22 Σεπτεμβρίου 2020

Πνιγμός η αναξιοκρατία

Γράφει ο Χρήστος Γιανναράς
 
Ακόμα και την εμπλοκή σε πόλεμο (τη θυσία της ζωής άγνωστου αριθμού πολιτών και την καταστροφή μικρού ή μεγάλου μέρους της κοινωνικής περιουσίας) την αποφασίζουν οι επαγγελματίες της εξουσίας, όχι η κοινωνία των πολιτών. Αποκλείεται θεσμικά να είναι η δημοκρατία αυτοδιαχειριζόμενη συλλογικότητα. Συνεχίζουμε να αποκαλούμε «δημοκρατία» την πρωθυπουργική θεσμική απολυταρχία (συνεχίζουμε το ξίδι να το λέμε γλυκάδι): λογαριάζουμε σαν «πρόοδο» και «εκσυγχρονισμό» την υποταγή της πολιτικής στη λογική (νόμους – αναγκαιότητες) των Αγορών.
 
Με αυτά τα δεδομένα δεν θα συνιστούσε υπερβολή η επίμονη, συνεχής υπενθύμιση: Ναι, στην Ελλάδα, το πολίτευμα είναι η πρωθυπουργική θεσμική απολυταρχία: Ο πρωθυπουργός επιλέγει και επιβάλλει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρόεδρο της Βουλής, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και της Αστυνομίας, τους επικεφαλής όσων οργανισμών κοινής ωφέλειας δεν έχουν ακόμα πουληθεί σε ιδιώτες. Το κράτος στην Ελλάδα, όσο υπερβολικό κι αν ακούγεται, είναι ιδιοκτησία – φέουδο του εκάστοτε πρωθυπουργού. Και πρωθυπουργός μπορεί να εκλεγεί ο πιο επιπόλαιος και αδαής κνίτης ή ονεδίτης ή ο αποδεδειγμένα πιο πειθαρχημένος στις «υποδείξεις» κάποιων ξένων πρεσβειών – μπορεί να εξαγγείλει, μέσα από μια βάρκα στο Καστελλόριζο, τη χρεωκοπία του κράτους ή την κήρυξη πολέμου.
 
Φυσικά και αποκλείεται να υπάρξουν στη σημερινή Ελλάδα κυρώσεις για οποιαδήποτε, έστω και την πιο ζημιογόνο, απόφαση πρωθυπουργού. Να θυμηθούμε, πώς αμνηστεύτηκε αυτονόητα η «νύχτα των Υμίων». Με ποια γλοιώδη «υπεραναπλήρωση» μειονεξίας χαρίστηκε το όνομα «Μακεδονία» στους Σκοπιανούς. Πόσο επιδεικτικά ατιμώρητο (από τον λαό) έμεινε το έγκλημα επιβολής του μονοτονικού. Για έναν ολιγοήμερο πόλεμο και την απώλεια κάποιων ακόμα νησιών στο Αιγαίο, ποιος θα ζητήσει ευθύνες από ποιον; Ποιος να ζητήσει ευθύνες για τον δραματικό εξευτελισμό του κράτους στη Μόρια της Λέσβου – ποιος να τολμήσει το ερώτημα: είμαστε κράτος-μέλος της Ε.Ε. ή μια υπηρεσία διευθέτησης των απορριμμάτων της;
 
Ζητούμενο είναι, και ήταν πάντοτε, ένας θεσμός που θα μπορούσε να ελέγχει ρεαλιστικά τη διολίσθηση του κοινωνικού λειτουργήματος στην ταύτιση με το ιδιοτελές επάγγελμα. Ενας θεσμός να βρεθεί, που χωρίς να ασκεί εξουσία (και χωρίς να μετέχει σε διαδικασίες διεκδίκησης της εξουσίας) να κρίνει, να αξιολογεί και να ελέγχει τις κρίσιμες για την κοινωνία αποφάσεις της εξουσίας.  
 
Μάλλον μια τέτοια ανάγκη γέννησε κάποτε σε αρκετές κοινωνίες τον θεσμό της Γερουσίας. Ποιον πολιτικό ρόλο (ευθύνες και αρμοδιότητες) έχει η Γερουσία στη λογική της δημοκρατίας; Είναι σώμα γνωμοδοτικό, αλλά οι γνωμοδοτήσεις του έχουν ισχύ υπέρτερη των κυβερνητικών αποφάσεων. Επομένως και τα κριτήρια επιλογής των γερουσιαστών πρέπει να είναι σαφώς και για όλους υπέρτερα της «λαϊκής εντολής» που διαχειρίζονται οι βουλευτές.  
 
Τον βουλευτή τον επιλέγουν οι πολίτες με την προσδοκία να κάνει πράξη το πολιτικό πρόγραμμα του κόμματος στο οποίο ο υποψήφιος ανήκει. Του δίνουν την ψήφο τους και σε συνάρτηση με την προσωπική του κατάρτιση, την ευφυΐα, το ήθος του, τη δημιουργικότητά του. Τα κριτήρια είναι άμεσα, ρεαλιστικά, υποκείμενα σε εμπειρική επαλήθευση ή διάψευση. Τι περισσότερο πρέπει (και μπορεί) να διαθέτει ο γερουσιαστής;
 
Η λογική του θεσμού της «Γερουσίας» διαφαίνεται στην «ακουστική εικόνα» που κομίζει η λέξη: Κάθε κοινωνία έχει ανάγκη από ηγέτες ευφυείς, επινοητικούς, συνετούς, οξυδερκείς, αλλά έχει ανάγκη και από τη διορατικότητα που γεννάει η πείρα, την ανθρωπογνωσία που οικοδομείται με την αύξηση της ηλικίας, την αρετή της διορατικότητας που προκύπτει ανεπαισθήτως από τη μακρά εμπειρία. Είναι κατάκτηση ελευθερίας ενός λαού να επενδύει την εμπιστοσύνη του σε ανθρώπους με νεανικό δυναμισμό, ενθουσιώδεις φιλοδοξίες, τολμηρά οράματα. Αλλά και κατάκτηση ωριμότητας η αξιοποίηση της σοφίας των έμπειρων, της αρετής των διακεκριμένων, της νηφαλιότητας των αυτοκυριαρχημένων συνετών.  
 
Το γνώρισμα κοινωνιών, που τις αναγνωρίζουμε «προηγμένες», είναι συνήθως η έκδηλη ευθυκρισία του πληθυσμού – δείγμα όχι μόνο του επιπέδου καλλιέργειας, αλλά και του συλλογικού ήθους. Στο ελλαδικό κράτος, διακόσια χρόνια τώρα, η αξιοκρατία είναι μόνο ανέφικτο όραμα, σπανίως και αίτημα. Φταίει ο μεσογειακός μας χαρακτήρας; Είναι κατάλοιπο συλλογικής ανασφάλειας ύστερα από τετρακόσια χρόνια τουρκοκρατίας; Επιβιώνει στους αιώνες το σύνδρομο της ενόχλησης για την κοινή αναγνώριση του ζώντος τότε «δίκαιου Αριστείδη»;
 
Πάντως, θεσμός Γερουσίας είναι εκ των πραγμάτων αδύνατο να υπάρξει, σε μια κοινωνία, όπου τα κριτήρια «αριστείας» είναι αυτονοήτως και αδιαμαρτυρήτως καταργημένα. Αυτή η διαπίστωση χρειάζεται τεκμηρίωση. Να γνωρίζει ο πολίτης ποιοι βραβεύονται από το ελλαδικό κράτος, ποιοι παρασημοφορούνται, ποιοι και πώς αποκλείονται. Πώς λειτουργεί η αξιολόγηση ως παρωδία σε πάμπολλες επιλογές πανεπιστημιακών καθηγητών, κοσμητόρων, πρυτάνεων, μελών της Ακαδημίας Αθηνών, επιτελικών θέσεων σε υπουργεία, στην εξωφρενικά χρυσαμειβόμενη Δικαιοσύνη και στα πλουτοφόρα «πόστα» πολιτισμού. Μοιάζει παλαβό να εξηγούμε τα πλεονεκτήματα της Γερουσίας με άθικτη την αναξιοκρατία.
 
Καθημερινή

πηγή




Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.