31 Αυγούστου 2016

Με το πρόστιμο πυρηνική-βόμβα στην Apple κηρύχτηκε παγκόσμιος πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ-ΕΕ;

Του Κωνσταντίνου Βέργου* 

Ο πόλεμος ανάμεσα στις υπερδυνάμεις εδώ και πολλά χρόνια έχει ξεφύγει από το επίπεδο των συγκρούσεων με πυροβόλα και λιανοτούφεκα, και έχει περάσει στην σφαίρα των οικονομικών. Τι όμως, πλέον, σημαίνει το τεράστιο πρόστιμο που τρώει η Αμερικάνικη εταιρία Apple από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή;

Ο καπιταλισμός σε παγκόσμιο επίπεδο, θα ήταν λάθος να θεωρηθεί ότι αποτελεί πάντα και απλά μια μάχη για ελεύθερες αγορές. Πολύ συχνά αποτελεί μια μάχη για απλή επικράτηση στις αγορές, με κάθε μέσον. Παλιά αυτό γίνονταν με επεκτατικούς πολέμους, αλλά εκείνες οι εποχές αποτελούν παρελθόν, μια σκουριασμένη ανάμνηση. Εδώ και πολλά χρόνια οι μεγάλες χώρες επιβάλλουν τους δικούς τους οικονομικούς όρους, κερδίζουν τον δικό τους πόλεμο – τον οικονομικό- επιβάλλοντας δασμούς, εμπάργκο, πρόστιμα στις εταιρίες και προσφάτως επιβάλλοντας μυστικές συμφωνίες όπως TTIΡ, με την οποία οι πολυεθνικές εταιρίες, κυρίως Αμερικάνικες αν και όχι μόνο, επιβάλλουν τους δικούς τους νόμους στις εκλεγμένες κυβερνήσεις! Δεν είναι τυχαίο ότι πρόστιμα για ατασθαλίες από Γερμανικές εταιρίες  Volkswagen την Deutsche Bank ή Siemens δεν επιβλήθηκαν από την Ελλάδα, αλλά από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ δεν είναι απλά η μεγαλύτερη δημοκρατία, η πιο ελεύθερη χώρα του κόσμου, αλλά διαθέτουν εταιρίες που θα κερδίσουν από την εκτόπιση των γερμανικών υπεργιγάντων!

Ιδιαίτερα μετά την οικονομική κρίση του 2008, που βρήκε το παγκόσμιο σύστημα αποδυναμωμένο, οι εταιρίες έχουν κάθε λόγο να εισβάλλουν σε νέες αγορές, καθώς έχουν περιοριστει τα περιθώρια κέρδους των, ενώ επίσης και οι κυβερνήσεις, που είναι σχεδόν χρεοκοπημένες από τα έξοδα διάσωσης του τραπεζικού συστήματος, σχεδόν 5 τρις σε ΕΕ και ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, χρειάζονται επειγόντως νέα έσοδα!

Σε αυτά τα πλαίσια το πρόστιμο που φαίνεται να τρώει η Apple για φοροδιαφυγή ανέρχεται όχι σε 2 δις, όπως αρχικά εικάστηκε, αλλά σε 13 δις ευρώ, φαίνεται να αποτελεί όχι απλά μια «λιανοντουφεκιά» αλλά μια πυρηνική βόμβα, που δημιουργεί ένα νέο τοπίο παγκοσμίως!

Το πρόστιμο δεν σημαίνει την ‘διάλυση’ της κορυφαίας αυτής εταιρίας ηλεκτρονικών, η εταιρία είχε καθαρά κέρδη 53 δισ. το 2015, και το καλύπτει άνετα. Το πρόστιμο είναι σαφέστατα υπέρ της κατεύθυνσης δικαιότερης απονομής φόρων.

Η Αpple έκανε φοροδιαφυγή με δυο εταιρίες, η μια θυγατρική ήταν η Apple Sales International (ASI). Αυτή διοχέτευε όλα τα κέρδη, και μόνο αυτά, από τις πωλήσεις  iPhone και άλλων προϊόντων της εταιρίας που γίνονταν στις χώρες της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής, Ινδία και όλη την Αφρική, στο «γραφειάκι» της Ιρλανδίας. Η άλλη θυγατρική που φοροδιέφευγε είναι η Apple Operations Europe, που ασχολείται με κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών κυρίως. Η εταιρία, με μυστική συμφωνία με την κυβέρνηση της Ιρλανδίας, έκλεβε τους Ιρλανδούς πολίτες αλλά και τις χώρες που προαναφέραμε, καθώς λειτουργούσε με εταιρία-φάντασμα χωρίς ούτε ένα άτομο προσωπικό, απλά ξέπλενε το χρήμα στην Ιρλανδία από το …1991! Ο φορολογικός συντελεστής  για τα κέρδη €16 δις που πέρναγαν από το γραφείο-φάντασμα ήταν 0.05% το 2011 (!!!) και μειώθηκαν ακόμη χαμηλότερα στο… εκπληκτικό ποσοστό του…. 0.005% το 2014 ενώ τα κέρδη, μάλιστα, που ξεπλένονταν έτσι ετησίως αυξάνονταν!!!

Έτσι η εταιρία όχι μόνο δεν πλήρωνε φόρους, αλλά έκλεινε ανταγωνιστικές εταιρίες  παγκοσμίως. Οι φόροι που διέφευγαν όχι μόνο λειτουργούσαν σε βάρος ανταγωνιστικών εταιριών, εκμηδενίζοντας τον όποιο υγιή ανταγωνισμό θα μπορούσε να αναπτυχθεί, αλλά ουσιαστικά έκλεβαν τις κυβερνήσεις σειράς χωρών, φοροδιαφεύγοντας.  Στην πραγματικότητα, είναι άγνωστο αν η εταιρία θα πληρώσει τελικά πρόστιμο 12 δισ..

Μπορεί να πληρώσει λίγο λιγότερο, αν γίνουν συμψηφισμοί, ή και πολύ περισσότερο, καθώς οι χώρες από τις οποίες έχει φοροδιαφύγει, όπως Γερμανία, Σουηδία και Γαλλία, μπορεί να απαιτήσουν όχι το 12,5% φόρο που έχει η Ιρλανδία, για το τμήμα φοροδιαφυγής που τις αφορά, αλλά ως και 30%-35%. Όμως αυτή είναι η μια πλευρά του θέματος.

Η κοινωνική σημασία του θέματος είναι τεράστια, το πρόστιμο μπορεί να καλύψει το σύνολο των κοινωνικών παροχών της Ιρλανδίας! Και είναι μόνο το πρόστιμο σε μία γιγαντιαία, ασύδοτη, εταιρία! Ευνόητο, ότι αν υποχρεωθούν οι 300 γιγαντιαίες πολυεθνικές να πληρώνουν τον νόμιμο φόρο, τα οφέλη για τις κυβερνήσεις και λαούς είναι εκπληκτικά μεγάλα. Όμως αυτή είναι μόνο μία πλευρά!

Η άλλη πλευρά είναι ότι το πρόστιμο διαφοροποιεί σημαντικά την θέση της ΕΕ σε ότι αφορά τη φοροδιαφυγή των πολυεθνικών. Αν αυτή συνδυαστεί με τις αποφάσεις σε ΗΠΑ, Αγγλία, Αυστραλία και τις οδηγίες ΟΟΣΑ (BEPS και BEPS2) που έχουν προωθηθεί το 2013 και πρόσφατα (2016), ο πόλεμος δεν φαίνεται να μένει μεταξύ μόνο μεταξύ κυβερνήσεων, ή μεταξύ μεγάλων εταιριών, αλλά πλέον λαβαίνει χώρα μεταξύ μεσαίων εταιριών (που δημιουργούν το 95% των θέσεων εργασίας, αλλά πλέον χρεοκοπούν κατά εκατομμύρια σε ΕΕ και, λιγότερο, σε ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια λόγω αθέμιτου ανταγωνισμού), και γιγαντιαίων πολυεθνικών εταιριών! Υπό αυτή την έννοια, η μάχη ενάντια στη φοροδιαφυγή των γιγάντων, δεν καλύπτει μόνο χρέη και έξοδα, είναι κάτι ακόμη καλύτερο, θα επιτρέψει και έναν πιο υγιή ανταγωνισμό, θα δημιουργήσει τεράστια οφέλη για καταναλωτές και θα δημιουργήσει εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας. Η μάχη, επομένως, ΗΠΑ και ΕΕ έχει πολλούς κερδισμένους, επιχειρηματίες, καταναλωτές και πολίτες! Όλους μας! 

*Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.




Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.