29 Ιουλίου 2019

Ἅγιο Φῶς: Ντοκουμέντα καὶ σκεπτικισμός – Fake news, Hoax, συνωμοσία ἤ ἀλήθεια; (μέρος Α)

Toῦ Βασίλειου Εὐσταθίου 
Δρ. Φυσικοῦ, πτ. Θεολογίας (Τμ.Κοιν.Θ.ΕΚΠΑ)

Εἰσαγωγὴ.

Ἡ θαυματουργικὴ ἐμφάνιση τοῦ Ἁγίου Φωτὸς κάθε Μεγάλο Σάββατο ποὺ ἑορτάζουμε τὴν τοῦ Χριστοῦ Ἀνάσταση κατὰ τὴν Τελετὴ Ἀφῆς Του ἔχει ἀποτελέσει σημεῖο ἀμφιλεγόμενο διαμέσου τῶν αἰώνων («ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον», Λκ. 2,34). Καὶ αὐτὸ συμβαῖνει ἰδίως στὴν ἐποχή μας, τῆς ἀνεξέλεγκτης ἀμφισβήτησης, τοῦ ἄκρατου ὀρθολογισμοῦ, καὶ τῆς πνευματικῆς ὑποτροφίας καὶ ἐξασθένισης τῆς πίστεως λόγω τῆς θρέψης καὶ ἐπιβολῆς τῆς ὑλικῆς ἐπιθυμίας, τὴν ὁποία εὐνοεῖ ἡ ἄνεση τοῦ τεχνολογικοῦ πολιτισμοῦ καὶ ἡ ἀπαξιωτικὴ ἰδεολογία τῆς πολιτικῆς. Στὸ κείμενο ποὺ ἀκολουθεῖ γίνεται μιὰ προσπάθεια νὰ ἐξηγηθεῖ ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸν, ὅσον ἀφορὰ τὸ Ἅγιο Φῶς, τὸ ζήτημα νὰ ἐξαντλεῖται ἀπὸ τὸν ὁποιοδήποτε μόνο στὸ τὶ κάνει ὁ Πατριάρχης μέσα στὸ κουβούκλιο, γιατὶ αὐτὸ πράγματι δὲν εἶναι ὁ σκοπὸς τοῦ προσκυνήματος τοῦ πιστοῦ, πόσον μάλλον δὲν εἶναι ἡ σωστὴ προσέγγιση καὶ ἡ δουλειὰ τοῦ ἄπιστου.

Ἡ ὑπόθεση μὲ τὸ Ἅγιο Φῶς γιὰ τὸν κάθε πιστὸ ποὺ δὲν παῦει νὰ Τὸν ἀναζητεῖ, δὲν εἶναι ἁπλὰ ἅν γίνεται ἤ ὄχι ἕνα ἐπαναλαμβανόμενο καθ᾿ ἔτος θαῦμα, τὸ ὁποῖο βέβαια δὲν νοεῖται νὰ περιορίζεται μόνο μέσα στὸ χῶρο τοῦ Πανάγιου Τάφου καὶ νὰ ἀφορὰ μόνο τὸν Πατριάρχη, ἀλλὰ εἶναι ἄν τελικὰ Ἐκεῖνος εἶναι μεθ᾿ ἡμῶν μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων ἤ ὄχι («καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. Ἀμήν.», Μτ. 28,20). 

Τὶ νόημα θὰ εἶχε ἄν μέν ἀναστήθηκε, ἀλλὰ ὅμως μᾶς ἐγκατέλειψε καὶ δὲν εἶναι πιὰ μαζί μας, ὄχι κάθε χρόνο, ἀλλὰ κάθε ὥρα καὶ στιγμή. Ναί μὲν, εἶναι ἀναγκαῖο γιὰ τὸν κάθε πιστὸ ὁ Χριστὸς νὰ ἀναστήθηκε, γιατὶ ὅπως μᾶς διαλαλεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, κενὸν ἄρα τὸ κήρυγμα ἡμῶν, κενὴ δὲ καὶ ἡ πίστις ὑμῶν», (Α’ Κορ. 15,14), ὅμως χρειαζόμαστε ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ κρατήσει καὶ τὴν ὑπόσχεσή Του πρὸς ὑμᾶς ὅτι θὰ παραμείνει μαζί μας ἔως τέλος. Καὶ γι’ αὐτὸ τὸ λόγο εἶναι σημαντικὸ αὐτὸ τὸ ‘ραντεβού’ Του μαζί μας κάθε χρόνο τὸ Σάββατο σὰν αὐτὸ ποὺ ἀναστήθηκε. Καὶ ἀνάλογα ὅπως τὸ βιώνει ὁ καθένας, σίγουρα ἀνανεώνει καὶ ἐφοδιάζει τὴν πίστη του.

Τέλος, ἡ ὑπόθεση μὲ τὸ Ἅγιο Φῶς γιὰ τὸν κάθε ἕναν ποὺ Τὸ ἀμφισβητεῖ δὲν εἶναι στὸ νὰ προσπαθεῖ νὰ βρεῖ ἕναν λογικὸ τρόπο νὰ τὸ ἀπορρίψει καὶ ἔτσι νὰ ἀνακουφιστεῖ, νὰ ‘λυτρωθεῖ’, ὅπως ἔχει τὴν ἐντύπωση, ἤ νὰ αὐτοεπιβεβαιωθεῖ, γιατὶ μὲ τὸ νὰ ἀνακαλύπτει ἀναπτήρες καὶ σπίρτα καὶ ὁτιδήποτε, δὲν προσβάλλει τὸ Ἅγιο Φῶς, ποὺ ἀξιόπιστα μαρτυρεῖται στὰ βάθη τῶν αἰώνων ἔως καὶ σήμερα, ἀλλὰ τὸν Πατριάρχη, σκανδαλίζοντας καὶ τοὺς πιὸ ἀδύναμους. Ἡ ὑπόθεση γι᾿ αὐτὸν εἶναι νὰ προσπαθήσει νὰ ἀφήσει ἀνοιχτὰ καὶ κάποια ἄλλα ἐνδεχόμενα, νὰ ἀφήσει περιθώριο καὶ σὲ κάποιες ἄλλες ἐκδοχὲς, νὰ μὴν μένει ἐγκλωβισμένος σὲ μιὰ στενὴ λογική. 

Μήπως τελικὰ τὰ πράγματα ὅπως φαίνονται, καὶ οἱ ἀναπτήρες καὶ τὰ σπίρτα κ.τ.λ., τελικὰ δὲν καταφέρνουν νὰ νικήσουν τὴν πίστη καὶ νὰ δέσουν τὸ Θεὸ γιὰ νὰ πάψει νὰ μᾶς φανερώνει τὴν παρουσία Του μὲ τοὺς θαυμαστούς καὶ ἀκατανόητους τρόπους Του; Μήπως τελικὰ ὅλοι αὐτοῖ ποὺ μαρτυροῦν τὴν ἀποκάλυψή Του στὴν ζωή τους, δὲν τὸ κάνουν γιὰ ἐντυπώσεις, οὔτε ἐπειδὴ εἶναι ἀνόητοι, οὔτε ἐπειδὴ ἔχουν παραισθήσεις; Μιὰ ἁπλὴ εἰλικρινὴ ἐρώτηση χρειάζεται μόνο, καὶ ἴσως Τὸν συναντήσεις! 

1. Ἡ Τελετὴ Ἀφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός καὶ ἡ βιντεοσκόπηση. 

Πρὶν πολλὰ χρόνια κυκλοφόρησε ὁ π. Ἀντώνιος Στυλιανάκης ἕνα βίντεό του ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο γυρισμένο τὸ Σάββατο τῆς Ἀναστάσεως τὸ 1994 καὶ παρουσιάζει διάφορα φαινόμενα, ποὺ κατὰ τὴν ἐρμηνεία τοῦ π. Ἀντώνιου ἀποτελοῦν ἀνεξήγητα κατὰ τοὺς φυσικοὺς νόμους γεγονότα. Τέτοια εἶναι: 

α) ἐμφάνιση τοῦ Ἁγίου Φωτὸς μὲ τὴν μορφὴ πύρινης σφαίρας, ἡ ὁποία ἀνέβηκε πρὸς τὸν ἐξώστη, 
β) ἐμφάνιση τοῦ Ἁγίου Φωτὸς μὲ τὴν μορφὴ πύρινης σφαίρας, ἡ ὁποία πέρασε ἐπάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια τοῦ κόσμου χωρὶς νὰ τὸν κάψει, 
γ) ἐμφάνιση τοῦ Ἁγίου Φωτὸς μὲ τὴν μορφὴ παράξενων γαλαζόλευκων φώτων καὶ ἀστραπῶν, 
δ) αὐτανάφλεξη ὁρισμένων λαμπάδων τῶν πιστῶν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Φῶς (ἡ λέξη ‘αὐτανάφλεξη’ χρησιμοποιεῖται συμβατικά, γιατὶ στὴν περίπτωση θαύματος ἡ Θεία Χάρις ἀνάβει τὴν φλόγα). 

Στὶς 10 Ἀπριλίου 2018 ὁ κ. Θεόδωρος Δανιηλίδης, ἱδρυτὴς τῶν Ἑλληνικῶν Ηoaxes δημοσίευσε ἄρθρο του μὲ τίτλο «”Θαύμα! Το Άγιο Φως εμφανίστηκε ως φωτεινή σφαίρα στον Πανάγιο τάφο”. Καταρρίπτεται». στὸ ὁποῖο ἀμφισβητεῖ μὲ τὸν δικό του τρόπο ἐρμηνείας καὶ προσέγγισης, βασιζόμενος σὲ στοιχεία ἀπὸ ἄλλες πηγὲς ποὺ παραθέτει καὶ ἀναλύει, τὶς ἐρμηνείες ποὺ ἔχει δώσει ὁ π. Ἀντώνιος γιὰ ὅλα τὰ παραπάνω φαινόμενα. Τὰ ἐπιχειρήματα σὲ αὐτὸ τὸ ἄρθρο ἔρχεται μὲ τὴν σειρά του μετὰ ἀπὸ περίπου ἕνα ἔτος νὰ ἀμφισβητήσει μὲ νέα στοιχεία καὶ ἀναλύσεις ὁ κ. Γιώργος Γιαννίκης σὲ ἄρθρο του μὲ τίτλο: «Κατάρριψη ενός HOAX που κατασκεύασαν τα…”ELLINIKA HOAXES” για το Άγιο Φως» στὴν ἱστοσελίδα τῆς ΟΟΔΕ, ὁ ὁποῖος ὅμως τελικὰ παραδέχεται ὅτι σὲ ἕνα βαθμὸ κάποιες παρατηρήσεις τοῦ κ. Θ. Δανιηλίδη γιὰ κάποια ἀπὸ τὰ παραπάνω φαινόμενα εἶναι εὔστοχες καὶ ὁ π. Ἀντώνιος σὲ κάποια σημεία μπορεῖ νὰ εἶναι λίγο ὑπερβολικός. Αὐτὸ ὡστόσο ποὺ ἀβίαστα συμπεραίνει κάποιος εἶναι ὅτι ἀπὸ τὴν μιὰ μὲν τὰ στοιχεία καὶ ἀπὸ τὶς δύο πλευρὲς δὲν ἐπαρκοῦν γιὰ ἀσφαλὴ συμπεράσματα πρὸς καμιὰ κατεύθυνση καὶ ἡ πίστη τοῦ καθενὸς ἐμπλέκεται ἀναπόφευκτα στὸ πῶς θὰ ἀντιληφθεῖ καὶ θὰ θεωρήσει ὁ καθένας τελικὰ τὰ ὅσα δείχνει τὸ βίντεο νὰ συμβαίνουν ἐκεῖ. Καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη δὲ ἡ ὅλη ἀμφισβήτηση καὶ διένεξη ἀφορὰ τὰ συγκεκριμένα φαινόμενα, ποὺ παρουσιάζει τὸ βίντεο τοῦ π. Ἀντώνιου, καὶ ὄχι τὴν ἴδια τὴν φύση καὶ προέλευση τοῦ φωτὸς μὲ τὸ ὁποῖο ἀνάβουν τὶς λαμπάδες τους ὅλοι οἱ παρευρισκόμενοι, δὲν ἀφορὰ δηλαδὴ τὸ ἄν ἁπλὰ εἶναι ἕνα φυσικό, συνηθισμένο φῶς, ἔστω καὶ εὐλογημένο, ὅπως τὸ νερὸ ἤ τὸ λάδι μετὰ τὸν ἁγιασμὸ καὶ τὸ εὐχέλαιο ἀντίστοιχα, ὅπως οὔτε καὶ ἄν ἄναψε φυσικὰ ἤ θαυματουργικά.

Μὲ ἄλλα λόγια, ἀκόμα καὶ ἄν ὅλα αὐτὰ τὰ φαινόμενα στὸ βίντεο τοῦ π. Ἀντώνιου εἶναι ἐξηγήσιμα μὲ φυσικοῦς ὅρους λογικά, ὅπως ἰσχυρίζεται ὅτι μπορεῖ νὰ εἶναι ὁ κ. Θ. Δανιηλίδης, μὴ δεχόμενος τὶς ἐρμηνείες τοῦ π. Ἀντώνιου γιὰ τὸν ὑπερφυσικό του χαρακτήρα, αὐτὸ δὲν ἀφορὰ σὲ καμιὰ περίπτωση τὸ ἄν τὸ Ἅγιο Φῶς ξεπηδὰ θαυματουργικὰ ἤ ὄχι μέσα στὸν Πανάγιο Τάφο, ὅπως καὶ τὸ ἄν εἶναι φυσικό ἤ καὶ ἄκτιστο. Μπορεῖ τὸ Ἅγιο Φῶς νὰ ἄναψε θαυματουργικὰ τὴν λαμπάδα τοῦ Πατριάρχη καὶ νὰ εἶναι καὶ ἄκτιστο, καὶ στὴν συνέχεια νὰ κατέγραψε τὸ βίντεο τὴν μετάδοσή του στοὺς πιστοὺς μὲ τελείως φυσικό τρόπο καὶ ὅλα τὰ παραπάνω φαινόμενα ποὺ παρατηροῦνται σὲ αὐτὸ νὰ εἶναι στὴν πραγματικότητα φυσικὰ ἐξηγήσιμα. 

Βέβαια δὲν μπορεῖ νὰ συμβαῖνει καὶ τὸ ἀντίστροφο. Δηλαδὴ, ἄν ἕνα ἀπὸ αὐτὰ τὰ φαινόμενα ποὺ βλέπουμε στὸ βίντεο ἀπεικονίζει κάτι ὑπερφυσικό, τότε δὲν μπορεῖ παρὰ καὶ τὸ Ἅγιο Φῶς νὰ ἀνάβει ὑπερφυσικὰ καὶ νὰ εἶναι ἄκτιστο, γι’ αὐτὸ καὶ στὴν τελετὴ ἀφῆς του παρατηροῦνται τέτοια φαινόμενα. Καὶ τὸ θέμα εἶναι ἀκριβῶς ὅτι αὐτὸ δὲν μπορεῖ οὔτε νὰ ἀποδειχθεῖ, οὔτε νὰ ἀπορριφθεῖ μέσω βίντεο, ἤ μὲ ὁποιονδήποτε ἄλλο τεχνολογικὸ μέσο ἤ ἐπιστημονικὸ τρόπο. Καὶ αὐτὸ συμβαῖνει γιατὶ εἰσερχόμαστε σὲ θέματα τῆς πίστεως καὶ περιοχὲς τοῦ ὑπερφυσικοῦ, ὅπου θεσπόζει ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία τῆς ἀποδοχῆς ἤ ἀπόρριψης τοῦ θείου, ἡ ὁποία ἄν ἤταν δυνατὸν νὰ ἀποδειχθεῖ μὲ τὴν φυσικὴ λογικὴ ὅτι ἀφορὰ τὸ ὑπερφυσικό, αὐτὴ θὰ παραβιαζόταν ἀπὸ αὐτὴν τὴν λογικὴ ποὺ θὰ τὴν βίαζε νὰ δεχθεῖ τὸ ἀνώτερο καὶ νὰ ὑποταχθεῖ σὲ αὐτό, ἀντὶ νὰ τὸ δεχθεῖ μὲ τὴν προσωπική της θέλησή καὶ νὰ ἀναπτύξει ἔτσι μαζί του σχέση ἀληθινῆς πίστεως καὶ εἰλικρινῆς ἀγάπης.

Πάντως πέρα ἀπὸ τὸ βίντεο του, ποὺ τραβήχτηκε τὸ 1994, ὁ π. Ἀντώνιος Στυλιανάκης σὲ κείμενό του («Το Άγιο Φως του Παναγίου Τάφου στα Ιεροσόλυμα» στὸ users.otenet.gr/~styliant/HolyLight/) μεταξὺ ἄλλων μαρτυρεῖ ὅτι τὴν ἐπόμενη χρονιὰ ὁ ἴδιος εἶδε μὲ τὰ μάτια του νὰ ἀνάβουν λαμπάδες μόνες τους: «αὐτὸ τὸ καταπληκτικὸ φαινόμενο εἶχα τὴν τύχη νὰ παρακολουθήσω τὸ Πάσχα τοῦ ’95, ὅταν σὰν ἱερομόναχος ἔλαβα μέρος στὴν τελετὴ τοῦ Ἁγίου Φωτός, καὶ κρατοῦσα καὶ ὁ ἴδιος ψηλὰ τὴ λαμπάδα. Δὲν ἄναψε ὅμως ἡ δική μου, ἀλλὰ εἶδα μὲ τὰ μάτια μου καὶ ρίγησα, ἄλλες λαμπάδες μέσα στὸ πλήθος τοῦ κόσμου νὰ ἀνάβουν σποραδικά, ἀφοῦ γιὰ λίγο στὴν ἀρχὴ κάπνιζαν!». Ἴσως ἡ μαρτυρία του ἔχει μεγαλύτερη βαρύτητα ἀπὸ τὸ βίντεό του, καὶ τὰ ὑπὲρ καὶ κατὰ γι’ αὐτό λογικὰ ἐπιχειρήματα, καὶ αὐτὸ λόγω τῆς ἀξιοπιστίας τοῦ π. Ἀντωνίου, ὡς καλὸς ἱερέας καὶ ἐπιστήμων.

2. Ἡ Ἀκαΐα Ἁγίου Φωτός.

Ἔτσι σὲ ἐπόμενο ἄρθρο ποὺ δημοσίευσαν στὰ Ἑλληνικὰ Ηoaxes («Είναι αλήθεια ότι το Άγιο Φως δεν καίει;», τοῦ Ἀνδρόνικου Κουτρουμπέλη) στὶς 3 Μαΐου 2019, καὶ προσπαθοῦν σὲ αὐτὸ νὰ ἐξηγήσουν ὅτι ἀκόμα καὶ τὰ βίντεο ποὺ ἔχουν δημοσιευτεῖ καὶ ἀφοροῦν τὸ ἄν καίει ἤ ὄχι τὸ Ἅγιο Φῶς τὰ πρῶτα λεπτὰ μετὰ τὴν μετάδοσή του στοὺς πιστοὺς στὸν Πανάγιο Τάφο, μόνο ὅτι δὲν καίει δὲν ἀποδεικνύουν, διαπιστώνουμε ότι στὴν πραγματικότητα αὐτὸ ποὺ ἁπλὰ συμπεραίνουν πάλι εἶναι τὸ δεδομένο ξεκάθαρο γεγονὸς, ὅτι τὰ καρὲ τῶν βίντεο, εἶτε μεμονωμένα ἤ τρέχοντας στὰ βίντεο ποὺ παίζουν σὲ πραγματικὴ ταχύτητα, δὲν ἀποδεικνύουν κανένα θαῦμα, ἀφοῦ μιὰ τέτοια ἀπόδειξη εἶναι ἐκ τῶν πραγμάτων ἀδύνατη. Μάλιστα, ὅπως προαναφέραμε, μᾶς παρουσιάζουν καὶ το βίντεο κάποιου που προσπαθεί να ἀποδείξει ότι και με τη συνηθισμένη φλόγα, ἀκόμα καὶ ἀπὸ 33 κεριά, αν την κουνάς κατάλληλα δεν καίγεσαι.

Ωστόσο εὔκολα διαπιστώνεται ὅτι σὲ αὐτὸ ὑπάρχουν ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο καρὲ σὰν τὰ παραπάνω, ὅπου ὁ ἀμφισβητίας τοῦ Ἁγίου Φωτὸς δὲν τολμάει νὰ δοκιμάσει νὰ ἀγγίξει ἤ ἁπλὰ νὰ πλησιάσει τὴν φλόγα σὲ ἀνάλογα σημεῖα μὲ αὐτὰ ποὺ τὸ ἀγγίζουν οἱ προσκυνητὲς σὲ ἀντίστοιχα βίντεο, ποὺ παρουσιάζουν τὴν ἀκαΐα τοῦ Ἁγίου Φωτός, τέτοια ὅπως γένεια, μαλλιά, ἀνοιγμένα στόματα, μύτες, αὐτιά, ἀκόμα καὶ μάτια, χωρὶς δισταγμό, ὅπως βλέπουμε στὰ παρακάτω καρὲ τέτοιων τῶν βίντεο. Ἀλλὰ καὶ ὁ χρόνος ποὺ πειραματίζεται εἶναι μόνο μερικὰ δευτερόλεπτα, ἐκτὸς τοῦ ὅτι φαίνεται προδήλως κάπως ἀγχωμένος, σὲ ἀντίθεση μὲ πάρα πολλοὺς προσκυνητὲς ποὺ παίζουν μὲ τὶς φλόγες ὁλόκληρα λεπτὰ, παραμένοντας παραταῦτα νὰ δείχνουν ὅτι νιώθουν εὐχαρίστηση καὶ ἱκανοποίηση, ἔχοντας ἀπόλυτη ἡρεμία. Μπορεῖ κάποιοι νὰ θέλουν νὰ τὰ λογαριάζουν ὅλα τὸ ἴδιο, ὡστόσο οἱ διαφορὲς εἶναι πολλὲς καὶ εὐδιάκριτες, χωρὶς νὰ μποροῦν νὰ παραβλεφθοῦν.




Στὰ Ἑλληνικὰ Ηoaxes αὐτὸ ποὺ βρήκαν νὰ σχολιάσουν μπροστὰ σὲ ὅλα αὐτὰ ποὺ βλέπουν εἶναι ὅτι γιὰ μιὰ στιγμὴ ἡ φλόγα ἀκούμπησε τὰ μαλλιὰ τῆς κοπέλας καὶ ἀμέσως ἄρπαξαν λίγο στὴν ἄκρη. Δὲν βλέπουν ὅμως πῶς, ἀφοῦ ἔσβησε τὰ μαλλιά της, συνέχισε ἀνενόχλητη γιὰ ὁλόκληρα λεπτὰ νὰ βάζει τὴν φλόγα κάτω ἀπὸ τὸν ἀγκώνα της καὶ τὸ μόνο ποὺ συνέβηκε ἤταν νὰ μαυρίσει σὲ ἐκεῖνο τὸ σημεῖο τὸ ἄσπρο λεπτὸ μπλουζάκι της. Αὐτὸ τὸ μπλουζάκι θὰ τὸ ζήλευαν ὅλοι οἱ πυροσβέστες – ἄν δὲν καταλάβαιναν βέβαια ὅτι ὁ λόγος ποὺ δὲν κάηκε δὲν ἤταν αὐτὸ τὸ ἴδιο, ἀλλὰ ἡ φωτιὰ ποὺ δὲν ἔκαιγε. Καὶ πῶς κάηκαν τὰ μαλλιά της, ἀφοῦ δὲν καίει; Μὰ ἐδῶ δὲν ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ φυσικοὺς νόμους ποὺ παραμένουν ἀμετάβλητοι, ἀλλὰ μὲ προσωπικὴ θεανθρώπινη σχέση: ἀπὸ τὴν μιὰ σὲ ἀγκαλιάζω καὶ σὲ χαϊδεύω καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη σοὺ δίνω μία νὰ ξυπνήσεις καὶ νὰ συνέλθεις. 

Πάντως αὐτὸ ποὺ πιθανὸν ἔπαιξε μεγαλύτερο ρόλο στὸ συγκεκριμένο γεγονὸς εἶναι ὅτι τὸ μικρὸ κάψιμο τῶν μαλλιῶν ἤταν ἐντελῶς ἄνευ σημασίας καὶ ἐπιπτώσεων, γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ κοπέλα, ἀφοῦ τὰ ἔσβησε, συνέχισε ἀνενόχλητη τὸ παιχνίδισμα μὲ τὴν φλόγα. Ἀντίθετα, ἄν ἄρπαζε φωτιὰ τὸ μπλουζάκι, αὐτὸ ποὺ θὰ συνέβαινε εἶναι ὅτι θὰ τῆς προκαλοῦσε ἔστω καὶ ἕνα μικρὸ ἔγκαυμα, ποὺ ἀκόμα καὶ μηδαμινὸ καὶ ἀκίνδυνο, ὡστόσο θὰ τὴν πονοῦσε καὶ θὰ τὴν ἐνοχλοῦσε, ὅπως ὅλοι λίγο πολὺ γνωρίζουμε ἐμπειρικά. Γιατί, θὰ πεῖ κάποιος, αὐτὴ τὸ ἐπέλεξε κάτι τέτοιο; Ὄχι αὐτή, το Ἅγιο Φῶς δὲν καίει ὅπου χρειάζεται.

Νὰ σημειώσουμε ἀκόμα γιὰ τὴν ἀκαΐα, ὅτι κατὰ πόσο τὸ φαινόμενο γίνεται ὁρατὸ καὶ αἰσθητὸ ἐξαρτάται ἀπὸ τὴν πίστη καὶ τὸ θάρρος τῶν προσκυνητῶν. Ἄν κάποιος φοβάται μὴν καεῖ, ἐπειδὴ βλέπει ὅτι καὶ ἀπὸ αὐτὴ τὴν φλόγα θερμαίνεται ἀρκετά, τότε λογικὸ εἶναι νὰ μὴν πλησιάζει πολὺ σὲ αὐτὴ καὶ ἔτσι νὰ μὴν μπορεῖ νὰ διαπιστώσει ξεκάθαρα ὅτι αὐτὴ γιὰ λίγα λεπτά δὲν καίει. Στὸ παρακάτω βίντεο βλέπουμε κάποιον ποὺ διστάζει να πλησιάσει πολὺ τὸ χέρι του στὴν φλόγα, ὥσπου ἔρχεται κάποιος, πιθανὸν ἱερέας, καὶ τοῦ βάζει τὸ χέρι πιὸ κοντά, ὥστε νὰ καταλάβει ὅτι δὲν καίει καὶ νὰ μὴν φοβάται, ὅπως στὴν συνέχεια βάζει καὶ ὁ ἴδιος τὸ δικό του. Ἄν αὐτὸ εἶχε συμβεῖ μὲ μιὰ συνηθισμένη φλόγα, θὰ εἶχαν καταλήξει καὶ οἱ δύο στὸ νοσοκομεῖο.

Ἐν κατακλείδι, τὸ ἐρώτημα παραπάνω τίθεται ἐπὶ λάθος βάσης, καθῶς ρωτάει ἄν τὸ Ἅγιο Φῶς ἔχει κάποιες ἰδιότητες τοῦ κοινοῦ φωτὸς, στὴν συγκεκριμένη περίπτωση ἄν καίει, ἤ δὲν τὶς ἔχει καθόλου, δηλαδὴ δὲν καίει, ἐνῶ τὸ θέμα εἶναι ἄν ἰσχύουν ἤ ὄχι οἱ ἰσχυρισμοὶ αὐτόπτων μαρτύρων ὅτι τὸ φῶς δὲν καίει αὐτοῦς, μὲ τὴν ἔννοια ὅτι τοὺς προκαλεῖ ἐγκαύματα (καὶ ὄχι γιὰ παράδειγμα ὅτι δὲν τοὺς θερμαίνει), ὅπως συμβαῖνει μὲ μιὰ κοινὴ φλόγα. Προφανῶς καὶ τὸ φῶς ποὺ λαμβάνουν οἱ πιστοὶ κατὰ τὴν τελετῆς τῆς Ἀφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτὸς ἔχει καὶ αὐτὸ κάποια θερμικὰ ἀποτελέσματα, ἀφοῦ μετέχει στὴν καύση τοῦ κεριοῦ τῶν λαμπάδων, ἀλλιῶς δὲν θὰ ἄναβαν οὔτε αὐτές. Ὡστόσο, ὅπως μαρτυροῦν χιλιάδες προσκυνητὲς, καὶ τώρα πλέον τὸ δείχνουν καὶ μὲ φωτογραφίες καὶ βίντεο, στὰ πρώτα λεπτὰ τὸ Ἄγιο Φῶς εἶναι πιὸ «προσεκτικό» μαζί τους.

3. Οἱ σύγχρονες Μαρτυρίες ἐκ τῶν ὑπευθύνων τοῦ Παναγίου Τάφου γιὰ τὸ τὶ εἶναι τὸ Ἅγιο Φῶς καὶ πῶς ἀνάβει. 

Φέτος κυκλοφόρησε ἕνα νέο βιβλίο, ποὺ παραθέτει μαρτυρίες κάποιων σημαινόντων ἐκκλησιαστικῶν προσώπων, ὑπεύθυνων στὰ Ἅγια Προσκυνήματα τῶν Ἱεροσολύμων, τὸ ὁποῖο λέγεται «Λύτρωση-Περὶ τοῦ Ἁγίου Φωτός» καὶ εἶναι τοῦ κ. Δημήτριου Ἀλικάκου, δημοσιογράφου καὶ ἀρχισυντάκτη τῶν Ἑλληνικῶν Hoaxes. Σὲ ὅλες τὶς μαρτυρίες, μὲ πρώτη καὶ κύρια αὐτὴ τοῦ σκευοφύλακα σεβασμιώτατου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως Ἰσιδώρου, παρουσιάζεται τὸ Ἅγιο Φῶς νὰ ἀνάβει μέσα στὸν Πανάγιο Τάφο ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων μὲ φυσικὸ τρόπο, καὶ ὄχι θαυματουργικὰ ἀπὸ τὴν ἀκοίμητο κανδήλα ἀκριβῶς πάνω ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο, ἡ ὁποία εἶναι καὶ αὐτὴ μὲ φυσικὸ τρόπο ἀναμμένη. Ποιὸς τὴν ἔχει ἀνάψει; Αὐτὸ ἔρχεται νὰ τὸ ἀπαντήσει ὁ σκευοφύλακας σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Ἰσίδωρος, ὁ ὁποῖος τὴν τοποθετεῖ πρὶν τὴν εἴσοδο τοῦ Πατριάρχη. Τὸ κάνει ὁ ἴδιος, ὅταν τὴν τοποθετεῖ. Μὲ ἄλλα λόγια τὸ παρῶν βιβλίο παρουσιάζει ὅλους ὅσους πήρε συνέντευξη ὁ κ. Δ. Ἀλικάκος νὰ συμφωνοῦν ὅτι κατὰ τὸ ἄναμμα τοῦ Παναγίου Τάφου δὲν γίνεται κανένα θαῦμα, καὶ γιὰ τὴν ἀπόδειξη τῆς γνησιότητας τοῦ περιεχομένου τῶν συνεντεύξεων ὑπάρχουν καὶ σχετικὰ βίντεο. 

Κατ’ ἀρχὴν ἡ ὑποτιθέμενη «νέα εἴδηση» τοῦ κ. Δ. Ἀλικάκου, ποὺ μᾶς δίνουν οἱ μαρτυρίες τοῦ σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως Ἰσιδώρου, τοῦ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπου Γεράσωνος Θεοφάνη, τοῦ ἀρχιγραμματέα τοῡ Πατριαρχείου σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης Ἀρίσταρχου, τοῦ μακαριώτατου Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Θεόφιλου Γ΄ καὶ τοῦ πρώην σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Ἀσκάλωνος Νικηφόρου δὲν εἶναι καὶ τόσο νέα. Τὸ 2001, σὲ ντοκιμαντέρ τοῦ Mega Channel, ὁ σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πέτρας Κορνήλιος, δύο φορὲς τοποτηρητής τοῦ πατριαρχικοῦ θρόνου (το 2001 καὶ τὸ 2005), ποὺ καὶ ὁ ἴδιος δηλαδὴ τὴν μέρα τῆς Ἀναστάσεως ἔχει τελέσει τὴν τελετὴ τῆς Ἀφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός, εἶχε δηλώσει μπροστὰ στὴν κάμερα τὰ ἐξῆς: «Οἱ εὐχὲς ἔχουν τὴν δύναμη νὰ ἁγιάσουν τὸ φυσικὸ φῶς καὶ ἐδῶ μιλοῦμε γιὰ φυσικὸ φῶς. Ἀλλὰ οἱ εὐχές ποὺ ἀναγιγνώσκονται ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου καθαγιάζουν καὶ τὸ φυσικὸ φῶς, ἐπομένως ἔχει τὴν χάρη τοῦ ἁγίου φωτός. Τὸ θαῦμα εἴναι ἡ ἐπίκλησης ἤ ἡ προσευχὴ τοῦ ἱερέως καὶ ἁγιάζεται τὸ φῶς. Εἶναι φυσικὸ φῶς ποὺ ἀνάβεται ἀπὸ τὴν ἀκοίμητο κανδήλα, ἡ ὁποία φυλάσσεται στὸ σκευοφυλάκιο τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως». Εἶναι σαφὲς ὅτι ὁ σεβ. Μητροπολίτης Κορνήλιος ἐδῶ ἐννοεῖ ὅτι οὔτε ἡ κανδήλα ἀπὸ ὅπου παίρνει τὸ φῶς ἔχει ἀνάψει θαυματουργικά, γιατὶ παραπάνω ἀναφέρει ὡς θαῦμα μόνο τὴν ἐπίκληση ἤ προσευχὴ τοῦ ἱερέως, μὲ τὴν ὁποία ἁγιάζεται τὸ φῶς. Αὐτὴ ἡ μαρτυρία τοῦ σεβ. Μητροπολίτη Κορνήλιου εἶναι σὲ ἄμεση συμφωνία μὲ τὶς μαρτυρίες τοῦ σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως Ἰσιδώρου καὶ τοῦ σεβ Ἀρχιεπίσκοπου Γεράσωνος Θεοφάνη.

Συγκεκριμένα ὁ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Ἰσίδωρος μπροστὰ στὴν κάμερα (βίντεο τοῦ 24Ὥρες) ἔχει δηλώσει (ἀπομαγνητοφωνημένο κείμενο): «Εἰσέρχεται ὁ μακαριώτατος, ὁ ἐκάστοτε Πατριάρχης στὸν Πανάγιο Τάφο, ἀκριβῶς ἐδῶ τοποθετοῦμε μιὰ κανδήλα πάνω στὸν Πανάγιο Τάφο (ὁ ὁμιλῶν δείχνει ποὺ ἀκριβῶς τοποθετεῖται ἡ κανδήλα), γονατίζει πάνω στὸν Πανάγιο Τάφο καὶ διαβάζει τὴν εὐχὴ τοῦ Ἁγίου Φωτὸς, καὶ ἀπὸ αὐτὸ τὸ σημεῖο λαμβάνει τὸ Ἅγιο Φῶς (δείχνει ὁ ὁμιλῶν τὸ σημεῖο ποὺ τοποθετεῖται ἡ κανδήλα, δείχνει δηλαδὴ ὅτι λαμβάνεται τὸ Ἅγιο Φῶς ἀπὸ τὴν κανδήλα) καὶ ἐξέρχεται ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο καὶ στὸ Λίθο ἀκριβῶς τὸν περιμένει ἕνας ἀντιπρόσωπος τῶν Ἀρμενίων». Ὅπως καὶ ἀλλοῦ (βιβλίο «Λύτρωση»): «Θαῦμα εἶναι ὁ καθαγιασμὸς τοῦ Φωτὸς μὲ τὴν ἐπίκληση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τὸ πῶς ἀνάβει τὸ Ἅγιο Φῶς δὲν εἶναι θαῦμα. Δὲν μποροῦμε νὰ λέμε ψέματα» καὶ «Ακούστε. Το καντήλι μπαίνει σβηστό από μένα, όλος ο κόσμος το βλέπει μέσα από την τηλεόρασή του. Όμως όταν ο Πατριάρχης εισέρχεται στον Πανάγιο Τάφο, το βρίσκει αναμμένο …Εγώ το ανάβω με έναν αναπτήρα, τι άλλο;». 

Ἐνῶ ὁ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Γεράσωνος Θεοφάνης ἔχει δηλώσει μπροστὰ στὴν κάμερα (στὸ ANTENNA News) τὰ ἐξῆς: «”Τὸ φῶς εἶναι Ἅγιον, ἀλλὰ ὅπως τὸ θέλει ἡ Ἐκκλησία. Τὸ εὐλογεῖ ἡ Ἐκκλησία καὶ γίνεται Ἅγιο Φῶς. Ὅπως εὐλογεῖ, ἄς ποῦμε, τὸ νερὸ στὸν Ἁγιασμό, εὐλογεῖ φυσικὸν φῶς! Εἶναι φυσικὸν φῶς. Δὲν κατέρχεται κανένα φῶς ἀπὸ τὸν οὐρανὸ – αὐτὸ εἶναι εἰδωλολατρία, εἶναι καταναγκασμός. Κατέρχεται ἡ Θεία Χάρις ἀοράτως… Καὶ ὁ λαὸς εἶναι καιρὸς νὰ τὸ καταλάβει καὶ νὰ καταλάβουν ὅτι τὸ Ἅγιο Φῶς, εἶναι Ἅγιο, ἀλλά ὅπως τὸ θέλει ἡ Ἐκκλησία, ὄχι νὰ ἔρθει ἀπὸ πάνω Ἅγιο Φῶς… Μιὰ τοπικὴ τελετή, ἀλλά ἐπειδή εἶναι στὸν Πανάγιο Τάφο, ἔχει μεγάλη σημασία».

Ἐπομένως καὶ οἱ τρεῖς παραπάνω μαρτυρίες συμπίπτουν, καθῶς δηλώνουν ξεκάθαρα ὅτι τὸ φῶς ποὺ μεταδίδει ὁ Πατριάρχης στοὺς πιστοὺς εἶναι ἀναμμένο ἀπὸ ἀνθρώπινο χέρι, ὅπου οἱ δύο πρώτες μαρτυρίες ἐξηγοῦν καὶ ὅτι αὐτὸ γίνεται μέσω κανδήλας πάνω ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο, μὲ τὸν σεβ. Ἀρχιεπίσκοπο Ἰσίδωρο νὰ παραδέχεται ἀκόμα ὅτι αὐτὸς ὁ ἴδιος εἶναι ὡς σκευοφύλακας ποὺ ἀνάβει τὴν κανδήλα. Ὁπωσδήποτε ὅμως ἡ μεγαλύτερης βαρύτητας μαρτυρία εἶναι τοῦ σεβ. Μητροπολίτη Πέτρας Κορνήλιου, ποὺ ὡς τοποτηρητὴς τέλεσε ὁ ἴδιος τὴν τελετὴ τῆς Ἀφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός, ἐνῶ ὁ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Ἰσίδωρος μπορεῖ νὰ ἀνάβει τὴν κανδήλα, δὲν τὴν χρησιμοποιεῖ ὅμως ὁ ἴδιος στὴν τελετὴ, ἐνῶ ὁ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Θεοφάνης εἶναι ἐντελῶς ἐκτὸς τῆς ὅλης διαδικασίας καὶ γι’ αὐτὸ δὲν δίνει καὶ καμιὰ λεπτομέρεια περὶ αὐτοῦ. Σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο νὰ ἀναφέρουμε καὶ τὴν μαρτυρία τοῦ σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Νικηφόρου, ἡ ὁποία εἶναι ὅμοια μαρτυρία μὲ αὐτὴ τοῦ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπου Ἰσίδωρου, στὸ σημεῖο ὅτι καὶ αὐτὸς τὸ 1985 ὡς σκευοφύλακας εἶχε ἀνάψει τὴν κανδήλα μὲ σπίρτα μετὰ ἀπὸ προτροπὴ τοῦ δραγουμάνου τοῦ Πατριαρχείου. Ἀξίζει ἐδῶ νὰ σημειώσουμε τὴν δεδομένη ἀξιοπιστία τοῦ σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Νικηφόρου, ἀφοῦ γιὰ τὴν σχολαστικὴ ἐπιμονή του στὶς ἀκριβεῖς λεπτομέρειες γιὰ σοβαρὰ ζητήματα καὶ γιὰ τὸν ἔλεγχο τῶν αποκλίσεων ἔχει ἐπανειλημμένα φθάσει νὰ καθαιρεθεῖ. Ὅμως, ἀπὸ ὅσο γνωρίζουμε, σκευοφύλακας ἤταν ὄχι γιὰ ἕνα, ἀλλὰ γιὰ πέντε χρόνια, ἐπομένως τὰ ὑπόλοιπα χρόνια τὴν καντήλα αὐτὸς τὴν ἄναψε ἤ ἦταν σβηστή;

Ἐρχόμενοι τώρα στὶς θέσεις τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων ἐπὶ τοῦ θέματος τοῦ Ἁγίου Φωτός, ὅσον ἀφορὰ τὴν δημοσίευση τῶν ἀπόψεων τῶν παραπάνω ἀρχιερέων του στὸ βιβλίο «Λύτρωση» τοῦ κ. Δ. Αλικάκη ἔκφρασε τὴν ἄκρα δυσαρέσκειά του. Τὴν χαρακτήρισε λοιπὸν «παράνομη» καὶ «προϊὸν ὑποκλοπῆς», ἐνῶ τὸ ὑλικὸ ποὺ δημοσίευσε στὸ διαδίκτυο ὡς «παραπλανητικὸ καὶ συκοφαντικό», ποὺ «δυσφημεῖ πρόσωπα καὶ Ἀλήθειες τῆς Πίστεώς μας» καὶ ποὺ ἔχει ὑποστεῖ «δόλια συρραφὴ (μοντάζ) μὲ σκοπό τὴν ἐξαγωγὴ τοῦ ‘ἐπιθυμητοῦ’ ἀποτελέσματος». Συγκεκριμένα τὸ βιβλίο τὸ χαρακτήρισε ὡς «προϊὸν φανταστικῶν ἱστοριῶν ἐπινόησης τοῦ συγγραφέα μὲ προφανὴ στόχο τὸν σκανδαλισμὸ τῶν πιστῶν καὶ τὴν ἀποκόμιση οἰκονομικοῦ ὀφέλους ἀπὸ τὶς πωλήσεις τοῦ βιβλίου», ὅπου «Ἡ ἐπιλογὴ κυκλοφορίας τοῦ ἐπίμαχου βιβλίου τὴν δεδομένη χρονικὴ συγκυρία, μεσοῦσης τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαροκοστῆς καὶ ὁδεύοντας ἡ Εκκλησία μας πρὸς τὸ Ἅγιον Πάσχα ἀποδεικνύει πέραν πάσης ἀμφιβολίας τὰ βαθύτερα κίνητρα τοῦ συγγραφέα καὶ τοῦ ἐκδοτικοῦ οἴκου», καταλήγοντας γιὰ τὴν ὅλη προσπάθεια ὅτι εἶναι «ἠθικὰ κατακριτέα» καὶ «ποινικὰ ἐλεγκτέα» καὶ οἱ «ἀπαραίτητες δικαστικὲς ἐνέργειες ἐκ τῶν πραγμάτων θὰ λάβουν χώρα».

Θὰ ἀπορήσει κάποιος πῶς εἶναι δυνατὸν τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων νὰ καταδικάζει μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο τὴν προσπάθεια κάποιου νὰ ἀποδείξει ὅτι δὲν ὑπάρχει κανένα θαῦμα κατὰ τὴν Τελετὴ τῆς Ἀφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτὸς στὸν Πανάγιο Τάφο τὴν ἡμέρα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, ὅταν: α) τὸ βιβλίο του βασίζεται στὶς μαρτυρίες τῶν ἴδιων τῶν ἱεραρχῶν τοῦ Πατριαρχείου, οἱ ὁποῖες ἔχουν δωθεῖ ἀναμφισβήτητα -ὑπάρχουν ξεκάθαρα βίντεο γιὰ τὰ βαρυσήμαντα σημεῖα τῶν μαρτυριῶν σὲ πολλὲς περιπτώσεις-, καὶ μάλιστα ὅταν β) τὸ ἴδιο Πατριαρχεῖο ἀφαίρεσε τὸ σχετικὸ κείμενο στὴν ἱστοσελίδα του πέρυσι τὸν Ἰούλιο 2018 (ἔγινε καὶ αὐτὸ μὲ παρέμβαση τοῦ κ . Δ. Ἀκικάκη, ὅταν διαμαρτυρήθηκε γιὰ τὸ πρῶτο κείμενο λίγο μετὰ τὴν ἔναρξη τῆς ἔρευνάς του), ὅπου ἀναφερόταν σὲ θαῦμα καὶ τὸ ἀντικατέστησε μὲ ἕνα νέο, ποὺ μιλάει μόνο ἁπλῶς γιὰ τελετὴ καὶ πουθενὰ δὲν ἀναφέρεται σὲ θαῦμα, γεγονὸς τὸ ὁποῖο γ) σχολίασε καὶ ὁ ἴδιος ὁ ἀρχιγραμματέας τοῦ Πατριαρχείου σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης Ἀρίσταρχος σὲ τηλεφωνικὴ συνέντευξη του, ὅπου δηλώνει ὅτι «τὸ Πατριαρχεῖο δὲν μιλάει γιὰ θαῦμα! Ἡ λέξη προέρχεται ἀπὸ τὸ “θαυμάζω”. Τὶ σχέση μπορεῖ νὰ ἔχει μὲ μιὰ ἱερὴ τελετή;». 

Ἡ ἀπάντηση γιὰ τὴν παραταῦτα κατηγορηματικὴ καὶ ἀνένδοτη στάση τοῦ Πατριαρχείου πρὸς αὐτοὺς ποὺ δημοσίευσαν τὶς συνεντεύξεις, βρίσκει τὴν ἐξήγησή της στὴν τελευταία φράση τῆς ἀνακοίνωσής της «μὲ προφανὴ στόχο τὸν σκανδαλισμὸ τῶν πιστῶν καὶ τὴν ἀποκόμιση οἰκονομικοῦ ὀφέλους ἀπὸ τὶς πωλήσεις τοῦ βιβλίου. Ἡ ἐπιλογὴ κυκλοφορίας τοῦ ἐπίμαχου βιβλίου τὴν δεδομένη χρονικὴ συγκυρία, μεσοῦσης τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαροκοστῆς καὶ ὁδεύοντας ἡ Εκκλησία μας πρὸς τὸ Ἅγιον Πάσχα ἀποδεικνύει πέραν πάσης ἀμφιβολίας τὰ βαθύτερα κίνητρα τοῦ συγγραφέα καὶ τοῦ ἐκδοτικοῦ οἴκου». Εἶναι εὔκολο ὁ καθένας ποὺ ἔμαθε τὶ συνέβη νὰ ἀντιληφθεῖ ὅτι ἄν ὁ κ. Δ. Ἀλικάκος καὶ οἱ συν αὐτῶ, ἐνδιαφέρονταν πραγματικὰ γιὰ τὴν ἀλήθεια καὶ ἡ ἀνακάλυψη καὶ δημοσίευσή της πρὸς κοινὸ ὄφελος ἤταν ὁ μοναδικὸς στόχος τους, τουλάχιστον θὰ φρόντιζαν νὰ μὴν χαλάσουν τὸ Πάσχα τῶν Χριστιανῶν μὲ τὸ πληροφοριακὸ βομβαρδισμὸ κατὰ τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτός, λίγες ἡμέρες πρὶν ἀπὸ αὐτὸ μέσα στὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἄσχετα μὲ τὸ ἄν ἡ ἀλήθεια εἶναι αὐτὴ ποὺ πιστεύουν οἱ πιστοὶ ἤ ὄχι. Ἐπίσης στὰ διαφημιστικὰ σποτ τοῦ βιβλίου ἐμφανίζουν τὸ βίντεο ἀπὸ τὴν συνέντευξη τοῦ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπου Ἰσίδωρου μέχρι τὸ σημεῖο ἀκριβῶς ποὺ πρόκειται ὁ σεβασμιώτατος νὰ κάνει τὴν κρισιμότερη ἀποκάλυψη καὶ τὸ σταματάνε πρὶν τὴν κάνει. Ἀκριβῶς γι᾿ αὐτὸ τὸ κάνουν αὐτό, ἐπειδὴ ἕνας βασικὸς σκοπός τους εἶναι καὶ νὰ ἀνέβουν οἱ εἰσπράξεις τοῦ βιβλίου, κεντρίζοντας τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ κοινοῦ, ἀλλὰ χωρὶς νὰ ἀποκαλύπτουν τὸ ἐπίμαχο σημεῖο στὸ βίντεο. Ἀντίθετα, ἄν τοὺς ἐνδιέφερε μόνο ἡ ἀλήθεια ἤ θὰ πρόβαλλαν ὅλο τὸ βίντεο ἤ ἔστω τουλάχιστον θὰ διέθεταν πρὸς πώληση τὸ βιβλίο, χωρὶς νὰ προβάλλουν καθόλου τὸ βίντεο.

Ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ συγγραφέας μὲ δήλωσή του στὸ Facebook ἀναζητᾶ ἄλλοθι γιὰ τὴν κατηγορία ἀπὸ τὸ Πατριαρχεῖο ὅτι «στόχος του εἶναι ἡ ἀποκόμιση οἰκονομικοῦ ὀφέλους ἀπὸ τὶς πωλήσεις τοῦ βιβλίου», στὸ ἴδιο τὸ Πατριαρχεῖο, δηλαδὴ λέει ὅτι καὶ αὐτό μὲ τὴν ἴδια κατηγορία μποροῦν νὰ τὸ κατηγορήσουν, τουλάχιστον οἱ κακοπροαίρετοι: «Μήπως ἡ διαιώνιση ἑνὸς ΨΕΜΑΤΟΣ δὲν θὰ ἔλεγε κάποιος… κακοπροαίρετος, ὅτι ἔχει ἀκριβῶς αὐτὸν τὸν σκοπό;». Μὲ ἄλλα λόγια εἶναι σὰν νὰ λέει: ἄν ἔχει εἰσπράξεις τὸ Πατριαρχεῖο λόγω τοῦ θαύματος, τὸ ὁποῖο θαῦμα ὁ ἴδιος πιστεύει ὅτι εἴναι ψέμμα, γιατὶ νὰ μὴν ἔχει καὶ αὐτὸς, ὅταν μάλιστα λέει τὴν ἀλήθεια, ὅπως ἰσχυρίζεται. Φαίνεται ἐδῶ, σύμφωνα μὲ τὰ λεγόμενά του, ὅτι δὲν κόπτεται μὲ τὸ νὰ ἔχει κάποιος εἰσπράξεις, ἐφόσον αὐτὸ ποὺ ὑποστηρίζει εἶναι ἀλήθεια, ἀλλὰ γι᾿ αὐτὸν τὸ πρόβλημά εἶναι μόνο, ἄν κάποιος ἔχει οἰκονομικὸ κέρδος στηριζόμενος σὲ ἕνα ψέμμα. Γιατὶ γεγονὸς βέβαια εἶναι ὅτι ἔχει εἰσπράξεις καὶ τὸ Πατριαρχεῖο καὶ οἱ ἐκδίδοντες τὸ βιβλίο ‘Λύτρωση’. Ὡστόσο ἡ ἀστοχία αὐτοῦ τοῦ παραλληλισμοῦ τοῦ κ . Δ. Ἀλικάκη εἶναι ὅτι τὸ Πατριαρχεῖο δὲν ἔχει ἔσοδα μόνο ἀπὸ αὐτὸ τὸ θαῦμα, οὔτε μόνο στὸν Πανάγιο Τάφο καὶ μόνο τὸ Μεγάλο Σάββατο, ὅπως καὶ ὅτι ἄν πίστευαν ὅλοι ὅτι δὲν βγάζει θαυματουργικὰ ὁ Πατριάρχης τὸ Ἅγιο Φῶς ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο, δὲν σημαῖνει ὅτι καὶ σὲ αὐτὴ τὴν περίπτωση τὸ Μεγάλο Σάββατο ὁ Ἱερὸς Ναὸς τῆς Ἀναστάσεως δὲν θὰ ἤταν κατάμεστος. Ἀντίθετα ὅμως ἀπὸ τὴν πλευρὰ τους, οἱ ἐκδίδοντες τὸ βιβλίο θὰ μποροῦσαν νὰ κερδίσουν μιὰ περιουσία, ἀλλὰ καὶ μεγάλη φήμη ἀπὸ αὐτό, ποὺ δὲν θὰ εἶχαν τὴν ἴδια εὐκαιρία νὰ τὰ πετύχουν αὐτὰ ἀπὸ κάποια ἄλλη εἴδηση. Ποιὰ ἄλλη θὰ πούλαγε τόσο πολύ καὶ θὰ ἔκανε τέτοιο ντόρο; Καὶ ἐμμέσως πλὴν σαφῶς, αὐτοδικαιολογοῦνται γι᾿ αὐτό, ἐπειδὴ λένε ὑποστηρίζουν τὴν ἀλήθεια. Αὐτοὶ ὅμως ποὺ τοὺς ἐνδιαφέρει ἡ ἀλήθεια πραγματικά, καὶ γι᾿ αὐτὴν ἀγωνίζονται, ἀπὸ τὸ εὐαγγέλιο γνωρίζουν ὅτι δὲν μπορεῖς νὰ ὑπηρετεῖς ταυτόχρονα τὸν μαμωνά καὶ τὸν Θεὸ, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἀλήθεια.

Καὶ ποιὰ εἶναι ἡ ἀλήθεια πράγματι; Μήπως ὅτι μπορεῖ ὁ ἑκάστοτε Πατριάρχης Ἱεροσολύμων ὡς ἄνθρωπος νὰ ὁλιγοπιστήσει καὶ νὰ δώσει ἐντολὴ νὰ ἀνάψουν τὴν κανδήλα μέσα στὸν Πανάγιο Τάφο, μήπως καὶ λόγω τῆς ἀναξιότητάς του δὲν τὸν ἀξιώσει ὁ Θεὸς νὰ λάβει θαυματουργικὰ τὸ Ἅγιο Φῶς, ὥστε νὰ ἔχει καὶ μιὰ δεύτερη ἐπιλογή ἄν χρειαστεῖ, καὶ ἔτσι νὰ μπορέσει νὰ φέρει εἰς πέρας τὴν μετάδοση στοὺς πιστοὺς τοῦ Ἁγίου Φωτός (μὲ αὐτὴ τὴν ἄποψη συμφωνεῖ καὶ ὁ π. Γ. Μεταλληνός, θέση τοῦ 2008, ἐνῶ ὑπάρχει σχετικὴ μαρτυρία καὶ γιὰ τὴ σημασία τῆς κατάλληλης προετοιμασίας τοῦ Πατριάρχη Δαμιανοῦ Α’, βλέπε ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α’); Ἀλλὰ ἄν συμβαῖνει αὐτὸ, σὲ μιὰ τέτοια περίπτωση γιὰ τὶ θαῦμα νὰ μιλάμε;

Κατ᾿ ἀρχὴν σύμφωνα μὲ ὅλες τὶς μαρτυρίες τῶν παραπάνω σεβαστῶν ἐκκλησιαστικῶν προσώπων, καὶ σὲ μιὰ τέτοια περίπτωση, εἶναι καὶ πάλι τὸ φῶς Ἅγιο Φῶς, καθῶς ἡ κανδήλα ποὺ μπορεῖ νὰ τὸ λάβει ὁ Πατριάρχης, ὄχι μόνο εἶναι μέσα στὸν Πανάγιο Τάφο, ἀλλὰ ὅπως ἐξήγησε στὴν μαρτυρία του ὁ σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Ἰσίδωρος, ἐκείνη τὴν ὥρα εἶναι καὶ τοποθετημένη ἀκριβῶς πάνω στὴν πλάκα τοῦ Παναγίου Τάφου. Ἐπομένως καὶ τότε ἐξαγιάζεται, γεγονὸς ποὺ εἶναι καὶ πάλι κάτι πνευματικό, καὶ ὡς τοῦτο ὑπερφυσικό, ὅπως κάθε ἁγιασμός. Εἶναι καὶ πάλι ἕνα θαῦμα, ἄν καὶ μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο εἶναι πιὸ ‘οἰκεῖο’ στὸ ἐκκλησίασμα.

Ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα ὅμως, ἐπειδὴ ὁ Πατριάρχης μπορεῖ νὰ ἀνάψει τὶς λαμπάδες του ἀπὸ τὴν προαναμμένη ἀπὸ τὸν σκευοφύλακα κανδήλα, καὶ τὸ φῶς ποὺ ἔλαβε ἔτσι, ὅταν βγεῖ ἔξω νὰ μεταδώσει στοὺς πιστούς, αὐτὸ σημαῖνει ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει ἄλλο θαῦμα, ὅπως αὐτὰ ποὺ λέγονται ὅτι γίνονται κατὰ τὴν Τελετὴ τῆς Ἀφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτὸς μέσα σὲ ὅλο τὸν Ἱερὸ Ναὸ τῆς Ἀναστάσεως καὶ πέριξ αὐτοῦ (βλέπε γι᾿ αὐτὸ καὶ θέση π. Γ. Μεταλληνοῦ στὸ ΠΑΡ. Α’); Ὅπως γιὰ παράδειγμα καὶ αὐτὸ ποὺ ἀναφερθήκαμε παραπάνω τῆς ἀκαΐας γιὰ τὰ πρώτα λεπτά; Ἤ ἄν δὲν ἀνάψει ὁ Πατριάρχης τὶς λαμπάδες του μὲ «Φῶς ἐξ Οὐρανοῦ», ἀποκλείεται νὰ ἀνάψουν κάποιες κανδήλες καὶ λαμπάδες πιστῶν ἔξω ἀπὸ τὸ κουβούκλιο; Γράφει τὸ εὐαγγέλιο: «Τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ», Ἰω. 3,8. Καὶ πνέει ὅπου βρίσκει πίστη.

Γιὰ ποιὸν «θρησκευτικὸ μύθο» προβάλλεται ὁ συγγραφέας τοῦ βιβλίου ‘Λύτρωση’ ὅτι κατέρριψε καὶ σὲ ποιὰ «ἀλήθεια γιὰ τὸ Θαῦμα τῶν θαυμάτων» ἀναφέρεται; Μήπως βρίσκεται λίγο σὲ σύγχυση γιὰ τὸ ποιὸ πράγμα βρίσκεται μέσα στὴν θρησκευτικὴ ἀντίληψη τῶν πιστῶν, ὅσον ἀφορὰ τὸ Σαββάτο τῆς Ἀναστάσεως στὸν Πανάγιο Τάφο; Ὅλοι νομίζει ὅτι καιγόμαστε καὶ ἀσχολούμαστε τὶ κάνει ὁ Πατριάρχης μέσα στὸν Πανάγιο Τάφο πρὶν βγεῖ μὲ τὸ Ἅγιο Φῶς καὶ περιμένουμε νὰ μᾶς τὸ πεῖ ἐκεῖνος; Καὶ ἦρθε τώρα νὰ μᾶς ἀπαντήσει καὶ νὰ μᾶς ‘λυτρώσει’ μὲ τὸ βιβλίο του ‘Λύτρωση’, ὅπως δείχνει καὶ ὁ τίτλος του; Μπορεῖ ἴσως νὰ λυτρώσει τοὺς ὁμόφρονές του, ποὺ ἡ μεγάλη λαχτάρα τους εἶναι τὶ συμβαῖνει μέσα στὸν Τάφο τὴν ὥρα τῆς Τελετῆς τῆς Ἀφῆς τὸ Σάββατο τῆς Ἀναστάσεως καὶ ἀπὸ τὴν λαχτάρα τους αὐτὴν δὲν μποροῦν νὰ δοῦν τὶ γίνεται ἔξω ἀπὸ αὐτόν. Μήπως ἁπλὰ δὲν θέλουν νὰ δοῦν, γιατὶ δὲν θέλουν εἰλικρινὰ νὰ πιστέψουν, ἀλλὰ ἁπλὰ νὰ ξεδιψάσουν τὴν περιέργειά τους καὶ νὰ βροῦν ἄλλοθι γιὰ τὴν ἀπιστία τους; Ἦ μήπως, ἐπειδὴ δὲν μᾶς ἀρέσει ὅλη αὐτὴ ἡ δημοσιογραφικὴ φουσκολογία περὶ ἀναπτήρων, σπίρτων, ποιὸς ἀνάβει τὴν κανδύλα, τὶ κάνει ὁ Πατριάρχης ὅταν εἶναι μόνος του μέσα, τὶ γράφει ἡ εὐχὴ ποὺ διαβάζει… κ.ο.κ., γι᾿ αὐτὸ θὰ ἔπρεπε νὰ σκαρφαλώσουμε σὰν τὸν πατέρα Μητροφάνη, τὸν φύλακα τοῦ Παναγίου Τάφου (μάθε τὴν ἱστορία τοῦ 1926 στὸ βιβλίο «ΕΙΔΑ ΤΟ ΑΓΙΟ ΦΩΣ », Ἀρχιμ. π. Σάββα Ἀχιλλέως, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Μητροφάνη σὲ βίντεο τοῦ κ. Ἀντώνη Λεωνή), πάνω στὸν Πανάγιο Τάφο, νὰ δοῦμε ἀπὸ ἐκεῖ μὲ τὰ ἴδια μας τὰ μάτια; 

Ἀλλα καὶ τὶ ἔγινε καὶ ὁ π. Μητροφάνης ποὺ εἶδε, μετὰ ἀπὸ δέκα χρόνια πάλι ἀπίστησε καὶ ἤθελε νὰ ξαναδεῖ τὰ θαυμαστά, ἀλλὰ δὲν τοῦ ἔγινε ξανὰ ἠ χάρη – δὲν μπορεῖς τὸ μυστήριο νὰ μπαίνεις νὰ τὸ βλέπεις ὅποτε θές, μιὰ φορὰ ἐπιτρέπονται καὶ γίνονται αὐτά (Σημείωση: ἡ πρώτη μαρτυρία ἤταν ἐπὶ Πατρ. Δαμασκηνοῦ Α’, ὁ ὁποῖος εἶχε κοιμηθεῖ στὴν δεύτερη προσπάθεια τοῦ Μητροφάνη, καὶ αὐτὸ μπορεῖ νὰ ἔπαιξε ρόλο, σύμφωνα καὶ μὲ τὴν θέση τοῦ ἰδίου αὐτοῦ Πατριάρχη, βλ. ΠΑΡ. Α’). Ἐμᾶς λοιπὸν ἡ δουλειά εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο, καὶ ἀπὸ ὅτι φαίνεται ἀπὸ πλήθος μαρτυρίες Ὀρθοδόξων, Ἀρμενίων, Λατίνων, καὶ Μουσουλμάνων μέσα στοὺς αἰῶνες μέχρι καὶ τὸ Πάσχα φέτος (ἡ πιὸ ἐνδιαφέρον ἴσως σύγχρονη μαρτυρία γιὰ νὰ ἀναφέρουμε στὴν παροῦσα ὥρα, ποὺ εἶναι θὰ λέγαμε συγκλονιστική, εἶναι αὐτὴ τοῦ … σεβ. Ἀρχιεπίσκοπου Ἰσίδωρου, πρὶν δηλώσει φέτος ὅτι αὐτὸς ἀνάβει τὴν κανδύλα μὲ ἀναπτήρα, τὴν ὁποία μαρτυρία εἴχε δώσει πρὶν δύο χρόνια, τὸ 2017, βλ. ΠΑΡ. Β’. Γιατὶ νὰ λείπει ἄραγε ἀπὸ τὸ βιβλίο ‘Λύτρωση’, ποὺ ὁ συγγραφέας του τόσο κόπτεται γιὰ τὴν ἀλήθεια;). Καὶ ἐκεῖ πολλὰ εἶναι τὰ ἐνδιαφέροντα φαινόμενα, μὲ τὰ ὁποία ὀφελοῦνται πνευματικὰ οἱ πιστοί, ἐφοδιάζονται καὶ ἀγάλλονται, καὶ τὸ προσκύνημά τους καταλήγει μιὰ ὄαση, μιὰ πηγὴ καὶ ἕνας σταθμὸς ζωῆς γι᾿ αὐτούς, ὅλους ἐκείνους ποὺ ἔχουν τὴν καλὴ διάθεση, καὶ θέλουν ὡς ὁ καλὴ ἔχων την πρόθεση Θωμάς νὰ πιστέψουν, ἄν ἤδη δὲν πιστεύουν.

Ἄν ὅλα αὐτὰ τὰ προσπερνάει ὁ παραπάνω συγγραφέας καὶ μιλάει μόνο γιὰ αὐτὰ ποὺ αὐτὸς θεωρεῖ ἀπάτες καὶ ψέματα, θὰ πρέπει νὰ γνωρίζει ὅτι ἔτσι κανέναν ἀπόλυτο σεβασμὸ δὲν διατηρεῖ, ὅπως ἴσως νομίζει, πρὸς τὴν θρησκευτικὴ ἱστορία καὶ παράδοση τοῦ Πανάγιου Τάφου, πρὸς τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων, ὅπως καὶ πρὸς τοὺς εὐσεβεῖς Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς καὶ τὴν πίστη τους. Ἔτσι ἐξηγεῖται καὶ ἡ σαφὴ σχετικὴ δήλωση τοῦ δικηγόρου τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, Λάμπρου Κιτσάρα, ὅτι «Τὸ σκάνδαλο δὲν εἶναι νὰ ἰσχυριστεῖς ἐσὺ ὅτι δὲν εἶναι θαῦμα αὐτό. Τὸ σκάνδαλο εἶναι νὰ ἰσχυριστεῖς ὅτι αὐτὸ τὸ λέει τὸ ἴδιο τὸ Πατριαρχεῖο, ὁπότε ἐμφανίζεις ὁλόκληρο τὸ θεσμό σὰν ἀπατεώνα»! Ἁπλὰ γιατὶ τὸ θαῦμα σὲ καμιὰ περίπτωση δὲν εἶναι μόνο τὸ ἄν ὁ Πατριάρχης ἀνάβει τὶς λαμπάδες του, ὅταν βρίσκεται μέσα στὸν Πανάγιο Τάφο, θαυματουργικὰ καὶ ἀνεξήγητα ἤ λαμβάνει τὸ φῶς μὲ φυσικὸ τρόπο ἀπὸ τὴν κανδήλα, ἡ ὁποία εἶναι καὶ αὐτὴ προαναμμένη ἀπὸ ἀνθρώπινο χέρι.

Εἶναι προφανὲς ὅτι οἱ προβάλλοντες τὸ βιβλίο αὐτό παρεκτρέπονται ἀπὸ τὸν στόχο γιὰ τὸν ὁποῖον ὑποτίθεται ὅτι αὐτό γράφθηκε, ποὺ εἶναι ἀκριβῶς τὸ νὰ ἀποδείξει τὶ ἀπὸ αὐτὰ τὰ δύο παραπάνω συμβαῖνει, ὅταν ὁ Πατριάρχης εἰσέρχεται στὸν Πανάγιο Τάφο γιὰ νὰ βγάλει τὸ Ἅγιο Φῶς, παρασυρόμενοι τελικὰ στὴν προσβολὴ ἤ ἀπόρριψη μιὰς αὐθεντικῆς χριστιανικῆς παράδοσης. Αὐτῆς ποὺ ἀφορὰ τὴν θαυματουργικὴ ἐμφάνιση τοῦ Ἁγίου Φωτός, συσχετιζόμενης μὲ τὴν Τελετὴ τῆς Ἀφῆς Του ἀπὸ τὸν καιρό ποὺ τὴν πρωτοσυναντάμε, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐμφάνισή Του πρὶν ἀπὸ αὐτὴν, βρίσκοντας τὶς ρίζες της στὴν ἀρχὴ τῆς γέννησης τῆς Χριστιανικῆς πίστης, τότε, ὅταν οἱ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ ἔτρεχαν στὸ τάφο Του, καὶ παρατηροῦσαν τὸ ἄδειο σπήλαιο μὲ τὰ τακτοποιημένα ὀθόνια καὶ τὸ τυλιγμένο σουδάριο, τὰ ὁποία θὰ ἤταν ἀδύνατον νὰ μπορέσουν νὰ δοῦν μέσα στὸ βαθὺ σκοτάδι τῆς νύκτας, ἄν τὸ ἄπλετο ὑπερκόσμιο φῶς τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ δὲν τοὺς πλημμύριζε. Τὶ κρίμα γιὰ ὅσους φθάνουν ἄν καὶ στὸν Πανάγιο Τάφο, ὅμως ἀρνοῦνται πεισματικὰ νὰ τὸ δοῦν τὸ Ἅγιο Φῶς καὶ νὰ τὸ γνωρίσουν. 

συνεχίζεται στο Β μέρος

πηγή



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.