6 Ιουλίου 2020

Οἱ ἀσύνετες «προθέσεις» τοῦ Ὑπουργείου Ἀπαιδείας

Τοῦ Γιῶργου Κακαρελίδη

Ὄχι, δὲν ἐννοῶ τὸ ποῦ τὸ πᾶνε τὸ πρᾶμα. Τὸ γιατί δηλαδὴ κάνουν ὅ,τι κάνουν. Αὐτὲς δὲν εἶναι μόνο ἀ-νόητες, ἀλλά κυρὶως ἰδιοτελεῖς, ἄν ὄχι κατευθυνόμενες. Ἀπὸ Ράλλη , Βερυβάκη, ΓΑΠ, Διαμαντοπούλου καὶ λοιπῶν, μέχρι σήμερα (1976 - 2020) διαχρονικῶς καὶ ὁμοθύμως.

Ἐδῶ ἀναφέρομαι στὶς προθέσεις τῆς Γραμματικῆς, τὶς ὁποῖες διδάσκονται (λέμε τώρα) τὰ ταλαίπωρα παιδάκια σας στὴν Δ’ Δημοτικοῦ (και μερικὲς στὴν Ε’) καὶ στὸ Γυμνάσιο.

Διαβάζουμε, στὰ ἐγκεκριμένα ὑπὸ τοῦ Ινστιτούτου Δικαιολόγησης ὑπουργικῶν ἀνοησιῶν (κατά κόσμο Παιδαγωγικό ἱνστιτοῦτο ἤ ὅπως ἀλλάζει ὄνομα μὲ κάθε κυβέρνηση) βιβλία:

«Οἱ προθέσεις εἶναι: αντί, από, για, δίχως, εναντίον (sic), εξαιτίας (sic), έως, ίσαμε (sic), κατά, με, λόγω (sic), μετά, μεταξύ, μέχρι, παρά, πριν, προς, σαν, σε, χωρίς, ως».

Εἶχα τὴν τύχη νὰ διδαχθῷ ἀπὸ Δασκάλους κι’ ὄχι ἀπὸ τετρομαγμένους τῆς ΔΟΕ, τὶς ἑξῆς 18 προθέσεις, ἀπαγγέλοντας τες, ὅπως τὴν προπαίδεια, σὲ ρυθμό ἐμβατηρίου, μὲ παύση τετάρτου στὶς παῦλες: 

-ἐν, εἰς, ἐκ - σύν, προς, πρό - ἀνά, κατά , διά, μετά - 
-παρά, ἀντί, ἀμφί, περί - ἐπί, ἀπό, ὑπό, ὑπέρ. 

Ἑπειδὴ οἱ προθέσεις (ἀρχῆθεν έπιρρηματικοί) ἄκλιτοι τύποι, δείχνουν… πρόθεση τῆς κλιτῆς λέξεως, μεταβάλλοντάς την ἐλαφρῶς, κατὰ περίπτωση, ἀμέσως μετά ὁ Δάσκαλος μᾶς ἔβαζε νὰ τὶς ἑνώνουμε μὲ τὸ μοναδικό ρῆμα, ποὺ πάει μὲ ὅλες: τὸ ρῆμα βάλλω. 

Αὐτὸ εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα νὰ φτιάχνουμε ἀμέσως σύνθετες λέξεις (ὄχι παράγωγες ποὺ ἕνα φεγγάρι μιὰ ὑπουργός προσπάθησε νὰ τὶς ὁρίςῃ ὡς τέτοιες!!). Ἑν συνεχείᾳ ὁ Δάσκαλος ρωτοῦσε τὴν ἑτυμολογία διαφόρων λέξεων μὲ συνθετικό προθέσεις. Κατόπιν παρέθετε τὰ ρήματα θέτω, ἄγω κλπ γιὰ να βροῦμε μὲ πόσες συντίθενται κι’ἄν ἔχῃ νόημα, ἡ σύνθεση.

Μαζί μὲ τὸ λεξικό μας, φυσικά, γιὰ νὰ ἐλέγχουμε ἄν οἱ ἀπαντήσεις μας ἐπαληθεύονται· ἤ μὲ ποιοὺς ρηματικοὺς ἤ ἄλλους τύπους, σὲ ποιὰ φωνή ἤ χρόνο. Καὶ μετά, τὶς θέταμε ἐν συντάξει, σὲ συγκεκριμένες πτώσεις τῆς κλιτῆς, πάλι μὲ διαπιστώσεις διαφορῶν (πχ πρὸ /μετά μεσημβρίαν ἤ πρό/μετά μεσημβρίας ;).

Ἐκπαιδευόμασταν ἔτσι στὴν ἀναλυτικὴ καὶ συνθετική σκέψη, ἀβίαστα, ἔν εἴδει παιχνιδιοῦ, μαθαίνοντας ἄκοπα, σωρεία λέξεων καὶ τὶς λεπτὲς διακρίσεις τους. Διαδικασία ποὺ μᾶς προετοίμαζε σιωπηρά, στὸ νὰ κατανοοῦμε ἀργότερα τὴν ἑρμηνεία, ἐπὶ παραδείγματι στὰ μαθηματικά, τῶν κωνικῶν τομῶν (παραβολή, ὑπερβολή κλπ), χωρίς … μετάφραση (!) σὰν νά ‘ναι ξένες λέξεις, ὅπως γίνεται σήμερα. Ἑπί πλέον καμμία λέξη ποὺ ξεκινοῦσε μὲ πρόθεση δὲν ἐθεωρεῖτο ἀγνωστη.

Τὶ ἔκαναν οἱ νεωτεριστές γλωσσοθᾶφτες; Ἀγνόησαν τὶς 18 κύριες προθέσεις ποὺ χρησιμοποιοῦνται καὶ ἐν συνθέσει καὶ ἐν συντάξει. Θεώρησαν σὰν προθέσεις αύτές ποὺ χρησιμοποιοῦνται ἐπιρρηματικά ἐκτός ἀπό «μερικές προθέσεις χρησιμοποιούνται και στην παραγωγή (sic) /σύνθεση λέξεων». Ὁ τραγέλαφος συμπληρώνεται βαφτίζοντας ὡς σύνθετες (sic) προθέσεις οἱοδήποτε συνδυασμό τους (!!) ὡς τά «μέσα + από», «αντί + για» (sic) χωρίς ἕνωση, παραθέτοντας τό βλακῶδες* παράδειγμα «αντί για τους γονείς του»(sic).

Τὸ ὅτι γιὰ νὰ εἶναι κάτι σύνθετο πρέπει ἀναγκαστικά νὰ συντίθεται μὲ κάτι ἤ κάπου, δὲν τοὺς ἀπασχόλησε. Το γεγονός ὅτι ἡ ὀρθή ἔκφραση εἶναι «ἀντί τῶν γονέων του», ἀνεξάρτητα ἄν το λέμε**, δὲν ἔχει σημασία. Το γεγονός ὅτι οἱ παντοῦ χρησιμοποιούμενες προθέσεις ἐν, ἐκ, διά, ἐπί, πρό, ὑπέρ, ἀναφέρονται ὡς ἀπαρχαιωμένες (sic) οὔτε αὐτό ἔχει σημασία. Τὸ γεγονός ὅτι ρητά ὁ Τριανταφυλλίδης (και το βιβλίο τῆς γλώσσας) λέει ὅτι οἱ προθέσεις χρησιμοποιοῦνται μόνο μὲ ὀνόματα ἤ ἐπιρρήματα, μὲ ἐξαίρεση μόνο τῶν «μετά, κατά, αντίς (sic), από, παρά, προς» οὔτε αύτό ἔχει σημασία. Τό γεγονός ὅτι ὁ Τζάρτζανος ἀφιερώνει ὅλη κι’ὅλη μισή σελιδίτσα γιὰ τὶς προθέσεις, ἐνῷ ὁ Τριανταφυλλίδης 8 σελίδες (!!) γεμᾶτες βλακώδη παραδείγματα, μπροστά στὰ ὁποῖα στέκονται ἐνεοί καὶ κεχηνότες οἱ «φιλόλογοι» οὔτε αὐτό ἔχει σημασία. Ἄλλωστε πόσοι πλέον ἀνοίγουν λεξικά, γιὰ νὰ δοῦν πόσες σύγχρονες πολυχρησιμοποιούμενες λέξεις ύπάρχουν μὲ ‘ἀπαρχαιωμένες’ (sic) προθέσεις.

Το γεγονός ότι το παιδί θα διαβάζῃ τὴν λέξη εἴσοδος καὶ δεν θὰ τὴν καταλαβαίνει, ἀφοῦ θὰ μποροῦσε κάλιστα να λέγεται «μπούκα», διότι ἡ πρόθεση «εἰς» ἀγνοεῖται ἐπισήμως, ἡ δε ἔκφραση μὲ τὴν πρόθεση ‘σε + ὁδός’ ἤ ‘σε + δρόμος’ ‘ντέν’ προκύπτει, οὔτε αὐτό ἔχει σημασία. Παρομοίως δὲν ἔχουν … ἑτυμολογία, οἰ λέξεις σύζυγος, διαζύγιο, ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ ὀνομάζονται ἀντιστοίχως σκέτα «πάρτην» - «διώχτην». Ἀλλά δὲν ἔχει σημασία. Ἄς μὴν σταθοῦμε δε, στὸ ἀνετυμολόγητο πλέον, τῆς λέξεως «ἔνορκος».

Τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ λέξη περίμετρος ἀγνοεῖται ὡς σημασία πρόθεσης, πρᾶγμα ποὺ ὥθησε τὴν εἰσαγωγή τοῦ ἑμβαδοῦ στὰ μαθηματικά νὰ προηγεῖται, ὡς μάθημα, τῆς … περιμέτρου (λές καὶ μετρᾶς τὸ χωράφι χωρίς φράχτη ἤ ὁρόσημα) οὔτε αὐτὸ ἔχει σημασία.

Τό ἴδιο καὶ γιὰ τὴν λέξη σύνθεση, ποὺ ἐκηδεύθη, ἐνῶ ἐγλύτωσε στὸ παρατρίχα ἡ λέξη παράγωγος καὶ ἐπισήμως θεωρεῖται σύνθετη, μήπως καὶ τὴν θυμηθοῦν, ὅταν κάνουν στὀ Λύκειο περί παραγώγου συναρτήσεως, ἠ ὁποία ὅμως συνάρτησις, δυστυχῶς, πάπαλα. Ἑπόμενο οἱ φοιτητές μου νὰ μὴν κατανοοῦν τὴν διαφορά συναρτήσεως καὶ σχέσεως εἴτε στὰ μαθηματικά εἴτε στὴν οἰκονομία εἴτε στὶς διαπροσωπικές ἐπαφές τους. 

Ὅτι ἡ ἐκ τοῦ ἀποτελέσματος, πρόθεση ὅλων αὐτῶν εἶναι νὰ βγαίνουν τὰ παιδιά στόκοι, ἀνίκανοι για ἀναλυτική καὶ συνθετική ἱκανότητα καὶ γιὰ κάθε εἴδους ἀναζήτηση γνώσης, φρόνησης (ποὺ στὴν Ελληνική σημαίνει πρόθεσις, σκοπός), προτεραιοτήτων ἀληθείας καὶ σχέσεων, οὔτε αὐτὸ ἔχει σημασία. Ἅλλωστε δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ νοιάζῃ κανέναν. Δὲν χρειάζονται αὐτές, γιὰ νὰ μποῦν στὰ πανεπιστήμια κοπαδηδόν καὶ νὰ πάρουν, σὲ κάποια τέρμινα, τό χαρτί ἀπαξιωμένο , μεταφραζόμενο σὲ ἀμοιβή ἀνθυποβοηθοῦ σερβιτόρου στὴν καλύτερη περίπτωση ἤ ἐπίδομα πείνας ἀνεργίας στὴν συνήθη. 

Ἄλλωστε τὶ σημασία ἔχουν οἰ προθέσεις ὅταν μακροπρόθεσμα, ὅπως ἔλεγε ὁ Γιάννης -ὁ Κέϋνσιος, καλέ, we are all dead.

* (ἱατρ) διανοητικῶς ἐξασθενημένο, [βλ. Βλάξ, στο Λεξ. Ι.Σταματάκου] ἤ χαμηλῆς στάθμης
** Οϊ γλωσσοθᾶφτες τῆς ¨Ελληνικῆς, ποὺ χάσκουν μπροστά στήν πρωτόγονη, σχετικά, Ἀγγλική, ξεχνοῦν βολικά ὅτι στὸ ἴδιο παράδειγμα ἡ λέξη instead συντάσσεται ὅπως ἡ γενική. Μπορεῖ φυσικά ὁ κάθε Ἄγγλος νὰ μιλάῃ ὅπως τοῦ κατεβαίνει καὶ νὰ τὸ συντάξῃ ὅπως τοῦ καπνίσει, ἀλλἀ ούδείς δάσκαλος ἤ το σοβαρό τους ὑπουργεῖο Παιδείας θὰ διανοηθῇ νὰ τὸ διδάσκῃ ἀλλοιῶς, ὅπως οἱ δουλοπρεπεῖς ξενόφρονες, τρανταφυλλιδικοί καὶ ψυχαριστές καὶ οἱ ὑπουργίσκοι τους.



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.