ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ. ΕΝΑΣ ΙΔΕΑΛΙΣΤΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ. 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ.

Γράφει η Θωμαϊδα Παριανού 

ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ – ΕΝΑΣ ΙΔΕΑΛΙΣΤΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ - 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ 

«Δεν είχα φανταστεί ποτέ ότι θα είχα την μεγάλη αυτή τιμή να πεθάνω για την Ελλάδα»  Λορέντζος Μαβίλης, Δρίσκο 28 Νοεμβρίου 1912. 

Την Κυριακή 24 Νοεμβρίου και ώρα 11.45 π.μ., στην Αίθουσα Διαλέξεων Γ.ΓΡΙΒΑΣ –ΔΙΓΕΝΗΣ, πραγματοποιήθηκε Εθνωφελής εκδήλωση, με θέμα,  

«ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ – ΕΝΑΣ ΙΔΕΑΛΙΣΤΗΣ  ΠΟΙΗΤΗΣ -100  ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ  ΤΗΝ  ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ» , με ομιλητή τον γνωστό συγγραφέα κ. ΝΙΚΟΛΑΟ  ΚΑΡΑ. 

Προλογίζοντας την εκδήλωση, ο Πρόεδρος της «Χ», κ. ΙΩΑΝΝΗΣ  ΓΙΑΝΝΑΚΕΝΑΣ είπε ότι ο Λορέντζος Μαβίλης και ο Γ. Γρίβας - Διγενής είχαν ένα κοινό σημείο: ότι πολεμούσαν έως τον θάνατό τους για την Ελλάδα. Τελειώνοντας την ομιλία του ο κ. Ν. Καρράς, η συγγραφέας, ποιήτρια και λογοτέχνης κ. ΕΛΙΝΑ ΜΑΣΤΕΛΛΟΥ – ΓΙΑΝΝΑΚΕΝΑ απήγγειλε ποιήματα του Λορέντζου Μαβίλη. 

Ανάμεσα στο ακροατήριο παρευρισκόταν, μαζί με την σύζυγό του, ένας άλλος ήρωας της Αντίστασης κατά της Γερμανικής Κατοχής, που σήμερα ζει από καθαρή τύχη. Ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ  ΤΟΥΡΝΑΒΙΤΗΣ, το 1944, λίγο πριν φύγουν οι Γερμανοί από την Ελλάδα, συνελήφθη, 18 χρονών παιδί τότε, για αφισοκόλληση και καταδικάστηκε σε θάνατο, γλύτωσε όμως την εκτέλεση επειδή ο Χίτλερ είχε τα γενέθλιά του και έδωσε χάρη σε 2 μελλοθάνατους σε κάθε κατεχόμενη χώρα. Στην Ελλάδα, από καθαρή τύχη, επελέγη ο κ. Μ. Τουρναβίτης και ο (μετέπειτα στρατηγός) ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ  ΑΝΤΩΝΑΚΕΑΣ  (μακαρίτης πλέον). Το αυτοβιογραφικό του βιβλίο / μαρτυρία «ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΝΟΣ  ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥ - 1944» (Εκδόσεις ‘ΠΕΛΑΣΓΟΣ’) έχει γενικότερο ενδιαφέρον, καθώς παρουσιάζει την ζωή στην περιοχή των Αθηνών, σε όλες της τις πτυχές, κατά τις δεκαετίες 1930 – 1950.  Αξίζει να σημειώσουμε ότι η αντιστασιακή ομάδα του κ. Μ. Τουρναβίτη «ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΗ ΕΛΛΑΣ»  είχε στενή συνεργασία με την Οργάνωση «Χ».

Η  ΟΜΙΛΙΑ  ΤΟΥ κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ  ΚΑΡΑ 

Ο Μαβίλης είναι μία καθαρή περίπτωση όπου συνδυάζεται η δράση, η ποίηση, η πατριδολατρία και η θυσία. 

Στην εξέλιξη του πολέμου στο Βαλκανικό Μέτωπο ανετέθη η κατάληψη υψωμάτων του Δρίσκου σε ανταρτικές ομάδες εθελοντών. Σκοπός, να προσβληθεί από τα νώτα ο Τουρκικός στρατός και να διευκολυνθεί η απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τον Ελληνικό Στρατό. Εκεί στον Δρίσκο, τον Νοέμβριο του 1912, γράφονται σελίδες δόξης με αίμα, για την απελευθέρωση ολόκληρης της Ηπείρου. Από τους αρχηγούς των εθελοντών ήταν ο βουλευτής και ποιητής, έφεδρος λοχαγός, Λορέντζος Μαβίλης. Επίσης, ο Ζακυνθινός πολιτικός (διετέλεσε και Πρόεδρος της Βουλής και Υπουργός) Αλέξανδρος Ρώμας, σε εποχές που τα εθνικά μας δίκαια είχαν μεγαλύτερη αξία από κάποια  έδρανα. 

Ο Μαβίλης γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1864, στη Ιθάκη, 4 χρόνια πριν από την Ένωση των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα. Ο πατέρας του Παύλος, διετέλεσε εκεί Πρόεδρος της Ιονίου Πολιτείας, η δε μητέρα του, Ιωάννα Καποδίστρια –Σούφη,  ήτανε Κερκυραία, ανιψιά του πρώτου Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και θεία του Πρωθυπουργού Γ.Θεοτόκη. Στα γυμνασιακά του χρόνια, ο Λ.Μ. φοίτησε στο Εκπαιδευτήριο ‘Καποδίστριας’ στην Κέρκυρα και είχε δάσκαλο τον Ελληνιστή Ι. Ρωμανό. Η γνωριμία του με τον Ιακ. Πολυλά (1826 -1898), λόγιο και βουλευτή, φίλο και συνεχιστή του πνεύματος Διονυσίου Σολωμού, θα είναι σημαντικότατη στην πνευματική εξέλιξη του Μαβίλη. Ο Πολυλάς είναι αυτός που θα τον μυήσει στο έργο του Σολωμού, στην παγκόσμια λογοτεχνία, στην αγάπη για την δημοτική γλώσσα και στην επιδίωξη της τελειότητας. Το 1878 γράφει το πρώτο του σονέτο για την πατρίδα(*1)

«Μάνα μου Ελλάδα, τι δεν είσαι τώρα, Σαν πρώτα ορθή, ψηλή, στεφανωμένη,

Με δάφνες, τι δεν είσαι με τα δώρα, της αθάνατης Νίκης στολισμένη». 

Το 1879, αφού είχε παρακολουθήσει ένα χρόνο μαθήματα στην Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, θα μεταβεί στην Γερμανία. Εκεί θα σπουδάσει Φιλοσοφία, Γλωσσολογία και Σανσκριτική (την Αρχαία Ινδική Φιλοσοφία). Μιλάει Αγγλικά, Γαλλικά, Ιταλικά και Γερμανικά. Επιρροές θα δεχθεί από την Ιδεαλιστική Φιλοσοφία των Καντ και Φίχτε και την σκέψη του Σοπενχάουερ. Το πρώτο ποίημά του που δημοσιεύθηκε ήταν το «Εις τον γυρισμό της», στον Μεσσηνιακό Τύπο. την 1η Απριλίου 1884. Ποιήματα και μεταφράσεις του θα δημοσιευθούν στον «Έσπερο» της Λειψίας το 1885, στο «Αττικόν Μουσείον» το 1890-91, στην «Τέχνη» του Κ. Χατζόπουλου 1989-99 και αργότερα στο περιοδικό «Γράμματα» της Αλεξάνδρειας.

Το 1890  με τη διατριβή του για τον Βυζαντινό χρονογράφο Ιωάννη Σκυλίτση, θα αναγορευθεί διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο ERLANGEN της Βαυαρίας. Ο Μαβίλης όμως δεν είναι ο φιλόσοφος και ο ποιητής του γραφείου. Η Ελλάδα και η Μεγάλη Ιδέα τον περιμένουν. Είναι εθνικιστής του πνεύματος και της δράσεως. Το 1896, ο Παύλος Μελάς ιδρύει παράρτημα της «Εθνικής Εταιρίας» στην Κέρκυρα. Ο Μαβίλης γίνεται πρόεδρος του ενός από τα πέντε τμήματά της και εργάζεται με ενθουσιασμό για την οργάνωση των μεγάλων στιγμών που θα ακολουθήσουν. Το ίδιο έτος δίδεται η πρώτη ευκαιρία για δράση  στον Μαβίλη, με την Κρητική Επανάσταση.  Με τον φίλο του Κ. Θεοτόκη, με αξιωματικούς που άφησαν κρυφά τις θέσεις του στρατού και με άλλους πολίτες κατεβαίνουν στην Κρήτη. Αντί προσωπικών αναμνήσεων για την εκεί δράση του, μας έχουν μείνει τα τρία Σονέτα του ‘ΚΡΗΤΗ’, ‘ΠΛΗΡΩΜΑ ΧΡΟΝΟΥ’,(*2),  ΕΧELSIOR’. 

Στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897, ο Μαβίλης οργανώνει σώμα 70 εθελοντών, το οποίο οπλίζει και συντηρεί με δικά του χρήματα. Στο μέτωπο της Ηπείρου θα τραυματιστεί το ίδιος και θα σκοτωθεί ο φίλος του Άγγλος Χάρρις (*3), στον οποίον θα αφιερώσει και το ομώνυμο ποίημά του.

ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ Λ. ΜΑΒΙΛΗ 

Ο Λορέντζος Μαβίλης είναι ο κατ’ εξοχήν σονετογράφος της ελληνικής ποιήσεως, την οποία οδηγεί σε υψηλότατα σημεία. Το σονέτο είναι 14στιχο λυρικό ποίημα, μικρό δηλαδή, αλλά δεμένο και περιεκτικό σε νόημα. Δείγματα σονέτων έχουμε και παλαιότερα, από την συλλογή Κυπριακών ερωτικών ποιημάτων και από την Κρητική περίοδο της νέας ελληνικής λογοτεχνίας. Ο Δ.  Σολωμός έγραψε σονέτα (στα Ιταλικά), όπως και οι λοιποί εκπρόσωποι της επτανησιακής σχολής, αλλά και της Αθηναϊκής (Γ. Δροσίνης, Κ. Παλαμάς, Α. Εφταλιώτης, Ι. Γρυπάρης). Ο Μαβίλης όμως, είναι ο κύριος εκπρόσωπος του σονέτου.

 Τα θέματά του αναφέρονται στην μυθική - ιστορική παράδοση και ζωή, εξυμνεί δε την Ελλάδα και την φύση. Είναι ποιήματα που πηγάζουν από την καρδιά και απευθύνονται σε καρδιές. [‘Πατρίδα’(*4), , Ελιά , Καδράκι, Νίκη (*5), Υπεράνθρωπος, Καλειπάτειρα(*6), Εις την Πατρίδα(*7), Λήθη (*8). 

Με τον Μαβίλη κλείνει ένδοξα ο κύκλος της Επτανησιακής σχολής η οποία τόσα προσέφερε στην Ελλάδα και στην ποίησή μας. Συνεχιστής του εθνικού μας ποιητή Δ. Σολωμού, του ποιητή της «Ωδής» Α. Κάλβου, του εμπνευσμένου από τους ηρωικούς αγώνες του 1821 και πρωτοστάτη της ενώσεως των Επτανήσων Α. Βαλαωρίτη. Επίσης των Γ. Τερτσέτη, Ι. Τυπάλδου, Ιακ. Πολυλά και Γ. Μαρκορά. Η Επτανησιακή σχολή αποτελεί αδιάψευστο δείγμα του τι θα μπορούσε να προσφέρει πνευματικά όλη η Ελλάδα, αν δεν είχαν μεσολαβήσει τα τετρακόσια χρόνια δουλείας. 

Το 1910, ο Μαβίλης εκλέγεται βουλευτής στην Αναθεωρητική Βουλή. Θα παραμείνει ιδεαλιστής και πολέμιος της φαυλοκρατίας και των συναλλαγών. Ενημερώνεται για όλα τα θέματα και δεν λείπει από τις συνεδριάσεις. Ήταν δημοτικιστής αλλά όχι της λεγόμενης ‘μαλλιαρής’. Το έργο του Μαβίλη, αποτελούμενο από στίχους, πεζά, μεταφράσεις, πολιτικές αγορεύσεις και γράμματα, πηγάζει από τον έξοχο χαρακτήρα του και τις ξεκαθαρισμένες ιδέες του για τον άνθρωπο, το έθνος, την θρησκεία , την τέχνη, την φιλοσοφία και την ηθική. Ασυμβίβαστος, ανιδιοτελής, ιδεαλιστής, πορεύθηκε με πυξίδα την καρδιά του και σε καρδιές απευθύνθηκε, έως το ηρωικό τέλος. 

Ο ΗΡΩΙΚΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΣ 

Το 1912 , η Ελλάς εφορμά για την απελευθέρωση των υποδούλων εδαφών της  Στο μέτωπο της Μακεδονίας, μετά από νικηφόρο προέλαση, ο Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει στις 26 Οκτωβρίου του 1912 την Θεσσαλονίκη. Τον Νοέμβριο, πεζοναύτες υψώνουν την Ελληνική σημαία στον Άγιο Όρος, ελευθερώνεται η Καστοριά, και ο Ελληνικός στόλος απελευθερώνει την Ίμβρο και την Χίο.

Στο άλλο μέτωπο της Ηπείρου, στις 26 Νοεμβρίου του 1912, ένα σώμα εθελοντών υπό τον Αλεξ. Ρώμα και Λ.Μ. καταλαμβάνει το όρος Δρίσκο και απωθεί τους Τούρκους μέχρι την Ανατολική όχθη της λίμνης των Ιωαννίνων. Το Ελληνικό Σώμα το οποίο αποτελείται από Γαριβαλδινούς, Κρήτες, Μανιάτες, μαζί με μια πυροβολαρχία υπό τον συνταγματάρχη Ματθαιόπουλο, θα αναγκαστεί να υποχωρήσει λόγω της ισχυρής πιέσεως των Τούρκων και του κινδύνου να κυκλωθεί.
Εκεί, στις σκληρότερες μάχες του Δρίσκου, μετά δύο ημέρες, ο 52χρονος Λ.Μ. θα δεχθεί σφαίρα, η οποία διαπερνά τις παρειές του και, ενώ μεταφέρεται σε πρόχειρο χειρουργείο, θα δεχθεί άλλη μία θανατηφόρα στον λάρυγγα.

Έτσι δεν θα προλάβει να συμμετάσχει στην συνέχεια των νικηφόρων επιχειρήσεων της Ηπείρου: στην θριαμβευτική είσοδο του Ελληνικού Στρατού στα Ιωάννινα τον Φεβρουάριο του 1913, στο Λεσκοβίκι, στο Καλπάκι, στην Πρεμετή και, τον Μάρτιο, στο Αργυρόκαστρο και το Δέλβινο. 

Ο Λορέντζος Μαβίλης έγραφε με το αίμα του, στις 28 Νοεμβρίου 1912, το πιο ωραίο ποίημα για την Τιμή, την Δόξα και την Ελευθερία της Φυλής μας. Τις τελευταίες στιγμές του, ο επίσης τραυματισμένος Αλεξ. Ρώμας θα του πει «Αγαθή η μοίρα σου, Λοχαγέ Μαβίλη». 

Η ποιήτρια  Θεώνη Δρακοπούλου, γνωστή ως Μυρτιώτισσα, με την οποίαν ο Λ.Μ. συνδεόταν αισθηματικά, έγραψε για αυτόν το περίφημο ποίημά της «Σ’αγαπώ» (*9)

ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ

(*1) : ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΟΥ ΣΟΝΕΤΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ 

Μάνα μου Ελλάδα, τι δεν είσαι τώρα,
Σαν πρώτα ορθή, ψηλή, στεφανωμένη,
Με δάφνες, τι δεν είσαι με τα δώρα,
της αθάνατης Νίκης στολισμένη.
Αχ, πότε θα’ ρθει, πότε θα’ ρθει η ώρα
Να ματαστράψει η όψη σου η σβησμένη
Και την ερημωμένη σου την χώρα
Με ελπίδα να φωτίσεις, ω αντρειωμένη
Πατρίδα μου, σηκώσου, ας λάμψει πάλι 
Στον αιθέρα ψηλά το μέτωπό σου,
Και της Λευτεριάς θε’ να προβάλει η μέρα
και το θείο πρόσωπό σου Θα λάμπει σαν τον ήλιο της.
Μεγάλη Θα γίνεις και αλιά τότε στον εχτρό σου 
[ΚΕΡΚΥΡΑ 5 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1878]

(*2) ΠΛΗΡΩΜΑ ΧΡΟΝΟΥ 

Οι Τούρκοι είναι θεριά, δεν είναι ανθρώποι
Για χιλιοστή φορά πάλι σηκώσου!
Το τρισένδοξο θέλει ριζικό σου,
Θεριά να σφάξης που τα θρέφει η Ευρώπη.
Πολύ ψηλά, κει που δε φτάνει τόπι
Αφορεσμένου Τούρκου, Φράγκου, ή Ρώσου,
Είναι στημένο τ’ άγιο φλάμπουρό σου
Στου Ιδανικού το ουράνιο κατατόπι.
Κι α σε κρατούν πιστάγκωνα δεμένη,
Κι αν χίλια μύρια βάσανα παθαίνεις,
Μα στο τέλος θε να’ βγης κερδεμένη-
Είσ’ αίμα Ελληνικό και δεν πεθαίνεις.
Αν είναι ένας Θεός δικαιοκρίτης,
Συ θα το δείξεις, Λευτεριά της Κρήτης 
[1896] 

(*3) ΧΑΡΡΙΣ 
Χερουβικής χαράς χρυσός αθέρας
Σ’ εφλόγισε πατώντας της Ηπείρου το χώμα,
σα στην πλατωσιά του απείρου να’ στραφτε
από το «εν τούτω νίκα» ο αιθέρας
Και σα σε λάμψη παρουσίας δευτέρας
Μ’ αποκαλυπτικού αγαλλίαση ονείρου
Να’ βλεπες στο βυθό του Παμπονήρου
Να γκρεμιστή η Τουρκιά, το ανίερο τέρας.
Και σε λόγου σου τότε έκαμες τάμα να φτάσης
όπου αυτός μόνος ξαμόνει, πού’ναι ποιητής και μάρτυρας αντάμα.
Του Απόλλωνα όχι η χάρη, η δόξα μόνη σου ’λειπε του θανάτου
- κι ένα βόλι Σ’ έστειλ’ ήρωα στο Ηλύσιο περιβόλι.
[ 1897]

(*4) ΠΑΤΡΙΔΑ 
Πάλε ξυπνάει της άνοιξης τ᾿ αγέρι
στην πλάση μυστικής αγάπης γλύκα,
σαν νυφ᾿ η γη, πό’χει άμετρα άνθη προίκα, 
λάμπει ενώ σβηέται της αυγής τα’ αστέρι.
Πεταλούδες πετούν ταίρι με ταίρι,
εδώ βουίζει μέλισσα, εκεί σφήκα·
τη φύση στην καλή της ώρα εβρήκα,
λαχταρίζει η ζωή σ᾿ όλα τα μέρη.
Κάθε μοσχοβολιά και κάθε χρώμα,
κάθε πουλιού κελάηδημα ξυπνάει πόθο στα φυλλοκάρδια μου
κι ελπίδα να σου ξαναφιλήσω τ᾿ άγιο χώμα, 
να ξαναϊδώ και το δικό σου Μάη,
όμορφή μου, καλή, γλυκειά πατρίδα.
[ ΜΟΝΑΧΟ, 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 1898]

(*5) ΝΙΚΗ 
Εβρέθηκ΄ ένα ατίμητο βλησίδι!
Τώρα που οι αρχαίοι ξανάζησαν αγώνες,
που της Πατρίδας δίνουν ζωογόνες φλόγες
αντριάς, πολεμικής μισίδι.
Του Γένους μας παμπάλαιο στολίδι,
Πώ’λαμψε στου Ηρακλή τους ελαιώνες
έπειτ΄ από εικοσιτρείς και πάλ΄ αιώνες
ξαναστράφτουν οι Ωδές του Βακχυλίδη.
Σ΄ εμάς τον στέρνει τώρα η Ελλάδα Μάννα
θρίαμβου αρραβώνα στη μεγάλη Πάλη,
και το Γένος μ΄ ελπίδας θρέφει μάνα
που σ΄ άγιο Αγώνα θα νικήσει πάλι. Μάννα!
Τους νέους σου ήρωες να εγκωμιάσει
γεννηθήτω ποιητής που να του μοιάσει
[ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1886 ]

(*6) ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ 
- «Αρχόντισσα Ροδίτισσα, πώς μπήκες; Γυναίκες διώχνει μια συνήθεια αρχαία εδώθε».
- «Έχω ένα ανίψι, τον Ευκλέα, τρία αδέρφια, γιό, πατέρα, Ολυμπιονίκες·
να με αφήσετε πρέπει, Ελλανοδίκες, κι εγω να καμαρώσω μες τα ωραία κορμιά, 
που για το αγρίλι του Ηρακλέα παλεύουν, θαυμαστές ψυχές αντρίκειες.
Με τες άλλες γυναίκες δεν είμ᾿ όμοια·
στον αιώνα το σόι μου θα φαντάζει με της αντρειάς τ᾿ αμάραντα προνόμια.
Με μάλαμα γραμμένο το δοξάζει σε αστραφτερό κατεβατό μαρμάρου
ύμνος χρυσός, του αθάνατου Πινδάρου». 
[ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1895, ΕΤΥΠΩΘΗ ΣΤΗΝ ‘ΤΕΧΝΗ’ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ 1898.

Ο μύθος βρίσκεται στον ανώνυμο σχολιαστή του Πινδάρου, σύμφωνα με μία σημείωση του ποιητή (Σχολ. εις Πινδ. Ολυμπ. Ζ’)]

(*7) ΕΙΣ  ΤΗΝ  ΠΑΤΡΙΔΑ 
Πατρίδα, σὰν τὸν ἥλιο σου ἥλιος ἀλλοῦ δὲ λάμπει.
Πῶς εἰς τὸ φῶς του λαχταροῦν ἡ θάλασσα κι οἱ κάμποι,
πῶς λουλουδίζουν τὰ βουνά, τὰ δάσ᾿, οἱ λαγκαδιὲς 
 στέλνοντάς του θυμίαμα μυριάδες μυρωδιές!
Ἀφρολογοῦν οἱ ρεματιὲς καὶ λαχταρίζ᾿ ἡ λίμνη,
χίλιες πουλιῶν λαλιὲς ἠχοῦν, τῆς ὀμορφιᾶς του ὕμνοι,
σ᾿ ἄπειρ᾿ ἀστράφτουν χρώματα παντοῦ λογῆς λογῆς
τ᾿ ἀγέρα τὰ πετούμενα τὰ σερπετὰ τῆς γῆς.
Κι αὐτὸς σηκώνει τ᾿ ἀλαφρὰ τῆς καταχνιᾶς μαγνάδι,
κι ἡ κάθε στάλ᾿ ἀπὸ δροσιὰ γυαλίζει σὰν πετράδι,
η κάθε αχτίδα του σκορπά με την αναλαμπή
χαρά, ζωή και δύναμη κι ελπίδα όπου κι αν μπη.
Φαντάζεις σαν τον ήλιο σου κι εσύ, καλή πατρίδα,
και μάγια σαν τα μάγια σου στον κόσμο αλλού δεν είδα.
Η γη σου είναι παράδεισος, κι αιώνια γαλανός
γύρω σου καθρεφτίζεται στο πέλαγ᾿ ο ουρανός.
Κι οι νύχτες σου με τ᾿ άστρα τους, με τη γαλάζια πάστρα,
με τ᾿ αηδονολαλήματα, τρεμάμενα σαν τ᾿ άστρα,
με το φεγγάρι που περνά, σαν τ᾿ όνειρο ευτυχίας
στη μέση της απέραντης ουράνιας ησυχίας.
Οι νύχτες σου δροσοβολούν χιλιόπλουμα λουλούδια
και στων παιδιών σου τις καρδιές αμάραντα τραγούδια,
σταλάζουνε στα σπλάγχνα τους θεράπειο λησμονιάς,
ελευτεριάς αγάλλιασι και μίσος τυραννιάς.
Μάγεμ᾿ ασημούφαντο, φως μαργαριταρένιο,
λιώνονται σ᾿ ένα χάραμα ξανθό, μαλαματένιο.
Γιομάτος μόσχους και δροσιές ο Ζέφυρος τερπνά
μεσ᾿ απ᾿ αγάπης φαντασιές τα πλάσματα ξυπνά.
Κι ανάμεσα στα χρώματ᾿ από χίλια ουράνια τόξα,
προβαίνει παλ᾿ ο ήλιος εις όλη του τη δόξα.
Και, σαν του μεγαλείου σου σύμβολο φωτεινό,
έως το χρυσό βασίλεμα λάμπει στον ουρανό.
Ελλάς, το μεγαλείο σου βασίλεμα δεν έχει,
και δίχως γνέφια τους καιρούς η δόξα σου διατρέχει.
Όσες φορές ο ήλιος σου να σε φωτίση ερθή,
θε να σε βρη πεντάμορφη, στεφανωμένη ορθή.
[ΕΤΥΠΩΘΗ ΣΤΟ ‘’ΑΤΤΙΚΟΝ ΜΟΥΣΕΙΟΝ’’, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 1890]

(*8) ΛΗΘΗ 
Καλότυχοι οι νεκροί που λησμονάνε την πίκρα της ζωής.
Όντας βυθίση ο ήλιος και το σούρουπο ακλουθήση,
μην τους κλαις, ο καημός σου όσος και νάναι.
Τέτοιαν ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε
στης λησμονιάς την κρουσταλλένια βρύση·
μα βούρκος το νεράκι θα μαυρίση,
αν στάξει γι᾿ αυτὲς δάκρυ όθε αγαπάνε.
Κι αν πιούν θολό νερό ξαναθυμούνται
Διαβαίνοντας λιβάδια από ασφοδίλι,
πόνους παλιούς, που μέσα τους κοιμούνται.
Αν δε μπορής παρά να κλαίς το δείλι,
τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν: θέλουν 
- μα δε βολεί να λησμονήσουν.

[ΜΑΪΟΣ 1894]

ΜΥΡΤΙΩΤΙΣΣΑ [ΘΕΩΝΗ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (1885-1968)]

 (*9) Σ΄ΑΓΑΠΩ 

Σ΄αγαπώ - δεν μπορώ τίποτ΄άλλο να πω
πιο βαθύ, πιο απλό, πιο μεγάλο!
Μπρος στα πόδια σου εδώ με λαχτάρα σκορπώ
τον πολύφυλλο ανθό της ζωής μου.
Ώ μελίσσι μου, πιες απ΄αυτόν,
τις γλυκές, τις αγνές ευωδιές της ψυχής μου!
Τα δυο χέρια μου - νά! στα προσφέρω δετά,
για να γείρεις γλυκά το κεφάλι,
κ΄η καρδιά μου σκιρτά κι όλη ζήλεια ζητά
να σου γίνει ως αυτά προσκεφάλι!
Και για στρώμα, καλέ, πάρε όλην εμέ
- σβήσ΄τη φλόγα σε με της φωτιάς σου,
ενώ δίπλα σου εγώ τη ζωή θ΄αγροικώ
να κυλάει στο ρυθμό της καρδιάς σου!..
Σ΄αγαπώ - τι μπορώ ακριβέ, να σου πώ,
πιο βαθύ, πιο απλό, πιο μεγάλο.

Επιμέλεια Κειμένου: ΘΩΜΑΪΣ ΠΑΡΙΑΝΟΥ