ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ (ὑπ’ ἀριθ. 241/2024) ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ & ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΔΙΑ ΤΟΝ ΕΡΑΝΟΝ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
Ἐν Κυθήροις τῇ 25ῃ Νοεμβρίου 2024
Ἀριθ. Πρωτ.: 432
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
(ὑπ’ ἀριθ. 241/2024)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Νῦν ἡ ἀπολύτρωσις ἡμῶν, ἐν φάτνῃ ἀνακλίνεται, καί σπαργανοῦται ὥσπερ νήπιον· καὶ Μάγοι ἀνατολῶν, βασιλεῖς ἀφίκοντο, τοῦτον ὡς Θεὸν καὶ Βασιλέα, τεχθέντα ἐπὶ τῆς γῆς, βλέψαι καὶ λατρεῦσαι σὺν δώροις πιστῶς».
(Ἐκ τοῦ Προεορτίου Κανόνος τῶν ἁγίων Προπατόρων)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά·
Καλόν μῆνα καί καλή συνέχεια τοῦ ἀγῶνος τῆς νηστείας τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων.
Προσεγγίζομεν, μέ τήν Χάριν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τό μέσον τῆς ἱερᾶς περιόδου τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων. Οἱ προεόρτιοι ὕμνοι τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας μᾶς προετοιμάζουν διά τόν ἑορτασμόν τῆς μεγάλης Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῆς κατά σάρκα Γεννήσεως τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν, τῆς Μητροπόλεως ὅλων τῶν Χριστιανικῶν καί Ἐκκλησιαστικῶν ἑορτῶν.
Ὁ ἱερός ὕμνος, τόν ὁποῖον ἐπροτάξαμε διασαλπίζει τήν μεγάλη ἀλήθεια (τόν ἀποδίδουμε εἰς τήν ἁπλῆν γλῶσσαν): «Τώρα (τό Θεῖο Βρέφος) ἡ ἀπολύτρωσίς μας, ἀνακλίνεται μέσα εἰς τήν φάτνην (τῶν ζώων), καί σπαργανώνεται ὡς νήπιο· καί Μάγοι ἀπό τά μέρη τῆς ἀνατολῆς, βασιλεῖς κατά τήν ἰδιότητα ἔχουν φθάσει, Αὐτόν (τόν Χριστόν) νά ἰδοῦν καί νά λατρεύσουν μέ Πίστι ὡς Θεόν καί Βασιλέα, πού γεννήθηκε στή γῆ, προσφέροντάς Του δῶρα».
Μέ τόν θεσπέσιον αὐτόν ὕμνον ὁ ἱερός Ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας μας μεταδίδει τό σωτήριο μήνυμα ὅτι ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἡ ἀπολύτρωσίς μας (γεννήθηκε ὡς ταπεινός ἄνθρωπος), ἀνακλίθηκε στή φάτνη καί σπαργανώθηκε σάν νήπιο. Τόν ἐπροσκύνησαν οἱ Μάγοι ἀπό τήν Ἀνατολή, οἱ βασιλεῖς τῶν Περσῶν, μέ τά δῶρα τους. Καί καλεῖται ὁ Χριστώνυμος Λαός νά τόν λατρεύσῃ ὡς Θεόν καί Βασιλέα, προσφέροντας, ὅπως οἱ Μάγοι δῶρα.
Οἱ βασιλεῖς αὐτοί τῶν Περσῶν προσέφεραν συμβολικῶς χρυσόν καί λίβανον καί σμύρναν. Ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί τοῦ 21ου αἰῶνος, καλούμεθα, ὅπως ὁ ἅγιος Ἱερώνυμος τῆς ἀρχαίας Χριστιανικῆς μας Ἐκκλησίας, πού δέχθηκε τήν νύκτα τῶν Χριστουγέννων θεία ἀποκάλυψι, νά τοῦ προσφέρωμεν μέ ἀληθινή μετάνοια τάς ἁμαρτίας μας. Ἀκόμη, νά προσφέρωμεν εἰς τό Θεῖον Βρέφος τήν λογικήν Θείαν Λατρείαν μας καί τό ἱερόν τρίπτυχον: τήν Ὀρθόδοξον Πίστιν, τήν Χριστιανικήν ἐλπίδα καί τήν Θείαν Ἀγάπην.
Ἀλλά καί τά ὑλικά δῶρα μας ἀναμένει ὁ ἐνανθρωπήσας Κύριος καί Θεός μας, χωρίς νά ἔχει ἀνάγκη ἀπό αὐτά ὁ Ὕψιστος. Τά ὑλικά μας δῶρα, συνοδευόμενα ἀπό τά ἔργα καί τό ἄρωμα τῆς ἔμπρακτης χριστιανικῆς ἀγάπης καί φιλανθρωπίας, τά ἔχουν ἀνάγκη οἱ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί μας, οἱ ἀσθενεῖς καί πάσχοντες, οἱ πτωχοί καί πένητες οἱ ἄστεγοι καί ξένοι.
«Ὁ ἐλεῶν πτωχόν, δανείζει Θεῷ», ὁρίζει ὁ Κύριος εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν δευτέραν πρός Κορινθίους ἐπιστολήν του διακηρύσσει ὅτι ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός «δι’ ὑμᾶς ἐπτώχευσε πλούσιος ὤν, ἵνα ὑμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσητε» (Β’ Κορ. 8, 9). Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος σημειώνει : «Ὁ Χριστός ἐκένωσε τήν δόξαν Του, διά νά πλουτήσετε σεῖς ὄχι μέ τόν πλοῦτο Του, ἀλλά μέ τήν πτωχείαν Του. Ἄν δέν πιστεύῃς ὅτι ἡ πτωχεία εἶναι αἰτία πλουτισμοῦ, σκέψου τόν Κύριο καί καθόλου δέν θά ἀμφιβάλλης. Διότι, ἄν Ἐκεῖνος δέν ἐγίνετο πτωχός, δέν θά γινόσουν ἐσύ πλούσιος κατά Θεόν. Αὐτό εἶναι τό καταπληκτικό, ὅτι ἡ πτωχεία ἐθησαύρισε πλοῦτον» (Ε.Π.Ε. 19, 454).
Ἕνα φωτεινό καί ἀξιομίμητο πρότυπο φιλανθρώπου καί φιλευσπλάχνου Χριστιανοῦ εἶναι τό παράδειγμα τοῦ ἑορταζομένου σήμερα ἁγίου Φιλαρέτου τοῦ ἐλεήμονος. Ἀπό τό ἱερό Συναξάρι του ἀντιγράφουμε τό ἀκόλουθο ἀπόσπασμα:
«…Ἀναγκάσθηκε πλέον νά χειρωνακτεῖ γιά νά θρέψει τήν οἰκογένειά του καί μιά μέρα, ἐνῶ πήγαινε στό χωράφι του, συνάντησε ἕναν φτωχό χωρικό, ὁ ὁποῖος θρηνοῦσε γιά τό βόδι του πού μόλις εἶχε ψοφήσει. Ξεχνώντας τήν δική του ἀνάγκη καί ὑπακούοντας μόνο στήν συμπόνια του, ἀμέσως τοῦ χάρισε τό ἕνα ἀπό τά δικά του, καί λίγες μέρες ἀργότερα τοῦ χάρισε καί τό ἄλλο, στερούμενος μέ αὐτόν τόν τρόπο, τήν ἰσχνή ἔστω συγκομιδή πού θά μποροῦσε νά τοῦ προσφέρει τό χωράφι του. Πληροφορούμενοι αὐτήν τήν πράξι ἐλεημοσύνης, ἡ σύζυγος τοῦ Φιλαρέτου καί τά παιδιά του ἔκλαψαν πικρά καί τόν κατηγόρησαν ὅτι μέ αὐτόν τόν τρόπο τούς καταδίκαζε νά λιμοκτονήσουν. Πλήρης ὅμως ἐλπίδος στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί πιστός στόν λόγο τοῦ Κυρίου: μή μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καί τί πίητε, [...] ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν (Ματθ. 6, 25-33), ὁ γενναῖος μαθητής τοῦ Χριστοῦ τούς παρότρυνε νά κάνουν ὑπομονή καί τούς ὑποσχέθηκε ἕναν θησαυρό πού εἶχε κρυμμένο.
Λίγο μετά, συναντώντας ἕναν στρατιώτη πού εἶχε χάσει τό ἄλογό του, ὁ Φιλάρετος τοῦ χάρισε τό δικό του μέ τήν ἴδια ἀμεριμνησία γιά τίς ἀνάγκες τῆς αὔριον. Ἐξακολούθησε νά μοιράζει τά λίγα ἀγαθά πού τοῦ εἶχαν ἀπομείνει, ὅπως ἔκανε τήν ἐποχή πού ἦταν πλούσιος, κι ἔτσι σύντομα στερήθηκε τήν ἀγελάδα καί τό μοσχάρι της καί χάρισε σ' ἕναν ἀκόμη πιό φτωχό τόν ὄνο του μ’ ἕνα φόρτωμα σιτάρι πού εἶχε δανειστεῖ ἀπό μακριά. Στερήθηκε τά πάντα, ἀκόμη καί τόν ἐπιούσιο. Μιά ἡμέρα ἔλαβε κάποια βοήθεια ἀπό πλούσιους φίλους του. Ἔδωσε σέ κάθε μέλος τῆς οἰκογενείας του τό μερίδιό του καί ἔτρεξε νά μοιράσει τό δικό του στούς φτωχούς, πού ἦταν πολλοί τήν ἐποχή ἐκείνη τῆς ἔνδειας. Καί ἀφοῦ μοίρασε ὅλο τό μέλι ἀπό τούς μελισσῶνες του, ἔδωσε τό ἴδιο τό ἔνδυμα πού φοροῦσε σ’ ἕναν ζητιάνο πού ἦρθε νά τοῦ ζητήσει τροφή».
Ἀδελφοί μου,
Ἔχοντες ὑπ’ ὄψιν τά ἀνωτέρω, μέ τόν ἴδιο τρόπο ἄς μιμηθοῦμε καί ἄς βιώσωμε τήν θείαν κένωσιν, πού ἐπετεύχθη μέ τό Μυστήριο τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως. Καί ὅταν ἐνθρονισθῇ μέσα στήν καρδιά μας ἡ θεία ἀγάπη καί ἡ πρός τόν πλησίον θεοδίδακτη ἀγάπη, τότε θά εἴμεθα παντοιοτρόπως εὐεργετικοί καί φιλάδελφοι, ἠθικά καί πνευματικά, πρός τούς συνανθρώπους μας.
Μέ αὐτό τό φρόνημα καί μέ αὐτά τά θεοφιλῆ ἐναύσματα ἄς πορευθοῦμε εἰς τό ὑπόλοιπο ἀγωνιστικό στάδιο τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων (κάθαρσις, φωτισμός καί ἀγαπητική προσέγγισις τῶν συνανθρώπων μας).
Θεάρεστον καί εὐάρεστον εἰς τόν Θεάνθρωπον Κύριον εἶναι νά συμπαρασταθοῦμε στούς ἀδελφούς μας, πού ἔχουν ἀνάγκη ὑλικῆς βοηθείας καί βιοτικῶν ἀγαθῶν, ἐνισχύοντάς τους ἀπό τό περίσευμα ἤ τό ὑστέρημά μας.
Καί αὐτή τή χρονιά ἡ Ἱερά Μητρόπολίς μας, καθώς γνωρίζει τά προβλήματα καί τίς ἀνάγκες πτωχῶν, ἀδύναμων οἰκονομικά καί ἐμπεριστάτων ἀδελφῶν μας, θά διενεργήση Ἔρανον Ἀγάπης στίς Ἐνορίες μας τήν ἐρχόμενη ἑβδομάδα (4, 5, 6, 7 καί 8 Δεκεμβρίου 2024). Παρακαλοῦμε νά ἀνταποκριθῆτε τό κατά δύναμιν εἰς τό κάλεσμα αὐτό τῆς Τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.
Καλή συνέχεια εἰς τόν ἀγῶνα τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς καί εὐλογημένα Χριστούγεννα.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης
Ὁ Μητροπολίτης †Ὁ Κυθήρων & Ἀντικυθήρων Σεραφείμ