«Κύπρος 1974: Η μεγάλη προδοσία».

Γράφει η Θωμαϊδα Παριανού

β’ εμπλουτισμένη  έκδοση.

Την Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013, στο αμφιθέατρο «Γρίβας-Διγενής» (Καλλιρρόης 48), και επ’ ευκαιρία της 39ης επετείου από την Κυπριακή τραγωδία του 1974, πραγματοποιήθηκε, από τις εκδόσεις «ΠΕΛΑΣΓΟΣ», η παρουσίαση της β’ εμπλουτισμένης έκδοσης του βιβλίου «Κύπρος 1974: Η μεγάλη προδοσία», του Κωνσταντίνου Δημητριάδη.

Κεντρικοί ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο συγγραφέας του βιβλίου Κωνσταντίνος Δημητριάδης και ο βετεράνος πολεμιστής της ΕΛΔΥΚ Αντώνης Δούλας, με συντονιστή τον (Κυπριακής καταγωγής) Σπύρο Δημητρίου, Γραμματέα της Επιτροπής Ενημερώσεως επί των Εθνικών Θεμάτων. Χαιρετισμό, επίσης, απηύθυνε ο εκδότης του οίκου «ΠΕΛΑΣΓΟΣ», Ιωάννης Γιαννάκενας, ο οποίος, βαθειά συγκινημένος, παρουσίασε εν συντομία το βιβλίο και τους ομιλητές.

Ο Μ Ι Λ Ι Α   Κ Ω Σ Τ Α   Δ Η Μ  Η Τ Ρ Ι Α Δ Η 

Τον λόγο πήρε πρώτος ο συγγραφέας Κ.Δημητριάδης, ο οποίος, ευθύς εξ αρχής, επεσήμανε την  προσπάθεια να ταφεί το Κυπριακό στην λησμονιά και να χαρακτηρισθούν ‘‘φαιδροί και γραφικοί’’ όσοι δεν ξεχνάνε και δεν αφήνουν και τους άλλους να ξεχάσουν. Τόσο τα Ελληνικά, όσο και τα Κυπριακά ΜΜΕ αφιέρωσαν από ελάχιστο έως καθόλου χρόνο για αυτό που έγινε πριν 39 χρόνια. Το μεταπολιτευτικό κράτος που δημιουργήθηκε τότε και μας έχει φέρει σε αυτά τα χάλια σήμερα, υπήρξε πιο βέβηλο για την πατρίδα από τους Τούρκους τους ίδιους.

ΠΡΙΝ ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ: Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου ήταν ο Μακάριος, ο οποίος κυβερνούσε δικτατορικώ τω τρόπω, καταδιώκοντας του μη οπαδούς του και δημιουργώντας μία διχόνοια στο νησί. Στην Ελλάδα πρωθυπουργός ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και, κατόπιν εντολών, βασικά των Άγγλων, αλλά και των Τούρκων (που τους έμπασαν από το παράθυρο), ξεχάστηκε ο όρος ‘‘Ένωση’’, παρουσιάσθηκε ο όρος ‘‘Αυτοδιάθεση’’ και μετά ‘‘Κυπριακή Δημοκρατία’’ μαζί με ένα ανεπαρκές σύνταγμα που ουσιαστικά έβαζε ταφόπλακα στον πόθο για ένωση με την Μητέρα Πατρίδα. 1974: Στην Ελλάδα είχαμε κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου, κυβερνήτης όμως στην ουσία ήταν ο Δημήτρης Ιωαννίδης, όργανο των Αμερικάνων, οι οποίοι αποφάσισαν να ‘‘ασχοληθούν’’ με το Κυπριακό, και ο Μακάριος (ηθελημένα κατά κάποιους) εξώθησε τα πράγματα, ώστε να γίνει το πραξικόπημα. Και ενώ είχε την υποχρέωση να εξοπλίζει και να συντηρεί την ΕΛ.ΔΥ.Κ., αυτός φρόντισε μόνο για το ‘‘Εφεδρικό’’, τους πραιτοριανούς του δηλαδή, δημιουργώντας εμφυλιοπολεμικό κλίμα στην Κύπρο και δίνοντας αφορμή στους Τούρκους για να κάνουν την εισβολή.

ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ  ΦΡΟΥΡΑΣ [Γ.Ε.Ε.Φ]: Η κατάστασή της δεν ήταν καλή γιατί είχε πεπαλαιωμένο και εκ των ενόντων οπλισμό, χωρίς ασύρματους και διασκορπισμένο σε όλο το νησί, κατά την διάρκεια του πραξικοπήματος. Καλά εξοπλισμένες και αξιόμαχες μονάδες ήταν η ΕΛ.ΔΥ.Κ. (από την Ελληνική Κυβέρνηση) και οι Δυνάμεις Καταδρομών, οι οποίες βοήθησαν, κατά πολύ, τον αγώνα τις πρώτες ημέρες και οι άνδρες της βρέθηκαν στο στόχαστρο των Τούρκων.

ΕΙΣΒΟΛΗ: Το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου το ανέλαβε ο ταξίαρχος Μιχαήλ Γεωργίτσης, Διοικητής της 3ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης, ο οποίος όμως δεν έκανε την δουλειά που του είχαν αναθέσει. Οι πάντες γνώριζαν ότι έρχονται οι Τούρκοι, οι οποίοι είχαν μεν απειλήσει κατά το παρελθόν, εισβολή όμως δεν την έκαναν ποτέ, γιατί τότε ζούσε ο Γρίβας. Και ενώ τώρα επιτίθενται, ο Γρηγόρης Μπονάνος (Αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων Ελλάδος) από την Αθήνα συνιστά ‘’αυτοσυγκράτηση’’. Κάποια στιγμή, ο Παναγιώτης Γιαννακοδήμος, ο οποίος ήταν επιτελάρχης του ΓΕΕΦ (ο Γεωργίτσης είχε αναλάβει διοικητής από το πραξικόπημα και μετά) δίνει εντολή πλέον να αμυνθούνε, ενώ θα έπρεπε ήδη, από την προηγούμενη ημέρα, οι μονάδες να έχουν πάει ήδη στην θέση τους και αυτές βρίσκονταν ακόμα σχεδόν μέσα στα στρατόπεδά τους. Ένα άλλο σφάλμα ήταν η επιχείρηση στον Πενταδάκτυλο, από 3 Μοίρες Καταδρομών, μία ηρωικότατη επιχείρηση. Το μεγάλο λάθος του Κων/νου Κομπόκη, Διοικητή Δυνάμεων Καταδρομών Κύπρου ήταν ότι αυτό που έκανε στις 20 Ιουλίου, έπρεπε να το είχε κάνει στις 19, και γενικά αυτή η καθυστέρηση έναρξης των επιχειρήσεων υπήρξε μοιραία, δεδομένου ότι οι Τούρκοι στις αρχές ήταν τρομοκρατημένοι. Από την άλλη, ήταν οι αλλοπρόσαλλες διαταγές που έπαιρναν οι άνδρες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. από Ελλάδα και Κύπρο, και ο ανοργάνωτος εξοπλισμός που προαναφέραμε.

ΑΔΙΚΗΜΕΝΟΙ ΗΡΩΕΣ, υπήρξαν πολλοί, επώνυμοι και ανώνυμοι. Ένας από αυτούς ήταν και ο Αντισυντ/ρχης Παύλος Κουρούπης, Διοικητής του 251 Τάγματος Πεζικού, ο οποίος μόνος του με δύο λόχους [500 άνδρες ] κράτησε 3.500 Τούρκους, [1 προς 7] για δύο μέρες, έχοντας ελλιπή οπλισμό και μηδέν υποστήριξη. Ο άνθρωπος αυτός είναι σήμερα αγνοούμενος και ορισμένοι γραφειοκράτες υπαινίχθησαν ότι μπορεί να είναι και προδότης (!). Κάποιοι μίλησαν και για τις ευθύνες του Ναυτικού, παρ’ όλο που μας έδωσε δύο λαμπρά παραδείγματα.

Το πρώτο ονομάστηκε ‘Τορπιλάκατοι Τ1 και Τ3’, με κυβερνήτες τους Βερύκιο και Τσομάκη, που τους έστειλαν ως πρόβατα επί σφαγή, και το δεύτερο είναι ο άθλος του πλωτάρχη Ελευθέριου Χανδρινού, ο οποίος, με τις ενέργειές του, παραπλάνησε τους Τούρκους και τους έκανε να σκοτωθούν μεταξύ τους: Ψάχνοντας τον Χανδρινό, τα τούρκικα αεροπλάνα βούλιαξαν ένα δικό τους αντιτορπιλικό, το "Κοτζάτεπε", έβγαλαν εκτός μάχης ένα δεύτερο, το "Τσακμάκ" μέχρι το τέλος του πολέμου, και πολυβολήσανε όλους τους ναυαγούς. Κατά πληροφορίες, χαθήκανε και (9 έως 19) αεροπλάνα. Και το Ελληνικό κράτος, αφού πέρασε πρώτα από ΕΔΕ τον Ελ. Χανδρινό, τον έστειλε εκεί που τον είχαν επικηρύξει, ναυτικό ακόλουθο στην Άγκυρα (!). Αντίθετα, ένας άλλος που παράτησε στην ναυτική βάση Χρυσούλη την τορπιλάκατό του, του δόθηκε η δυνατότητα να πάει στην Αμερική ως ναυτικός ακόλουθος.

ΤΟ ΑΞΙΟΜΑΧΟ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ  ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΑΓΙΚΑ ΛΑΘΗ ΤΩΝ  ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΙΤΕΛΩΝ: 
- Η σύγχυση και ο πανικός των Τουρκικών αποβατικών δυνάμεων ήταν τέτοιος, ώστε την νύχτα, τουρκικό αντιαρματικό βλήμα, έπληξε το πρόχειρο Κέντρο Επιχειρήσεων των Τούρκων, το οποίο ήταν εγκατεστημένο σε μία παραθαλάσσια βίλα του Πεντεμιλίου, σκοτώνοντας τον Διοικητή τους, Συνταγματάρχη Ιμπραήμ Καραογλάνογλου και τον Επισμηναγό Φεχμί Ερτζάν. Και αυτό, γιατὶ εξέλαβαν την χρήση φακού και τις κινήσεις που είδαν στην βίλα, ωσάν να προερχόταν από Ελληνοκυπριακές Δυνάμεις, που προσπαθούσαν να διεισδύσουν στο προγεφύρωμα, εκμεταλλευόμενες το σκοτάδι. - Τρεις μοίρες Ελλήνων καταδρομέων (31, 32, 33), με πολύ φτωχό εξοπλισμό, σκαρφαλώσανε στον Πενταδάκτυλο και έκαναν τους Τούρκους να μην μπορούν να κινηθούνε. Και όμως το ΓΕΕΦ την επόμενη μέρα δεν είχε ούτε ένα τάγμα πεζικού να στείλει να τους αντικαταστήσει. Τελικά βρέθηκαν περικυκλωμένοι και ο τότε Διοικητής Καταδρομών, Σχης Κωνσταντίνος Κομπόκης, τους ζήτησε να απαγκιστρωθούν. - Στρατιωτική Επιχείρηση ‘‘ΝΙΚΗ’’, είναι η κωδική ονομασία που δόθηκε σε μυστική στρατιωτική αποστολή της Ελλάδος την 21η προς 22α Ιουλίου 1974 προς την Κύπρο με σκοπό την αερομεταφορά της Πρώτης Μοίρας Καταδρομών, μαζί με ορισμένους άνδρες από την Γ΄Μονάδα Αμφιβίων Καταστροφών- ΜΑΚ - στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Η αποστολή χαρακτηρίσθηκε από τον διεθνή τύπο ως "Αποστολή Αυτοκτονίας’’, λόγω των τραγελαφικών καταστάσεων ΠΛΗΡΟΥΣ ασυνεννοησίας μεταξύ ΑΕΔ και ΓΕΕΦ, των άσχημων συνθηκών πτήσης και της κακής κατάστασης του αεροδρομίου της Λευκωσίας.

Αποτέλεσμα: ένα αεροσκάφος με ήρωες καταδρομείς έπεσε από ΦΙΛΙΑ πυρά, ένα δεύτερο χτυπήθηκε, σκοτωθήκανε άλλοι δύο καταδρομείς. ‘Όλα αυτά κόστισαν την απώλεια ζωής σε 4 αεροπόρους, 29 καταδρομείς και τον τραυματισμό 11 ακόμα καταδρομέων. Από την δύναμη των 318 ανδρών της Α' Μοίρας καταδρομών, 278 παρέμειναν στην Κύπρο, πολέμησαν και σταμάτησαν τους Τούρκους που πήγαν να καταλάβουν το αεροδρόμιο, λίγοι εναντίον πολλών. Οι Τούρκοι το πήραν στην εκεχειρία, όπου πήραν ό,τι δεν μπόρεσαν να κερδίσουν διά του πολέμου. Την εκμεταλλεύτηκαν με τον πιο αισχρό τρόπο, ενώ ο αντισυνταγματάρχης Πυροβολικού Στυλιανός Καλμπουρτζής, εκτελώντας ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ οδηγίες από το ΓΕΕΦ («Θα μείνεις εκεί και θα πέσεις πάνω στα πυροβόλα σου»), έδωσε, μαζί με την 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού μια άνιση μάχη, και έπεσε ο ίδιος, μαζί με 38 αξιωματικούς και οπλίτες. Κατά την εκεχειρία, οι Τούρκοι προωθούνταν και εμείς υποχωρούσαμε (‘’δεσμευμένα όπλα’’, εντολή συντ/ρχη Ν.Νικολαϊδη, διοικητή της ΕΛΔΥΚ, που βρισκόταν στα μετόπισθεν), μέχρι που μας ακούμπησαν, φθάνοντας στην Λευκωσία και στο Στρατόπεδο ΕΛΔΥΚ. Ένας Ελληνόψυχος αξιωματικός, βλέποντας τον κίνδυνο, είπε « Όπου τους βρείτε, θερίστε τους», και την άλλη μέρα βρήκαν τους επιτιθέμενους Τούρκους, εξοπλισμένους με όλμους και αντιαρματικά, μπροστά στο στρατόπεδο, σαν αρνιά σφαγμένα.

ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ – ΑΤΤΙΛΑΣ 2 : Η προδοσία είχε ήδη δουλέψει. Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού κινούνται από Λευκωσία προς Αμμόχωστο. Περνούν μέσα από τα ναρκοπέδια, τα σχεδιαγράμματα των οποίων τους τα είχαν προδώσει οι Άγγλοι, που επίσης τους αφήνουν να περάσουν μέσα από τις βάσεις τους και να περικυκλώσουν τα Ελληνικά τμήματα αιφνιδιαστικά. Τους παραδίδεται η Αμμόχωστος, χωρίς να την έχουν ζητήσει, γιατί ο ΥΠΕΘΑ Ευάγγελος Αβέρωφ –Τοσίτσας έδωσε εντολή ‘‘να σωθεί το στράτευμα’’, αντί να δοθεί εντολή πως θα σωθεί η πόλη. Και μετά υπήρξε το ολοκαύτωμα του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ, που δημιούργησε το πλήθος των αγνοημένων που έχουμε σήμερα. Υπάρχουν ερωτηματικά για ποιο λόγο η διοίκηση μεταφέρθηκε δύο φορές πιο πίσω και έφθασε μέχρι τα Δευτερά και από εκεί έδωσε εντολή σε μαγείρους , ταχυδρομικούς, εφοδιασμού μεταφορών, μουσικούς, μηχανικού, οδηγούς, να υπερασπισθούν ένα ύψωμα και όχι ειδικευμένους στρατιώτες για μάχη εκ του συστάδην. Και όμως αυτοί οι άνδρες (κοντά στους τριακόσιους) για τρεις μέρες κράτησαν τους Τούρκους μακριά και έσωσαν την τιμή της Ελλάδας.

ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ: Το 336 Τάγμα Πεζικού, που μαζί με το 212 Τάγμα Πεζικού κρατήσαν τους Τούρκους και σώσανε την Λευκωσία και όλα τα προάστιά της, από την κατάληψη από τους Τούρκους. Επικεφαλής τους ήταν ο Ταγματάρχης Δημήτρης Αλευρομάγειρος, για τον οποίον κάποιοι εκφράσθηκαν αρνητικά, αλλά το τάγμα του είναι αυτό που κράτησε τους Τούρκους μακριά.

ΜΑΧΗ ΣΤΟ ΠΥΡΌΪ: είναι ένα χωριό στα περίχωρα της Λευκωσίας, που το υπερασπίστηκαν 30 άνδρες της 31 ΜΚ, με δυο πολυβόλα τσέχικα στα άκρα και δύο πολυβόλα FN MAG στο κέντρο, χωρίς αντιαρματικά. Με αυτά απέκρουσαν 3 πάνοπλες και πολυάριθμες τουρκικές επιθέσεις. Ήταν η τελευταία μάχη, που κράτησε τους Τούρκους μακριά από τα ανατολικά της Λευκωσίας.

ΠΡΟΔΟΣΙΑ Ότι υπήρξε προδοσία, υπήρξε. Φαίνεται από το ότι το ΓΕΣ στην Αθήνα κωλυσιεργούσε, φαίνεται και από το γεγονός ότι α) ενώ εστάλησαν υποβρύχια, ανεκλήθησαν, όπως ανακλήθηκε και το πλοίο ‘’ΡΕΘΥΜΝΟΣ’’ που μετέφερε το 573 Τάγμα Πεζικού, υπό τις διαταγές του Συνταγματάρχη Δημ. Παπαποστόλου, γιατί υποτίθεται ήταν απειλούμενη η Ρόδος, β) στις μονάδες που, ενώ βομβάρδιζαν στην Κύπρο, δινόταν η εντολή αυτοσυγκράτησης, γ) η δημοκρατία που προέκυψε από την μεταπολίτευση τόσο πολύ φοβάται το γεγονός ότι υπήρξε προδοσία, για αυτό κρατάει κλειστό τον φάκελο της Κύπρου. Αυτοί που δημιούργησαν την σημερινή κατάσταση, αν ήταν σίγουροι ότι για όλα φταίει το στρατιωτικό καθεστώς και κανένας άλλος, είχανε κάθε έννομο συμφέρον να ανοίξουν τον φάκελο της Κύπρου. Δεν το κάνουν, και το γιατί μπορεί να το καταλάβει κάθε νοήμων άνθρωπος.

Ο Μ Ι Λ Ι Α   Α Ν Τ Ω Ν Η   Δ Ο  Υ Λ Α 

Μετά  τον κ. Κ.Δ., ο λόγος δόθηκε στον κ. Α.Δ, ο οποίος βρέθηκε στην Κύπρο  με μετάθεση στην ΕΛΔΥΚ , στο σώμα του  Μηχανικού με ειδικότητα Οδηγός Αυτοκινήτου’. Η μετάβασή του έγινε από τις  Κεχριές Κορίνθου με το αρματαγωγό ‘‘ΛΕΣΒΟΣ’’ (υπεύθυνος Λευτέρης Χανδρινός). Στην Κύπρο έφθασε στις 19-7. Επάνω στο αρματαγωγό υπήρχαν 600 άτομα από διάφορα όπλα και σώματα. Η αποβίβασή τους έγινε στην Αμμόχωστο και το πλοίο πήρε αντίστοιχους οπλίτες, οι οποίοι θα απολύονταν για να τους επιστρέψει στην Κόρινθο, και αναχώρησε το ίδιο βράδυ. Ο Α. Δούλας πήγε στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ εντελώς ανενημέρωτος για την εκεί επικρατούσα κατάσταση. Το πρωί, πριν χαράξει, η περιοχή δέχθηκε Τουρκικές επιθέσεις από αέρος, τις οποίες κατάφεραν να αναχαιτίσουν. Και συνέχισε με πληροφορίες για ΤΟΥΡΔΥΚ και τις μάχες που έγιναν για να πέσει το ζωτικής σημασίας Κιόνελι, με το οποίο οι Τούρκοι σχεδίαζαν την συνένωση της Τουρκικής αποβίβασης, με άξονα Κερύνεια, Κιόνελι, Αμμόχωστο, ΠΑΦΟ. Μέσα στο σχέδιό τους ήταν να κατακτηθεί και η ΠΑΦΟΣ, αλλά οι Ελληνικές δυνάμεις, ειδικά το Πυροβολικό, με γενναιότητα και αποφασιστικότητα, τους σταμάτησαν στο Κιόνελι. Ο Πενταδάκτυλος ήταν σκαμμένος όλος σε βάθος από τους Τούρκους και μπροστά πολυβολεία, μόνο που αυτά δούλευαν, σε αντίθεση με τα δικά μας που, παρόλο τον πολύ καλό σχεδιασμό του στρατηγού Περίδη, και την κατασκευή τους από τον Γ. Γρίβα –Διγενή, παρέμειναν αχρησιμοποίητα, τόσο από άψυχο, όσο και από έμψυχο υλικό. Η ΕΛΔΥΚ είχε εκτός στρατοπέδου τον 5ο Λόχο που βρισκόταν στα ΚΑΟΑ, έξω από την Αμμόχωστο για καλοκαιρινά μπάνια, και η παλιά σειρά 103 είχε αναχωρήσει για την Ελλάδα, έτσι χρησιμοποιήθηκαν για όλους τους αγώνες, στις περισσότερες μάχες, οι νέες σειρές όπως ήταν αυτός, που ήταν εντελώς ανενημέρωτες, αλλά και ‘άσχετες’ με την μάχη εκ του συστάδην ειδικότητες, όπως μουσικοί, γραφιάδες, οδηγοί, σκαπανείς, ταχυδρομικοί κλπ.

Και όμως κατάφεραν να πολεμούν κοντά στο Κιόνελι, ή όπου αλλού υπήρχαν μάχες. Αρκετοί μόλις και γλύτωσαν από τα πολυβόλα των Τούρκων. Κάποιοι Τούρκοι, προσποιούμενοι ότι είναι ΕΛΔΥΚάριοι που είχαν μείνει στην πεδιάδα από την επιστροφή μας, μιλώντας καθαρά Ελληνικά θέλησαν να μπουν στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, γνωρίζοντας πάρα πολλά για αυτό, με σκοπό να το καταλάβουν. Ερωτηθέντες, «Σε ποιον λόχο είσαστε?» απάντησαν «Στον 8ο λόχο», τους δόθηκε άδεια να περάσουν και ο πρώτος που πέρασε ήταν καταφορτωμένος με πολύ βαρύ οπλισμό. Αλλά μετά τους έβαλαν στο σημάδι, γιατί δεν υπήρχε 8ος λόχος στην ΕΛΔΥΚ. Το πρωί οἱ Τούρκοι μάζεψαν περίπου ένα λόχο νεκρούς. Δεχθήκαμε όμως και την προδοσία από τα Ηνωμένα Έθνη, τους λεγόμενους ΟΗΕδες, οι οποίοι είχαν το δικαίωμα να μπαίνουν και στις 2 αντιμαχόμενες περιοχές, μεταφέροντας πράκτορες και, γενικά, ό,τι άλλο ήθελαν για να πετύχουν τους σκοπούς τους. Ο οργανισμός αυτός δεν λειτουργεί όπως ορίζει το καταστατικό τους, αλλά κατ’ επιλογήν, και στην προκειμένη περίπτωση τήρησαν φιλοτουρκική στάση. Όπως και στον πρώτο Αττίλα, έτσι και στον δεύτερο, ο Διοικητής της ΕΛΔΥΚ συντόνιζε τον λόχο από πολύ μακριά. Είχε πάρει μαζί του την Ίλη Αναγνωρίσεως, περίπου 40 άτομα, να τους προστατεύουν. Η ΕΛΔΥΚ κατά τις μάχες δεν μπορούσε να ξέρει που βρίσκεται ο εχθρός. Εγκαταλείπονται 300 -350 οι ΕΛΔΥΚάριοι αξιωματικοί και στρατιώτες να αντιμετωπίσουν τον πάνοπλο εισβολέα. Παρόλα αυτά, οι Έλληνες μαχητές, Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριοι, πολέμησαν με γενναιότητα και αυταπάρνηση και, αν υπήρχε μικρή ενίσχυση, το στρατόπεδο δεν θα έπεφτε ΠΟΤΕ στα χέρια των Τούρκων. Τα ακριβώς αντίθετα ίσχυαν για το τουρκικό στρατόπεδο. 

Τελικά, ο πόλεμος κερδίθηκε στα χαρτιά. Κατά τον τριήμερο αγώνα, οι απώλειες είναι : Νεκροί: 2 αξιωματικοί, 68 στρατιώτες, και 13 αγνοούμενοι, ή μάλλον αγνοημένοι. Το 2006, η Αμερικανική Εταιρεία Στρατηγικών Αναλύσεων έθεσε υπόψη του Πενταγώνου πληροφορίες για αγνοούμενους Έλληνες και Ελληνοκύπριους που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα σε Τουρκικά εργοστάσια χημικών. Υπάρχει κατάλογος 54 ατόμων, που ήταν αιχμάλωτοι στις φυλακές Αμάσειας (στην περιοχή του Πόντου), τον Σεπτέμβριο του 1974. Όσοι έμεναν κοντά στον προαύλιο χώρα , μάθαιναν τούρκικα, για να συνεννοούνται με τους φύλακες και, χρησιμοποιώντας τα κουτιά των τσιγάρων τους ως χαρτί, κάνανε συλλογές ονομάτων, στρίβανε το χαρτί, το κάνανε λουριδάκι και το έραβαν πάνω στις φόρμες τους. Όταν γύρισαν στην Λευκωσία, συναντηθήκανε και ό,τι υλικό είχανε το δώσανε σε μία ομάδα τριών ατόμων στην Κύπρο. Αυτοί οι τρεις, αφού φτιάξανε τα ονόματα και τις διευθύνσεις όλων των φυλακισμένων στην Τουρκία, στείλανε γράμματα στους γονείς τους. Οι ίδιες υπηρεσίες Κύπρου και Ελλάδος, στις έρευνές τους, βεβαιώνουν ότι υπάρχουν αιχμάλωτοι Έλληνες και Ελληνοκύπριοι στην Τουρκία. Το έγγραφο που έφθασε στην Ελλάδα έχει ημερομηνία 26 -3 -85 και μιλάει για το 84. Οι Έλληνες αγνοούμενοι από την Τουρκική εισβολή του 1974 ήτανε 76. Από αυτούς, 11 πέθαναν από λοιμώδη ασθένεια, και τους υπόλοιπους τους μετέφεραν τον Δεκέμβρη του 84 στην Αλμυρή Λίμνη Τουρκίας. Οι Ελληνοκύπριοι αγνοούμενοι που μεταφέρθηκαν στην Τουρκία ήταν 1800 : από αυτούς πολλοί πέθαναν από κακομεταχείριση και ασιτία και τους υπόλοιπους 1644 τους μετακύλησαν στην περιοχή Μαράς της Τουρκίας. Ο κ. Α. Δούλας διαθέτει αυθεντικά στοιχεία, όπως α] έγγραφο από το γραφείο της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Κύπρου που επικοινωνεί με την Ελλάδα, η οποία είχε άμεση επαφή και τους ανθρώπους που δούλευαν στην Τουρκία ή μεταφέρανε τις πληροφορίες. Το έγγραφο δίνει στοιχεία για τους αγνοούμενους, όμως η Ελληνική Πολιτεία δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για αυτούς. β] ‘’ραβασάκια’’ που πετάγανε οι Τούρκοι την ώρα που έγινε η εισβολή, να εκφοβίσουν τους Έλληνες και τους Ελληνοκύπριους, στην μία πλευρά είναι γραμμένα στα Ελληνικά και στην άλλη στα τουρκικά. γ] ένα λάφυρο πολέμου που του παραχώρησαν οι έφεδροι γιὰ την εκδήλωση, μια τουρκική σημαία από Τουρκικὸ στρατόπεδο. 

Τέλος, η κ. Αμαλία Χανδρινού, σύζυγος του ήρωα ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΧΑΝΔΡΙΝΟΥ, έδωσε γιὰ την εκδήλωση την σημαία του αρματαγωγού ‘‘ΛΕΣΒΟΣ’, όπου αυτός ήταν κυβερνήτης. Κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή, η κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΟΛΥΒΑ, απήγγειλε ένα σχετικό ποίημα και ακολούθησε διάλογος των κ. κ. Κ.Δ. και Α.Δ. με το κοινό.

Ο Μ Ι Λ Ι Α   Ν Ι Κ Ο Υ   Α Ρ Γ  Υ Ρ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ 

Ο τελευταίος, ο οποίος κλήθηκε στο βήμα, ως Πρόεδρος του Συλλόγου ‘‘ΒΕΤΕΡΑΝΟΙ  ΚΥΠΡΟΥ 1974’’ ήταν ο κ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ., ο οποίος είπε:

«Στον πόλεμο συντάσσονται εκθέσεις πολεμικής  δράσεως για τους αξιωματικούς, μονίμους υπαξιωματικούς και ανθυπασπιστές. Αυτές καταχωρούνται στα νομικά έγγραφα των αξιωματικών. Τον Οκτώβριο 1974 είχαν αλλάξει όλοι οι αξιωματικοί. Αυτοί που έλαβαν μέρος στον πόλεμο είχαν φύγει και αντικαταστάθηκαν από καινούργιους, οι οποίοι, την περίοδο του πολέμου, υπηρετούσαν σε διάφορες θέσεις στην Ελλάδα. Στις 4/11/1974 πήραν μία διαταγή, η οποία λέει ότι «Ὃλαι αἱ ἐκθέσεις δράσεως τῶν ἀξιωματικῶν νὰ ὑποβληθοῦν ἡμῖν μέχρι τὴν 15ην τρέχοντος μηνός ἐ.έ.», δηλ.15-11-74. Δηλ. λέει να συντάξουν τις εκθέσεις ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΕΩΣ αυτοί που ΔΕΝ βρίσκονταν καν στην Κύπρο την εποχή εκείνη, και όχι αυτοί που πολέμησαν εκεί. Επιπλέον, «Αἱ δὲ τυχόν καταχωρηθεῖσαι εἰς τα πολεμικά ἒγγραφα τῶν ἀξιωματικῶν νὰ ΔΙΑΓΡΑΦΟΥΝ, βάσει παρούσης», διατάζει ο στρατηγός Αρμπούζης, την συνυπογράφει ο Ντάβος και λένε έτσι, ενώ το αίμα είναι νωπό, «Σβήστε ότι έγινε, σβήστε τις πραγματικές αξίες, αυτούς που πολέμησαν, αναδείξτε τους τενεκέδες να τους κάνουμε αρχηγούς Γ.Ε.ΕΘ.Α. και ότι άλλο θέλουμε» και, με δόλο, εμποδίζουν αυτούς που θέλουν να προσφύγουν στην δικαιοσύνη.

Τον Μάρτιο του 1975, ακόμα δεν έχει συμπληρωθεί χρόνος, το αίμα είναι νωπό, δεν έχουμε συνέλθει, είμαστε στην παραζάλη του πολέμου και βγάζει μία διαταγή με απόφαση ο ΥΠ.ΕΘ.Α. Ευάγγ. Αβέρωφ –Τοσίτσας. και άλλη μία ο Κων/νος Στεφανάκης, Υπουργός Δικαιοσύνης, με ίδιο περιεχόμενο και λένε όχι «Απαγορεύεται», αλλὰ «Ἁναστέλλεται ἡ ἒναρξις ποινικῆς διώξεως, κατά πάντων τῶν ὑπευθύνων τῆς Κυπριακῆς τραγωδίας», ο Αβέρωφ για τους στρατιωτικούς, ο Στεφανάκης για τους πολιτικούς, γιατὶ;;; για να μην διαταραχθούν οι διακρατικές σχέσεις Ελλάδας –Τουρκίας. Μαζί με τον Αντώνη Δούλα, ως Σύλλογος, κάναμε ένα έγγραφο προς τον Υπουργό Άμυνας, και το κοινοποιήσαμε στην πολιτική και δικαστική ηγεσία και λέμε [11-10-2008]: ‘‘Να αρθεί αυτή η διαταγή, ώστε όσο ζούνε, όσοι ζούνε αυτόπτες μάρτυρες, να προσφύγουν στην δικαιοσύνη, να τους καλέσουν και να δοθούν οι μαρτυρίες για ό,τι οι υπεύθυνοι έκαναν ή δεν έκαναν (από αυτά που έπρεπε να κάνουν)’’, ώστε να αναγκαστούν να ξετυλίξουν το κουβάρι. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει κανείς, διότι υπάρχει αυτή η απόφαση. Σε απάντηση στις 23-1-2009 ο υφυπουργός ΕΘ.Α., Κ. Τασούλας λέει ‘‘Οι λόγοι που επέβαλαν την απόφαση αυτή το 1975 συνεχίζουν να συντρέχουν και, ως εκ τούτου κρίνεται αναγκαία η συνέχισή της (επίμαχης απόφασης)’’. Δηλαδή, πολιτικοί και στρατιωτικοί συνεργαζόμενοι ΚΛΕΙΔΩΣΑΝΕ με δόλο, όπως το επιβεβαιώνει η σημερινή πραγματικότητα, για να κρύψουν τις ευθύνες τους και να μην προκύψουν οι ανάλογες ερωτήσεις για το ποιος, που, πότε, γιατί κλπ., και έτσι να φθάσουν κάποτε και σε αυτούς. Ο αρχηγός Ναυτικού Δημήτρης Γούσης, το οποίον επισκεφθήκαμε, μαζί με τον Α.Δ. και του πήγαμε μια τσάντα με στοιχεία για το ‘ΛΕΣΒΟΣ΄, μας είπε ‘‘Δεν έχουμε την ιστορία του ‘ΛΕΣΒΟΣ’ ’’ και είπαμε ‘‘Μα είναι δυνατόν να μην έχει το ΓΕΝ την ιστορία του ‘ΛΕΣΒΟΣ’ ?’’, ‘‘Ναι, γιατί αυτός που ψηφιοποίησε τα αρχεία, πήρε τον δίσκο και έφυγε’’, ‘‘Ωραία, θα σας τα φέρουμε εμείς’’. Και επήγαμε στην Αμαλία Χανδρινού και πήραμε μία τσάντα στοιχεία και του τα πάμε και τα καταθέτουμε επισήμως στο ΓΕΝ. Ακόμα να βγουν στο φως, ακόμα να γραφθούν, ακόμα να διδαχθεί η ιστορία του Ελευθερίου ΧΑΝΔΡΙΝΟΥ, στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων». 

Με  την ομιλία του κ. Νίκου Αργυρόπουλου έκλεισε και η εκδήλωση, η οποία  έγινε σε μία κατάμεστη αίθουσα. Παρευρέθηκαν, ο Πρόεδρος Παναγ. Παπαγαρυφάλλου και ο Αντιπρόεδρος Γιώργος Λεκάκης και μέλη της Επιτροπής Ενημερώσεως Εθνικών Θεμάτων, οι στρατηγοί, Γ. Τζουβαλάς, Ι. Ζαφειρόπουλος, Ι. Παρίσης, Χατζηδάκης, Λιβαδάς, κ.α., Βετεράνοι του ‘74, συγγενείς Πεσόντων, Αγνοουμένων και Πολεμιστών του ‘74, κ.α.

ΘΩΜΑΪΣ  ΠΑΡΙΑΝΟΥ