30 Αυγούστου 2020

Σώφρονες πολίτες, υποδειγματικοί οπλίτες

Γράφει ο δρ Δημήτρης Γκίκας 

Κάποτε, ο Σωκράτης, πηγαίνοντας σε μια εκδήλωση, συνάντησε μια παρέα γνωστών του, οι οποίοι τον προσκάλεσαν σπίτι τους. Μάλιστα, ένας από την παρέα του είπε: «Σωκράτη, όπως βλέπεις δεν έχεις πολλά περιθώρια να αρνηθείς, αφού εμείς είμαστε πολλοί περισσότεροι», εννοώντας σαφώς ότι θα χρησιμοποιούσαν βία για να τον φέρουν σπίτι τους. Τότε, ο Σωκράτης τους ρώτησε: «Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να έρθω σπίτι σας;», «Ποιος άλλος τρόπος;», ρώτησαν οι γνωστοί του. «Να με πείσετε να έρθω», τους ανταπάντησε ο Σωκράτης. 

Ο ανθρώπινος πολιτισμός εξελίχθηκε μόνο όταν η πειθώ αντικατέστησε τη βία στον τρόπο που οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν τόσο τους συνανθρώπους τους, όσο και τις καταστάσεις που προέκυπταν. 

Η διαχείριση μιας κρίσης συνιστά από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για μια ανθρώπινη κοινωνία. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η πολιτική, ως «τέχνη», γεννήθηκε από την ανάγκη οι άνθρωποι να διαχειριστούν κρίσεις με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι το πράττουν τα ζώα: με την πειθώ, όχι με την πυγμή. 

Ακόμα κι ο πόλεμος, ως μέρος της πολιτικής τέχνης, δεν βασίζεται στην άλογη βία. Πολλοί πόλεμοι κερδίζονται δίχως καμία μάχη, μόνο και μόνο επειδή ο άνθρωπος μαθαίνει να χρησιμοποιεί τη νόηση για να επικρατήσει. Κάνει συμμαχίες, επιλέγει στρατηγικές, διαμορφώνει περιβάλλον ευνοϊκό γι’ αυτόν πριν καν ξεσπάσει η αναμέτρηση. Ο πόλεμος, για έναν πολιτισμένο λαό, είναι μόνο το έσχατο μέτρο, η τελευταία καταφυγή, όταν όλες οι υπόλοιπες προσπάθειες έχουν εξαντληθεί.

Αλλά ο πολιτισμένος άνθρωπος δεν αποφεύγει τον πόλεμο. Απέναντι σ’ έναν επιτιθέμενο, όπου ούτε η πειθώ ευδοκιμεί, ούτε η λογική έχει αντίκρισμα, ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος. Πολιτική δεν σημαίνει να αποφεύγεις τον πόλεμο. Πολιτική σημαίνει να αποτρέπεις τον εχθρό από το να σε νικήσει, είτε στον πόλεμο, είτε στην ειρήνη.

Η επιτυχημένη πολιτική ηγεσία χρησιμοποιεί την πειθώ για να δημιουργήσει ένα αρραγές μέτωπο στο εσωτερικό της χώρας, ικανό να αντιμετωπίσει, αν χρειαστεί, τον εχθρό, ακόμα και σε πεδίο μάχης. Αν μια πολιτική ηγεσία δεν είναι ικανή να πείσει τους πολίτες της, ο πόλεμος είναι χαμένος, ακόμα κι αν ο εχθρός είναι λιγότερο ισχυρός. Διότι η νίκη στον πόλεμο δεν βασίζεται στην ισχύ, αλλά στην ανυποχώρητη θέληση του ανθρώπου να προστατέψει τον τρόπο ζωής του, τις αξίες του, ενίοτε και τον τόπο του.

Το «μάθημα» που έδωσε στους γνωστούς του ο Σωκράτης, με την απάντησή του, ήταν πολύπλευρο. Ο Σωκράτης ήθελε να δείξει ότι, στην καθημερινή μας βιωτή, η πειθώ και η αποφυγή της βίας είναι ένδειξη του σώφρονα και πολιτισμένου ανθρώπου. Δεν επιθυμεί να διδάξει, όμως ότι το να είσαι σώφρων σημαίνει πως αρνείσαι να πολεμήσεις. Ο ίδιος ο Σωκράτης, όταν η πόλη του τον χρειάστηκε, αγωνίστηκε με αυτοθυσία και αυταπάρνηση για να την υπερασπιστεί. Από σώφρων πολίτης, έγινε υπόδειγμα οπλίτη, δίχως να χρειαστεί να απαρνηθεί καθόλου τη φιλοσοφία και τη στάση ζωής που ακολουθούσε.

Η πειθώ, ο διάλογος, η καλή θέληση και η αποφυγή της βίας (ειδικά της άλογης) είναι υποχρέωση του σώφρονα και πολιτισμένου ανθρώπου. Πάντα, όμως θα υπάρχουν και περιπτώσεις που ούτε η πειθώ, ούτε ο διάλογος, ούτε η καλή θέληση οδηγούν σε λύσεις. Απέναντι σ’ έναν επεκτατικό και πολεμοχαρή αντίπαλο, ο διάλογος δεν προσφέρει τίποτε. Αυτή τη διαφοροποίηση την αντιλαμβάνονται οι ικανοί πολιτικοί ηγέτες και οι σώφρονες πολίτες… 

Geopolitics



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.