Αναρτήσεις του Νίκου Λυγερού για την ελληνική ΑΟΖ.

Του Νίκου Λυγερού*

Νότια της Κρήτης και ΑΟΖ

Νότια της Κρήτης υπάρχουν τεράστια αποθέματα κι ειδικά φυσικού αερίου. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που γίνονται οι σεισμικές έρευνες από την εταιρεία PGS της Νορβηγίας. Κάνουμε χρήση του Νόμου 2289/95, σε εθνικό επίπεδο. Πρέπει όμως να θεμελιώσουμε σωστά αυτή την κίνηση σε διεθνές επίπεδο με την θέσπιση και την οριοθέτηση της ΑΟΖ με τη Λιβύη. Η θέσπιση είναι βασική αρχή για όλη την Ελλάδα. Όσο αφορά στην οριοθέτηση μόνο με την Ιταλία μπορούμε να κάνουμε χρήση της Συμφωνίας του 1977 που υπέγραψε ο Κ. Κονοφάγος εκ μέρους τη Ελλάδας. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, Αλβανία, Λιβύη, Αίγυπτο, Κύπρο και Τουρκία πρέπει να γίνει οριοθέτηση, για να υπάρξει πλαίσιο νομικό για την εξόρυξη των υδρογονανθράκων και στη συνέχεια για την εκμετάλλευση. Συνεπώς, το τωρινό στάδιο δεν επαρκεί, διότι δεν υπάρχει συμφωνία υφαλοκρηπίδας με τη Λιβύη και η de facto ΑΟΖ δεν είναι de jure. Με άλλα λόγια πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το πλαίσιο, πριν μετατραπεί σε πεδίο και στη συνέχεια σε πεδίο δράσης με τις κοινοπραξίες, διότι καμία εταιρεία δεν πρόκειται να ενδιαφερθεί για μία περιοχή, όπου η ΑΟΖ δεν είναι οριοθετημένη, διότι υπάρχει ανάγκη ρύθμισης του πεδίου συνεκμετάλλευσης, όταν το κοίτασμα βρίσκεται ακριβώς στα όρια των δύο ΑΟΖ. Για να το αντιληφθούμε πόσο είναι απαραίτητη, αρκεί να εξετάσουμε την περίπτωση της Αφροδίτης στο οικόπεδο 12, διότι βρίσκεται στα όρια της ΑΟΖ της Κύπρου και της ΑΟΖ του Ισραήλ. Μάλιστα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η εταιρεία Noble έχει υπογράψει ένα διαφορετικό συμβόλαιο με την Κύπρο και με το Ισραήλ για αυτό το κοίτασμα. Θα γίνει ακριβώς το ανάλογο για το κοίτασμα Πύρρος που βρίσκεται στο Ιόνιο, ακριβώς στα όρια της ΑΟΖ της Ελλάδας και της ΑΟΖ της Ιταλίας. Κατά συνέπεια, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας ότι οι σεισμικές έρευνες Νότια της Κρήτης θα πιέσουν την κατάσταση, για να θεσπιστεί σύντομα η ΑΟΖ και να οριοθετηθεί με τη Λιβύη, για να μπορέσουμε επιπλέον να διευκρινίσουμε σε όλους ότι δεν πρόκειται να δώσουμε σε κανέναν την ΑΟΖ που αναλογεί στη Γαύδο. Επίσης, η τοπική περιφέρεια δικαιούται βάσει του Νόμου των Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, ένα ποσοστό που θα την βοηθήσει άμεσα για την ανάπτυξή της. Ας μην μπερδευόμαστε λοιπόν με διάφορες απόψεις κι ας ακολουθήσουμε βήμα προς βήμα το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 που κυρώσαμε το 1995. Όλα τα άλλα είναι πολιτικάντικες κινήσεις που μας αφήνουν αδιάφορους, γιατί ο μοναδικός μας στόχος είναι το μέλλον της πατρίδας και του λαού μας. 

πηγή

Αιγυπτιακά οικόπεδα και ελληνική ΑΟΖ

(Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός)

Όταν εξετάζουμε τα αιγυπτιακά οικόπεδα μπορούμε να αναλύσουμε και τη γεωπολιτική προσέγγιση της Αιγύπτου όσον αφορά στο θέμα της οριοθέτησης. Αλλά ας αρχίσουμε από την αρχή! Τα οικόπεδο 1, South Idku και το οικόπεδο 2, South Disouq, βρίσκονται στην ξηρά και δεν αφορούν βέβαια την αιγυπτιακή ΑΟΖ, αλλά είναι τα αρχικά. Στη συνέχεια έχουμε την ομάδα των οικοπέδων 3,4 και 5 δηλαδή North El Burullus, North Marakia, North El Maamura που αποτελούν το πρώτο μέτωπο στη Μεσόγειο. Όμως η πρώτη ομάδα που αφορά στρατηγικά την αιγυπτιακή ΑΟΖ είναι αυτή που αποτελούν τα οικόπεδα 6,7,8 και 9 δηλαδή North El Arish, North Thekah, North Port Fouad, Shorouk διότι βρίσκονται όλα στα όρια της ΑΟΖ με την ΑΟΖ του Ισραήλ και της Κύπρου. Είναι το ανατολικό μέτωπο, όπου υπάρχει συμφωνία οριοθέτησης με την Κύπρο. Η δεύτερη σημαντικότερη ομάδα αποτελείται από τα οικόπεδα 10, 11, 12 και 13, δηλαδή North Tennin, North Leil, North El Dekheila, North El Max. Είναι η πιο μεγάλη σε εμβαδόν και έχει την ενδιαφέρουσα ιδιότητα να αγγίζει την ελληνική ΑΟΖ και την κυπριακή ΑΟΖ. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτή η εθνική και de facto οριοθέτηση δεν καταπατά την ελληνική ΑΟΖ, πράγμα το οποίο θα διευκολύνει τις διαδικασίες της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, ακλουθώντας το παράδειγμα της συμφωνίας Αιγύπτου και Κύπρου. Διότι έχοντας δύο de facto οριοθετήσεις που ταυτίζονται στα όρια τους, μπορούμε να πετύχουμε μία de jure οριοθέτηση. Το οικόπεδο 14 δηλαδή East Matruh και το οικόπεδο 15 North Burg El Arab είναι ανεξάρτητα και βρίσκονται προς το ανατολικό μέρος δίχως να αγγίζουν ξένα όρια. Συνολικά λοιπόν βλέπουμε ότι η Αίγυπτος μπορεί να ερμηνευτεί ως ένας ορθολογικός παίκτης που δεν πρόκειται να παραχωρήσει οικόπεδα από την ΑΟΖ του. Αλλά επίσης ότι δεν προσπαθεί να ξεπεράσει τη μέση γραμμή, ακόμα και για λόγους εντυπωσιασμού, όπως κάνει η Τουρκία όταν εκδίδει τις αυθαίρετες παραχωρήσεις του. Είναι σημαντικό λοιπόν να έχουμε στο μυαλό μας αυτήν τη δομή των αιγυπτιακών οικόπεδων, για να βασιστούμε στη συμβατότητά τους με την ελληνική ΑΟΖ και να ενεργοποιήσουμε παράλληλα, με τη διαδικασία της θέσπισης της ελληνικής ΑΟΖ, τη συμφωνία οριοθέτησης για να μπορούμε να προσελκύσουμε όσο το δυνατό πιο γρήγορα γίνεται στρατηγικούς επενδυτές, οι οποίοι θέλουν πάντα να έχουν ένα ξεκάθαρο πεδίο δράσης. Ας αφήσουμε λοιπόν τις φοβίες στις κότες κι ας λειτουργήσουμε σοβαρά και ορθολογικά στην ομάδα διαπραγμάτευσης για να έχουμε το ζητούμενο αποτέλεσμα στην περιοχή αυτή. 

πηγή

Η Αξιοποίηση της ΑΟΖ απαιτεί Επαγγελματική Αναθεώρηση Νόμου περί Υδρογονανθράκων

(Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός)

Με βάση την πρόσφατη τροποποίηση του Νόμου 2289/95 περί Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων που ψηφίστηκε στην χώρα μας, ο διεθνής έγκυρος οίκος Fraser Institute αξιολόγησε με σχετική Έρευνα της Διεθνούς Αγοράς και τη Ελλάδα. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικά απογοητευτικό για όσους δεν έχουν διαβάσει τις λεπτομέρειες της νομοθεσίας. Η Ελλάδα κατετάγη 93η επί συνόλου 147 κρατών με επενδυτική ελκυστικότητα μικρότερη από αυτή αφρικανικών κρατών. Προσπαθήσαμε να καταλάβουμε γιατί η Ελλάδα των 1.400.000 ανέργων –η οποία κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να επιβιώσει σήμερα οικονομικά- δεν βρίσκεται στις 10 πρώτες θέσεις; Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι εντυπωσιαστήκαμε από την ανεπάρκεια της τροποποίησης. Είμαστε βεβαίως στην φάση των διορθώσεων που μπορούν να κάνουν το Νόμο αυτό έναν από τους καλύτερους των υδρογονανθράκων του κόσμου. Και για να εξηγηθούμε αρκεί να αναφέρουμε ένα απλό παράδειγμα.

Είναι γνωστό σε όλους μας ότι οι αναμενόμενοι μεγάλοι στόχοι κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου βρίσκονται στα ανοικτά πελάγη της ΑΟΖ μας σε θαλάσσια βάθη κυμαινόμενα μεταξύ 1.000 και 3.000 μέτρων. Σ’ αυτά τα βάθη, οι δαπάνες Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων είναι εξαιρετικά υψηλές και οι Εταιρείες για να πάρουν την επένδυσή τους πίσω πληρώνοντας ένα καλό μερίδιο στο Κράτος αναζητούν μεγάλα κοιτάσματα. Τέτοια κοιτάσματα ή και χαρτογραφημένοι στόχοι κοιτασμάτων έχουν ήδη ανακαλυφθεί όπως η Αφροδίτη στην ΑΟΖ της Κύπρου με εμβαδόν 140 km2, το Λεβιάθαν στην ΑΟΖ του Ισραήλ με εμβαδόν 350 km2 και ο Αχιλλέας στην Ελληνική ΑΟΖ με εμβαδόν 450 km2. To πρόβλημα είναι όταν ζητήσουμε από τους ξένους επενδυτές να ψάξουν για να βρουν τέτοια κοιτάσματα στην Ελλάδα, θα έρθουν; Είναι πάρα πολύ απλό: δεν θα έρθουν! Ας εξετάσουμε ποιος είναι ο λόγος.

Σε παγκόσμιο επίπεδο όταν οι πετρελαϊκές εταιρείες ανακαλύψουν κοίτασμα, σύμφωνα με την διεθνή πρακτική σήμερα το κοίτασμα τους παραχωρείται αυτόματα ολόκληρο προς εκμετάλλευση για 25 έως και 35 χρόνια. Αντίθετα ο Ελληνικός Νόμος προβλέπει, βλέπε Άρθρο 5 παρ.9, ότι στην περίπτωση που η Εταιρεία ανακαλύψει κοίτασμα δικαιούται αυτόματα μόνο μία μέγιστη «περιοχή εκμετάλλευσης» 100 km2, τίποτα παραπάνω. Μόνο εάν ο Ανάδοχος αποδείξει ότι το κοίτασμα είναι μεγαλύτερο από 100 km2 θα μπορούσε να του δοθεί μία μέγιστη έκταση 200 km2. Αλλά μετά δεν υπάρχει άλλη διαδικασία. Αυτό δείχνει ότι εάν μία Εταιρεία ανακαλύψει π.χ. στον Αχιλλέα (450 km2), Υδρογονάνθρακες θα δικαιούται λιγότερο από το μισό κοίτασμα. Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί η Χώρα μας κατετάγη μίας από τις λιγότερο ελκυστικές στον κόσμο. Η ανακήρυξη όμως της ΑΟΖ μας έχει ως κύριο στόχο να δώσει αξία στον Ορυκτό μας πλούτο και να προσελκύσει στρατηγικούς επενδυτές. Για το λόγο αυτό θα πρέπει ο Ελληνικός Νόμος περί των Υδρογονανθράκων να είναι έγκαιρα έτοιμος και να μπορεί να προσελκύσει μεγάλους και έμπειρους επενδυτές, έτσι ώστε να συνεισφέρει το συντομότερο στην ανακούφιση της Ελληνικής Οικονομίας και στην αντίστοιχη μείωση της ανεργίας.

πηγή

* Ο Νίκος Λυγερός είναι Στρατηγικός Σύμβουλος και καθηγητής γεωστρατηγικής.