1 Μαρτίου 2017

ΚΑΛΩΣ ΜΑΣ ΗΡΘΕΣ ΜΑΡΤΗ

Γράφει η Μαίρη Καρά 

     Ο Μάρτιος είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης, που την φέρνει μαζί του κι ονομάζεται και Ανοιξιάτης. Σηματοδοτεί δε την αρχή της ανθοφορίας και καρποφορίας της Φύσης. Αν και η Άνοιξη αρχίζει το τελευταίο δεκαήμερό του (με την άφιξη του Ήλιου στο εαρινό ισημερινό σημείο της τροχιάς του στις 20-21) μαζί με τον Απρίλιο και τον Μάιο θεωρείται ανοιξιάτικος ΜΗΝΑΣ. 
     Το όνομά του παράγεται απ' την λατινική λέξη Mars (όνομα του θεού του πολέμου Άρη). Οι ιδρυτές της Ρώμης, Ρώμος και Ρωμύλος, ονόμασαν αυτόν τον μήνα Μάρτιο, επειδή τον πρώτο μήνα της άνοιξης οι Ρωμαίοι άρχιζαν τις πολεμικές επιχειρήσεις. Ο Μάρτιος ήταν ο πρώτος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου ως την εποχή που εφαρμόστηκε το Ιουλιανό ημερολόγιο και πήρε την θέση του τρίτου μήνα του ΧΡΟΝΟΥ. 
     Στην δημώδη παράδοσή μας, ο Μάρτης έχει διάφορες λαϊκές ονομασίες, ανάλογα με τις ασταθείς καιρικές συνθήκες που επικρατούν. Γι’ αυτό είναι γνωστός ως Κλαψομάρτης, αλλά και Πεντάγνωμος: «Ο Μάρτης ο Πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε, πως δεν εξαναχιόνισε» και «Κάλιο Μάρτης στις γωνιές, παρά Μάρτης στις ΑΥΛΕΣ».
     Στα παλιά και καλά χρόνια της πατρίδας μας όταν οι κοινωνίες τιμούσαν με σεβασμό τα ήθη και τα έθιμά μας, συνήθιζαν με τον ερχομό του Μάρτη, τα παιδιά να βρίσκονται  μαζί στις γειτονιές και να γυρίζουν στα σπίτια τραγουδώντας τα κάλαντα του Μάρτη, γνωστά ως χελιδονίσματα, επειδή άρχιζαν πάντα με τις λέξεις «Ήρθεν, ήρθεν χελιδόνα...». Και στα χωριά οι γεωργοί θεωρούσαν τον Μάρτη ως τον πιο κατάλληλο για το φύτεμα των δένδρων και γι' αυτόν τον ονόμαζαν και ΦΥΤΕΥΤΗ. 
     Ο Μάρτης περιλαμβάνει και το κύριο μέρος της νηστείας της μεγάλης τεσσαρακοστής: «Δεν λείπει ο Μάρτης απ' την Σαρακοστή», όπως χαρακτηριστικά συνηθίζουμε να λέμε, για κάποιους ανθρώπους που βρίσκονται παντού. Επίσης λέγεται και Βαγγελιώτης λόγω του Ευαγγελισμού, που συμπίπτει με την επέτειο της κήρυξης της Επανάστασης του 1821 την 25η Μαρτίου. Η επέτειος της Ελληνικής Εθνεγερσίας καθιερώθηκε το 1838 για να συμπέσει με την μεγάλη εορτή της Χριστιανοσύνης, τον Ευαγγελισμό της ΘΕΟΤΟΚΟΥ. 
     Η αντιστοιχία του Μαρτίου με το αρχαίο αττικό ημερολόγιο είναι το πρώτο 15νθήμερο με τον 8ο μήνα τον Ανθεστηριώνα, το δε 2ο 15νθήμερο με τον 9ο τον Ελαφηβολιώνα. Αυτό τον μήνα γιόρταζε η Δήλος τον μουσηγέτη θεό της και μια κωμόπολη στα σύνορα Αττικής και Βοιωτίας γιόρταζε τον Διόνυσο των Ελευθερών. Αργότερα οι πολυήμερες γιορτές των «Διονυσίων εν άστει» στην Αθήνα ξεπέρασαν σε μεγαλείο όλες τις άλλες παρόμοιες γιορτές της ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ. 
     Με τα Διονύσια συνδέθηκαν και τα Ασκληπιεία με θυσίες προς τιμήν του Ασκληπιού και η πρώτη εμφάνιση των δραματικών αγώνων, όπου διαγωνίζονταν τρεις τραγικοί ποιητές με μια τετραλογία και πέντε κωμικοί με μια κωμωδία ο καθένας. Τα Μυστήρια εν Άγραις προς τιμή της Περσεφόνης, ήταν το προπαρασκευαστικό στάδιο, για όσους πολίτες επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στα ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ. 
     Τα εν Άστει Διονύσια ή Μεγάλα Διονύσια ήταν η γιορτή προς τιμή του Διονύσου, που καθιέρωσε ο τύραννος Πεισίστρατος το 6ο π.Χ., για να κερδίσει τον λαό της Αθήνας. Περιλάμβανε πομπές με ομοιώματα φαλλών, θυσίες και διαγωνιστικές θεατρικές παραστάσεις (διθυραμβικοί και δραματικοί αγώνες), τις δαπάνες των οποίων επωμίζονταν πλούσιοι Αθηναίοι. Με τα Μεγάλα Διονύσια συνδέεται η γέννηση της ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ. 
     Στον Πλούταρχο αναφέρεται, πως ο Μάρτιος απεικονίζεται ως άνδρας ενδεδυμένος με δέρμα λύκαινας. Κατά τους χρόνους όμως της «ελεύθερης ρωμαϊκής πολιτείας» ο μήνας αυτός ήταν αφιερωμένος στον θεό Ερμή. Κατά την υπό του Νουμά όμως διαρρύθμιση μετακινήθηκε ως τρίτος μήνας και πρώτος ο προς τιμή του ειρηνικού θεού Ιανού. Κατ' άλλους η μετατόπιση αυτή έγινε μετά το 153 π.Χ. από τους υπάτους εξακολουθώντας να παραμένει ο Μάρτιος πρώτος μήνας του θρησκευτικού έτους.
     Ο Μάρτιος είναι πλούσιος σε λαογραφικό περιεχόμενο για την μεγάλη σημασία, που έχουν για την γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή οι άστατες καιρικές συνθήκες. Σύμφωνα με μια λαϊκή παράδοση για τις λιγότερες μέρες του Φεβρουαρίου, ο Μάρτιος της δανείστηκε, για να τιμωρήσει την γριά τσοπάνισσα των βουνών, που καυχήθηκε ότι τελειώνοντας ο Μάρτιος δεν μπόρεσε να της κάνει κακό. Κι αυτές τις τελευταίες μέρες του Φεβρουαρίου συνήθιζαν να τις λένε οι "Ημέρες της Γριάς». 
     Λέγεται πως ο Μάρτιος είχε δυο γυναίκες, μία καλή κι μία κακή κι ανάλογα με αυτήν που έχει κοντά του είναι κι ο καιρός. Και πως έπαψε να είναι  πρώτος μήνας του χρόνου, όταν οι άλλοι μήνες του αφαίρεσαν τα πρωτεία και τα έδωσαν στον Γενάρη, επειδή τους ξεγέλασε πίνοντας όλο το κρασί απ' το κοινό τους βαρέλι. Όταν θυμάται το κρασί που ήπιε, χαμογελάει κι ο καιρός είναι ξάστερος. Όταν θυμάται την τιμωρία και τα πρωτεία που έχασε, κλαίει κι ο καιρός είναι ΒΡΟΧΕΡΟΣ. 
     Η θέση του Μαρτίου ως του πρώτου μήνα του έτους παλαιότερα συνετέλεσε, ώστε η πρώτη ημέρα του να έχει την σημασία της Πρωτοχρονιάς στο λαϊκό καλεντάρι, με πλήθος εθίμων μαγευτικού χαρακτήρα. Έτσι, την 1η Μαρτίου σε πολλά μέρη συνήθιζαν να δίνουν σημασία στο ποδαρικό, να ραντίζουν το σπίτι με νερό, να σπάνε πήλινα αντικείμενα ή να ρίχνουν έξω απ' το σπίτι. Σε κάποια μέρη της Κρήτης μαστίγωναν συμβολικά με χλωρά κλαδιά ανθρώπους και ζώα, πιστεύοντας ότι τους μεταδίδουν την θαλερότητα που έχουν αυτά τα ΚΛΑΔΙΑ.
     Ο Μάρτης ή Μαρτιά είναι ένα παμπάλαιο έθιμο, που έχει τις ρίζες του στα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου οι μύστες έδεναν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι. Σχετικό είναι το έθιμο, όπου το πρωί της πρωτομηνιάς οι μητέρες δένουν στον καρπό του χεριού των παιδιών τους μια στριμμένη ασπροκόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη», για να τα προφυλάξει από τις ακτίνες του βλαβερές ακτίνες του ΗΛΙΟΥ. 
     Ο "Μάρτης" θεωρείται πως προφύλασσε απ' κουνούπια και τους ψύλλους, απομακρύνοντας τις και προστατεύοντας τις κοπέλες από το κάψιμο του ήλιου. Τον έβγαζαν την ημέρα της Λαμπρής και τον έβαζαν στο αρνί, για να μην καεί κατά το ψήσιμο. Κατάλοιπο της αρχαιότητας είναι οι κοπέλες να βάζουν των Αγίων Θεοδώρων κόλλυβα κάτω απ' το προσκέφαλό τους, για να τους φανερώσουν τον άντρα που θα ΠΑΝΤΡΕΥΟΝΤΑΝ. 
     Στις μέρες μας τα παραδοσιακά έθιμα έχουν χάσει την αίγλη τους λόγω της νεοταξικής πολεμικής, που έχουν υποστεί τα τελευταία 50 χρόνια. Γι' αυτό με τον ερχομό του νέου μήνα ΜΑΡΤΙΟΥ, ελπίζουμε ευχάριστες εξελίξεις να "αγκαλιάσουν" την πατρίδα μας και τους απελπισμένους Έλληνες, που ασφυκτιούν κάτω απ' την γερμανική μπότα, εξαιτίας της υπακοής του πολιτικού συστήματος στις απαιτήσεις των ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ ΜΑΣ.



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.