EΔΩ ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ

Της Θωμαϊδος Παριανού

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΔΗΜΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ / ΟΜΙΛΙΑ Δ.ΠΕΡΔΙΚΗ

Την Τετάρτη 12 Μαϊου, ο Σύνδεσμος "Φίλοι της Μαριούπολης" πραγματοποίησε εκδήλωση στο Πολιτιστικό Κέντρο Ψυχικού, παρουσία της Δημάρχου Ψυχικού και Προέδρου του Συνδέσμου κ. Ειρήνης Κατσαρού, με θέμα «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗΝ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ». Το πρόγραμμα περιελάμβανε ομιλίες για την εκπαίδευση των Ελληνοπαίδων, οι οικογένειες των οποίων ζουν στην Αζοφική (Ουκρανία), το Μοναστήρι (Σκόπια) και στην Βόρειο Ηπειρο. Για την τελευταία, ομιλητής ήταν ο Πρόεδρος της Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου (Κ.Α.Β.Η.) κ.Δημήτρης Περδίκης, το θέμα της ομιλίας του ήταν «Η Ελληνική Γλώσσα στην Βόρειο Ηπειρο» και εχει (περιληπτικά) ως εξής:

Η εκπαίδευση των Ελληνοπαίδων Β.Η./ρου υπάγεται στο Αλβανικό Υπουργείο Παιδείας, το οποίο, είτε αδιαφορεί πλήρως, είτε παρεμβαίνει για να κάνει τα δύσκολα δυσκολότερα. Υπάρχει ανεπαρκής κατάρτιση των διδασκάλων από την λεγόμενη ‘Παιδαγωγική Ακαδημία Αργυροκάστρου’ που, στην πραγματικότητα, είναι Λύκειο συγκεκριμένης κατεύθυνσης και οι απόφοιτοί της, νέοι 18 ετών, καλούνται να διδάξουν. Η Ελληνική γλώσσα υποβιβάζεται, ενώ αναδεικνύεται η Αλβανική, στα πλαίσια του δόγματος της αλβανοποίησης της Β.Η./ρου. Κάθε χρόνο, όλο και περισσότερες ώρες αφαιρούνται από την εκμάθηση των Ελληνικών, ενώ τα περισσότερα μαθήματα διδάσκονται στα Αλβανικά Ειδικά τα μαθήματα της Ιστορίας και Γεωγραφίας διδάσκονται σύμφωνα με τον αλυτρωτικό Αλβανικό τρόπο (οι κακοί Ελληνες κατακτητές που κατέχουν αλβανικά εδάφη (εντός Ελλάδος), η γενοκτονία των Τσάμηδων κλπ). Οι κτιριακές εγκαταστάσεις είναι απαράδεκτες (σπασμένα τζάμια, καθόλου θέρμανση κ.α.). Συνολικά, λειτουργούν 20 σχολεία. Η Ελληνική Γλώσσα διδάσκεται πλήρως μόνο στα 5ετή δημοτικά, στα 4ετή Γυμνάσια 2-4ώρες εβδομαδιαίως και στα 3ετή Λύκεια δεν υπάρχει καμμία διδασκαλία στα Ελληνικά

Υπάρχουν δύο σχολεία, στην Κορυτσά και στην Χειμάρρα (Ακροκεραύνιος Σχολή), που λειτουργούν με έξοδα του Ελληνικού ΥΠ.ΕΞ., μέσω της ΜΚΟ ‘ΟΜΗΡΟΣ’ και με τους περισσότερους δασκάλους από την Ελλάδα. Είναι δύο πραγματικά πρότυπα σχολεία και λειτουργούν σε άριστες σύγχρονες εγκαταστάσεις, αλλά, λόγω της μεγάλης ζήτησης που έχουν, αυτήν την στιγμή δεν επαρκούν και γιαυτό πρέπει όπωσδήποτε να δημιουργηθούν νέες κτιριακές εγκαταστάσεις, που να καλύπτουν και άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ηδη, στην Χειμάρρα, το Νηπιαγωγείο λειτουργεί στο υπερώο της ιστορικής Εκκλησίας των Αγίων Πάντων.

O Mακαριότατος Αρχιεπίσκοπος κ. κ. Αναστάσιος και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, μέσω της ΜΚΟ της Εκκλησίας "Πνοή Αγάπης" έχουν δημιουργήσει και συντηρούν διάφορα Εκπαιδευτήρια υψηλού επιπέδου και πλήρως εξοπλισμενα, με διδακτικό προσωπικό στην πλειονότητά του από την Ελλάδα. Για τα παιδιά που θέλουν να συνεχίσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, δημιουργήθηκαν 3 κέντρα ενισχυτικής διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας σε Δερβιτσάνη, Λειβαδιά και Αγ.Σαράντα. Στο Πανεπιστήμιο του Αργυροκάστρου υπάρχει τμήμα Ελληνικής γλώσσας, λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού, με 53 φοιτητές. Παρά τις προσπάθειες για συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με χρηματοδότηση και από την Ελληνική Πολιτεία και από το Ιδρυμα Λάτση, παρουσιάσθηκαν κάποια προβλήματα, οι χρηματοδοτήσεις σταμάτησαν και το μέλλον του τμήματος φαίνεται αβέβαιο.

Τα ανωτέρω αναφερθέντα εκπαιδευτήρια δεν καλύπτουν τις διδακτικές ανάγκες μεγάλων περιοχών της Β.Η./ρου, γι΄αυτό διάφορα σωματεία (ΣΦΕΒΑ, Οι Φίλοι του Πολιτισμού, ΚΑΒΗ, Οι Φίλοι της Μαριούπολης) δημιουργούν Διδασκαλεία – Φροντιστήρια Ελληνικής Γλώσσας, με λίγους πόρους και πολλές δυσκολίες εύρεσης χώρου, διδασκόντων κλπ, αλλά και λόγω αντιδράσεων των Αλβανών, και μάλιστα των υπηρεσιακών τους παραγόντων. Μερικά από τα διδασκαλεία αυτά λειτουργούν σαν κρυφά σχολειά σε ναούς, οικίσκους που παραχωρεί η εκκλησία, σε καφενεία κλπ. Υπάρχει μεγάλη αγάπη και ανταπόκριση από τα παιδιά που τρέχουν χιλιόμετρα από γειτονικά χωρια για να προφθάσουν το μάθημα. Στο τέλος του κύκλου σπουδών τους, οι μαθητές μπορούν να δώσουν εξετάσεις που πραγματοποιεί το Προξενείο Αργυροκάστρου και να λάβουν πιστοποιητικό Ελληνομάθειας.

Μετά το άνοιγμα των συνόρων το 1990-1991, οι μαθητές των Ελληνικών σχολείων παρουσίαζουν μία συνεχή μείωση, αλλά τα 2 τελευταία χρονια άρχισαν πάλι να αυξάνονται. Οι Β.Η./τες αγωνίζονται να εξασφαλίσουν μία θέση για τα παιδιά τους στα πρότυπα Ελληνικά Εκπαιδευτήρια, λόγω των κακών συνθηκών και των εις βάρος τους διακρίσεων που επικρατούν στα Αλβανικά Σχολεία. Η λύση θα ήταν να ιδρυθούν περισσότερα Ελληνικά Εκπαιδευτήρια αλλά αυτό είναι αμφίβολο γιατί δεν είναι ξεκάθαρο, αφ’ενός αν το Ελληνικό Κράτος μπορεί ή θέλει κάτι τέτοιο και αφ’ετέρου αν θα το επέτρεπε αυτό η Αλβανική πλευρά. Υπό τις παρούσες συνθήκες, το εφικτό είναι να συνεχισθούν οι εν λόγω προσπάθειες, οι Β.Η./τες να διεκδικήσουν σθεναρά τα δικαιώματά τους και η Αλβανία να πεισθεί να σεβασθεί τα δικαιώματα της ΕΕΜ, εν όψει μάλιστα της Ευρωπαϊκής της προοπτικής. Αντί να προσπαθεί να αλβανοποιήσει την Β.Η./ρο, να αποδειχθεί την Ελληνική σαν δεύτερη επίσημη γλώσσα, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ευρώπης με σημαντικές μειονότητες.