17 Οκτωβρίου 2018

Τα αρχαία ναυάγια στους Φούρνους Ικαρίας αποκαλύπτουν τα μυστικά τους – «Μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του αιώνα»

Τουλάχιστον πενήντα οχτώ ναυάγια, πολλά έμφορτα με αρχαιότητες, ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στην Ελλάδα υποστηρίζοντας πως ίσως πρόκειται για την μεγαλύτερη συγκέντρωση αρχαίων ναυαγίων που έχει βρεθεί στο Αιγαίο και ίσως σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Το Reuters φιλοξενεί σήμερα ένα εκτενές αφιέρωμα στη σημαντική αυτή ανακάλυψη, αλλά και την πορεία των ερευνών. 

Τα ναυάγια βρίσκονται στο μικρό νησιωτικό αρχιπέλαγος των Φούρνων στο Ανατολικό Αιγαίο και καλύπτουν μια περίοδο από την αρχαιότητα ως τον εικοστό αιώνα. Τα περισσότερα χρονολογούνται από τα ελληνικά, τα ρωμαϊκά και τα βυζαντινά χρόνια.

Παρότι αρκετά ναυάγια εντοπίζονται σε κοντινή απόσταση στο Αιγαίο, μέχρι σήμερα δεν έχoυν ανακαλυφθεί ποτέ τόσα πολλά συγκεντρωμένα. Οι ειδικοί ξετυλίγουν μια εντυπωσιακή ιστορία για το πως τα πλοία γεμάτα φορτία, που διέπλεαν τη Μεσόγειο, το Αιγαίο, και τη Μαύρη Θάλασσα βρέθηκαν ενώπιον της μοίρας τους, όταν ξέσπασαν ξαφνικά άνεμοι και εγκλωβίστηκαν στις βραχώδεις ακτές της περιοχής.

«Είναι δύσκολο να περιγράψεις τον ενθουσιασμό, εννοώ, είναι απλά απίθανο. Ξέραμε πως είχαμε σκοντάψει πάνω σε κάτι που θα άλλαζε τα βιβλία της ιστορίας» είπε ο υποβρύχιος αρχαιολόγος και συν-διευθυντής της έρευνας στους Φούρνους δρ. Πίτερ Κάμπελ του ναυτικού ινστιτούτου RPM. Το ινστιτούτο συνεργάζεται στο εγχείρημα με την ελληνική Εφορία Ενάλιων Αρχαιοτήτων που συντονίζει την έρευνα.

Όταν η διεθνής ομάδα ξεκίνησε τις υποβρύχιες έρευνες το 2015, εντυπωσιάστηκε από το γεγονός του εντοπισμού είκοσι δυο ναυαγίων. Με τις πρόσφατες ανακαλύψεις ο αριθμός ανέβηκε στα πενήντα οχτώ και η ομάδα πιστεύει πως κρύβονται ακόμα περισσότερα μυστικά στον βυθό της θάλασσας.

«Θα το αποκαλούσα, πιθανότατα, μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του αιώνα και πλέον έχουμε μια νέα ιστορία να πούμε για τις θαλάσσιες διαδρομές που ένωναν την αρχαία Μεσόγειο» είπε στο Reuters ο Κάμπελ. 

Φωτ.: Βασίλης Μεντόγιαννης. © Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων-ΥΠΠΟΑ/ R.P.M. Nautical Foundation.

Τα πλοία και το περιεχόμενό τους αποδίδουν την εικόνα των πλοίων που μετέφεραν αγαθά στη Μαύρη Θάλασσα, τη Μικρά Ασία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Σικελία, την Κύπρο, το Λεβάντε, την Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική.

Η ομάδα έχει ανασύρει πάνω από τριακόσιες αρχαιότητες από τα ναυάγια και πιο συγκεκριμένα αμφορείς, που προσφέρουν στους αρχαιολόγους μια σπάνια όψη για τα αγαθά που διακινούταν στη Μεσόγειο. «Το 90% των ναυαγίων που βρέθηκαν στην περιοχή των Φούρνων μετέφεραν αμφορείς. Ο αμφορέας ήταν ένα αγγείο που χρησιμοποιούταν κυρίως για την μεταφορά υγρών και ημι-υγρών στην αρχαιότητα, έτσι τα μεταφερόμενα αγαθά ήταν κυρίως κρασί, λάδι, σάλτσες ψαριών και ίσως μέλι» δήλωσε ο αρχαιολόγος και διευθυντής του ερευνητικού προγράμματος των Φούρνων κ. Γιώργος Κουτσουφλάκης εκ μέρους της Εφορίας Ενάλιων Αρχαιοτήτων.

«Η σάλτσα ψαριών από την περιοχή της Βόρειας Θάλασσας ήταν ένα ακριβό προϊόν», πρόσθεσε. «Εντυπωσιαστήκαμε ειδικά από αμφορείς που βρήκαμε και προέρχονται από τη Μαύρη Θάλασσα και την βόρεια Αφρική σε ναυάγια της ύστερης ρωμαϊκής περιόδου, καθώς είναι δύσκολο να βρεθεί ανέπαφο φορτίο από εκείνες τις περιοχές σε ναυάγιο στο Αιγαίο», δήλωσε ο κος Κουτσουφλάκης.

Οι κακές καιρικές συνθήκες είναι κατά πάσα πιθανότητα η εξήγηση για την ανακάλυψη όλων αυτών των ναυαγίων στο ίδιο σημείο. Στην περιοχή ξεσπούν ξαφνικές έντονες θύελλες ενώ περιβάλλεται από βραχώδεις ακτές. Οι Φούρνοι αποτελούσαν στάση για τα πλοία όπου και διανυκτέρευαν κατά το ταξίδι τους. «Καθότι υπάρχουν στενά περάσματα ανάμεσα στα νησιά, πολλοί κόλποι και άνεμοι που κατεβαίνουν από τα βουνά, ξεσπούν απρόοπτες ανεμοθύελλες. Δεν αποτελεί σύμπτωση πως ένας μεγάλος αριθμός ναυαγίων έχει βρεθεί σε αυτά στενά. Αν μια ξαφνική αλλαγή στη διεύθυνση του ανέμου και αν ο κυβερνήτης, προερχόμενος από άλλη περιοχή, δεν ήταν εξοικειωμένος με τις ιδιαιτερότητες των τοπικών συνθηκών, μπορούσε εύκολα να απωλέσει τον έλεγχο του πλοίου και να πέσει στα βράχια» δήλωσε ο Κουτσουφλάκης.

Στα νεότερα χρόνια οι Φούρνοι θεωρήθηκαν πειρατικό καταφύγιο, δήλωσε ο Κάμπελ. Οι πειρατές κατευθύνονταν στην περιοχή με μεγάλους στόλους φορτωμένους με πλούσια φορτία. Παρότι οι καιρικές συνθήκες θεωρούνται το βασικό αίτιο για τα ναυάγια, η πειρατεία ίσως βοήθησε σε κάποιες περιπτώσεις, είπε. «Έχουμε ναυάγια που είναι παρθένα. Αισθανόμαστε πως είμαστε οι πρώτοι που τα βρήκαμε αλλά είσαι σε πολύ βαθιά νερά, περίπου εξήντα μέτρα. Συνήθως τα ναυάγια που βρίσκονται σε βάθη άνω των σαράντα μέτρων είναι σε καλή κατάσταση. Οτιδήποτε σε βάθος μικρότερο των σαράντα μέτρων είτε έχει χάσει τη συνοχή του είτε έχει λεηλατηθεί άσχημα στο παρελθόν» δήλωσε ο Κουτσουφλάκης.

Η ερευνητική ομάδα εντόπισε τα ναυάγια από παρατηρήσεις ντόπιων σφουγγαράδων και ψαράδων. Οι Φούρνοι αποτελούνται από είκοσι μικρά νησιά, νησίδες και υφάλους ανάμεσα στα μεγαλύτερα νησιά της Ικαρίας, της Πάτμου και της Σάμου. Ο πληθυσμός δεν ξεπερνάει τα 1.500 άτομα που ζουν κυρίως στο μεγαλύτερο νησί των Φούρνων.

Η ομάδα, που περιλαμβάνει αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες, συντηρητές και δύτες, θέλει να φτιάξει ένα κέντρο υποβρύχιας αρχαιολογίας στους Φούρνους για φοιτητές όπως και ένα τοπικό μουσείο που θα στεγάσει τα ευρήματα του.

lifo
πηγή



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.