Επειδή πολλοί προσπαθούν να διαβάλλουν το Αγιον Ορος ότι συνεργάστηκε με τους Γερμανους κατακτητές στα χρόνια της κατοχής, καλό είναι να δούμε ποιά ήταν η πραγματική ιστορία πίσω από τις φαινομενικά καλές σχέσεις των Αγιορειτών πατέρων με τις δυνάμεις κατοχής...
Μια ιστορία που θυμίζει την συμπεριφορά του μάρτυρα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου του Ε ο οποίος μπροστά στους Τούρκους αφόρισε τους αγωνιστές του 1821 και μετά αναίρεσε τον αφορισμό...
Φυσικά οι Τούρκοι το κατάλαβαν ότι τους κορόϊδεψε και τον απαγχόνισαν....
Τό
Ἅγιον Ὄρος προσέφερε πολύτιμες ὑπηρεσίες στό χειμαζόμενο καί
δοκιμαζόμενο Ἔθνος κατά τήν περίοδο τῆς Κατοχῆς. Ἐκεῖ κατέφευγαν πολλοί
Ἕλληνες καί Ἄγγλοι Ἀξιωματικοί πού διώκονταν ἤ ἤθελαν νά περάσουν στήν
Μέση Ἀνατολή καί δέν ἦσαν λίγοι αὐτοί ἀπό τούς Μοναχούς πού ἐκινδύνευσαν
στήν προσπάθειά τους νά κρύψουν καί νά φυγαδεύσουν Ἕλληνες καί Ἄγγλους.
Ἡ Μονή Μεγίστης Λαύρας πρωτοστατοῦσε σέ συνδέσεις καί ἀποστολές
στρατιωτῶν καί Ἀξιωματικῶν πρός τήν Μέση Ἀνατολή ἀπό τόν Ἀρσανᾶ καί τήν
σκάλα τῆς Μορφωνοῦς μέ καΐκια καί μέ ψαρόβαρκες ἀκόμη. Ὁ κίνδυνος γιά νά
ἀντιληφθοῦν οἱ Γερμανοί τί συνέβαινε ἦταν συνεχής, ἀφοῦ εἶχαν στήσει
παρατηρητήριο στήν ἀκρολοφιά τῆς Βίγλας. Συνελήφθη, μαζί μέ ἄλλους
μοναχούς, ὁ Ἀδελφός τῆς Μονῆς τότε Πρωτεπίτροπος καί μετέπειτα Ἐπίσκοπος
Ροδοστόλου Χρυσόστομος.
Πρός
περίθαλψη καί καί φυγάδευση Ἄγγλων ἡ Μονή Ἰβήρων εἶχε καταρτίσει
ὁλόκληρη ὑπηρεσία ἀπό Μοναχούς. Γιά τόν λόγο αὐτό, στίς 6 Ἰανουαρίου
1942, συνελήφθησαν καί ὡδηγήθηκαν στίς φυλακές Θεσσαλονίκης οἱ Μοναχοί
Νεκτάριος Κατσάρος, Θεοφύλακτος Νανόπουλος καί Σεραφείμ Τσιούνης, πού
ἀνῆκαν στό Ἐξάρτημα τῆς Μονῆς «Αγιος Νικόλαος»,καί καταδικάστηκαν, ὡς
περιθάλποντες Ἄγγλους, ὁ μέν πρῶτος σέ 2 χρόνια φυλάκιση,ὁ δέ δεύτερος
σέ 6 χρόνια, ὁ τρίτος σέ 3 χρόνια καί ὁ τέταρτος σέ ἐνάμισυ χρόνο.Καί οἱ
μέν δύο, πού εἶχαν καταδικασθῇ σέ φυλάκιση 2 ἐτῶν καί κάτω, ἔλαβαν
ἀμνηστία γιά τά γενέθλια τοῦ Χίτλερ, οἱ ἄλλοι ὅμως δύο παρέμειναν στήν
φυλακή καί τήν 1ην Ἀπριλίου 1944 μεταφέρθηκαν ὡς ὅμηροι στήν Γερμανία.
Μετά τό τέλος τοῦ πολέμου ἐπέστρεψε μόνον ὁ Παντελεήμων Νανόπουλος.
Τόν
Σεπτέμβριο τοῦ 1942 οἱ Γερμανοί συνέλαβαν, ἐπίσης, τόν προηγούμενο
Μισαήλ,τόν Ἱεροδιάκονο Δανιήλ καί τόν μοναχό Δομέτιο, τούς ὁποίους
ὡδήγησαν στήν Καβάλα καί ἀπό κεῖ στό στρατόπεδο Παύλου Μελᾶ στήν
Θεσσαλονίκη. Γιά τήν ἀπαλλαγή τους ἡ Μονή ἐδαπάνησε σεβαστό χρηματικό
ποσόν.
Ἀρκετοί
Μοναχοί τῆς Μονῆς Παντοκράτορος συνελήφθησαν καί ὡδηγήθηκαν σέ
στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Ὡρισμένοι δέ ὡδηγήθηκαν στό ἐκτελεστικό
ἀπόσπασμα καί σώθηκαν ὡς ἐκ θαύματος.
Πολλές ὑπηρεσίες γιά τήν περίθαλψη καί φυγάδευση Ἑλλήνων καί Ἄγγλων παρέσχε καί ἡ Μονή Καρακάλου.
Μετά
τήν κατάρρευση τοῦ Μετώπου, τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1941, ἐπέρασαν ἀπό τήν Μονή
Ἁγίου Παύλου πάνω ἀπό 1000 στρατιῶτες, Ἕλληνες, Ἄγγλοι καί Σέρβοι,
μεταξύ δέ αὐτῶν ἀρκετοί τραυματίες, τούς ὁποίους οἱ Μοναχοί ἐφρόντιζε
καί φυγάδευε.Ὅμως ἡ δραστηριότητα αὐτή περιῆλθε σέ γνώση τῶν Γερμανικῶν
Ἀρχῶν.Ἔτσι, στίς 29 Ἰανουαρίου 1942, ἔφθασαν στήν Μονή οἱ Γερμανοί μέ
σκοπό νά τήν πυρπολήσουν, ἄλλους ἀπό τούς Πατέρες νά ἐκτελέσουν καί
ἄλλους νά συλλάβουν. Τήν περίοδον ἐκείνη εὑρίσκονταν στήν Μονή ἀρκετοί
Ἀξιωματικοί καί στρατιῶτες Ἄγγλοι καί Κύπριοι. Ὅμως ὁ Ἕλληνας διερμηνεύς
ἐγνώρισε ἔγκαιρα στούς Προϊσταμένους τῆς Μονῆς τά σχέδια τῶν
κατακτητῶν. Ὁ Γερμανός Ἀξιωματικός ἀπήγγειλε τό κατηγορητήριο κατά τῶν
Μοναχῶν. Ὁ Ἡγούμενος ὄχι μόνο ἀρνήθηκε κάθε ἐνοχή, ἀλλά ἐξέφρασε καί
παράπονα, ὅτι ἐνῶ κατά τόν προηγούμενο Πόλεμο ἡ Μονή πιέσθηκε ἀπό τούς
Γάλλους καί ἀρκετοί μοναχοί ἐξωρίσθηκαν στήν Μυτιλήνη, διότι περιέθαλψαν
πολλούς Γερμανούς, τώρα κινδυνεύουν ἀπό αὐτούς τούς ἴδιους. Ἡ
ἑτοιμότητα τοῦ Ἡγουμένου ἔσωσε τήν Μονή.
Ὅμως
ἡ ἐθνική δράση τῆς Μονῆς ἀπεκαλύφθη.. Τέσσαρες Γερμανοί, πού γνώριζαν
τήν ἀγγλική, προσποιήθηκαν ὅτι εἶναι Ἄγγλοι καί παρουσιάσθηκαν στό
Μοναχό Γεώργιο, πού ἀνέλαβε νά τούς φυγαδεύσει. Τόν συνέλαβαν καί τόν
κατεδίκασαν σέ 13 ἐτῶν φυλάκιση, ἐπειδή ἀρνήθηκε νά προδώσει. Κατά τόν
ἐγκλεισμό του στίς φυλακές Ἑπταπυργίου ἀρρώστησε. Μετά τήν εὐκαιρία τῆς
ἀναρρωτικῆς ἀδείας, πού τοῦ ἔδωσαν, κατάφερε νά δραπετεύσει. Τό
Στρατοδικεῖο τόν κατεδίκασε ἐρήμην σέ θάνατο.
Ἀπό
τούς Γερμανούς συνελήφθη, λόγῳ τῆς ἐθνικῆς του δράσεως, φυλακίσθηκε
στίς φυλακές Ἑπταπυργίου καί ἐργάσθηκε σέ καταναγκαστικά ἔργα στόν
Δομοκό, ὁ Ἱεροδιάκονος Προκόπιος, τοῦ Κελλίου τῆς Ἁγίας Ἄννης τῆς Μονῆς
Βατοπεδίου.
Σημαντική
ἦταν καί ἡ δράση τῆς Μονῆς Ξενοφῶντος, ἡ ὁποία ἐφιλοξένησε καί
ἐφυγάδευσε περί τούς 200 Ἄγγλους Ἀξιωματικούς καί στρατιῶτες.
(από το βιβλίο, Μνήμες και Μαρτυρίες από το ’40 και την Κατοχή, Αθήνα 2000, σελ. 356-358).
Φυσικά
τα παραπάνω δεν είναι όλα όσα έκαναν οι Αγιορείτες στην αντίσταση. Ο
μετέπειτα Μητροπολίτης Τρίκκης Διονύσιος Χαραλάμπους, αρχικά μοναχός της
Μονής Μεγίστης Λαύρας, στάλθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Στάιν,
επειδή περιέθαλψε άγγλους στρατιώτες στο μετόχι της Μονής στη Λήμνο. Και
πολλά άλλα.
Η επιστολή των Αγιορειτών προς τον Χίτλερ συντάχθηκε από τους Μοναχούς
Γαβριήλ και Γεράσιμο (Μενάγια), γνώστη της γερμανικής γλώσσας, οι οποίοι
προέρχονταν από τις Μονές Διονυσίου και Αγίου Παύλου, που
πρωτοστατούσαν στην φυγάδευση Άγγλων αιχμαλώτων. Η Αγίου Παύλου ήταν από
τα μεγαλύτερα κέντρα φυγάδευσης. Πώς αυτοί οι άνθρωποι ήταν
γερμανόφιλοι; Ο Γέροντας Γαβριήλ Διονυσιάτης είχε διέλθει από στρατόπεδα
συγκεντρώσεως της Βουλγαρίας κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η επιστολή, η
οποία είναι πολύ μετριοπαθής στο στυλ που γράφει πάντα το Άγιον Όρος
προς τις αρχές, έσωσε το Άγιον Όρος και τα κειμήλιά του από το
Βουλγαρικό Στρατό, που περίμενε στην Ιερισσό για να μπει μέσα και να
κάνει ό,τι έκανε στις Σέρρες και στη Δράμα (ας θυμηθούμε την αρπαγή των
κειμηλίων της Μονής Εικοσιφοίνισσας, τος σφαγές στο Δοξάτο κ.λπ.).
Χάρη
στην επιστολή, το Άγιον Όρος τέθηκε υπό γερμανική και όχι βουλγαρική
κατοχή και έτσι σώθηκε.
(από σχόλιο του Μαχητή - διαχειριστή του ιστολογίου ΑΝΤΙΠΑΡΑΚΜΗ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.