Η Χρεωκοπία των Αξιών.

Του Υποστρατήγου ε.α. Κωνσταντίνου Αργυροπούλου 

Αξία είναι κάθε τι, το οποίον οι άνθρωποι θεωρώντας το ποιοτικό, κατα­ξιω­μέ­νο, χρήσιμο, επίλεκτο και ηθικώς ανώτερο, επιδιώκουν να το αποκτήσουν. Περιεκτι­κά, να περιβληθούν μ’ αυτό και ολόκαρδα να το βιώσουν με την αυτεπίγνωσή τους.

Επιχειρώντας μία κατάταξη των Αξιών θα λέγαμε, ότι διακρίνονται σε οικο­νομικές, κοινωνικές, θρησκευτικές και άλλες ανάλογες με το περιεχόμενό τους, όπως είναι ανάλογες και με τους τομείς των ανθρωπίνων δράσεων, για τις οποίες δράσεις αναφέρονται.

Αν τις θεωρήσουμε με όρους φιλοσοφικούς, τότε θα οδηγηθούμε στις Αξίες του «αγαθού», του «ωραίου», του «αληθινού», οι οποίες αξίες είναι αντίστοιχες με τους τρεις βασικούς τομείς της φιλοσοφίας «Ηθική», «Αισθητική» και «Γνωσιο­λο­γία». Στους ανωτέρω τομείς, είναι δυνατόν να προστεθεί και ένα επί πλέον πεδίο μελέτης της φιλοσοφίας της θρησκείας, που είναι το «Άγιον».

Το αντίθετο της αξίας είναι η απαξία. Οι αντίστοιχες των αξιών απαξίες είναι το «κακό», το «άσχημο», το «ψεύτικο», το «βέβηλο».

Σαν άτομα με αξιολογικούς προσανατολισμούς και στην προσπάθειά μας.. να διαμορφώσουμε μία συμβατή με τις Αξίες θέση, αδιάλειπτα επιδιώκουμε να κοινωνι­κο­ποιηθούμε για να εκφράσουμε την εσωτερική πλευρά των σχέσεών μας με την κατακαλυπτική πραγματικότητα. Αυτή η κοινωνικοποίηση είναι μία αναγκαστική των καιρών επιταγή. Άλλως πως υποχρεούμεθα να αποδεχθούμε εαυτόν ως τρίτον και ως αμύητον. Εν πολλοίς, ως κοινωνικά παρείσακτον. 

Από την παραδοχή αυτή και μετά αρχίζει η σύγχρονη τραγωδία. Αρχίζει ένας συμπιεστικός στοχασμός, ο οποίος διεισδύει στις συνθήκες των σκιών των ιδεών, των πράξεων και των πιστεύω της κοινωνίας, η οποία φαίνεται είτε σαν εικόνα συνι­στώντων εμψύχων, είτε  σαν μεγάλες ομάδες εμψύχων, είτε σαν μαζική έκφραση του συνόλου των εμψύχων.

Τελευταίως ζούμε μία κρίση, της οποίας η πορεία εκτιμάται ζοφερή, το δε μέλ­λον της μη αναγνώσιμο. Για τους πολλούς η κρίση είναι οικονομική. Για τους λι­γότερους η κρίση είναι οικονομικο-πολιτική. Για τους ελάχιστους η κρίση είναι η -υ­πό γιγάντωση- χρεωκοπία των αξιών. Η κρίση αυτή θα μπορούσε να σχετίζεται με την απρονόητο διαχείριση της οικονομίας, την άφρονα πολιτική, την επιθετική επι­στημολογία, την προσβολή των κοινωνικών ευαισθησιών. Θα μπορούσε να συναρ­τά­ται με την κρίση της ηθικής, η οποία οσημέραι έχει καταφέρει μία βαθεία και παρά­τολ­μο μεταξίωση όλων των γνωστών μας αξιών.

Μέσα σε τούτη την αναταραχή, επόμενον είναι, να διαμορφωθεί ένα κλίμα ανεπίστρεπτα ψυχοφθόρο, κάτω από το οποίο εκκολάπτεται μία πικρή ζωής πείρα και ένας μη δυνάμενος -προς ώρας- να αποτιμηθεί πανικός. Και το να παρατηρούμε τον σημερινό άνθρωπο να είναι αβέβαιος και αμήχανος και να είναι γεμάτος αγωνία, είναι κάτι που υπαγορεύει πράξεις συναγερτικές. Και τι θα συμβεί αν αυτές οι πράξεις εί­ναι τύπου αντιδράσεων, που αναχαιτίζονται εμπρός σε απόρθητα τείχη; Τι κατά την επιμονή της εξουσίας στην αναποτελεσματικότητα; Τι θα συμβεί, όταν ο απεγνωσμέ­νος άνθρωπος απολέσει κάθε έλεγχο σε ό,τι αφορά στο μέτρο του δικαίου κατά την συνάντησή του με την απαξία; Τι θα συμβεί, όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιήσει, ότι σταδιακά χάνει την ψυχή του;

Ο σημερινός άνθρωπος αυτής της γωνιάς της Ευρώπης αρχίζει (αρχίζει;) και κατανοεί, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί εκείνο το αναζωογονητικό στοιχείο των λαών, που προτιμούν να ζουν κάτω από καθεστώς ψευδαισθήσεων. Ήδη αρχίζει και γίνεται κατανοητό, ότι η κακή πολιτική είναι μία έκφραση απαξίας των ονείρων εκείνων, που αδυνατούσαν να πιστέψουν, ότι η Ευρώπη είναι θνητή.

Μάλιστα. Η Ευρώπη δεν είναι εκείνη η παλαιά γενέτειρα των μεγάλων προσ­δοκιών, όπου υπερίσχυε ο εύτακτος νους και συνετελείτο μια διαρκής καλλιέργεια του πνεύματος. Μετά την αρχική οικονομική αισιοδοξία, η οποία εκφράστηκε με το κοινό νόμισμα, διαπιστώθηκε, ότι οι ταχύτητες αναπτύξεως και οι επιμηθευμένες δανειακές πολιτικές, την οδηγούν πλέον σε αναθεωρήσεις όλων αυτών των ετερο­γενών ιδεωδών και -γιατί όχι- των ετεροιωμένων αξιών. Τώρα πλέον το πολιτισμικό φασματοσκόπιο απλώνει επάνω από την Ευρώπη αταίριαστα χρώματα, τα οποία φωτίζουν με μία ανοίκεια και εναντιοφανή λάμψη μία αγωνία (ίσως επιθανάτια) του διαρκώς ανώριμου Ευρωπαϊκού γίγνεσθαι.

Ποιός σήμερα μπορεί να εγγυηθεί στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ένα ρυθμικό παλμό πνεύματος; Μία ανησυχία για την συντήρηση των παραπλεύρων της οικονο­μίας επιπτώσεων επάνω στην ηθική, την αισθητική, την γνωσιολογία;

Όταν ο Nietzsche απεφάνθη, ότι «ο Θεός πέθανε!...», τούτο εξελήφθη, ως αντικατάσταση του Θεού από τον Άνθρωπο. Άνθρωπος ο βασιλεύς. Ωστόσο ο  Nietzsche υπενόησε, ότι θα βασιλεύσει ο προικισμένος άνθρωπος με τις αξίες του αγαθού, του ωραίου, του αληθινού και του αγίου. Αλλ’ ο άνθρωπος προτίμησε να χρησιμοποιήσει άλλα μέσα και άλλες μεθόδους και άλλες αρχές για να «υπερισχύσει» και όχι να βασιλεύσει των συνανθρώπων του και του περιβάλλοντος στο οποίο ζει και δραστηριοποιείται.

Όταν ο Descartes είπε το περίφημο ergo cogito ergo sum (σκέπτομαι, άρα υ­πάρ­χω), εννοούσε, ότι υπάρχω κάτω από την σκέπη ενός Παντοδυνάμου και Πα­ναγάθου Θεού με τα εφόδια απασών των αξιών, που μέχρι τώρα έχουν επινοηθεί και όχι, ότι «υπάρχω» σαν ένα απόλυτο «εγώ», που σκέπτομαι για να εκμεταλλεύομαι εκείνους τους συνανθρώπους, οι οποίοι στην απαιδευσία τους δεν σκέπτονται σε τόση έκταση και σε τόσο βάθος, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογήσουν εκείνους, που προσβάλλουν τις αξίες. Εκείνοι που σκέπτονται και γνωρίζουν, ότι πρέπει να τοπο­θετηθούν ανάλογα με την πνευματική τους συγκρότηση, έχουν αντιληφθεί την υφή και τον τρόπο λει­τουργίας εκείνων των άλλων ανθρώπων, που χρησιμοποιούν τον εγκέφαλό τους, ως όργανο εκμεταλλεύσεως των συνανθρώπων, αγνοώντας τους κα­νόνες που στηρίζουν τις γνωστές αξίες.

Και σημαίνουν τα σήμαντρα. Πλην όμως τα ώτα των «πεινασμένων» και των δικαιολογημένα αναξιοπαθούντων στρέφουν προς εκείνες τις πολιτικές σειρήνες, που διαθέτουν περισσότερα ντεσιμπέλ από την γλυκεία πλην χαμηλόηχη αρμονία της εκφράσεως της προς τις αξίες κλίσης. Αλλά και το σύνολο των ανυποψιάστων αν­θρώ­πων δεν γνωρίζει πλέον τι να σκεφθεί και με τι να καλυφθεί από τα θαυμαστά μηχανεύματα που τον πολιορκούν και τον αναστατώνουν εσωτερικά, ψυχοσωματικά. Νέες δυναμικές σχέσεων. Νέες απορίες. Ο κόσμος πλέον δεν γνωρίζει προς τα πού βαδίζει. Ο κοινός νους στροβιλίζεται μέσα σε μία άγνωστη σφαίρα, της οποίας σφαίρας την τροχιά ρυθμίζουν οι δαιμονιοδέστεροι.

Λίγοι αντιλαμβάνονται, ότι σ’ εκείνες τις χώρες, που ευδοκιμούν οι ρήτορες, τα πράγματα δεν βαίνουν καλώς. Λίγοι συνειδητοποιούν, ότι η ρητορεία είναι όργα­νο, που κατευθύνει και αναταράσσει ένα πλήθος και ένα λαό απειθάρχητο. Και, ότι είναι ένα όργανο, που χρησιμοποιείται στα άρρωστα κράτη και εκεί όπου οι κουκου­λοφόροι και οι αμαθείς έχουν μία ανεξέλεγκτη δύναμη και όπου τα πολιτικά πράγ­ματα βρίσκονται σε διαρκή αναστάτωση. Λίγοι επισημαίνουν το άτοπον, το ότι δηλα­δή εδώ στην Ελλάδα, όποιος πολιτικός εκφράζεται πιο ωραία και πιο υποσχετικά αναλαμβάνει και τις τύχες της χώρας ανεξάρτητα από τις διαπιστωμένες τρωτότητες και το προκύπτον αρνητικό προϊόν, το οποίον είναι τοις πάσι γνωστό εκ των προτέ­ρων. Η Ιστορία το αποδεικνύει με επαναλαμβανόμενη μαθηματική ευλάβεια.

Όσοι προσπαθούν να κατανοήσουν το φαινόμενο αυτής της απαραμείωτης προς την κατάρρευση των αξιών πορείας, διερωτώνται: «Πόσο συνεισφέρω στον τρόπο με τον οποίο βιώνω την πραγματικότητα; Ποία τάξη μπορεί να επιβληθεί από τον νου ή έστω τον φυσικό νόμο»; Όσοι δεν προσπαθούν να κατανοήσουν αυτή την πορεία, τότε άλλως τοποθετούνται. Εν πυρί της οργής των λαλούν. Αιωρούνται μέσα σε ένα χάος αναρίθμητων υπερθετικών απεκδύσεων της προσωπικής των ευθύνης. Θεωρούν εαυτόν ενάρετον και δικαιόφρονα. Νομίζουν, ότι γνωρίζουν τις αξίες, πλην είναι ακατανόητοι. Νομίζουν ότι διαθέτουν την μεγαλύτερη σοφία και, ότι είναι οι πιο αγαθοί των αγαθών. Το να θεωρούν εαυτούς -κατά την βαθειά τους άγνοια- ότι δηλαδή είναι ισοδύναμοι του Θεού είναι μία τονωτική της ματαιοδοξίας σκέψη. Το να υποστη­ρίζουν αυτή τη σκέψη δημόσια είναι μία επικίνδυνη τροπή, η οποία λύει την συνοχή των στερεοτύπων μιας πολιτισμένης ανθρωποομάδας.

Και το ερώτημα προβάλλει βασανιστικό. Μήπως θα έπρεπε να σπουδάσουμε από την αρχή το νόημα των αξιών; Μήπως μας χρειάζεται μία εκπαίδευση επάνω στην θεωρία της αξίας; Μήπως αναγκαιοί να μαθητεύσουμε επάνω στις έννοιες ορθό, λάθος, καλό, κακό, αρετή, επιδίωξη, αξιοπρέπεια; Μήπως πρέπει να κοπιάσουμε για να συνειδητοποιήσουμε το ενεργό μέρος στη ζωή μας της σωματικής και της ψυχικής μας υγείας; Μήπως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την σημασία του κάλλους; Μήπως αρμόζει να επαναλάβουμε το μάθημα περί του ρόλου του χρήματος στη ζωή και τον συσχετισμό του με την ερμηνευτική της ευτυχίας; Πώς άραγε μπορούμε να προφυλάξουμε τον εαυτό μας από τα ανεπίτρεπτα; Τί σημαίνει Θείο;

Συνήθως οι άνθρωποι δεν επιζητούν μια πιο εμβριθή γνώση των αξιών ή των εν γένει ανωτέρων πραγμάτων. Αρκούνται στην βέβαιη και προφανή γνώση των χει­ρο­πιαστών, των αποδεδειγμένων, των δεδομένων. Και το δεδομένο είναι το χρήμα. Ιδού μία βάση αξιακής προσηλώσεως των σημερινών ανθρώπων. Έ, λοιπόν, αυτό είναι και το σημείο από όπου αρχίζει η καθολική κατάρρευση. Εφ’ όσον το χρήμα συνιστά χειροπιαστή αξία, επόμενον είναι να παύσουν οι αρχικά διατυπωθείσες αιώνιες αλή­θειες και ο ζωτικός τους χώρος θα καταληφθεί από την σφαίρα των αισθήσεων. Και η αίσθηση του χρήματος θα οδηγήσει στην αντικειμενική επιδίωξη, που θα ικανοποιή­σει την ατομικότητα.

Τελευταίως οι Έλληνες εβίωσαν έντονα την ικανοποίηση αυτής της ατομικότητας. Υπερέβησαν κάθε εσκαμμένο όριο, που σηματοδοτούσε το επιτρεπτό και την ηθική πιθανότητα. Στο κυνήγι της αποκτήσεως των υλικών αγαθών κατήρ­γησαν όλους τους όρους, που συνιστούν μία πραγματικότητα. Απέστρεψαν το βλέμμα από το Υπέρτατον Ον -την προϋπάρχουσα πίστη. Προσέβαλαν την φύση. Δυσερ­μή­νευσαν την ουσία, την αιτιότητα, τον χρόνο, τον χώρο. Αμέλησαν τον ψυχικό τους εαυτό, την πνευματική τους ταυτότητα. Εξεμεταλλεύθησαν κατά τον πλέον αδέξιο τρόπο την πολιτικο-κοινωνική ελευθερία. Στο τέλος βρέθηκαν αντιμέτωποι με την αλήθεια, η οποία αλήθεια παρ’ όλον, ότι κι αυτή είναι σχετική, εν τούτοις στην αντιπαράθεσή της με τον απρονόητο άνθρωπο συνεκφράζεται με άλλες σχετικότητες, όπως είναι η αναγκαιότητα, ο αριθμός, η πιθανότητα, η λειτουργία, το γεγονός, το νυν γίγνεσθαι και το φοβιστικό άπειρο.

Η τεχνολογία είναι αρωγός της προόδου, της επιστημολογίας και των εφαρμοζομένων αναπτυξιακών προγραμμάτων. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή. Η τεχνολογία είναι ένα άριστο όπλο εκμαυλισμού της σκέψεως. Η πνευματική πενία αιτιάται τα media, διότι είναι κατευθυντικά του νου. Και μολονότι τα βιβλία -είναι παραδεδεγμένον- δείχνουν τον δρόμο, οι σημερινοί άνθρωποι τα αποφεύγουν όλο και περισσότερο, διότι η έτοιμη τηλεοπτική εικόνα δίδει πολλαπλές επιλογές, το μείζον των οποίων πόρω απέχει από τις λύσεις, που εδράζονται σε αξίες και αρετές. Συνήθως προβάλλεται η μυθοπλασία περί πλούτου και πλουτισμού καθώς και η ευμάρεια των νεοπλούτων, που αναμιγνύεται με τον υπερθεματισμένο εκσυγχρονισμό από τον οποίο βεβαίως και πρωτίστως επωφελείται η πελατεία της πολιτικής εξουσίας.

Οι αναλυτές διερωτώνται. Άλλοι ειλικρινά και άλλοι κάτω από κάποιο καθε­στώς σκοπιμότητας. Το ερώτημά τους είναι, το πώς θα συμπεριφέρονταν η κοινωνία τη στιγμή, που αφυπνιζόμενη διαπιστώσει, ότι όχι μόνο θα χάσει τον έλεγχο της ανο­δικής οικονομικής της πορείας αλλά και όλα τα μέχρι τούδε επιτευχθέντα. Και τα ιδιοκεκτημένα κινητά και ακίνητα. Και την καθ’ οιανδήποτε έννοια κυριαρχία. Και τις ελπίδες της για την βασική επιβίωση. Οι πολίτες δεν θα γίνονταν άραγε καχύπο­πτοι προς τους εξουσιαστές; Δεν θα δυσανασχετούσαν; Τι είδους κοινωνικές αναστα­τώσεις θα προ­κα­λούντο; Τι ταξικές ζυμώσεις θα προκαλούσαν αντιπαραθέσεις; Βε­βαίως σήμερα δεν υπάρχουν κοινωνικές τάξεις κατά την ιστορικά διδαγμένη έννοια για να δικαιο­λογήσουν ταξικές ζυμώσεις. Ωστόσο υπάρχουν δύο ατύπως διακε­κριμένες τάξεις. Είναι η μεγάλη τάξη των αφελών και η μικρή τάξη των επιτηδείων. Όσο για τις πολιτισμικές και ιδεολογικές παρεκκλίσεις ή κάποιους πολεμικούς περισπασμούς, επόμενον είναι οι αναλυτές να τα τοποθετούν στο γεγονός της γενικής οικονομικής καταρρεύσεως.

Οι κοινωνικοί κατακλυσμοί, η αποχαλίνωση των φανατισμών, οι κάθε είδους προξενούμενες καταστροφές από «αγανακτισμένους» γνωστούς-αγνώστους θα μπο­ρού­σαν να αποσοβηθούν από την αποδοχή μιας λιτότητας, η οποία λιτότητα θα βοη­θούσε να γίνει ανεκτή, εφ’ όσον οι άνθρωποι επείθοντο, ότι θα αποτελούσε ένα ση­μείο αναφοράς για την έναρξη μιας πορείας προόδου, η οποία θα εδράζετο σε μη νοθογενείς και ειλικρινώς αναθεωρημένες αξίες.

Η πιστή υπακοή και σεβασμός στις αξίες προϋποθέτουν διατήρηση των ελληνικών παραδόσεων και μη αλλοίωση της Ελληνικής Ιστορίας, όπως προσφάτως έχει επιχειρηθεί από άτομα, τα οποία ενθρονίζονται -τίς οίδε ποίας ομβρέλλας συμφερόντων- σε θέσεις κλειδιά της δημοσίας διοικήσεως.

Εμείς οι οποίοι έχουμε παραλάβει την σκυτάλη από τους παλαιοτέρους, στην οποία είναι περιελιγμένο το μήνυμα, που λέει: «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερόν εστιν η Πατρὶς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρα θεοίς και παρ᾿ ανθρώποις τοις νουν έχουσι»,την κρατούμε με βρώμικα χέρια και το μήνυμα κινδυνεύει να λερωθεί, να σβήσει. Η επισυμβαίνουσα αλλοτρίωση των επιλέκτων αθλητών-σκυταλοδρόμων (πολιτικοί, εκπαιδευτικοί, δι­κα­στι­κοί, κληρικοί, στρατιωτικοί κλπ) οδηγεί με βεβαιότητα σε συνθλιπτική ανα­σκευή του ίδιου του ελληνικού μας πολιτισμού.

Και ο απλός ψηφοφόρος νομίζει, ότι είναι ο κυρίαρχος λαός. Οποία πλάνη! Ο ψηφοφόρος ψηφίζει επί τη βάσει προσωπικών συμφερόντων, χωρίς να προβλέπει, ότι ο πολιτικός, που του προσφέρει οικονομικά και ταξικά όνειρα, χειρίζεται ταυτόχρονα σχέδια και προγράμματα, τα οποία στην πράξη αποδεικνύονται εθνοδιαλυτικά. Ο ψηφοφόρος στην άγνοια ή την αδιαφορία του στις όποιες αξίες διατηρούν την Ελλάδα σαν έθνος, όλα αυτά τα αντιπαρέρχεται προς ικανοποίηση, κατ’ ελάχιστον, των εχθρών της Πατρίδας του. Και εχθροί της Ελλάδος -ας μη γελιόμαστε- είναι όλοι οι μη Έλληνες. Όσο για τις συμμαχίες, αυτές απλά είναι πρόσκαιρες συγκλίσεις δια­κρατικών συμφερόντων. Κάπως έτσι εναγκαλιστήκαμε τον ευρωπαϊκό οραματισμό, πιστεύσαντες, ότι από κάποια στιγμή και μετά έχουμε εξασφαλιστεί δια βίου στο «ασφαλές» καταφύγιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

Και τότε τί θα ακολουθήσουμε; Τις παραδοσιακές αξίες που εγγυώνται την διαχρονικά σταθερή πορεία προς τα βελτίω ή τις ορθολογιστικές αξίες, που μοιραία -λόγω αδεξιοτήτων- θα οδηγήσουν σε αφανισμό; Μήπως νομίσαμε, ότι εξορθο­λογί­ζον­τας τις αξίες επιτύχαμε την ολοκλήρωσή μας, όπως ευαγγελίζονται οι αυτοβα­πτισθέντες «προοδευτικοί» και «εκσυγχρονιστές»; Τελικά, άλλο πράγμα καταλάβαμε και χάσαμε την ψυχή μας. Την ελληνική μας ψυχή.

Πρέπει να πάρουμε πίσω την ψυχή μας. Όλοι έχουμε την δεξιότητα να δραπετεύσουμε από την φυλακή στην οποία εκόντες έχουμε εγκλείσει την ψυχή μας. Μία ενδεδειγμένη απόδραση είναι η αποβολή του αισθήματος του φόβου. Μετά πρέπει να αγνοήσουμε τον πόνο από τα επιχειρούμενα από τους εξουσιαστές οικονομικο-ψυχο-κοινωνικά κτυπήματα, τα οποία στοχεύουν δια της συνταγής «σοκ και δέος» στο ανεπίγνωστο κομμάτι του αισθητηριακού μας κόσμου. Να χλευάσουμε την απόγνωση και την κατάθλιψη αναλογιζόμενοι, ότι για όλα υπάρχει κάπου μία διέξοδος. Να πιστεύουμε στο ergo cogito, και σάν πεπροικισμένοι με βαθύνοια και ευθυκρισία θα ανακαλύψουμε τον δρόμο για την έξοδό μας από το σπήλαιο του Πλάτωνος και όχι με τα δεκανίκια, που πρόθυμα προσφέρονται από εκείνους, οι οποίοι διατείνονται, ότι για να μας απαλλάξουν από την -νομιζόμενη από εμάς-  μεταφυσική αδικία, σκέπτονται εκείνοι για εμάς. Autviam inveniam aut faciam, είπε ο Αννίβας.  Δηλαδή: «ή θα βρω τον δρόμο ή θα φτιάξω ένα».

Και εφ’ όσον στον ορίζοντα δεν φαίνεται ένας Κολοκοτρώνης για να βρον­τοφωνήσει: «φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους», τότε εκείνο, που συνιστάται είναι να κλείσουμε τα αυτιά μας και τα μάτια μας στα ραδιόφωνα, στις τηλεοράσεις και στα κατευθυντικά έντυπα και να αρχίσουμε να μελετούμε την αρχαία ελληνική γραμματεία καθώς και όλα τα ανώτερα πνεύματα, τα οποία στους αιώνες έλαμψαν κατά την ιστορική πορεία του ανθρωπίνου γένους, σε τούτο τον υφήλιο κόσμο.

Η γνώση που θα αποκτηθεί θα αποτελέσει την πυξίδα για την επάνοδό μας στον κόσμο των αξιών.

πηγή Σύνδεσμος Ελλάς