4 Φεβρουαρίου 2017

Το "δώρο από το Θεό" της Τουρκίας

Του Marc Pierini
Carnegieeurope  

Μιλώντας στις 16 Ιουλίου του 2016, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan δήλωσε πως το αποτυχημένο πραξικόπημα της προηγούμενης νύχτας ήταν ένα "δώρο από το Θεό" που θα του επέτρεπε να καθαρίσει τον στρατό και το δημόσιο από τρομοκράτες. Η εκκαθάριση μετά το πραξικόπημα είχε την πιο εκτεταμένη εμβέλεια που θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Στο στόχαστρο δεν βρέθηκαν μόνο οι "επαναστάτες" αξιωματούχοι, αλλά και αρκετοί αντίπαλοι –πραγματικοί ή υποτιθέμενοι- στην τοπική αυτοδιοίκηση, στα ΜΜΕ, στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, στον πολιτισμό και στις επιχειρήσεις. Επιπλέον, η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή μια μαζική καταστολή αντιφρονούντων και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και οι αποκαλούμενοι εχθροί του κράτους από το εσωτερικό και το εξωτερικό, ήταν συνηθισμένο να αποκηρύσσονται.

Αφού ελήφθησαν μέτρα ως απάντηση στην απόπειρα πραξικοπήματος τα οποία μετατράπηκαν σε μια ολοκληρωτική εκκαθάριση, μια δεύτερη οπορτουνιστική κίνηση είναι τώρα στον ορίζοντα: μια ριζική μεταμόρφωση του τουρκικού κράτους.

Οι ακραίες εντάσεις που δημιουργήθηκαν από το αποτυχημένο πραξικόπημα, καθώς και από τις περιφερειακές κρίσεις, ήταν καθοριστικές στο να βοηθήσουν την ηγεσία της χώρας να επισπεύσει μια συζήτηση για ένα νέο σύνταγμα που θα παρέχει εκτεταμένες εκτελεστικές εξουσίες στον πρόεδρο, με πολύ περιορισμένους ελέγχους και ισορροπίες. Η Τουρκία, υποστηρίζει η κυβέρνηση, χρειαζόταν έναν ισχυρό άνδρα στο τιμόνι και θα πρέπει να ζητείται η γνώμη των πολιτών κάθε πέντε χρόνια. Στις 21 Ιανουαρίου, οι βουλευτές ψήφισαν την έγκριση του προσχεδίου, το οποίο τώρα θα τεθεί σε δημοψήφισμα, πιθανώς στις 2 Απριλίου, εκτός και αν ευοδωθεί μια προσπάθεια της αντιπολίτευσης να το μπλοκάρει στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας. 

Το ζήτημα είναι εξαιρετικά διχαστικό –ακόμη και στους κύκλους του ΑΚΡ- όπως απεικονίζεται από την πολύ έντονη συζήτηση στο κοινοβούλιο. Η μυστική ψηφοφορία αντικαταστάθηκε στην πράξη από την ανοιχτή ψηφοφορία στη βουλή, υποδηλώνοντας μια στρατηγική συσπείρωσης στο ΑΚΡ. Επειδή αρκετοί βουλευτές του φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) είναι στην φυλακή περιμένοντας τη δίκη τους, όλη η κοινοβουλευτική ομάδα απείχε σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Τώρα, το δημοψήφισμα είναι το τελευταίο εμπόδιο προτού η Τουρκία εγκρίνει επισήμως ένα σύστημα one-man-rule. 

Εάν εγκριθεί, το νέο σύνταγμα θα εισάγει δραστικές αλλαγές στη διακυβέρνηση της χώρας. Η θέση του πρωθυπουργού θα εξαφανιστεί και ο πρόεδρος θα διορίζει αντιπροέδρους και υπουργούς. Έχοντας το δικαίωνα να κυβερνά με διατάγματα, ο επικεφαλής του κράτους θα παραμείνει στο τιμόνι του πολιτικού του κόμματος, διαμορφώνοντας την πολιτική του ομάδα στο νομοθετικό σώμα, αποφασίζοντας ποιος από το κόμμα του μπορεί να είναι υποψήφιος για βουλευτής. Ο πρόεδρος θα έχει επίσης μια πιο άμεση εξουσία στο Ανώτατο Συμβούλιο των Δικαστών και των Εισαγγελέων –το σώμα που διορίζει τα μέλη του δικαστικού σώματος- διορίζοντας τέσσερα από τα μέλη ο ίδιος ενώ το κοινοβούλιο εκλέγει άλλα επτά μέλη, και έχοντας μόνιμο εκπρόσωπο στο Συμβούλιο, τον υφυπουργό Δικαιοσύνης. 

Με βάση το νέο σύνταγμα, οι προεδρικές και οι κοινοβουλευτικές εκλογές θα λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα, κάθε πέντε χρόνια, δίνοντας έναν ηγετικό ρόλο στον πρόεδρο, ο οποίος στην πραγματικότητα θα διεξάγει την κύρια εκστρατεία. Στο μεταξύ, η Βουλή θα χάσει τις εξουσίες της για τις επερωτήσεις και τον έλεγχο της κυβέρνησης. 

Η πλειοψηφική λογική ενός τέτοιου συστήματος ήταν σαφής από την προεδρική προεκλογική εκστρατεία του Erdogan το 2014. Σύμφωνα με την άποψη του προέδρου, επειδή εξελέγη άμεσα από την πλειοψηφία των ψηφοφόρων για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, έχει πλήρη νομιμοποίηση, που σημαίνει ότι οι πολιτικές του δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από το νομοθετικό ή δικαστικό σώμα -πόσο μάλλον από την κοινωνία των πολιτών ή από ομάδες συμφερόντων. Όπως εξήγησε η κυβέρνηση μετά από τις εκλογές του 2014, το σύνταγμα της Τουρκίας ευθυγραμμίζεται τώρα με την πολιτική πραγματικότητα της χώρας. 

Εάν περάσει, αυτή η νέα αρχιτεκτονική εξουσίας θα επιτρέψει στον Erdogan όχι μόνο να κατέχει όλους τους μοχλούς εξουσίας αλλά επίσης να επιβάλει μια θρησκευτική-συντηρητική κοινωνία που αντανακλά τις απόψεις των μισών περίπου Τούρκων πολιτών. Αυτό θα σήμαινε τον θρίαμβο της ρητορικής του ΑΚΡ "είναι η σειρά μας”. Οι θρησκευτικοί συντηρητικοί της Τουρκίας, οι οποίοι έχουν υποστεί καταστολή και καταπίεση από τον κεμαλισμό, από το 1923, θα διαμορφώσουν την τουρκική κοινωνία σύμφωνα με το δικό τους τρόπο. Αυτό θα εξάλειφε το μήνυμα που έστειλαν οι ψηφοφόροι στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2015, στις οποίες μία σημαντική πλειοψηφία των ψηφοφόρων απέρριψε τις πολωτικές πολιτικές του Τούρκου προέδρου, επιλέγοντας άλλα κόμματα. 

Εάν ο Erdogan πετύχει τον στόχο του, θα διαλύσει σε μεγάλο βαθμό τα θεμέλια της τουρκικής κοσμικής δημοκρατίας που ανακηρύχθηκε το 1923 από τον Kemal Ataturk, ο οποίος έστρεψε την χώρα στα δυτικά νομικά, ενδυματολογικά και πολιτισμικά πρότυπα, αλλάζοντας ακόμη και τα ονόματα των πολιτών και το αλφάβητο που χρησιμοποιούνταν στην τουρκική γλώσσα. Οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της απομάκρυνσης από το σύστημα που καθιερώθηκε πριν από 94 χρόνια, θα είναι βαθιές και απρόβλεπτες. 

Για τον Erdogan, το 2017 είναι ένας χρόνος πολλαπλών δοκιμασιών. Μέσα σε ένα δεινό πλαίσιο, σε ό,τι αφορά την οικονομία και την ασφάλεια, με λίγους φίλους να έχουν απομείνει στο εξωτερικό, θα είναι εξαιρετικά δαπανηρό για τον πρόεδρο να πετύχει τους δύο γενικούς πολιτικούς του στόχους: μια θρησκευτική-συντηρητική κοινωνία και ένα σύστημα one man. 

Για να πετύχει τους σκοπούς του, ο ηγέτης της Τουρκίας πιθανώς θα πρέπει να συνεχίσει να εξαρτάται από τις θεωρίες συνωμοσίας -εσωτερικές και εξωτερικές- για να εξηγήσει τις δυσκολίες της χώρας, την περαιτέρω καταστολή στο φιλελεύθερο μισό της Τουρκίας, στην απόρριψη οποιασδήποτε μελλοντικής συνύπαρξης με τους Κούρδους της χώρας και την προώθηση ενός προσχεδίου για το σύνταγμα μέσω μιας δυναμικής εκστρατείας για το δημοψήφισμα. Αυτό δεν φαίνεται να οδηγεί την Τουρκία σε ένα ειρηνικό μέλλον, αν και το κλίμα που παίρνει κάποιος από ορισμένους παρατηρητές μετά από την ψηφοφορία στη Βουλή της 21ης Ιανουαρίου, είναι αυτό της παραίτησης παρά της σφοδρής αντιπολίτευσης. 

Σε διεθνές επίπεδο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι μια Τουρκία μετά το δημοψήφισμα ίσως να μην είναι πλέον ένας σύμμαχος που εκτιμά την εθνική, κοινωνική και θρησκευτική ποικιλομορφία της. Ένα αυταρχικό καθεστώς θα έβαζε την Τουρκία σε αντιδιαστολή με τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και στο Συμβούλιο της Ευρώπης και θα έστελνε την προσπάθεια ένταξης στην ΕΕ σε ένα μη αναστρέψιμο κώμα. Αυτές είναι βαρυσήμαντες συνέπειες που θα γίνουν περισσότερο αισθητές στην οικονομική αρένα. 

Ορισμένοι παρατηρητές εκτιμούν ότι ένα τέτοιοι βαθύ χάσμα μεταξύ της Τουρκίας και της Δύσης θα προκαλούσε χαρά σε ορισμένους Ευρωπαίους ηγέτες, καθώς θα περιόριζαν την σχέση τους με τον Erdogan σε μια απλή συζήτηση σχετικά με το εμπόριο, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και τους πρόσφυγες. Αντιθέτως, ο Τούρκος πρόεδρος θα ήταν υποθετικά πρόθυμος να απαλλαγεί από τα πρότυπα του κανόνα-δικαιου της ΕΕ, τα οποία εάν εφαρμοστούν στην Τουρκία, θα εμπόδιζαν την εξουσία του. Εάν αυτό είναι το σκηνικό, και οι δύο πλευρές θα έρθουν σύντομα αντιμέτωπες με τις αρνητικές συνέπειες ενός τέτοιου διαζυγίου. 

Όταν θα προσφύγουν στην κάλπη για το συνταγματικό δημοψήφισμα αυτή την άνοιξη, οι πολίτες της Τουρκίας θα επωμιστούν μια ευθύνη ιστορικών διαστάσεων, μακράν την μεγαλύτερη από την ανακήρυξη της δημοκρατίας το 1923. 

Capital
το είδαμε ΕΔΩ



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 10:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.