30 Σεπτεμβρίου 2018

Η γεωπολιτική αξία της Κρήτης

Γράφει ο ΜΑΡΚΟΣ ΤΡΟΥΛΗΣ

Η γεωπολιτική αξία τόσο του αιγαιακού χώρου όσο και της Ανατολικής Μεσογείου έχει περιγραφεί σε πολλά κείμενα και μελετάται ως σταθερό δεδομένο το οποίο έχει καθορίσει τις ιστορικές εξελίξεις και συνολικότερα την τύχη του Ανατολικού ζητήματος.

Γεωγραφικό σημείο σύνδεσης του συμπλόκου Αιγαίου και Ανατολικής Μεσογείου είναι η Κρήτη, η οποία στις 27 Σεπτεμβρίου 1669 καταλήφθηκε ολοκληρωτικά από τους Οθωμανούς μετά την ήττα των Βενετών του Μοροζίνι και την παράδοση του Ηρακλείου.

Το κεντρικό διακύβευμα για τις αγγλοσαξονικές δυνάμεις, οι οποίες επιθυμούν διαχρονικά την αποτροπή ακόμη και του ενδεχομένου να υπάρξει ενοποίηση του ευρασιατικού χώρου διά της κυριαρχίας μίας μεγάλης δύναμης και της «καθόδου της στα θερμά νερά», συνυφαίνεται με τον έλεγχο της περιμέτρου αυτής της δεσπόζουσας εδαφικής μάζας.

Το σκεπτικό είναι απλό: καθώς το κόστος προβολής ισχύος στην καρδιά της Ευρασίας είναι δυσβάστακτο και η επιτυχία απαιτεί τεράστια κατατριβή, ο έλεγχος ασκείται στα «σημεία ασφυξίας», ήτοι στις διόδους που προσφέρουν πρόσβαση στο εσωτερικό της Ευρασίας και δυνατότητα «διάρρηξης» της λεγόμενης από τον Mackinder ως «Heartland».

Το πέρασμα των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων είναι ιστορικά το σημαντικότερο θαλάσσιο κομβικό σημείο της Ευρασίας, αλλά η αξία του ακυρώνεται αν δεν εκλαμβάνεται ενιαία με τον αιγαιακό χώρο, του οποίου τα νησιά τον καθιστούν «πέρασμα» και όχι μια ανοιχτή προσβάσιμη θάλασσα.

Η απώτατη ευμεγέθης χερσαία μάζα του «σημείου ασφυξίας» είναι η Κρήτη. Απλά ας υποθέσουμε ότι υπάρχει μια κλεψύδρα, της οποίας η στένωση έχει τα Στενά ως πάνω μέρος και την Κρήτη ως κάτω, ενώ τα δύο «δοχεία» είναι ο Εύξεινος Πόντος και η Μεσόγειος.

Πρόκειται για έναν νοητό κύκλο ο οποίος εσωκλείει το Αιγαίο και την Προποντίδα, με την Κρήτη και την Κύπρο να δεσπόζουν επί του άξονα τομής των υδάτινων αρτηριών.
Μετά την Κρήτη και έως την Κύπρο βρίσκεται η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία συνιστά το κομβικό σημείο πριν από το Σουέζ και την Ερυθρά Θάλασσα, ενώ σήμερα έχει αποκτήσει επιπρόσθετη σημασία λόγω των τεράστιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.


Το εν λόγω γεωγραφικό τόξο συνιστά το σημείο συνάντησης τριών ηπείρων ή –κατά τον Αχμέτ Νταβούτογλου– μίας: «της Αφροευρασίας». Διόλου τυχαία η χρήση του όρου από τον Νταβούτογλου, ο οποίος διαβλέπει την κοινή γεωπολιτική μοίρα Αφρικής, Ευρώπης και Ασίας.
Τα παραπάνω εξηγούν γιατί η Κρήτη, παρά τους ποταμούς αίματος και θυσιών, καθυστέρησε σημαντικά να ενσωματωθεί στην ανεξάρτητη Ελλάδα. Μόλις το 1898 ανακηρύχθηκε «Αυτόνομη Πολιτεία», ενώ φθάσαμε στους Βαλκανικούς Πολέμους για να αναγνωριστεί η ένταξή της στο ελληνικό κράτος.

Ωστόσο, εξηγούν και γιατί η Ελλάδα έγινε κράτος με διεθνή οντότητα μέσω της ένταξης της μεγαλονήσου στην επικράτειά της. Από «κρατίδιο» με σύνορα έως τον Όλυμπο, η χώρα βρέθηκε να είναι συνδιαχειριστής του κρίσιμου γεωπολιτικού άξονα Βορρά-Νότου, ο οποίος δυνητικά κρίνει την τύχη της κατανομής ισχύος σε πλανητικό επίπεδο.

Αν η ενσωμάτωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου, νωρίτερα της Θεσσαλίας και αργότερα της Δυτικής Θράκης προσέφεραν την αναγκαία «σπονδυλική στήλη» όπως την ονόμαζε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, τα νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη συνέστησαν το «μυϊκό σύστημα», ήτοι τα εδάφη που προσέφεραν πολλαπλάσιες δυνάμεις και αποτελούν έως και σήμερα το βασικό διαπραγματευτικό χαρτί μας ως χώρας (αν το χρησιμοποιούμε, είναι άλλης τάξεως ζήτημα).

Αρκεί να δει κανείς τη σημασία της Σούδας στη διμερή στρατηγική σχέση μας με τον βασικό πλανητικό πόλο ισχύος, τις ΗΠΑ, καθώς επίσης και τα κοιτάσματα του Λιβυκού Πελάγους των οποίων η διαφαινόμενη εκμετάλλευση ανοίγει νέες προοπτικές και θέτει νέες προκλήσεις. 

Πηγή: http://www.pontos-news.gr/
ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.