Γράφει ο Θεόδωρος Ζιάκας
Φαίνεται ότι η θεωρία της βίας μόνο στην Ελλάδα έχει οπαδούς. Οι
οπαδοί της επικαλούνται τα διωκτικά μέτρα των πρώτων βυζαντινών
αυτοκρατόρων εναντίον των παγανιστικών ιερών και σχολών. Επικαλούνται
δηλαδή γεγονότα που συμβαίνουν μετά τον τέταρτο αιώνα, όταν η νίκη του
χριστιανισμού ήταν ήδη δεδομένη.
Παραβλέπουν το γεγονός ότι ο εκχριστιανισμός των μεγάλων αστικών κέντρων
είχε ήδη συντελεστεί, πριν υπάρξουν “χριστιανοί” αυτοκράτορες να
στραφούν εναντίον του αρχαίου παγανισμού.
Ότι στην προβυζαντινή περίοδο συνέβη ακριβώς το αντίθετο: ότι οι Έλληνες έγιναν χριστιανοί παρά τους διωγμούς εκ μέρους της ρωμαϊκής εξουσίας.
Ποια ήταν η εθνικότητα των προβυζαντινών χριστιανών μαρτύρων; Δεν
διαθέτουμε κάποια ειδική διατριβή πάνω στα μαρτυρολόγια, αλλά μάλλον
μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η πλειονότητά τους ήταν Έλληνες. (Έλληνες
βεβαίως με κριτήριο την παιδεία. Εφαρμόζοντας το κριτήριο της παιδείας
συμμορφωνόμαστε απολύτως με την κλασική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία η
πνευματική καταγωγή είναι το κριτήριο της εθνικότητας και όχι η
φυλετική.)
Εβραίοι πάντως δεν ήταν οι προβυζαντινοί χριστιανοί. Γνωρίζουμε ήδη από
τις Πράξεις των Αποστόλων, ότι αυτοί που δημιουργούσαν προβλήματα στο
έργο του Παύλου, ήταν μονίμως οι ιουδαίοι συμπατριώτες του. Ώσπου
το πήρε απόφαση και έπαψε να ασχολείται μαζί τους. Στόχος του ήταν οι
Έλληνες και οι Ρωμαίοι.
Το πότε έλαβε χώρα η μετάβαση από τον παγανισμό στον χριστιανισμό είναι, λοιπόν, γνωστό:
Από τα μέσα του 1ου αιώνα ως τα μέσα του 4ου αιώνα. Στο διάστημα αυτό
έχει ολοκληρωθεί, στις μεγάλες ελληνιστικές πόλεις η θρησκευτική
μετάλλαξη του Ελληνισμού.
Στην ελληνιστική περίοδο, το κέντρο βάρους του Ελληνισμού είχε μετατοπιστεί στις μεγαλουπόλεις της Ανατολής.
“Εμείς οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς, / οι Σελευκείς, κι οι πολυάριθμοι /
επίλοιποι Έλληνες Αιγύπτου και Συρίας, / κι οι εν Μηδία, κι οι εν
Περσίδι, κι όσοι άλλοι. /Με τες εκτεταμένες επικράτειες, / με την
ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών. / Και την Κοινήν Ελληνική
Λαλιά /ως μέσα στην Βακτριανή την επήγαμεν, ως τους Ινδούς. / Για
Λακεδαιμoνίους να μιλούμε τώρα!”. (Κ. Καβάφης, 200 π.Χ.)
Η κατάσταση αυτή δεν έχει αλλάξει στην υστερορωμαϊκή εποχή. Ο Ελληνισμός
εκπροσωπείται κυρίως από τον μείζονα Ελληνισμό των οικουμενικών
μεγαλουπόλεων και λιγότερο από τους αγροτικούς πληθυσμούς του ελλαδικού
χώρου.
Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι όλοι οι Έλληνες έγιναν χριστιανοί στους τρεις αυτούς αιώνες. Υπάρχουν ακόμη πολλοί “εθνικοί”.
Tον 4ο αιώνα ο αυτοκράτωρ Ιουλιανός στηρίζει σ’ αυτούς τις ελπίδες του, για να πετύχει την παλινόρθωση του παγανισμού.
Στους αγροτικούς πληθυσμούς του ελλαδικού χώρου η είσοδος της νέας θρησκείας ακολουθεί, φυσικά, πιο αργούς ρυθμούς.
Το Κοινό των Ελευθερολακώνων θα εκχριστιανιστεί μόλις τον δέκατο αιώνα, από τον άγιο Νίκωνα.
Αλλά τι ποσοστό αντιπροσώπευαν οι αγροτικοί ελλαδικοί πληθυσμοί έναντι
του μείζονος Ελληνισμού; Ποσοτικά μικρό και ποιοτικά (πολιτισμικά)
ασήμαντο. (Για Λακεδαιμονίους θα μιλάμε τώρα;).
Είναι, λοιπόν, δεδομένο ότι οι Έλληνες έγιναν χριστιανοί με τη θέλησή τους.
Μαρτύρησαν για τον χριστιανισμό και η μαρτυρία τους του εξασφάλισε τη νίκη.
Βεβαίως όταν η ρωμαϊκή εξουσία “προσέλαβε” τον χριστιανισμό με “κοπτάτσια”1, η πολιτική βία άλλαξε κατεύθυνση και στράφηκε εναντίον των άλλων θρησκειών ή αιρέσεων, μεταξύ των οποίων και εναντίον της ολυμπιακής θρησκείας. Αυτή όμως ήταν ήδη νεκρή. Απέσβετο και λάλον ύδωρ.
Απόσπασμα από άρθρο του Θ. Ζιάκα.
Διαβάστε το ολόκληρο ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.