15 Μαΐου 2018

Αποτροπή και κατευνασμός, Ερντογάν και Χίτλερ: Η σημαδεμένη τράπουλα και ο λαβωμένος παίκτης

Γράφει η Αναστασία Καντά* 

Ξετυλίγοντας τον μίτο της Αριάδνης, τα γεγονότα δείχνουν πως έχουμε υπεισέλθει σε τέλμα. Είναι γνωστό πως τα σοβαρά και υπεύθυνα κράτη φέρουν ως υποχρέωσή τους να παρεμποδίσουν την επιδείνωση της εθνικής τους θέσης∙ αν όχι να τη βελτιώσουν, τουλάχιστον να τη διατηρήσουν σταθερή. 
 
Καθίσταται υποχρέωση και ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας να συνδυάσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του κράτος (διπλωματία, οικονομία, στρατιωτική ισχύ) με αριστοτεχνικό τρόπο, προκειμένου να εφαρμόσει μια άρτια εθνική στρατηγική, τουναντίον, στην Ελλάδα τα νήματα κινούν η λογική της αποτροπής και του κατευνασμού, δύο έννοιες που αν και συγχέονται, δεν έχουν διόλου την ίδια σημασία ή αποτέλεσμα. 

Όσον αφορά την έννοια της «αποτροπής», απ’ ό,τι φαίνεται είναι μια έννοια μη-αντιληπτή στην πλήρη έκτασή της. Χρησιμοποιείται πολλάκις από παπαγαλίζοντα φερέφωνα, που κρίνουν αναγκαίο να κάνουν χρήση της λέξης μόνο και μόνο για κοσμήσουν τον λόγο τους και να του προσδώσουν κάποιο κύρος, ενώ ακούγεται και σε επιπόλαιες διακηρύξεις αρχηγών και υπουργών. Η Ελλάδα ευαγγελίζεται και επαναλαμβάνει πως το στρατηγικό της δόγμα είναι αποτρεπτικό. Επί της ουσίας, όμως, σε τι έγκειται η αποτροπή; Ποιός ο σκοπός της; 

Ο εν λόγω όρος περιέχει εγγενώς την έννοια της «απειλής» – ενδεχομένως και προληπτικά πλήγματα, εφόσον παραστεί ανάγκη – για να πεισθεί το άλλο μέρος να απέχει από συγκεκριμένες ενέργειες. Σκοπός της, ως αμυντική στρατηγική είναι να πείσει το αντίπαλο δέος ότι το πιθανό κόστος από τυχόν εχθρική ενέργεια (ή ενέργεια που εν πάσει περιπτώσει βλάπτει τα ζωτικά συμφέροντα μιας πλευράς) θα είναι μεγαλύτερο από το πιθανό όφελος. 

Με άλλα λόγια, σε μια ανάλυση κόστους-οφέλους, η αντίπαλη πλευρά βλέπει ότι θα ζημιωθεί. Η στρατηγική της αποτροπής οφείλει να ενασκείται με στρατιωτικούς, πολιτικούς και διπλωματικούς όρους. Αδήριτη ανάγκη καθίσταται η πλήρης και αρμονική κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού και των δυνάμεων του κράτους εν συνόλω. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η εθνική ομοψυχία, το υψηλό ηθικό του πληθυσμού και φυσικά οι ψυχολογικές επιχειρήσεις. 

Η ισχύς των ενόπλων δυνάμεων μιας χώρας είναι καθοριστικός αποτρεπτικός παράγοντας, ωστόσο, η βολή θα είναι χαριστική, μόνον εφόσον υπάρχει σύμπνοια λαού – κυβέρνησης – στρατού (“Clausewitzian trinity”). Τα συστατικά στοιχεία που θα τελειοποιήσουν τη συνταγή – πέραν των μέσων και της εκπαίδευσης-κατάρτισης – είναι το ηθικό του στρατού, αλλά και το ηθικό του Λαού, η ποιότητα της στρατιωτικής ηγεσίας, αφενός, αλλά και της πολιτικής, αφετέρου. 

Πάρα ταύτα, δεν πρέπει να ξεχνάμε το εξής: στοιχείο της αποτροπής είναι και η απειλή, όσο κι αν αυτό δεν τυγχάνει ευρείας παραδοχής, ή μάλλον είναι κάτι που με στόμφο αγωνιούν να «καλύψουν» οι πολιτικοί ταγοί. Βέβαια, η αποδοχή της αποτελεσματικότητας του αποτρεπτικού μας δόγματος συνεπάγεται πως η αποτρεπτική απειλή πληροί σωρευτικά πέντε χαρακτηριστικά.

Πρώτα-πρώτα, η απειλή οφείλει να είναι ξεκάθαρη και πλήρως κατανοητή από τον «στόχο». Αυτό ίσως είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό, δεδομένου ότι αν οι επιπτώσεις της τιμωρίας που θα προκύψουν από μη-συμμόρφωση του αντίπαλου μέρους δεν εκτιμηθούν σωστά και υποτιμηθούν, ο στόχος θα αγνοήσει την απειλή, ακόμα κι αν πληροί τα υπόλοιπα κριτήρια. Έπειτα, μια απειλή αρμόζει να είναι αξιόπιστη, με την έννοια ότι ο απειλούμενος θα γνωρίζει με βεβαιότητα ότι ο απειλών θα πραγματοποιήσει τωόντι την απειλή του. Μια απειλή, ακόμη, πρέπει κατ’ανάγκην να είναι σχετική/δέουσα, ώστε τρόπον τινά, να αποτρέπει τον αντίπαλο από ορισμένες συμπεριφορές∙ παράλληλα δε, είναι εξίσου σημαντικό να είναι δριμεία, ήτοι να αναγκάζει τον στόχο να προτιμήσει να μη συμπεριφερθεί κατά τρόπο μη-αποδεκτό από τον απειλών, και τέλος, ολοκληρωμένη σε όλα τα επίπεδα (πολιτικό, οικονομικό, στρατιωτικό, επιχειρησιακά), με την έννοια ότι η απειλή θα συνοδεύεται από υπόσχεση ότι θα εφαρμοσθεί χωρίς κωλύματα, εάν ο στόχος επιτεθεί, αλλά και ότι θα ανακληθεί, εάν ο στόχος συμμορφωθεί και προσαρμοστεί.

Δυστυχώς, είναι πασιφανές ότι το αποτρεπτικό μας δόγμα δεν είναι σε καμία περίπτωση λειτουργικό, από τη στιγμή που δεν ικανοποιεί ούτε ένα κριτήριο! 

Εκτός των άλλων, πέραν του πλήρως αποτυχημένου αποτρεπτικού – υποτίθεται – δόγματος, παράλειψη θα αποτελούσε η μη αναφορά της πολιτικής κατευνασμού που εφαρμόζει η χώρα μας απέναντι στη Τουρκία, η οποία πολιτική δεν οδηγεί σε ειρήνη, αλλά σε πόλεμο, το οποίο απεδείχθη το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1930, με το Σύμφωνο του Μονάχου. 

Η αντιστοιχία είναι τρομερή, για να μην πω τρομακτική. Η αναθεωρητική πολιτική της Γερμανίας του 1938 προσιδιάζει σε αυτήν της Τουρκίας του 2018. Όπως ο Χίτλερ είχε βλέψεις στις όμορες με γερμανικούς πληθυσμούς χώρες (Αυστρία και Τσεχοσλοβακία) για την αναβίωση της άλλοτε κραταιάς Γερμανικής Αυτοκρατορίας, αντιστοίχως ο Ερντογάν έχει βλέψεις σε Θράκη, Ανατολική Μεσόγειο, Κύπρο – κι όχι μόνο – προσβλέποντας στην πάλαι ποτέ Οθωμανική Αυτοκρατορία. 

Όπως οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής τότε (Αγγλία και Γαλλία) δε χειρίστηκαν σωστά την αναθεωρητική τάση του Χίτλερ, έτσι και σημερινοί Μεγάλοι (ΕΕ και ΝΑΤΟ) δεν πραγματοποιούν ενέργειες που θα ταρακουνήσουν συθέμελα τη γείτονα Τουρκία. Εδώ εμείς οι ίδιοι δεν το κάνουμε. Δεν παίζουμε σωστά τα χαρτιά μας. Είναι σημαδεμένη η τράπουλα, ή λαβωμένος ο παίκτης; Ο Χίτλερ τότε ικανοποίησε έως έναν βαθμό τη δίψα του. Θα επιτρέψουμε να ικανοποιηθεί και η ακόρεστη δίψα του σουλτάνου; 

*Διεθνολόγος – το ΔΕΛΤΑ 

Πηγή: (Αποτροπή χωρίς να εμπεριέχει…απειλή δεν υφίσταται, Στέλιος Φενέκος)
το είδαμε ΕΔΩ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.