9 Απριλίου 2020

Η “ιερότητα των συνόρων” είναι η προϋπόθεση για… “ολική επαναφορά”

Του Κωνσταντίνου Γρίβα 

Το σοκ του κορωναϊού μέσα στον Δυτικό Κόσμο λειτουργεί ως καταλύτης και αποκρυσταλλώνει έναν άτυπο παγκόσμιο πόλεμο που μαίνεται εδώ και καιρό αλλά τώρα παίρνει μια πιο σχηματοποιημένη μορφή. 

Σε πολύ γενικές γραμμές, οι παρατάξεις του πολέμου αυτού θα μπορούσαν να συμπυκνωθούν στους εξής δύο πόλους: Στον πρώτο βρίσκονται όσοι θέτουν πάνω απ΄ όλα την Ανθρωπότητα και τις επιμέρους συλλογικές εκφάνσεις της, χάρη στις οποίες αποκτά και η ίδια υπόσταση, όπως είναι τα έθνη, οι λαοί, οι κοινωνίες. Ο δεύτερος πόλος περιλαμβάνει τις δυνάμεις που επιχείρησαν, επιχειρούν και θα επιχειρούν να αποδομήσουν και να καταργήσουν τις συλλογικές ταυτότητες.

Οι δυνάμεις αυτές είχαν επιβάλει τη συλλογική αυταπάτη της «Παγκοσμιοποίησης», δαιμονοποίησαν την ίδια την έννοια των συνόρων και έτσι επέτρεψαν σε έναν παθογόνο παράγοντα, που θα μπορούσε να είχε ελεγχθεί στην αρχή της εμφάνισής του με τον κλείσιμο των συνόρων, να μετατραπεί στον σημερινό εφιάλτη.

Μερικές εβδομάδες μετά η κατάσταση έχει αντιστραφεί. Οι χώρες η μία μετά την άλλη κλείνουν τα σύνορά τους σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αποτρέψουν τη διάδοση του κορωναϊού, ενώ ακόμη και οι τοπικές κοινωνίες σε χώρες όπως η Ισπανία περιχαρακώνονται ώστε να προστατεύσουν τους δημότες τους.

Έτσι, λοιπόν από το χωρίς σύνορα, υποτιθέμενο, «Παγκόσμιο Χωριό», περάσαμε σε έναν κόσμο πολλαπλών και επικαλυπτομένων συνόρων όπου και το πιο μικρό χωριό, κοινότητα, νησί, προσπαθεί να αποκόψει τον εαυτό του από τους άλλους. Με άλλα λόγια ανακαλύψαμε ξανά τα σύνορα. Ή μάλλον θα ήταν πιο σωστό να πούμε ότι τα σύνορα κατέστησαν εκ νέου ιερά. 

Η επαναφορά των συλλογικών ταυτοτήτων στο ιστορικό γίγνεσθαι

Και πράγματι στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας τα σύνορα εθεωρούντο ιερά γιατί χωρίζουν τον οργανωμένο χώρο από το χάος, όπως σοφά έγραψε σε ανάρτησή του ο πολιτικός επιστήμονας Δημήτρης Βερδελής.

Και ο οργανωμένος χώρος είναι η αναγκαία συνθήκη για να υπάρχουν η ανθρώπινη κοινωνία, οι συλλογικές ταυτότητες και δομές, οι λειτουργίες των ανθρώπων, η ίδια η ζωή αυτή καθαυτή. Χωρίς σύνορα δεν υπάρχουν κοινότητες, χωρίς κοινότητες δεν υπάρχουν κοινωνίες, χωρίς κοινωνίες δεν υπάρχουν λαοί, χωρίς λαούς δεν υπάρχουν έθνη, χωρίς έθνη και λαούς δεν υπάρχει Ανθρωπότητα.

Επίσης, το διεθνές σύστημα διαμορφώνεται από χώρες και οι χώρες διαμορφώνονται από τα σύνορα. Άρα, χωρίς σύνορα δεν υπάρχουν χώρες και χωρίς χώρες δεν υπάρχει διεθνές σύστημα. Και χωρίς διεθνές σύστημα δεν υπάρχει διεθνές δίκαιο και ό,τι απορρέει από αυτό όπως είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ακόμη περισσότερο, χωρίς σύνορα δεν υπάρχει η αίσθηση ενότητας των ανθρώπων. Γιατί οι άνθρωποι αναγνωρίζουν τους άλλους ανθρώπους μέσω της αλληλεπίδρασης στο πλαίσιο συλλογικών δομών. Αν καταστρέψεις τις συλλογικές δομές τότε ο ορίζοντας των ανθρώπων μικραίνει δραματικά, τόσο χωρικά όσο και χρονικά, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ξεφύγουν από τα στενά όρια της ατομικότητάς τους και βυθίζονται σε αυτήν.

Χωρίς σύνορα και τις συλλογικές δομές που διαμορφώνονται χάρη σε αυτά και εξαιτίας αυτών, η έννοια της Ανθρωπότητας θα είχε την ίδια σημασία με την έννοια της γατότητας, της σκυλότητας ή της καμηλοπαρδότητας.

Και αν δεν υπάρχει Ανθρωπότητα και διεθνές σύστημα δεν υπάρχουν και πανανθρώπινα οράματα και διεθνιστικοί αγώνες. Βέβαια, κάποια στιγμή στο μέλλον ενδέχεται να υπάρξει υπέρβαση των συνόρων και των εθνών. Όμως, η υπέρβαση αυτή, όταν και αν έλθει, θα προκύψει ως αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας και επίπονης διαδικασίας στο πλαίσιο της οποίας συγκρούονται αντίρροπες δυνάμεις, ο χαρακτήρας των οποίων μπορεί να συμπυκνωθεί στο σχήμα:

Οι πολλοί εναντίον των λίγων, οι κοινωνίες και οι λαοί εναντίον των υπερεθνικών ελίτ. Η πιθανή αυτή ιστορική εξέλιξη δεν έχει καμιά σχέση με τις ιαχές για κατάργηση των συνόρων «εδώ και τώρα». Όχι μόνο δεν είναι το ίδιο πράγμα αλλά το ακριβώς το αντίθετό της.

Μια μοναδική ιστορική ευκαιρία

Άρα λοιπόν, για να εκμεταλλευτούμε την μοναδική ιστορική ευκαιρία που έδωσε στους λαούς ο γεωπολιτικός μετεωρίτης του κορωναϊού, επαναφέροντας στο ιστορικό γίγνεσθαι τις συλλογικές ταυτότητες και δομές και να αναδημιουργήσουμε τις χώρες μας με μια κοινωνιοκεντρική λογική, πρέπει πριν και πάνω απ’ όλα να ξαναφτιάξουμε τα σύνορα. Για την ακρίβεια να επαναϊεροποιήσουμε τα σύνορα.

Γιατί τα σύνορα δεν είναι απλώς μια γραμμή στον χάρτη. Είναι το φράγμα που μας προφυλάσσει από εξωτερικές απειλές αλλά, κυρίως, διαμορφώνουν το αναγκαίο πλαίσιο που πρέπει να υφίσταται για να υπάρχει κοινωνία. Η κοινωνία πρέπει να έχει και χωρική ταυτότητα αλλιώς δεν είναι κοινωνία αλλά ένας συρφετός ατόμων, απροσδιόριστου μεγέθους και ασαφών ορίων.

Και αν δεν υπάρχει κοινωνία δεν μπορούν να υπάρξουν κανενός είδους συλλογικές δομές, οι οποίες πηγάζουν από την κοινωνία, αποτελούν προεκτάσεις και «εκροές» της, κατά κάποιον τρόπο. Και αν δεν υπάρχουν συλλογικές δομές δεν μπορεί να υπάρξουν και συλλογικοί αγώνες. Ούτε φυσικά και η ταξική πάλη εν συνόλω.

Η ύπαρξη κοινωνίας, λαού, έθνους και χώρας δεν αναιρεί την ταξική πάλη. Αντιθέτως, της δίνει το αναγκαίο πλαίσιο μέσα και τη βάση πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί. Αν δεν υπάρχει σύνολο αλλά μόνο άτομα, τότε φυσικά και δεν μπορεί να υπάρξει ταξική πάλη.

* Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

Αρδήν - Ρήξη 
πηγη



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.