16 Σεπτεμβρίου 2014

Ο Ατλαντικός «φλέγεται»: Επιστήμονες ανακάλυψαν καμινάδες που εκλύουν μαύρο καπνό.

Στην καρδιά του Ατλαντικού Ωκεανού, σε ένα τμήμα της μεσοωκεάνειας ράχης που διατρέχει τον πυθμένα από βορρά προς νότο για χιλιάδες χιλιόμετρα, επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων εντόπισαν και χαρτογράφησαν για πρώτη φορά υδροθερμικές καμινάδες.

Σε αυτή την περιοχή της μεσωκεάνιας ράχης του Ατλαντικού, που βρίσκεται ακόμη και τέσσερα χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ο ωκεανός συνεχώς αναγεννιέται.

Χάρη στη δράση τεράστιων ρηγμάτων αποκόλλησης, ο πυθμένας «ανοίγει» τόσο προς τα δυτικά όσο και προς τα ανατολικά αφήνοντας στη μέση ένα «κενό» που έρχονται να καλύψουν νέα πετρώματα που «αναρριχώνται» από τον μανδύα της Γης, σε βάθος δηλαδή μεγαλύτερο από 70 χιλιόμετρα κάτω από τον πυθμένα.

Σε βάθος 3.500 μέτρων

Σε μία τέτοια περιοχή όπου το βάθος αγγίζει τα 3.500 μέτρα, οι επιστήμονες με το ερευνητικό ωκεανογραφικό σκάφος Pourqoui Pas του γαλλικού Ινστιτούτου IFREMER, εντόπισαν και ερεύνησαν στο πλαίσιο της αποστολής ODEMAR (Οceanic Detachments at the Mid-Atlantic Ridge) – που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Φυσικής της Γης του Παρισιού με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Dr. Javier Escartin – τις εντυπωσιακές καμινάδες που εκλύουν χιλιόμετρα μακριά «μαύρο καπνό» (black smokers).

Αυτός ο «καπνός» είναι στην ουσία μία πληθώρα μετάλλων, μικροκρυσταλλικά σωματίδια από θειούχες ενώσεις μετάλλων όπως ο μόλυβδος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, ο χρυσός, τα οποία μοιάζει να έχουν ρευστή μορφή, όπως τα παρατηρεί κανείς από τις κάμερες των υποβρύχιων ρομπότ, όμως στην ουσία πρόκειται για στερεό υλικό το οποίο στο μέλλον μπορεί να αποβεί εκμεταλλεύσιμο εξαιτίας της περιεκτικότητάς του. Ως τμήμα του λεγόμενου ορυκτού πλούτου της θάλασσας.

«Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζουμε και μελετούμε σε αυτό το τμήμα του Ατλαντικού ωκεανού, τέτοιους γεωλογικούς σχηματισμούς, οι οποίοι συνιστούν μοναδικά οικοσυστήματα εξαιτίας των ακραίων συνθηκών που δημιουργούν», λέει στα «ΝΕΑ» η λέκτορας Γεωλογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, Εύη Νομικού, που συμμετείχε στην αποστολή η οποία διήρκεσε πάνω από ένα μήνα.

«Καπνός» με θερμοκρασία 330 βαθμών

«Ο μαύρος καπνός που εκλύουν οι υδροθερμικές καμινάδες, έχει θερμοκρασία 330 βαθμούς Κελσίου, όπως διαπιστώσαμε με ειδικά όργανα που έφερε το υποβρύχιο ρομπότ το οποίο ποντίσαμε εκεί. Αυτός ο καπνός που αποτελείται από θειούχα μέταλλα, καθώς ρευστοποιείται “χτίζει” σιγά σιγά νέες καμινάδες, οι οποίες παραμένουν “ζωντανές” για μερικά εκατοντάδες χρόνια».

Στο βάθος όπου βρίσκονται αυτές οι καμινάδες, δεν υπάρχει φως, το περιβάλλον είναι τοξικό, η θερμοκρασία απίστευτα υψηλή αλλά παρόλα αυτά ζουν εκεί μικροοργανισμοί – που ευδοκιμούν χάρη στη χημειοσύνθεση και όχι στη φωτοσύνθεση – και αυτοί οι οργανισμοί αποτελούν τροφή για ξεχωριστά είδη άλλων οργανισμών όπως κάποια μύδια, γαρίδες κ.λπ.

Η ομάδα των επιστημόνων, χρησιμοποίησε ένα αυτόνομο υποβρύχιο όχημα (AUV ABYSS 6000) για να αποτυπώσει το ανάγλυφο του πυθμένα με ακρίβεια εκατοστών και ένα τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο ρομπότ (ROV VICTOR 6000) για να πάρει δείγματα από τις καμινάδες.

Ρήγματα κάνουν… λίφτινγκ στον πυθμένα

Η Εύη Νομικού λέει ότι το 50% του ωκεάνιου φλοιού δημιουργείται από τη δράση των τεράστιων ρηγμάτων που διαρρηγνύουν τον πυθμένα επιτρέποντας σε ρευστοποιημένα πετρώματα από μεγαλύτερα βάθη στο εσωτερικό της Γης να αναπληρώσουν το κενό.

Η διαδικασία αυτή που γίνεται εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, επιτρέπει στους επιστήμονες να μελετήσουν καλύτερα τα συστατικά στοιχεία του μανδύα της Γης, μέσα από τα πετρώματα, όπως ο σερπενίτης, που καταλήγουν στον πυθμένα του ωκεανού.

Δείγματα στο Μουσείο Ορυκτολογίας

Ορισμένα από τα δείγματα των καμινάδων αλλά και άλλων πετρωμάτων, που συλλέχθηκαν από τους μηχανικούς βραχίονες του υποβρύχιου ρομπότ, δόθηκαν στο Μουσείο Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών για την εκπαίδευση μαθητών και φοιτητών.

Ο διευθυντής του Μουσείου, καθηγητής Ορυκτολογίας Θανάσης Κατερινόπουλος, είπε στα «ΝΕΑ» ότι τα συγκεκριμένα δείγματα που συλλέχθηκαν υπό αντίξοες συνθήκες σε τόσο μεγάλο βάθος, θα εκτεθούν σε ειδικό χώρο του Μουσείου ενώ ταυτόχρονα θα προβάλλεται και οπτικό υλικό από την αποστολή.

tanea.gr
το είδαμε ΕΔΩ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.