23 Σεπτεμβρίου 2020

Αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία του Αραβικού Κόσμου;

Χθες, η αγγλόφωνη έκδοση του Al Jazeera δημοσίευσε ένα άρθρο το οποίο περιγράφει το πως έφτασε στο τέλος της η κυριαρχία της Σαουδικής Αραβίας στη Μέση Ανατολή. Το Al Jazeera είναι ένα μέσο το οποίο ανήκει στο Κατάρ και γενικότερα ασκεί σφοδρή κριτική στην Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της. Όμως, η εν λόγω ανάλυση του Al Jazeera δεν αποτελεί απλώς έναν ακόμα τρόπο προπαγάνδας με σκοπό να βλάψει το κύρος και την εικόνα του μεγάλου αραβικού βασιλείου. Το άρθρο αυτό παρουσιάζει την πραγματικότητα. Την μετατόπιση της περιφερειακής ισχύος από την Σαουδική Αραβία στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ).
 
Όμως γιατί συμβαίνει αυτό;
 
Γνωρίζουμε ότι η Σαουδική Αραβία είναι ένα μεγάλο κράτος στην Αραβική Χερσόνησο το οποίο κατέχει την δεύτερη παγκοσμίως θέση σε κοιτάσματα πετρελαίου. Γνωρίζουμε επίσης ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για τον αραβικό και εν γένει τον ισλαμικό κόσμο, καθώς σε αυτό το βασίλειο βρίσκονται οι δύο ιερότερες πόλεις του Ισλάμ. Είναι επίσης μια χώρα η οποία έχει ισχυρούς δεσμούς με τις ΗΠΑ και η οποία ασκεί πολιτική και οικονομική επιρροή στην ευρύτερη περιοχή.
 
Σε τι οφείλεται επομένως η μείωση της επιρροής της Σαουδικής Αραβίας και η αντίστοιχη άνοδος των ΗΑΕ;
 
Δύο είναι οι κύριοι λόγοι της αλλαγής αυτής: πρώτον, η φιλόδοξη εξωτερική πολιτική των Εμιράτων, η οποία εκφράζεται από τον πρίγκηπα Mohammed Bin Zayed και η οποία στοχεύει στην περιφερειακή ηγεμονία των Εμιράτων και, δεύτερον, η μείωση της αξιοπιστίας και της στρατηγικής σημασίας της Σαουδικής Αραβίας.
 
Τι εννοώ με αυτό: τα τελευταία χρόνια η Σαουδική Αραβία έχει χάσει σημαντικό μέρος της αξιοπιστίας της ως συμμάχου της Δύσης. Αυτό οφείλεται στην υποστήριξη που παρείχε η χώρα αυτή σε ακραίους τζιχαντιστές, στην δολοφονία Κασόγκι, στην απαγωγή του πρώην πρωθυπουργού του Λιβάνου, καθώς και στα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει στην Υεμένη. Ταυτόχρονα, η σταδιακή «αποχώρηση» των ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή και η μείωση της σημασίας τού πετρελαίου καθιστούν την αραβική αυτή χώρα λιγότερο σημαντική για την Αμερική και για την Δύση γενικότερα.
 
Φυσικά, αυτό δεν ισχύει απόλυτα. Η Σαουδική Αραβία θα συνεχίσει πάντα να είναι, ως έναν βαθμό, σημαντική για την σταθερότητα τόσο του Περσικού Κόλπου όσο και της Ερυθράς Θάλασσας και θα συνεχίσει να αποτελεί σημαντικό εταίρο της Δύσης στην αντιμετώπιση του Ιράν.
 
Ας πάμε τώρα στους λόγους αύξησης της επιρροής των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ): η φιλόδοξη στρατηγική τους αποδίδει ήδη καρπούς. Για παράδειγμα, η εμπλοκή του Άμπου Ντάμπι στις συρράξεις και τα πολιτικά τεκταινόμενα πολλών χωρών της ευρύτερης Μέσης Ανατολής αποτελεί βασικό παράγοντα ανόδου της επιρροής που ασκεί η χώρα αυτή. Πιο συγκεκριμένα, τα Εμιράτα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα τεκταινόμενα στην Τυνησία, την Λιβύη, την Αίγυπτο, το Σουδάν, την Υεμένη, αλλά και την Συρία.
 
Ο δεύτερος παράγοντας ανόδου της επιρροής των ΗΑΕ είναι η σύγκρουση με την Τουρκία. Τα Εμιράτα αποτελούν τον μεγαλύτερο πολέμιο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και της τουρκικής επέκτασης στη Μέση Ανατολή. Ο ανταγωνισμός Τουρκίας – ΗΑΕ έχει οδηγήσει στην ευρύτητα άσκησης της εξωτερικής πολιτικής του Άμπου Ντάμπι πολύ πέραν των ορίων της Μέσης Ανατολής. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο (σύσφιγξη σχέσεων με Ελλάδα και Κύπρο), καθώς και η παρουσία των ΗΑΕ στον Καύκασο (προσέγγιση με Αρμενία).
 
Η στρατηγική ενδυνάμωσης της επιρροής των ΗΑΕ φαίνεται και από την γενικότερη εξωτερική πολιτική που ακολουθούν. Η συζήτηση που γίνεται στις ΗΠΑ για μεταφορά της κύριας βάσης τους από το Ιντσιρλίκ στα Εμιράτα, αλλά και η συμφωνία με το Ισραήλ, δεν είναι καθόλου τυχαίες. Εντάσσονται στην προσπάθεια των ΗΑΕ για την μετατροπή τους στον σημαντικότερο εταίρο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, αλλά και για την επίτευξη ενός είδους περιφερειακής ηγεμονίας.
 
Για να επιτευχθεί η ηγεμονία αυτή πρέπει να ενισχυθούν οι σχέσεις των ΗΑΕ με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ και να διασφαλιστεί η παρουσία τους στις χώρες της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Για να γίνει αυτό πρέπει να αποτραπεί η επέκταση της τουρκικής παρουσίας στις χώρες αυτές και φυσικά να εξαφανιστεί πολιτικά η Μουσουλμανική Αδελφότητα. Πρέπει επίσης να αντιμετωπιστεί η επέκταση του Ιράν σε χώρες όπως η Υεμένη, η Συρία και το Ιράκ. Το φιλόδοξο εγχείρημα του Bin Zayed είναι δύσκολο, όμως φαίνεται να γίνονται σταθερά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή.
 
Συμπέρασμα: οι εντυπωσιακές εξελίξεις των τελευταίων ετών δείχνουν πράγματι να επιβεβαιώνουν αυτό που ανέφερα στην αρχή του παρόντος άρθρου. Ότι δηλαδή οδηγούμαστε στην αντικατάσταση της Σαουδικής Αραβίας ως της ηγέτιδας δύναμης του φιλοδυτικού Αραβικού Κόσμου, αλλά και γενικότερα της Μέσης Ανατολής από τα ΗΑΕ. Η παρουσία του Άμπου Ντάμπι έχει αναμφίβολα αυξηθεί σημαντικά. Όμως η επέκταση αυτή ασφαλώς έχει και τα όριά της. Πως θα αντιμετωπιστούν οι τουρκικές και οι ιρανικές πολιτικές στην περιοχή; Θα προσπαθήσει η Σαουδική Αραβία να διατηρήσει την ηγετική της θέση, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε σύγκρουση με τα Εμιράτα; Τι θα γίνει αν οι ΗΠΑ απομακρυνθούν περαιτέρω από τη Μέση Ανατολή ώστε να επικεντρώσουν τις δυνάμεις τους στην Άπω Ανατολή; Αυτά είναι σίγουρα ερωτήματα που απασχολούν και θα απασχολήσουν την ηγεσία των ΗΑΕ, για να διαμορφώσει έτσι την στρατηγική της ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της για πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή.
 
Όλα αυτά ούτε αφήνουν ούτε πρέπει να αφήνουν αδιάφορη την Ελλάδα. Η χώρα μας οφείλει να γνωρίζει τι συμβαίνει στη Μέση Ανατολή, διότι οι εξελίξεις αυτές μας επηρεάζουν. Και είναι ευχάριστο ότι ήδη υπάρχουν δείγματα ότι η χώρα μας εκμεταλλεύεται τις ανακατατάξεις στην περιοχή οι οποίες δημιουργούν νέες ευκαιρίες: διευρύνεται το μέτωπο κατά της Τουρκίας, χτίζουμε νέα σχήματα συνεργασιών με προοπτικές άτυπων αλλά ισχυρών τοις πράγμασι συμμαχιών, συνομιλούμε τόσο με τους Άραβες όσο και με τους Ισραηλινούς και, στον τομέα της οικονομίας, προσεγγίζουμε δυνητικούς επενδυτές. Το σκηνικό στη Μέση Ανατολή λοιπόν αλλάζει, παραδοσιακοί παίκτες ανακατατάσσονται και η Ελλάδα οφείλει να έχει τη σωστή στάση για να προασπίσει τα συμφέροντά της.
 
Γιώργος Μενεσιάν 
το είδαμε ΕΔΩ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.