26 Φεβρουαρίου 2021

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ (ΑΡΧΗ ΤΡΙΩΔΙΟΥ)

ΤΡΙΩΔΙΟΝ / -
Γράφει η Θωμαϊς Παριανού
 
ΤΡΙΩΔΙΟΝ ονομάζεται το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, μέχρι και του Μεγάλου Σαββάτου. Αρχικά περιείχε τρεις Ωδές που εψάλλοντο στην Εκκλησία, στα πλαίσια της δημιουργίας ασματικής ποίησης, ενόψει της 40μερης νηστείας πριν από το Πάσχα. Βαθμιαία προστέθηκαν και άλλα άσματα (ωδές) από τον από τον 5ο ως τον 15ο αιώνα μ.X.
 
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου (Ευαγγέλιον κατά Λουκάν ΙΗ'(18) 09-14.), και μας εισάγει στο πνεύμα της προετοιμασίας για τα γεγονότα της ζωής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού που θα ακολουθήσουν, από την σύλληψή του, έως την Ανάστασή του.  
 
Το κείμενο της παραβολής, σε νεοελληνική μετάφραση, έχει ως εξής:  
 
«Είπε, δε,(ο Ιησούς) και σε κάποιους που ήταν σίγουροι για τον εαυτό τους ότι αυτοί είναι δίκαιοι, περιφρονώντας τους άλλους, αυτή την παραβολή «Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν: Ο ένας Φαρισαίος και ο άλλος Τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε και προσευχόταν ως προς τον εαυτό του(λέγοντας) αυτά: Θεέ, σ’ ευχαριστώ, γιατί δεν είμαι όπως ακριβώς οι υπόλοιποι άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και όπως αυτός ο Τελώνης. Νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, αποδεκατίζω όλα όσα αποκτώ». 
 
Ο Τελώνης, όμως, είχε σταθεί από μακριά και δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει πάνω στον ουρανό, αλλά χτυπούσε το στήθος του, λέγοντας: ‘’Θεέ (μου) μου, ας είσαι ευμενής σ’ εμένα τον αμαρτωλό’’.
 
Σας λέω, αυτός (ο Τελώνης) κατέβηκε δικαιωμένος στον οίκο του, παρά εκείνος(ο Φαρισαίος). Γιατί καθένας που υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, όποιος όμως ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί». 
 
Για εμάς τους Χριστιανούς, η αρχή του Τριωδίου μας προϊδεάζει και μας προετοιμάζει για την παράδοση του Ιησού στους εχθρούς Του, που θα είναι η αρχή των Παθών Του. Ο ίδιος το γνώριζε και το είπε στους μαθητές Του (Ματθ. 20, 18 κ.ε.) « ̓Ιδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς ̔Ιεροσόλυμα, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ γραμματεῦσιν, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ».  
 
Η Εκκλησία μας καλεί να ανεβούμε και εμείς στα Ιεροσόλυμα για να ζήσουμε από κοντά τα Πάθη, αλλά και την Ανάσταση του Κυρίου. Όμως, για να γίνει αυτό, πρέπει να ετοιμασθούμε ψυχολογικά για την πορεία μας προς το Πάσχα. Κατά την προετοιμασία μας αυτή πρέπει να δείξουμε την ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ, ένεκα της οποίας ο Ιησούς, από Υιός Θεού έγινε ΑΝΘΡΩΠΟΣ για να έλθει στην γη, και την οποίαν επιδεικνύει ο Τελώνης της ευαγγελικής περικοπής.  
 
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας λέει ότι ο Ιησούς είπε αυτήν την παραβολή, απευθυνόμενος στους «πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς» (=σε αυτούς που είναι πεπεισμένοι από μόνοι τους ότι δίκαιοι και που εξουθενώνουν τους λοιπούς) . Η ταπείνωση είναι ένα ένδυμα που υφαίνεται με υπομονή και επίγνωση, ενώ η υπερηφάνεια και η υπεροψία πλέκεται συνεχώς στο σκοτάδι της αυτοπεποιθήσεως και της αυτοδικαιώσεως, αλλά και της κατακρίσεως του άλλου ανθρώπου. Δυστυχώς, ο σύγχρονος τρόπος ζωής δεν αφήνει περιθώρια στον άνθρωπο για να νοιώσει αυτοεκτίμηση, ευγνωμοσύνη, συγχωρητικότητα, αλλά όλα αυτά θυσιάζονται στον βωμό της εγωπαθείας. Δείγμα αυτής της εγωκεντρικότητας, αρχέγονο και διαχρονικό, τυγχάνει να είναι ο Φαρισαίος της παραβολής, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση, ούτε με την ειλικρινή πίστη, ούτε με τη ευλογημένη προσευχή, πολύ δε μάλλον με την ταπείνωση. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε και ο όρος ‘’Φαρισαϊσμός΄΄, τον οποίον κατέκρινε στο πρόσωπο του ανωνύμου Φαρισαίου ο Κύριός μας, με αυτήν παραβολή.  
 
Τα μέλη της τάξης των Φαρισαίων, αν και απόλυτα αποκομμένα από την υπόλοιπη ιουδαϊκή κοινωνία, αποτελούσαν, λαθεμένα, το μέτρο σύγκρισης της ευσέβειας και της ηθικής για τους Ιουδαίους. Αντίθετα οι τελώνες ήταν η προσωποποίηση της αδικίας και της αμαρτωλότητας . Ως φοροεισπράκτορες των κατακτητών Ρωμαίων διέπρατταν αδικίες, κλοπές, εκβιασμούς, τοκογλυφίες και άλλες ειδεχθείς ανομίες και γι’ αυτό τους μισούσε δικαιολογημένα ο λαός. . Δύο αντίθετοι άνθρωποι, οι οποίοι εκπροσωπούσαν τις δύο αυτές τάξεις, ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν. Ο πρώτος ο νομιζόμενος ευσεβής, έχοντας την αυτάρκεια της δήθεν ευσέβειάς του ως δεδομένη, στάθηκε με έπαρση μπροστά στο Θεό και άρχισε να απαριθμεί τις αρετές του, πραγματικές, ή και πλανημένες. Τις εξέθετε τόσο προκλητικά, σαν να απαιτούσε από το Θεό να τον επιβραβεύσει γι’ αυτές, κάνοντας μάλιστα σύγκρισή με τους άλλους "αμαρτωλούς’’ ανθρώπους και ιδιαίτερα με τον συμπροσευχόμενό του Τελώνη. 
 
Αντίθετα ο τελώνης παραδέχεται ότι είναι αμαρτωλός και με συντριβή και ταπείνωση ζητεί το έλεος του Θεού. Αυτή η μετάνοιά του τον δικαιώνει μπροστά στο Θεό. Γίνεται δεκτή η προσευχή του, σε αντίθεση με τον υποκριτή Φαρισαίο, ο οποίος όχι μόνο δεν έγινε δεκτή η προσευχή του, αλλά σώρευσε στον εαυτό του περισσότερο κρίμα, εξαιτίας της εγωπάθειάς του. 
 
Με την φράση «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλλέτω», με την οποίαν ο Ιησούς έσωσε την μοιχαλίδα από τον λιθοβολισμό των δήθεν ‘’αμέμπτων και καθαρών’’ Ιουδαίων, απεκάλυψε μια μεγάλη αλήθεια : ότι κανείς άνθρωπος δεν είναι ηθικά άμεμπτος και ακέραιος, ώστε να έχει το δικαίωμα να πετροβολά τους συνανθρώπους του, ή να τους εξουθενώνει. Ἀλλωστε, ο ίδιος άνθρωπος μπορεί να διαπράξει και καλές και κακές πράξεις στην ζωή του, όμως ο Θεός μας δέχεται και έτσι. Και όταν ένας άνθρωπος φοράει το προσωπείο του δήθεν καλού και αγαθού, αργά ή γρήγορα το προσωπείο αυτό θα πέσει και θα φανεί η κακία του και η υποκρισία του, όπως έγινε με τον Φαρισαίο της παραβολής.  
 
Αυτός παρουσίασε στην προσευχή του το πρόσωπο του καλού και ηθικού, όμως διολισθαίνοντας στην ίδια την ώρα, στην κατάκριση του τελώνη και στην απόρριψη όλων των άλλων, αφού δεν ήταν «ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων», όπως έλεγε. Θέλοντας να εξυψώσει το ‘’εγώ’’ του, εμφάνισε το απύθμενο βάθος της δικής του κακίας, της εγωπαθείας του και της υποκρισίας του. Μας παρουσίασε πόσο κακός, μικρόψυχος και μικροπρεπής ήτανε , για αυτό και λόγω της υπεροψίας του δεν δικαιώθηκε αλλά καταδικάστηκε από τον Θεό, σε αντίθεση με τον ταπεινό και μετανοήσαντα Τελώνη.  
 
Τελώνου και Φαρισαίου: Γιατί ο Θεός συγχώρησε τον Τελώνη και απέρριψε τον  Φαρισαίο - ΕΚΚΛΗΣΙΑ ONLINE
Βλέπουμε λοιπόν ότι η επίγνωση της ανθρώπινης αδυναμίας μας, και της δύσκολης καταστάσεώς που ευρισκόμεθα, αντιμετωπίζεται με ταπεινοφροσύνη. Η ταπεινοφροσύνη, λοιπόν, περισσότερο από κάθε τι άλλο, μας πλησιάζει προς την άκρα ταπείνωση, που είναι ο ίδιος ο Κύριός μας, Ιησούς Χριστός.



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.