κατα­στροφικές λατρεῖες (ὁ ὅρος χρησι­μοποιεῖται κυρίως στίς Η.Π.Α.), ἐλευθεριο­κτόνες ὀργανώσεις καί ψυχοναρκωτικά.

Ἄς σημειωθεῖ ὅτι ὁ ὅρος «θρησκεῖες τῆς νεότητος», ὁ ὁποῖος ἐχρησιμο­ποιεῖτο στή δεκαετία κυρίως τοῦ ᾽70 ἔχει ἐγκατα­λειφθεῖ –καί πολύ σωστά– πρῶτον, διότι ὁ ὅρος «θρησκεία» εἶναι ἄστοχος, ἀφοῦ οἱ σέκτες δέν εἶναι θρησκεῖες, καί δεύτερον, διότι πλέον δέν ἀπευθύνεται μόνο σέ νέους.

Οἱ σύγχρονες αἱρέσεις ἤ σέκτες στοχεύουν κυρίως στό νά ἀποκτήσουν ἐξουσία ἐπάνω σέ ἀνθρώπους, τούς ὁποίους στή συνέχεια θά ἐκμεταλ­λευθοῦν παντοιοτρόπως καί κυρίως οἰκονομικά.

Ὁ Λαφαγιέτ Ρόν Χάμπαρντ ἱδρυτής τῆς διαβόητης διεθνῶς Σαϊεν­τολογίας εἶχε δηλώσει στή δεκαετία τοῦ ᾽50: «Ἄν θέλετε νά κερδίσετε ἕνα ἑκα­τομ­μύριο δολλάρια, τό καλύτερο πού ἔχετε νά κάνετε εἶναι νά δημιουρ­γήσετε μία δική σας θρησκεία». Αὐτό ἀκριβῶς ἔκανε καί ὁ ἴδιος.

Ἔτσι ἀπό τή Γαλλική «Διυπουργική Ἀποστολή ἀγώνα ἐναντίον τῶν σεκτῶν», πού λογοδοτεῖ στόν ἴδιο τόν Γάλλο πρωθυπουργό, δίδεται ὁ ἑξῆς ὁρισμός γιά τό τί εἶναι σέκτα: «Σέκτα εἶναι μία ὀργάνωση μέ ὁλοκληρωτική δομή, ἡ ὁποία, ἀνεξαρτήτως τοῦ ἐάν διακηρύσσει ἤ ὄχι θρησκευτικούς σκο­πούς, προσβάλλει τά ἀνθρώπινα δικαιώματα καί τήν κοινωνική ἰσορροπία» (Ἀναφορά Ἰανουαρίου 1999, σελ. 44).

Μερικές ἀπό τίς πιό γνωστές σέκτες μέ διεθνῆ δραστηριότητα εἶναι καί οἱ παρακάτω, ὅπως τίς καταγράφει σχετική ἔκθεση τῆς Γαλλικῆς Βουλῆς τοῦ 1995: Ἐκκλησία τῆς Σαϊεντολογίας, Ὑπερβατικός Διαλογισμός (τοῦ Μα­χαρίσι Μαχές Γιόγκι), Ὀργάνωση Νέα Ἀκρόπολη, Κέντρο Γνωστικῶν Σπου­δῶν, Κέντρο Πληροφόρησης Osho (γκουρού Ραζνίς), Lectorium Rosicruccia­num (Ροδόσταυροι), Κύκλος Wicca (μάγισσες), Ὀργάνωση Sri Chinmoy, Συνείδηση τοῦ Κρίσνα, Ὁλοσοφική Κοινότητα Γαλλίας, Ἡ Οἰ­κογένεια (πρώην «Παιδιά τοῦ Θεοῦ» τοῦ Μῶ), Τάγμα τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀνατολῆς (σατανιστές), Soka Gakkai καί ἄλλες πολλές (800 περίπου ἀπα­ριθμοῦνται στή Γαλλία). Σημειωτέον ὅτι ἡ συμπερίληψη ὀργανώσεων στόν κατάλογο σεκτῶν τῆς Γαλλικῆς Βουλῆς δέν εἶχε κριτήρια θεολογικά, ἀλλά μόνον καί καθαρῶς κοινωνικά. Δηλαδή τό ἐάν καί κατά πόσον μία ὀργά­νωση εἶναι ἐπικίνδυνη γιά τήν ἀνθρώπινη προσωπικότητα καί τήν κοινωνία.

Στήν Ἑλλάδα, ἤδη ἀπό τό 1995, κατεγράφησαν 422 Ὁμάδες ἀσυμβίβα­στες μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη. Ἡ πατρίδα μας ἀποτελεῖ, δυστυχῶς, ξέφραγο ἀμπέλι γιά τίς σέκτες. Κάποιες ἀπό αὐτές μεταφέρουν ἐδῶ τά εὐρωπαϊκά τους κέντρα, ἐνῶ συγχρόνως διαμαρτύρονται ὅτι ἐδῶ καταπιέζονται!

Ἡ καταγραφή καί συνεχής παρακολούθηση τοῦ σκηνικοῦ τῶν νέων αἱ­ρέσεων ἤ σεκτῶν εἶναι τό πρῶτο βῆμα καί ἡ ἀπαραίτητη προϋπόθεση προ­κειμένου νά προχωρήσουμε κατόπιν στή μελέτη τῶν ἐπιμέρους ὁμάδων καί στήν ἀντιμετώπισή τους. Αὐτό, φυσικά, ἐάν θέλουμε νά ἀσχοληθοῦμε –ὅπως καί θά πρέπει– ὑπεύθυνα μέ τό θέμα.

Στήν καταγραφή καί μελέτη τῶν σκηνικοῦ εἶναι ἀναντικατάστατη ἡ παρουσία καί βοήθεια λαϊκῶν συνεργατῶν. Αὐτοί –οἱ λαϊκοί συνεργάτες– μποροῦν νά μποῦν σέ χώρους, ὅπου ἐμεῖς, λόγῳ τοῦ σχήματός μας, εἶναι πρακτικά σχεδόν ἀδύνατο νά μποῦμε.

Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, εὔκολα τή μεγάλη σημασία τῆς ἐνημερώσεως καί ἐκπαιδεύσεως στελεχῶν καί κυρίως λαϊκῶν συνεργατῶν αὐτοῦ τοῦ ἔργου. Αὐτό ἀκριβῶς γίνεται καί ἐδῶ μέ αὐτό τό Σεμινάριο.

Ἄς σημειωθεῖ, ὡς ἀπάντηση σ᾽ αὐτούς πού θά ἔσπευδαν νά ποῦν ὅτι κάνουμε ἕνα ἔργο ἀστυνόμευσης, ὅτι τό σκηνικό τῶν σεκτῶν εἶναι ἀντι­κείμενο παρακολούθησης, ἔρευνας καί μελέτης στήν Εὐρώπη ἤδη ἀπό τίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ ᾽80 καί μάλιστα ἀπό ἐπίσημους κρατικούς φορεῖς, ὅπως π.χ. στή Γαλλία ἀπό τήν «Διϋπουργική Ἀποστολή Ἀγώνα κατά τῶν σεκτῶν»! Οἱ φορεῖς αὐτοί, τοὐλάχιστον στή Γαλλία καί Γερμανία ἐκδίδουν ἔντυπα καί «προειδοποιήσεις» γιά νά ἐνημερώσουν τούς πολίτες καί ἰδιαί­τερα τούς ἐφήβους στά σχολεῖα γιά τούς κινδύνους πού ἐγκυμονεῖ ἡ δράση τῶν σεκτῶν.

Σημειωτέον ἐπίσης ὅτι τό σκηνικό τῶν σεκτῶν συνεχῶς μεταβάλλεται. Οἱ σέκτες –ὅπως οἱ κακοποιοί– ἀλλάζουν ὀνόματα ἤ δημιουργοῦν θυγατρι­κές ὀργανώσεις μέ ἀνυποψίαστους τίτλους γιά νά δροῦν πιό εὔκολα. Ἐξ ἄλ­λου ἡ ἐμφάνιση μέ προσωπεῖο (μάσκα) εἶναι ἕνα ἀπό τά γνωρίσματα τῶν σεκτῶν. Χαρακτηριστικά εἶναι τά παραδείγματα τῶν δύο πιό γνωστῶν γιά τήν ἐπικινδυνότητά τους σεκτῶν, τῆς Σαϊεντολογίας καί τῆς «Ἑνωτικῆς Ἐκ­κλησίας» (Unification Church) τοῦ προσφάτως (2 Σεπτεμβρίου τοῦ 2012) ἀ­ποθανόντος Κορεάτη ψευδομεσσία Σάν Μυούνγκ Μούν. Οἱ δύο αὐτές ὀρ­γανώσεις ἔχουν παγκοσμίως δεκάδες θυγατρικές ὀργανώσεις, οἱ ὁποῖες προσπαθοῦν νά διαβρώσουν ὅλους τούς τομεῖς τῆς κοινωνικῆς καί οἰκο­νο­μικῆς ζωῆς. Π.χ. στήν Ἑλλάδα ἡ Σαϊεντολογία μέχρι τό 1997 δραστηριο­ποι­οῦνταν ὑπό τόν τίτλο «Κέντρον Ἐφηρμοσμένης Φιλοσοφίας Ἑλλάδος» (Κ.Ε.Φ.Ε.). Μετά τίς δικαστικές ἀποφάσεις τοῦ 1996 καί 1997 γιά διάλυση τοῦ Κ.Ε.Φ.Ε., ἐμφανίζεται ὡς «Διανοητική» καί ὡς «Ἐκκλησία τῆς Σαϊεντο­λο­γίας», ἐνῶ μέχρι τότε ὑποστήριζε ὅτι σέ καμμία περίπτωση δέν εἶναι θρησκεία.

Καί γιά νά ἔλθουμε στό κεντρικό θέμα μας, πού εἶναι ἡ καταγραφή τοῦ σκηνικοῦ τῶν αἱρέσεων ἤ σεκτῶν. Κατ᾽ ἀρχήν, ὁ ὅρος σέκτα ἰσχύει κυ­ρίως γιά τά πιό σκληρά ψυχοναρκωτικά, ὅπως π.χ. αὐτά πού σᾶς διάβασα ὅτι εὑρίσκονται στόν κατάλογο πού συνέταξε ἡ Γαλλική Βουλή! Δέν εἶναι ὅμως ἀθῶα καί τά μαλακά ψυχοναρκωτικά, ὅπως π.χ. ἡ ἀστρολογία, καί τοῦ­το διότι, πολλές φορές –ὅπως συμβαίνει καί στά συνηθισμένα ναρκω­τικά– πολλοί περνοῦν ἀπό τά μαλακά στά σκληρά.

Θά μπορούσαμε λοιπόν νά κάνουμε λόγο γιά τρεῖς ἑνότητες ἤ, ἄν θέ­λετε, γιά τρία κομμάτια στήν «πίτα» πού μοιράζονται οἱ σύγχρονες αἱρέ­σεις: 

Α) Τό πιό μικρό (περίπου 4 ἑκατομμύρια ὀπαδοί σέ ὅλον τόν κόσμο, σύμφωνα μέ τά δικά τους στοιχεῖα) εἶναι οἱ γνωστοί χιλιαστές (σύμφωνα μέ τή δική μας ὁρολογία) ἤ –σύμφωνα μέ τή δική τους ὁρολογία– «Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ» ἤ «Χριστιανοί Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ».

Ἡ «Ἑταιρεία Σκοπιά» τῶν «Μαρτύρων τοῦ Ἰεχωβᾶ» εἶναι οὐσιαστικά παρα­χριστιανική σέκτα, ἀλλά τήν ταξινομοῦμε χωριστά λόγῳ τῆς ἰδιο­μορ­φίας καί τῆς ἐπικινδυνότητός της. 

Β) Μιά δεύτερη ἑνότητα, ἤ κομμάτι στήν «πίτα» τῶν συγχρόνων αἱρέσεων, εἶναι οἱ ποικιλώνυμες (πάνω ἀπό ἑκατό στήν Ἑλλάδα καί δύο μέ τρεῖς χιλιάδες σέ ὅλο τόν κόσμο) προτεσταντικές παραφυάδες. Πεντηκο­στιανοί, Χαρισματικοί, Ὑπερδογ­ματικοί κ.ἄ. Οἱ Ὑπερδογματικοί ἔχουν θά λέγαμε, ἕνα στοιχεῖο πού τούς κάνει νά συγγενεύουν μέ τίς ὁμάδες τῆς ἑπομένης ἑνότητος, δηλ. τῆς λεγομένης Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου. Αὐτό εἶναι τό στοιχεῖο τῆς περιφρονήσεως τοῦ δόγματος, τό ὁποῖο θεωρεῖται ὡς κάτι ἀποστεωμένο. Αὐτό εἶναι ἕνα σημεῖο συγγενείας μέ τόν θρησκευτικό συγ­κρητισμό (κράμα, «ρωσική σαλάτα») τῆς «Νέας Ἐποχῆς».

Στήν Ἑλλάδα, ἡ Ε´ Διορθόδοξη Συνδιάσκεψη Ἐντεταλμένων ἐπί θεμά­των αἱρέσεων (1993) εἶχε καταρτίσει ἕναν κατάλογο τέτοιων προτεσταν­τικῶν παραφυάδων. Ὁ κατάλογος αὐτός ἰσχύει καί σήμερα, μόνο πού θά ἔπρεπε νά συμπληρωθεῖ, διότι ἀπό τότε πέρασαν σχεδόν εἴκοσι χρόνια καί ἔχουν προστεθεῖ καί νέες ὁμάδες.

Ὑπάρχει ἐπίσης κατάλογος ἐφημερίδων καί περιοδικῶν, πού ἐκδίδον­ται στήν Ἑλλάδα ἀπό προτεσταντικές ὀργανώσεις. Ὅπως γνωρίζετε, οἱ περισσότερες ἀπό τίς προτεσταντικές αὐτές παραφυάδες ἔχουν σχέση καί ἐξάρτηση ἀπό ἀνάλογες ὀργανώσεις στό ἐξωτερικό, κυρίως στίς Η.Π.Α.

Εἶναι ἕνα ἔλλειμμα στήν κατήχηση τοῦ λαοῦ μας –τοὐλάχιστον στήν Ἑλλάδα– ὅτι δέν εἶναι σπάνιες οἱ περιπτώσεις κάποιων χριστιανῶν μας, οἱ ὁποῖοι δέν εἶναι δυστυχῶς, σέ θέση νά προσδιορίσουν τό ἐξω-ορθόδοξο καί αἱρετικό στίγμα μερικῶν ἀπό τά περιοδικά αὐτά. Ἐκεῖ πού μπερδεύονται περισ­σότερο οἱ ἄνθρωποι εἶναι μέ τόν ραδιοφωνικό σταθμό «Χριστια­νι­σμός», πού ἐκπέμπει σέ πολλές περιοχές τῆς Ἑλλάδος καί ἀνήκει στή με­γαλύτερη κίνηση πεντηκοστιανῶν στήν Ἑλλάδα, τήν «Ἐλευθέρα Ἀπο­στο­λική Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς» τοῦ Λούη Φέγγου.

Πρόβλημα ὑπάρχει ἐπίσης μέ τήν ὀργάνωση Χ.Ο.Ε. («Χριστιανική Ὀρ­γάνωση Εἰρήνης») καί τή θυγατρική της Α.Θ.Α.ΖΩ. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλ­λάδος εἶχε παλαιότερα ἐπισημάνει τίς κακοδοξίες καί ἑτεροδιδασκαλίες τῆς Χ.Ο.Ε., ἡ ὁποία ἐπηρεάσθηκε κυρίως ἀπό τίς προτεσταντικές διδασκαλίες ἀλλά καί ἀπό τό κίνημα τῆς λεγομένης θετικῆς σκέψης. Ὅμως ἐδῶ καί μερικά χρόνια ἡ Χ.Ο.Ε., εἶπε ὅτι ἀποκηρύσσει τίς ἑτεροδιδασκαλίες της, ὁπότε ἡ Ἱερά Σύνοδος τήν ἀποκατέστησε. Σύμφωνα ὅμως μέ μαρτυρίες «ἀπό μέσα», οἱ αἱρετικές δοξασίες ἐξακολουθοῦν νά ὑφίστανται. 

Γ) Περνοῦμε τώρα στό τρίτο καί μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ σκηνικοῦ τῶν συγχρόνων αἱρέσεων. Εἶναι τό μωσαϊκό τῶν ὀργανώσεων τῆς λεγομένης Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου καί τῶν συγγενῶν μέ αὐτήν ὀργανώσεων πού ἐντάσσονται στό χῶρο τοῦ ἀποκρυφισμοῦ -ἐσωτερισμοῦ καί τῆς μαγείας- σατανισμοῦ καί νεοσατανισμοῦ.

Ἐδῶ μπορεῖ νά καταταχθεῖ καί καταγραφεῖ ἕνα πραγματικά τεράστιο πλῆθος ὀργανώσεων μικρῶν καί μεγάλων, οἱ ὁποῖες καλύπτουν ὅλη τήν κλίμακα ἀπό τά μαλακά μέχρι καί τά πιό σκληρά ψυχοναρκωτικά.

Ὅπως εἴπαμε στήν ἀρχή, ἡ Ζ´ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη ἐπί θεμά­των αἱρέσεων τό 1995 κατήρτισε ἕναν κατάλογο 422 ὁμάδων τοῦ χώρου αὐ­τοῦ τῆς Νέας Ἐποχῆς, μαγείας, ἀποκρυφισμοῦ κλπ. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἀπό τό 1995 νέες ὁμάδες ἔχουν προστεθεῖ, ἐνῷ κάποιες ἄλλες ἔχουν ἀλλάξει ὄ­νομα. Ὁπότε εἶναι ἀνάγκη –καί αὐτό ἀπεφασίσθη καί στή Σερβία τόν Σε­πτέ­μβριο τοῦ παρελθόντος ἔτους καί στή Θεσσαλονίκη τόν Ὀκτώβριο πού πέρασε, στήν τελευταία Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη– ὅτι ὁ κατάλογος αὐ­τός πρέπει νά συμπληρωθεῖ.

Πολλές ἀπό αὐτές τίς ὁμάδες ἔχουν μεταξύ τους μεγάλες διαφορές. Παρ᾽ὅλα ταῦτα ἔχουμε τό δικαίωμα νά τίς κατατάσσουμε στόν ἴδιο εὐρύ­τερο χῶρο, ἐπειδή ἐκτός ἀπό τίς διαφορές ἔχουν καί κεφαλαιώδους σημα­σίας κοινές παραδοχές. Βασικά δόγματα πίστεως αὐτοῦ τοῦ χώρου πού ἀντλοῦνται ἀπό τίς ἀνατολικές θρησκεῖες (ἰνδουϊσμό - βουδδισμό) καί τόν ἀποκρυφισμό εἶναι: 

α) Ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀπό τή φύση του Θεός. Δέν χρειάζεται κανείς ἔξω ἀπό τόν ἑαυτό του γιά νά σώσει τόν ἄνθρωπο. 

β) Ὅτι ἔρχεται ἕνας νέος μεσσίας, ὁ Χριστός τῆς Νέας Ἐποχῆς. Ὁ Χριστιανισμός εἶναι ξεπερασμένος. 

γ) Ὅτι στή συνειδητοποίηση τῆς θεϊκῆς του φύσης φθάνει κανείς χρη­σιμοποιώντας τίς τεχνικές τῆς γιόγκα καί τοῦ διαλογισμοῦ. Οἱ τεχνικές ὅ­μως αὐτές εἶναι στήν πραγματικότητα τεχνικές αὐτοΰπνωσης. Παραπλα­νη­τικά οἱ σέκτες ἰσχυρίζονται ὅτι δῆθεν οἱ τεχνικές αὐτές ταυτίζονται μέ τή χριστιανική προσευχή. 

δ) Ὅτι τά πάντα ὑπακούουν στόν «νόμο» τοῦ κάρμα καί τῶν μετεν­σαρκώσεων.

συνεχίζεται

πηγή